Wikipèdia:AcuèlhLutzSus/julhet de 2010
| Junh de 2010 | Agost de 2010 |
Aquesta pagina e sas sospaginas mesadièras son consacradas a l’organizacion e a la mantenença del quadre Lutz sus... de la pagina d’acuèlh.
Aquesta es emplena per l'apèl de {{Wikipèdia:AcuèlhLutzSus/{{CURRENTDAY}} de {{CURRENTMONTHNAME}}}} (çò que significa que son contengut es lo del Wikipèdia:AcuèlhLutzSus/jorn, ont jorn es lo jorn e lo mes del jorn corrent (ora UTC)). La frequéncia de renovelament dels quadres es quotidiana.
- Los articles presentats dins los diferents quadres son unicament los promouguts als labèls « Articles de qualitat » e « Bon article ».
- Evitatz de metre mai de 500 caractèrs/100 mots dins los quadres per fin de manténer l'equilibri de las colomnas sus la pagina d'acuèlh ont aquestes quadres son transcluses.
Calendièr per Julhet de 2010
Articles « Lutz sus... » ja pareguts sus l’acuèlh del mes de julhet de 2010 :
1èr de julhet de 2010 veire/modificar Lo fenolh (var. fenon, henolh, holh) (Foeniculum vulgare) es una planta erbacèa mediterranèa de la familha deis Apiaceae (o ombellifèras dins la terminologia anciana). |
2 de julhet de 2010 veire/modificar Lo lac Baikal (en rus Озеро Байкал = Ozero Baikal) o lac Baigal (en mongòl Байгал нуур = Baigal nuur) es un lac d'origina tectonica, localizat dins lo sud de Siberia, en Russia, entre Irkutsk Oblast al nord-oèst e Boriatia al sud-èst, prèp d'Irkutsk. Son nom deriva del tatar Bai-Kul - «lac ric». Es tanben conegut coma l'Uèlh blau de Siberia o La Pèrla d'Asia per la qualitat de sas aigas, qu'èran demest las melhoras de la planeta mas que subisson actualament una pollucion. |
3 de julhet de 2010 veire/modificar Puejaut (Pujaut en francés) es una vila occitana, situada entre lei país de Lengadòc e Provença, dins lo parçan dei Garrigas. Administrativament, se tròba dins lo departament francés de Gard e la region de Lengadòc-Rosselhon. Es un vilatge pintoresc situat dins la valada de Ròse e construch sus lo flanc d'un colet. Seis abitants son lei puejaulencs, pijaulencs o pijalencs. |
4 de julhet de 2010 veire/modificar Ua trompeta barròca qu'ei un instrument de musica e mei precisament un aerofòn de la familha deus coires e enqüèra mei precisament ua trompeta naturau ; aquò que vòu díser qu'ei ua trompeta desprovesida de cap piston. [...] Tecnicament lo musician qui joga sus ua trompeta naturau qu'ei limitat peu hèit qu'aqueth instrument be pòt pas sonque interpretar nòtas d'ua sola seria armonica. |
5 de julhet de 2010 veire/modificar.svg) Valéncia (en catalan València) es una vila dei País Catalans e es la capitala dau País Valencian, en Espanha. Es tanben la capitala de la comarca de l'Horta e de la província de Valéncia. Es en riba de la mar Mediterranèa e ten un dei pòrts pus importants de la Peninsula Iberica. Còmpta 807 000 abitants, segon leis estimacions de 2006. |
6 de julhet de 2010 veire/modificar Retiro qu’ei un quartièr de Buenos Aires limitat peus autes quartièrs de San Nicolàs e la Recoleta e tanben per l’arriu de la Plata. Retiro que gavida lo pòrt de Buenos Aires e qu’ei lo punt de depart deu Buquebus (lo vaishèth bus) qui religa Buenos Aires e la Republica Orientau d’Uruguai. Retiro qu’ei tanben lo punt de depart deus autocars qui religan Buenos Aires e totas la província e qui quitan la capitau despuish l’Estacion d’Omnibus de Retiro qui costeja lo quartièr de casèras praubes conegut com la Villa 31. |
7 de julhet de 2010 veire/modificar |
8 de julhet de 2010 veire/modificar Nigèr es un flume d'Africa Occidentala, lo tresen del continent per la longor aprèp Nil e Còngo. [...] A sa font prèp dels monts de Loma, a la frontièra de Sierra Leone e de Guinèa. Pren una direccion nòrd-èst, traversant Guinèa e lo sud de Mali, passa a Bamako, Tomboctó e Gao. Entre KéMacina e Tomboctó s'espand dins una vasta planura inondada de prèp de 40 000 km2 al maximum de l'aigada, dins çò que se nomena lo dèlta interior, ont son debit es redusit. Pèrd entre 25 e 50% de sas aigas, principalament per evaporacion. [...] |
9 de julhet de 2010 veire/modificar Nigèr es un flume d'Africa Occidentala, lo tresen del continent per la longor aprèp Nil e Còngo. [...] A sa font prèp dels monts de Loma, a la frontièra de Sierra Leone e de Guinèa. Pren una direccion nòrd-èst, traversant Guinèa e lo sud de Mali, passa a Bamako, Tomboctó e Gao. Entre KéMacina e Tomboctó s'espand dins una vasta planura inondada de prèp de 40 000 km2 al maximum de l'aigada, dins çò que se nomena lo dèlta interior, ont son debit es redusit. Pèrd entre 25 e 50% de sas aigas, principalament per evaporacion. [...] |
10 de julhet de 2010 veire/modificar Retiro qu’ei un quartièr de Buenos Aires limitat peus autes quartièrs de San Nicolàs e la Recoleta e tanben per l’arriu de la Plata. Retiro que gavida lo pòrt de Buenos Aires e qu’ei lo punt de depart deu Buquebus (lo vaishèth bus) qui religa Buenos Aires e la Republica Orientau d’Uruguai. Retiro qu’ei tanben lo punt de depart deus autocars qui religan Buenos Aires e totas la província e qui quitan la capitau despuish l’Estacion d’Omnibus de Retiro qui costeja lo quartièr de casèras praubes conegut com la Villa 31. |
11 de julhet de 2010 veire/modificar Lo litre (simbòls: l o ben L, letra èla en minuscula o en majuscula, a vegadas ℓ) es dempuèi 1964 un nom especial per lo decimètre cubic (simbòl: dm3) segon la decision presa per la 12a Conferéncia Generala dels Peses e Mesuras (CGPM). L'unitat de volum del Sistèma Internacional d'Unitats (SI) es lo mètre cubic (simbòl: m3); lo litre equival a un milen de mètre cubic. Lo simbòl L foguèt adoptat en 1979 per la 16a Conferéncia Generala dels Peses e Mesuras e es recomandat per evitar de confusions amb la chifra 1. |
12 de julhet de 2010 veire/modificar  Lo Japon (en japonés:日本; Nihon o Nippon, oficiaument 日本国 Nihon-koku o Nippon-koku) qu'ei un archipèla e un país a l'èst deu continent asiatic. Situat dens l' Ocean Pacific,a l'èst de China, Corèa e Russia, que s'espandeish, dens ua direccion nòrd-èst / sud-oèst, de la Mar d'Okhotsk a la Mar de China Orientau. Dab mei de tres mila illas, lo Japon que s'esten, deu nòrd au sud, aproximativament deu 45au parallèle nòrd (latitud de Bordèu) au 26au (latitud deu Sahara Occidentau). La capitala qu'ei Tòquio. |
13 de julhet de 2010 veire/modificar Ua trompeta barròca qu'ei un instrument de musica e mei precisament un aerofòn de la familha deus coires e enqüèra mei precisament ua trompeta naturau ; aquò que vòu díser qu'ei ua trompeta desprovesida de cap piston. [...] Tecnicament lo musician qui joga sus ua trompeta naturau qu'ei limitat peu hèit qu'aqueth instrument be pòt pas sonque interpretar nòtas d'ua sola seria armonica. |
14 de julhet de 2010 veire/modificar Nigèr es un flume d'Africa Occidentala, lo tresen del continent per la longor aprèp Nil e Còngo. [...] A sa font prèp dels monts de Loma, a la frontièra de Sierra Leone e de Guinèa. Pren una direccion nòrd-èst, traversant Guinèa e lo sud de Mali, passa a Bamako, Tomboctó e Gao. Entre KéMacina e Tomboctó s'espand dins una vasta planura inondada de prèp de 40 000 km2 al maximum de l'aigada, dins çò que se nomena lo dèlta interior, ont son debit es redusit. Pèrd entre 25 e 50% de sas aigas, principalament per evaporacion. [...] |
15 de julhet de 2010 veire/modificar Lo fenolh (var. fenon, henolh, holh) (Foeniculum vulgare) es una planta erbacèa mediterranèa de la familha deis Apiaceae (o ombellifèras dins la terminologia anciana). |
16 de julhet de 2010 veire/modificar Lei clastras son una partida d'un monastèri, d'una catedrala o d'una collegiada, que consistís en un espaci centrau a cèu dubèrt envoutat per de galariás cubèrtas d'onte s'accedís ai «luòcs regulars» (sala capitulara, refectòri, dormitòri...). Lei premiers exemples se tròban dins d'edificis dependent de l'Òrdre de Sant Beneset. Se lei clastras son de facto dempuei l'Edat Mejana un element important de l'arquitectura monastica en Occident, fau notar qu'existís ges de nòrma de jure que lei pertòque: contrariament a la majoritat deis edificis que compausan un monastèri, son pas mencionadas dins lei Règlas deis Òrdres. |
17 de julhet de 2010 veire/modificar La galina (Gallus gallus, Gallus gallus domesticus) (var. jalina, garia) es un ausèl domestic elevat per sa carn e per sos uòus, e de còps per sas plumas. Los uòus de galina son de luènh los mai consomats demest los divèrses tipes d'uòus meses sul mercat. Lo mascle de la galina es lo gal. Un polet es un jove de la familha de la galina. Lo capon e la polarda son de polets castrats e elevats per lor carn. |
18 de julhet de 2010 veire/modificar La galina (Gallus gallus, Gallus gallus domesticus) (var. jalina, garia) es un ausèl domestic elevat per sa carn e per sos uòus, e de còps per sas plumas. Los uòus de galina son de luènh los mai consomats demest los divèrses tipes d'uòus meses sul mercat. Lo mascle de la galina es lo gal. Un polet es un jove de la familha de la galina. Lo capon e la polarda son de polets castrats e elevats per lor carn. |
19 de julhet de 2010 veire/modificar Clarmont-Ferrand (nommat tanben Clarmont - forma corta - o Clarmont d'Auvèrnhe / -nha - forma literària- ), z-es la capitala d'Auvèrnhe (Occitània) ; maitot z-es lo chapluòc dau departament dau Puèi Domat dinc la region administrativa d'Auvèrnhe. (...) Sos abitants son nommats los clarmodaires o clarmontés, e mai especificament los dau quartèir de Montferrand los montferrandés. (...) |
20 de julhet de 2010 veire/modificar Lo litre (simbòls: l o ben L, letra èla en minuscula o en majuscula, a vegadas ℓ) es dempuèi 1964 un nom especial per lo decimètre cubic (simbòl: dm3) segon la decision presa per la 12a Conferéncia Generala dels Peses e Mesuras (CGPM). L'unitat de volum del Sistèma Internacional d'Unitats (SI) es lo mètre cubic (simbòl: m3); lo litre equival a un milen de mètre cubic. Lo simbòl L foguèt adoptat en 1979 per la 16a Conferéncia Generala dels Peses e Mesuras e es recomandat per evitar de confusions amb la chifra 1. |
21 de julhet de 2010 veire/modificar.jpg) [...] Lo castèl de Montsegur se trapa en Lengadòc, dins la comuna de Montsegur (departament d'Arièja). Aqueste castèl se situa en cima de la sèrra que se quilha en naut del vilatge, a 1207 mètres d'altitud. [...] Se qualifica sovent lo castèl de Montsegur de castèl catar. De fach, lo castèl se bastiguèt sul quite endrech ont foguèt desrocat l'ancian vilatge fortificat qu'èra, fins al sètge de 1244, lo luòc emblematic de la resisténcia occitana, mai que mai dels catars e dels faidits. |
22 de julhet de 2010 veire/modificar Ua trompeta barròca qu'ei un instrument de musica e mei precisament un aerofòn de la familha deus coires e enqüèra mei precisament ua trompeta naturau ; aquò que vòu díser qu'ei ua trompeta desprovesida de cap piston. [...] Tecnicament lo musician qui joga sus ua trompeta naturau qu'ei limitat peu hèit qu'aqueth instrument be pòt pas sonque interpretar nòtas d'ua sola seria armonica. |
23 de julhet de 2010 veire/modificar Nigèr es un flume d'Africa Occidentala, lo tresen del continent per la longor aprèp Nil e Còngo. [...] A sa font prèp dels monts de Loma, a la frontièra de Sierra Leone e de Guinèa. Pren una direccion nòrd-èst, traversant Guinèa e lo sud de Mali, passa a Bamako, Tomboctó e Gao. Entre KéMacina e Tomboctó s'espand dins una vasta planura inondada de prèp de 40 000 km2 al maximum de l'aigada, dins çò que se nomena lo dèlta interior, ont son debit es redusit. Pèrd entre 25 e 50% de sas aigas, principalament per evaporacion. [...] |
24 de julhet de 2010 veire/modificar Lo fenolh (var. fenon, henolh, holh) (Foeniculum vulgare) es una planta erbacèa mediterranèa de la familha deis Apiaceae (o ombellifèras dins la terminologia anciana). |
25 de julhet de 2010 veire/modificar Swansea, Abertawe en galés (terme que significa, boca de l'arribèra "Tawe"), qu'ei ua ciutat e un comtat deu País de Galas (Cymru en galés, Wales en anglés), dens lo Reiaume Unit (United Kingdom en anglés). La ciutat qu'ei situada sus la còsta Sud de Galas hens lo comtat istoric de Glamorgan. Aqueste comtat qu'ei lo tresau mei poblat de Gàlas après lo de Cardiff (gal. Caerddyd) e Rhondda Cynon Taff. |
26 de julhet de 2010 veire/modificar |
27 de julhet de 2010 veire/modificar Un desèrt es una region que recep pauc de pluèja. Coma consequéncia, los desèrts an la reputacion d'albergar pauc d'èssers vius. En los comparar amb de regions mai umidas aquò pòt èsser verai, pasmens, en o examinar d'un biais pus detalhat, los desèrts albèrgan sovent una riquesa de vida que normalament demòra esconduda (especialament durant lo jorn) per tal de conservar l'umiditat. Aperaquí dos novens de la superfícia continentala de la Tèrra son desertics. |
28 de julhet de 2010 veire/modificar Lo can (var. chan) o gos o chin es un mamifèr de l'òrdre dels carnivòrs e de la familha dels Canidae, coma tanben los lops, las mandras e los coiòts. Se pensa que foguèt d'en primièr la resulta de la domesticacion de lops que se seriá facha fa aperaquí 15 000 ans. La femèla es la canha o la gossa e los pichòts (cadèls) son de canhòts o gossets. Lo fach d'aver de gossets se pòt dire canhotar o gossetar. De scientifics pensan que lo gos domestic es una sotespècia de lop, Canis lupus familiaris. |
29 de julhet de 2010 veire/modificar La rascassa volanta (Pterois volitans) es un peis fòrt verinós de la familha dels Scorpaenidae. Tanben es apelada peis escorpion o peis leon. (...) La rascassa volanta se tròba dins l'ocean Pacific e dins l'èst de l'ocean Indian. Dins la rèsta de l'ocean Indian e en mar Roja, se tròba l'espècia extrèmament vesina Pterois miles, tanben apelada rascassa volanta. |
30 de julhet de 2010 veire/modificar La cultura de La Tène, tanben coneguda coma Edat dau Fèrre II, foguèt lo darrier periòde de l'Edat dau Fèrre e se desvolopèt tre 500 avC fins a 200 avC. Es una cultura majoritariament cèlta, que son nuclèu es dins leis Aups, encara que pendent son apogèu s'estendèt tanben au centre d'Euròpa, en França, au nòrd d'Espanha, dins leis Illas Britanicas e a una partida de l'èst d'Euròpa. |
31 de julhet de 2010 veire/modificar Lo litre (simbòls: l o ben L, letra èla en minuscula o en majuscula, a vegadas ℓ) es dempuèi 1964 un nom especial per lo decimètre cubic (simbòl: dm3) segon la decision presa per la 12a Conferéncia Generala dels Peses e Mesuras (CGPM). L'unitat de volum del Sistèma Internacional d'Unitats (SI) es lo mètre cubic (simbòl: m3); lo litre equival a un milen de mètre cubic. Lo simbòl L foguèt adoptat en 1979 per la 16a Conferéncia Generala dels Peses e Mesuras e es recomandat per evitar de confusions amb la chifra 1. | |