Aquesta pagina e sas sospaginas mesadièras son consacradas a l’organizacion e a la mantenença del quadre Lutz sus... de la pagina d’acuèlh.
Aquesta es emplena per l'apèl de {{Wikipèdia:AcuèlhLutzSus/{{CURRENTDAY}} de {{CURRENTMONTHNAME}}}} (çò que significa que son contengut es lo del Wikipèdia:AcuèlhLutzSus/jorn, ont jorn es lo jorn e lo mes del jorn corrent (ora UTC)). La frequéncia de renovelament dels quadres es quotidiana.
Los articles presentats dins los diferents quadres son unicament los promouguts als labèls « Articles de qualitat » e « Bon article ».
Evitatz de metre mai de 500 caractèrs/100 mots dins los quadres per fin de manténer l'equilibri de las colomnas sus la pagina d'acuèlh ont aquestes quadres son transcluses.
Calendièr per abriu de 2013
Articles « Lutz sus... » ja pareguts sus l’acuèlh del mes d'abriu de 2013 :
Lo gascon qu'ei ua varietat de l'occitan parlada au sud e a l'oèst de Garona, en Gasconha e Bearn. Ua varietat de gascon, l'aranés, qu'ei lenga cooficiau en Catalonha. L'aranés qu'ei oficiaument designat com ua varietat locau d'occitan.
Lo tractat de Versalhas foguèt lo tractat de patz entre leis Aligats venceires de la Primièra Guèrra Mondiala e leis Alemands. Foguèt signat lo 28 de junh de 1919, cinc ans après l'assassinat de l'archiduc eiretier d'Àustria-Ongria a Sarajevo. Element principau de la patz après la guèrra, fixèt lei frontieras novèlas e deviá crear un òrdre novèu per lei relacions entre leis estats. Pasmens, lo tractat negligián leis aspècts financiers de la patz e lo traçat novèu dei frontieras foguèt la fònt de conflictes novèus dins leis annadas 1920.
Michelangelo Merisi da Caravaggio, dich Caravaggio, nascut a Milan lo 28 de setembre de 1571, mòrt a Porto Ercole lo 18 de julhet de 1610, foguèt un pintre italian. Actiu a Roma, Nàpols, Malta e en Sicília entre 1593 e 1610, es considerat coma lo premier grand representant de l'escòla barròca e un dei pintres pus celèbres dau Mond.
La dinastia Han foguèt una dinastia chinesa que reinèt entre 206 avC a 220. Remplacèt la dinastia Qin après una revòuta e lo Periòde dei Tres Reiaumes li succediguèt. Es formada per 28 emperaires que son devesits entre la dinastia dei Hans occidentaus e aquela dei Hans orientaus.
Un glacièr (var. glacèir, glacèr, glacier) es una massa gròssa de glaç mai o mens espandida que se forma a la superfícia de la Tèrra per compactacion e cristallizacion de la nèu.
La nòrma de l'Escòla dau Pò (normo de l'Escolo dóu Po) es una nòrma lingüistica que fixa la lenga occitana dins sa varietat cisalpenca, çò es: la varietat de vivaroalpenc de las Valadas Occitanas (estat italian).
El Niño es un fenomèn meteorologic de l'Ocean Pacific, conegut dins lo monde scientific jol nom de ENSO (El Niño-Southern Oscillation - El Niño Oscillacion del Sud). Provòca de damatges d'escala mondiala, afectant l'America del Sud, Indonesia e Austràlia. Es un fenomèn atestat dempuèi mai de quaranta mila ans d'istòria climatica.
La Republica de Venècia dicha la Serenissima èra un Estat constituit pauc a pauc a l'Edat Mejana a l'entorn de la ciutat de Venècia, e que se desvelopèt amb l'annexion de territòris divèrs e d'establiments comercials le long de las còstas de la Mar Adriatica, en Mediterranèa orientala e en Itàlia del nòrd, fins a venir una de las principalas poténcias economicas europèas. Venècia tenguèt alara una plaça de primièras pels escambis economics entre l'Occident e l'Orient mediterranèu, bizantin o musulman.
L'Empèri Mongòl èra un empèri fòrça estendut qu'existiguèt durant lei sègles XIII e XIV. A son apogèu, s'estendiá de la mar de Japon ai regions èst d'Euròpa e teniá lo contraròtle de Siberia, de China e de l'Orient Mejan. A son apogèu vèrs la mitat dau sègle XIII, sa superficia èra egala a 33 000 000 km², siá 22% dei tèrras emergidas, e sa populacion es estimada a aperaquí 100 milions d'abitants.
Un perfum es una odor o mai sovent una composicion odoranta mai o mens persistenta naturalament emetida per una planta, un animal, un fongi, o un mitan. Dins la natura, los perfums son sovent de messatges quimics e bioquimics, e entre autre de feromònas o fitoormònas.
Georges Méliès (8 de decembre de 1861, París – 21 de gèr de 1938) siguec illusionista e un des pionèrs dera creacion cinematografica. Revolucionèc eth mond deth setau art damb es sues pellicules enronades de detalhs singulars e tecniques innovadores. Siguec eth prumèr en emplegar efèctes especiaus. Es sues òbres an devengut autentics classics e an condicionat agudament era evolucion deth cinèma.
L'OM ganhèt la Copa d'Euròpa de fotbòl en 1993 còntra l'AC Milan sus un but de Basili Boli. L'Olimpic de Marselha es la sola equipa occitana (e francesa) que se ganhèt aquela competicion.
Una centrala nucleara es un site industrial qu'utiliza la fission dels nuclèus atomics per produire de calor, qu'una partida es transformada en electricitat (entre 30 % e 40 % segon la diferéncia de temperatura entre la font freda e la font cauda). Es la principala utilizacion de l'energia nucleara dins lo domeni civil.
Ansèume Matieu (Castèunòu de Papa, lo 21 d'abriu de 1828 - lo 8 de febrier de 1895) foguèt un escrivan romantic provençau, un dei sèt fondators dau Felibritge (lei Primadiers o Sèt de Fòntsegunha) e un vinhairon.
Leptis Magna o Lepcis Magna èra una vila d'importància de la republica de Cartage. Jos Dioclecian, en 303, a la particion de l'Africa Proconsulària, venguèt la capitala de la nòva província, la Tripolitània. Los rèstes son prèp de la vilà actuala de Khoms, a prèp de 120 km a l'èst de Trípol, sus la bòca de l'oèd Lebda en Libia.
Lo Melon (Cucumis melo) es una plantaerbacèa annadièra originària d'Africa intertropicala, de la familha de las Cucurbitacèas e cultivada subretot coma planta d'òrt per son fals fruch comestible. Lo tèrme designa tanben lo fruch qu'a fòrça gost, sucrat e perfumat.
Un desèrt es una region que recep pauc de precipitacions pluviometricas. Coma consequéncia, los desèrts an la reputacion d'albergar pauc d'èsser vius. En los comparar amb de regions mai umidas aquò pòt èsser verai, pasmens, en o examinar d'un biais pus detalhat, los desèrts albèrgan sovent una riquesa de vida que normalament demòra esconduda (especialament durant lo jorn) per tal de conservar l'umiditat. Aperaquí dos novens de la superfícia continentala de la Tèrra son desertics.
Utopia (del grècοὐ, non e τόπος, "luòc", que dona: enluòc) es un mot inventat per Thomas More al segle XVI per descriure una illa imaginària qu'aculhís una societat perfiècha dins totes los senses.
Annibal Barca, plan sovent nomenat Annibal, nascut en 247 AbC a Cartage (al nòrd-èst de la Tunis actuala en Tunisia) e mòrt per suicidi en 183 AbC en Bitinia (près de la Bursa actuala en Turquia), foguèt un general e òme politic cartaginés, sovent considerat coma un dels mai grands tacticians militars de l’istòria.
Bordèu es una de las vilas principaus de Gasconha e d'Occitània. La vila es coneishuda dens lo monde tot entà son vinhau, sustot dumpuei lo sègle XVIII, que fut per era un vertadèir atge d'aur. Capitau de l'anciana Guiana (lo nòrd d'Aquitània actuau), Bordèu hèi partida de Gasconha e es situat au ras de las Lanas de Gasconha.
August, en latinImperator Caesar Divi F. Augustus, (23 de setembre de 63 avC, Roma - 19 d'aost de 14 apC, Nola) foguèt lo fondator de l'Empèri Roman e son premier sobeiran de 27 avC a sa mòrt.
Leonardo Pisano (vèrs 1170 – c. 1250), conegut coma Leonaro de Pisa, Leonardo Bonacci, Leonardo Fibonacci, o, mai comunament Fibonacci, foguèt un matematician italian, benlèu un dels matematicians de talent mai grand de l'Edat Mejana. Faguèt fòrça viatges dins tota l'airal mediterranèu: Siria, Egipte, Grècia, França, Sicília e lo nòrd d'Africa.
La fòrça de Coriolis es une fòrça inerciala agissent perpendiculàriament a la direccion del movement d'un còrs en desplaçament dins un mitan (un referencial) el meteis en rotacion unifòrma, tal qu'es vist per un observator partetjant lo meteis referencial. Aquela fòrça es nomenada atal en l'onor de l'engenhaire francés Gaspard Gustave Coriolis.
.jpg)
.jpg)
