Departament d'Arièja
Lo departament d'Arièja es una division administrativa de l’Estat francés situada entièrament en Occitània. Lo nom li ven del riu del meteis nom. Fa partida de la region administrativa d’Occitània e se parteja entre las doas regions istoricas de Gasconha a l’oèst e Lengadòc (País de Fois) a l’èst.
|
Departament d'Arièja (09)
| |
|---|---|
| |
| |
| OpenStreetMap | . |
| Administracion | |
| Region istorica |  GasconhaPaís de Fois 
|
| Region | Occitània |
| Prefectura | Fois |
| Prefècte | Nathalie Marthien |
| President del conselh departamental |
{{{president}}} |
| Sosprefectura(s) | Pàmias Sent Gironç
|
| Demografia | |
| Populacion Populacion totala |
153 954 ab. (2020) 157 899 ab. |
| Densitat | 31,48 ab./km²
|
| Geografia | |
| Superfícia | 4 890 km²
|
| Subdivisions | |
| Arrondiments | 3 |
| Circonscripcions | 2 |
| Cantons | 13 |
| Intercomunalitats | 8 |
| Comunas | 327
|
| Autras informacions | |
| Còde INSEE | 09 |
| ISO 3166-2 | FR-09 |
| NUTS-3 | FRJ21 |
| Sit web | Recercar |
Lo capluòc n’es Fois e lo gentilici n’es ariegenc (Alibèrt).
Lo còde estatistic e postal n’es 09.
Istòria
modificarArièja nasquèt lo 18 de genièr de 1790, après un debat dificil sus l’avenidor dels païses del sud tolosan:
- Tolosa voliá un departament que recampariá sa generalitat, Gasconha, Bigòrra e país de Fois.
- Sent Gironç se prepausava coma caplòc d’un departament que comprendriá lo sud de Comenge, Coserans e país de Fois o Comenge tot e Coserans.
Foguèt Marc-Guillaume Vadier (deputat del Tèrç Estat del país de Fois) qu’impausèt, fin finala, lo sieu projècte, que correspond, amb qualques excepcions (qualques comunas comengesas retiradas en 1791 e las comunas de la riba esquèrra d'Ers, a l'entorn de Belestar, restacadas en 1794) al departament actual.
Al país de Fois, ais central del departament nòu, èran ajustats Coserans e una part de la tèrra de Mirapeish que, dempuèi lo sègle XII pel primièr e lo sègle XIII per la segonda, avián pas mai de passat comun amb el. Lo país de Fois èra una província en el meteis. Coserans aviá seguit lo sort de Comenge, doncas de Gasconha, e la tèrra de Mirapeish èra lengadociana, tot aquò amb institucions e regims fiscals e senhorals diferents. S’i ajustèt, en rason de ligams istorics amb lo comtat de Fois, lo pais sobeiran de Donasan, sul penjal audenc.
En 1791, 4 comunas son trasferidas al departament de Nauta Garona.[1] En 1794, reçaup de comunas del departament d'Aude.[2]
Nòtas e referéncias
modificarNòtas
modificarReferéncias
modificar- ↑ “Les communes de Marsoulas, Cassaigne, Belbèse & Ausseing, sont distraites du département de l’Arriège & du district de Saint-Girons ; elles seront incorporées au département de la haute Garonne, district de Saint-Gaudens, canton de Saliez.” "LOI Portant établissement de Juges de commerce & de paix, & réunion de Municipalités sur les pétitions des départemens de Rhône & Loire, de la Côte d'Or, du Var, du Finistère, de la Seine inférieure, de la haute Loire, de Seine & Marne, de Saône & Loire, & de la haute Garonne." Donnée à Paris, le 11 Février 1791. La Loi de la Révolution française 1789-1799.
- ↑ "Décret portant réunion de plusieurs communes du département de l’Aude à celui de l’Arriège, & ordonne la translation du district de Mirepoix à Pamiers." La Loi de la Révolution française 1789-1799.