Tatar
Lo tatar (tatar tele, tatarça, татар теле, татарча) es una lenga turquesa parlada per mai de sièis milions de personas dins la republica del Tatarstan, en Bashquiria e d'autras comunautats de Russia e païses de l'anciana Union Sovietica. Après de la desapareisson de l'URSS, los tatars del Tatarstan comencèron a utilizar l'alfabet latin. Lo nom de la lengua a una connotacion negativa, per que deriva d'un mot que designa l'infern.
татар теле  | |
| Locutors | 5350000 |
|---|---|
| Tipologia | SOV [1] Aglutinanta |
| Classificacion lingüistica | Tatar |
| Estatut oficial | |
| Oficial de | Tatarstan |
| Acadèmia | Institut de Llengua, Literatura i Art de l'Acadèmia de Ciències Ğalimcan İbrahimof (ca)  |
| Còdis lingüistics | |
| ISO 639-1 | tt |
| ISO 639-2 | tat |
| ISO 639-3 | tat |
| Ethnologue | tat |
| Glottolog | tata1255 |
| ASCL | 4303 |
| IETF | tt |
| Mòstra | |
| Барлык кешеләр дә азат һәм үз абруйлары һәм хокуклары ягыннан тиң булып туалар. Аларга акыл һәм вөҗдан бирелгән һәм бер-берсенә карата туганнарча мөнәсәбәттә булырга тиешләр Barlıq keşelәr dә azat hәm üz abruyları hәm xoquqları yağınnan tiŋ bulıp tualar. Alarğa aqıl hәm wөcdan birelgәn hәm ber-bersenә qarata tuğannarça mөnәsәbәttә bulırğa tieşlәr بارلق کشیلر ده آزاد هم اوز آبرویلاری هم حقوقلاری یاغندان تیڭ بولوب طوالار. آلارغه عقل هم وجدان بیرﻟﮕﻪن هم بر-برسنه قاراطه طوغانلارچه مناسبتده بولرغه تییشلر | |
 | |
I a una lenga del meteis grope mas formant una branca separada, lo tatar de Crimèa (ucraïnés: кримськотата́рська мо́ва, krimskotatarska mova; tatar de Crimèa: Qırımtatar tili), parlada pels tatars de Crimèa (ucraïnés: кримські татари, krimski tàtari; tatar de Crimèa: qırımtatarlar, al singular: qırımtatar), en Crimèa, Ozbequistan e d'autres endrechs, mas se deu pas lo de confondre amb lo tatar que parlam aquí.
Dialèctes modificar
Lo tatar es divisa en tres dialèctes: lo central (tatar de Kazan), aquel de l'Oèst lo mishari (al mièg de la Volga) e l'oriental en Siberia. L'alfabet utilizat es lo cirillic amb de variantas especificas.
Caracteristicas modificar
Coma lenga se caracteriza per l'armonia vocalica; conten 16 vocalas. Las seunas sillabas presentan una estructura fòrça variada, amb d'atacas complèxas. Es una lenga aglutinanta.
- Correspondéncia, lo tàtar I, U, Ü amb lo turc E, O, Ö.
- Bilabiala en primièra sillaba o monosillabas.
- Lo nom a de categorias de nombre, possession, atribucion, predicacion e cas.
- L'adjectiu se declina pas
- I a sonque un tipe de declinason
- I a siès categorias de numerals
- Las categorias verbalas son la negacion, vòtz e nivèl. Es conjugat per persona e nombre dins totes los mòdes.
Referéncias modificar
Istòria e literatura modificar
- Poesia tatara Modèl:Tt
- Mites tatars, inclusida l'istòria de Şüräle (ru)
- Libreria tatara
- Ligams su las resorças lingüisticas tataras
- Istòria dels tatars del punt de vista del mond turc
- Istòria dels tatars, amb detalhs de la Província de Samara (ru)
