Malta

Malta Repubblika ta' Malta Republic of Malta
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Blason (Detalhs) (Detalhs)
Devisa nacionala : Pel coratge e la constància
Capitala	La Valeta 35º 50' N, 14º 35' È
Mai granda vila	Birkirkara
Superfícia  - Totala  - Aiga (%)	Classat 183en 316 km² Negligible %
Populacion  - Totala (2008)  - Densitat	Classat 165en 419 285 ab. 1 282 ab./km²
Independéncia Data	del Reialme Unit 21 de setembre de 1964
Gentilici	maltés -esa
Fus orari	UTC +1 (estiu +2)
Indicatiu telefonic	+356

Malta (en maltés e anglés Malta) es un petit archipèla, la pàtria del pòble maltés e de la lenga maltesa (derivat de la lenga aràbia), formant un estat, e situat al centre de la mar Mediterranèa, a las confinhas d'Euròpa e Africa. Son illa majorala se sona tanben Malta e sas autras illas importantas se sonan Ghawdex (o Gozo) e Kemmuna (o Comino).

Sa capitala es La Valeta.

Lo gentilici es maltés -esa.

Istòria

Lo sieu nom ancian foguèt Melita (Μελίτη) derivat de mèl. Foguèt una colònia fenícia qu'amb lo temps demorèt dins l'orbita de Cartage.

A la Primièra Guèrra Punica èra en mans dels cartagineses e foguèt atacada per la flòta romana dirigida per Atilius Regulus, lo 257 aJC, mas foguèt pas ocupada.

A la Segonda Guèrra Punica la garnison cartaginesa èra comandada per Amilcar, filh de Gisgó, que se rendèt davant la flòta de Tibèri Semproni çò 218 aJC e dempuèi apertenguèt alavetz a Roma e incorporada dins la província de Sicília.

Après una brèva dominacion bizantina en 533 e un probable atac dels vandals, Malta foguèt conquistada en 870 pels arabis, que la siá influéncia pòt èsser trobada dins la lenga maltesa modèrna, una lenga fòrtament romanizada qu'a l'origina deriva de l'arabi vernacular.

En 1530 los Cavalièrs de Sant Joan s'establiguèron en Malta. Consideravan l'illa coma la pòrta del cristianisme de cogant e l'adornèron amb fòrça temples e fortalesas.

Los angleses demorèron ailà mai d'un sègle e mièg. Obtenguèt l'independéncia en 1964 e après 1974 es una republica, qu'aperten dempuèi 2004 a l'Union Europèa.

Politica

Malta es una republica parlamentària.

Geografia

Malta dins l'UE

Lista de las localitats

Illa de Malta Attard Balzan Birgu Birkirkara Birżebbuġa Bormla Buġibba Dingli Fgura Floriana Gudja Gżira Għargħur Għaxaq Ħamrun Iklin Isla Kalkara Kirkop Lija Luqa Marsa Marsaskala Marsaxlokk Mdina Mellieħa Mġarr Mosta Mqabba	Msida Mtarfa Naxxar Paola Pembroke Pietà Qawra Qormi Qrendi Rabat Safi San Ġiljan (Saint Julian's) Santa Luċija (Saint Lucia's) San Pawl il-Baħar (Saint Paul's Bay) San Ġwann Santa Venera Siġġiewi Sliema Swieqi Ta' Xbiex Tarxien La Valeta Vittoriosa (Birgu) Xemxija Xgħajra Żabbar Żebbuġ Żejtun Żurrieq	Illa de Gozo Fontana Għajnsielem Għarb Għasri Kerċem Munxar Nadur Qala Victòria San Lawrenz (Saint Lawrence) Sannat Xagħra Xewkija Żebbuġ

L'archipèla de Malta vist del satellit Terra

Economia

De veire: Economia de Malta.