Lo sarde (autonims: sardu [ˈsaɾdu], limba sarda [ˈlimba ˈzaɾda] o lìngua sarda [ˈliŋɡwa ˈzaɾda]) qu'ei ua lenga romanica parlada dens l'illa de Sardenha a l'excepcion deu nòrd (dialèctes de tipe còrs), de la vila de L'Alguer (on la lenga vernaculara ei lo catalan) e de Carloforte, de dialècte genovés au sud-oèst. Qu'ei ua de las lengas romanicas mei conservatoras de la fonologia e la morfologia latina, e que's deu shens dobte a la conquista dorèca de Sardenha peus romans, puish a l'isolament de l'illa.

Infotaula de lengaSarde
Parlat enItàlia
Locutors1 495 000[1] (locutors passius), 1 000 000 de (locutors actius) (en 2006, per Sardenha sola)
TipologiaSillabica
Classificacion lingüistica
Estatut oficial
Oficial deSardenha
Còdis lingüistics
ISO 639-1sc
ISO 639-2srd
ISO 639-3srd
Ethnologuesrd Modifica el valor a Wikidata
Glottologsard1257
IETFsc Modifica el valor a Wikidata
Mòstra
Article primièr de la Declaracion universala dels Dreches de l'Òme en sarde (varianta campidanesa):

Artìculu 1

Totu sos èsseres umanos naschint lìberos e eguales in dinnidade e in deretos. Issos tenent sa resone e sa cussèntzia e depent operare s'unu cun s'àteru cun ispìritu de fraternidade.
Mapa

Lo sarde que compta dus grans dialèctes, lo logodorés au centre de l'illa e lo campidanés au sud. La limba sarda unificada qu'ei un estandard basat suu logodorés, qui ei mei pròche deu latin, e mei natre e mei parlat per'mor de l'isolament relatiu deus parçans on se parla. Campidanese Sardinian [sro]

Gallurese Sardinian [sdn]

Logudorese Sardinian [src]

Sassarese Sardinian [sdc]

Quauques caracteristicas deu sarde:

  • L'article definit SU / SA derivat deu latin IPSE: su cani, "lo can"; sa busaca, "la pòcha"
(de formas d'articles d'etimologia identica que son atestadas en catalan balear e dens quauques parlars occitans, véder article salat).
  • Grana semblança dab lo latin classic:
Veni a domo mea
Lengas e dialèctes en Sardenha

Ligams extèrnes

modificar

http://www.limbasarda.it/

http://www.uls.it/documentos_raighina.page

https://web.archive.org/web/20121026012840/http://www.ditzionariu.org/

Referéncias

modificar
  1. Anna Oppo, Le lingue dei sardi