Venècia
Venècia, o pus rarament Venisa o Venèsia (Veniso, Venèsi en nòrma mistralenca[1]; Venezia en italian; en venèt, formas esitantas coma: Venexia / Venessia / Venesia / Venezsia) es una granda vila del nòrd-est d'Itàlia sus la còsta adriatica; es la capitala de la region de Venèt e de la ciutat metropolitana de Venècia. La ciutat a coma escais La Serenissima. Al recensament de 2006, 268 934 abitants demoravan dins la ciutat, dont 176 621 sus la tèrra fèrma, 30 702 dins la lòna e 61 611 dins lo centre istoric.
| Venècia Venezia/Venezsia | |||
|---|---|---|---|
Venezia e Venesia  | |||
| |||
 | |||
| Administracion | |||
| Estat |  Itàlia | ||
| Region |  Venèt | ||
| Província |  Venècia | ||
| Geografia | |||
 | |||
| Superfícia | 412 km² | ||
| Altitud | 0 m | ||
| Demografia | |||
| Populacion | 268 934 (2006) | ||
| Densitat | 652,75 ab./km² | ||
| Comunas limitròfas | Campagna Lupia, Cavallino-Treporti, Marcon, Martellago, Mira, Musile di Piave, Quarto d'Altino, Scorzè, Chioggia, Jesolo, Mogliano Veneto e Spinea | ||
| Autras informacions | |||
| Còdi ISTAT | 027042 | ||
| Còdi postal | 30100 | ||
| Prefixe telefonic | 041 | ||
| Fèsta patronala | 25 d'abril | ||
| Site web | comune.venezia.it | ||
Lo gentilici es venecian -a (venician -ano en nòrma mistralenca[1]).
La ciutat s'espandís long de la còsta adriatica en tenent 117 islas dins una lòna qu'es situada entre los dèltas de Pò al sud e de Piave al nòrd. Las islas se religan per mai de 400 ponts.
Fondada pauc après 528 per de refugiats fugissent l'invasion lombarda, foguèt la capitala de la Republica de Venècia pendent onze sègles, de 697-1797. Durant l'Edat Mejana e la Renaissença, la vila foguèt una granda poissença maritima, a l'origina de la Quatrena Crosada e victoriosa durant la batalha de Lepant en 1571 contra l'Empèri Otoman. Gràcia a sos ligams amb Asia e lo Pròche Orient, que lo mercant e explorator Marco Polo foguèt l'iniciator, venguèt tanben una de las principalas plaças comercialas d'Euròpa, especialament de la seda, de las cerealas e de las espècias. Enfin, foguèt un centre cultural major, del sègle XIIIen a la fin del sègle XVIIen, dont los pintors de l’Escòla veneciana (que Tician, Veronese e Tintoretto), Carlo Goldoni e Antonio Vivaldi son los principala representants.
Son nom ven del pòble qu'abitava la region abans lo sègle Xen, los venèts. Nomenada Venetiae en latin, es de còps que ia escaissada la « dels Dòges », la « Serenissima », la « Reina d'Adriatica», la « Ciutat de las Aigas », la « Ciutat de las Masquetas », la « Ciutat dels Ponts » o encara la « Ciutat flotanta ». La vila es uèi famosa per sos canals — especialament lo Grand Canal — e sas gondòlas, sas nombrosas glèisas, la plaça de Sant Marc, lo palais dels Dòges, lo Pont dels Sospirs, sa Biennala e son carnaval.
Galariá
modificar-
Plaça de Sant Marc
Ligams extèrnes
modificar- ↑ 1,0 et 1,1 Mistral, Frederic (1878–1886). Lou Tresor dóu Felibrige (TDF). Rafèla d'Arle: Cultura Provençala e Meridionala.