Wikipèdia

Indoeuropèu

(Redirigit dempuèi Lenga indoeuropèa)
Aquel article (o seccion) es un esbòs.
Podètz partejar vòstras coneissenças e o melhorar (cossí?).

Las lengas indoeuropèas que forman ua familha de lengas qui deriva d'ua lenga soca ipotetica, non-atestada dirèctament, lo protoindoeuropèu, qui's parlava au Neolitic, lhèu au nòrd de la mar Caspiana. Las lengas d'origina indoeuropèa, fòrça nombrosas, que s'espandín durant lo Neolitic e l'Antiquitat dens la màger part d'Euròpa e ua part d'Asia; puish, a partir de l'Edat Modèrna, uas quantas que s'espandín tanben dens d'autes continents. L'occitan qu'apartien a aquesta familha.

Difusion actuala de las lengas indoeuropèas en Eurasia:
  •      Albanés
  •      Armèni
  •      Lengas balticas
  •      Lengas eslavas
  •      Lengas celticas
  •      Lengas germanicas
  •      Lengas ellenicas (grèc)
  •      Lengas indoiranianas (lengas indoarianas, lengas iranianas e lengas noristanianas)
  •      Lengas italicas (lengas romanicas)
  •      Lengas non indoeuropeas

    • Gaireben dos sègles d'estudis indoeuropèus

    modificar
     
    Mapa fòrça aproximativa de difusion de las lengas indoeuropèas, entre lo Neolitic e l'Auta Edat Antica

    A partir del sègle XVII, maites sabents europèus notèron de semblanças estranhas entre lo grèc, lo latin, lo persan e de lengas europèas recentas; mas duscas a aquel moment, per una interpretacion literala de la Bíblia, se considerava l'ebrieu coma la lenga maire de totas las autras.

    Pasmens, la descobèrta pels europèus del sanscrit a la fin del sègle XVIII permetèt de pausar l'ipotèsi d'una origina comuna al latin, al grèc, al gotic, a las lengas celticas, al persan e al sanscrit. En 1813, l'anglés Thomas Young creava lo mot indoeuropèu que serviguèt a designar a l'encòp aquel grop de lengas e la lenga comuna que ne derivan totas.

    Lo deschiframent del pèrsa ancian (1846), de l'itita (entre 1880 e 1915), del tokharian (1908) e mai recentament del micenian foguèron tant de grandas etapas que per la comparason totjorn pus afinada permetèron de reconstruire lo protoindoeuropèu ; se parla de reconstruccion extèrna.

    De la lenga los sabents an passat als indoeuropèus coma poblacion, cercant a establir lor fogal original, las diferentas epòcas de lors migracions, lor organizacion sociala, lor religion, etc.

    Ancianetat

    modificar

    Derivan dirèctament de l'indoeuropèu de lengas ancianas coma lo latin, lo grèc, lo celtic o lo sanscrit. De caduna d'aquelas lengas es eissit un grop de lengas.

    Classificacion

    modificar
    Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Indoeuropèu&oldid=2421359 »