Argent (metal)

(Redirigit dempuèi Argent)

47
palladiargentcadmi
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Cu

Ag

Au
Generalitats
Nom, Simbòl, Numèro argent, Ag, 47
Tièra quimica metals de transicion
Grop, Periòde, Blòc 11, 5, d
Aparéncia lustrous white metal
Massa atomica 107.8682(2) g/mol
Configuracion electronica [Kr] 4d10 5s1
Electrons per nivèl energetic 2, 8, 18, 18, 1
Proprietats fisicas
Fasa solid
Densitat (temperatura ambienta) 10.49 g/cm³
Densitat liquida al punt de fusion 9.320 g/cm³
Punt de fusion 1234.93 K
(961.78 °C, 1763.2 °F)
Punt d'ebullicion 2435 K
(2162 °C, 3924 °F)
Calor de fusion 11.28 kJ/mol
Calor de vaporizacion 258 kJ/mol
Capacitat calorifica (25 °C) 25.350 J/(mol·K)
Pression de vapor
P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k
a T/K 1283 1413 1575 1782 2055 2433
Proprietats atomicas
Estructura cristallina cubica de fàcia centrada
Estat d'oxidacion 1
(oxid amfotèr)
Electronegativitat 1.93 (Escala de Pauling)
Potencials d'ionizacion 1èr : 731.0 kJ/mol
2nd : 2070 kJ/mol
3en : 3361 kJ/mol
Rai atomic 160 pm
Rai atomic calculat 165 pm
Rai covalent 153 pm
Rai de Van der Waals 172 pm
Informacions divèrsas
Magnetisme diamagnetic
Resistivitat electrica (20 °C) 15.87 nΩ·m
Conductivitat termica (300 K) 429 W/(m·K)

Modèl:Elementbox thermaldiff wpmkat300k

Dilatacion termica (25 °C) 18.9 µm/(m·K)
Velocitat del son (a temperatura ambienta) 2680 m/s
Modul de Young 83 GPa
Shear modulus 30 GPa
Modul de Bulk 100 GPa
Coeficient de Poisson 0.37
Duretat de Mohs 2.5
Vickers hardness 251 MPa
Duretat de Brinell 24.5 MPa
Numèro CAS 7440-22-4
Isotòps pus estables
Article : Isotòps del (de l') argent
iso NA Mièja vida MD ED (MeV) PD
105Ag syn 41.2 d ε - 105Pd
γ 0.344, 0.280,
0.644, 0.443
-
106mAg syn 8.28 d ε - 106Pd
γ 0.511, 0.717,
1.045, 0.450
-
107Ag 51.839% Ag es estable amb 60 neutrons

Modèl:Elementbox isotopes decay3

109Ag 48.161% Ag es estable amb 62 neutrons
111Ag syn 7.45 d β- 1.036, 0.694 111Cd
γ 0.342 -

L’argent es un element quimic (simbòl : Ag) de numèro atomic 47, de massa moleculara 107,87, de massa volumica 10,50 g/cm3 e de temperatura de fusion 961,78°C. Dins lei condicions normalas de temperatura e de pression, se presenta sota la forma d'un metau blanc e pesant.

Conegut tre l'Antiquitat Auta, es un metau preciós utilizat per la fabricacion de pèças de moneda, de joièus, de conductors electrics e termics e per la realizacion de fotografias argenticas. La produccion mondiala èra de 23 689 tonas en 2011 principalament en provenéncia de Mexic, de Peró, de China, d'Austràlia e de Chile.

Istòria modificar

Present dins la natura a l'estat natiu, l'argent foguèt extrach per l'èsser uman tre la Preïstòria. L'utilizacion pus anciana coneguda a l'ora d'ara se debanèt en Anatolia vèrs 3 000 av. JC. Puei, l'usatge d'aqueu metau se difusèt ai regions vesinas (Mesopotamia, Creta, Grècia... etc.) ambé lo desvolopament dei premierei civilizacions. Vèrs 1200 av. JC, lei minas grèga de Laurion èran vengudas lo centre principau de la produccion mondiala d'argent. Anavan lo demorar fins au sègle I ap. JC en despiech de la dubertura de minas en Hispania per lei Romans[1]. En Asia, China adoptèt una economia basada sus de monedas d'argent. Desvolopèt de produccions localas mai importèt tanben de gròssei quantitats gràcias a seis exportacions de seda.

La preponderància dei minas espanhòlas durèt fins a l'invasion aràbia qu'entraïnèt una diversificacion de la produccion mondiala. Per exemple, en Euròpa, plusors minas importantas foguèron descubèrtas en Alemanha e en Euròpa Centrala entre 750 e 1200. De progrès tecnologics permetèron tanben durant aqueu periòde de melhorar lei tecnicas d'extraccion.

L'arribada deis Europèus en America e la descubèrta dei venas d'argent gigantas d'aqueu continent revolucionèt lo mond de la produccion d'argent. D'efèct, entre 1500 e 1800, lei minas de Bolívia (Potosí), de Peró e de Mexic (Zacatecas, Guanajuato e Taxco) assegurèron 85% de la produccion mondiala.

Au començament dau sègle XIX, lei jaciments sud-americans de l'epòca espanhòla acomencèron de declinar. Foguèron remplaçats per de descubèrtas realizadas ais Estats Units (« Silver Rush »), en Chile e en Austràlia. Puei, lei progrès miniers realizats dins lo corrent dau sègle XX permetèron d'esplechar de jaciments pauc concentrats onte l'argent es sovent lo produch segondari de l'extraccion d'un autre metau. Aquò permetèt de mantenir una produccion importanta en America dau Sud e favorizèt una renaissença dins d'ancianei regions argentifèras[2]. Ansin, a la fin dau sègle XX, Mexic, Peró, Bolívia, Polonha, Russia, Austràlia e China representavan la màger part de la produccion mondiala.

Quimia modificar

Caracteristicas modificar

Caracteristicas fisicas modificar

L'argent es un metau fòrça ductile e malleable que tèn una duretat febla e una densitat importanta. Es blanc mai sa superficia pòu s'ennegrir en preséncia de sulfurs[3]. Es un bòn materiau reflector de la lutz visibla que presenta una reflexivitat superiora a l'alumini per totei lei longors d'onda dau domeni visible superioras a 450 nm. A tanben de proprietats conductritz electricas e termicas excepcionalas que son lei pus importantas dau grop dei metaus.

Caracteristicas quimicas modificar

L'argent es un metau, inoxidable per l'oxigèn de l'èr e insoluble dins l'aiga, que forma principalament dei compausats monovalents. Es atacat per lei sulfurs, especialament lo sulfur d'idrogèn, çò qu'entraïna un ennegriment caracteristic de sa superficia. Pòu tanben èsser dissòut per l'acid nitric, l'acid sulfuric caud, l'aiga règia, l'acid cromic, divèrsei solucions de permanganats, l'acid persulfuric, l'acid selenic e lei solucions aquosas d'alogèns liures.

Sei compausats principaus son l'oxid Ag2O soluble dins l'amoniac, lo clorur AgCl e lo bromur AgBr qu'èran utilizats en fotografia gràcias a sei proprietats de descomposicion fotoluminosa, lo sulfur Ag2S e lo nitrat AgNO3 qu'es un oxidant utilizat en argentaria. De compausats de nombre d'oxidacion +II, +III e +IV existisson mai son rars. Se pòu citar lo difluorur d'argent AgF2 qu'es utilizat coma agent de fluoracion.

Isotòps modificar

L'argent tèn 38 isotòps coneguts de nombre de massa variant entre 93 e 130. Dos son estables, l'argent-107 e l'argent-109, e fòrman la màger part de l'argent naturau dins de proporcions 51,8/48,2%.

Ocurréncia modificar

L'argent es un element rar. Dins la natura, se troba sota forma nativa, sota forma d'aliatge ambé d'autrei metaus (aur, coire... etc.) e sota forma de compausats metallics sofrats ò clorats. Sei mineraus principaus son l'argentita, la galena argentifèra e la cloroargita. Lei jaciments principaus se troban (ò se trobavan) ais Estats Units d'America, en Mexic, en Peró, en Grècia, en Euròpa Centrala, en Russia e en Austràlia.

Metallurgia modificar

Metau preciós e industriau, l'argent a una metallurgia desvolopada e anciana. Lo metòde d'extraccion chausit varia en foncion dei metaus que li son associats dins lo minerau. Coma la produccion miniera es pas sufisenta per respòndre a la demanda, i a tanben de procès de reciclatge.

Procès de produccion modificar

Article detalhat: Procès Parkes.

Dins lei mineraus de plomb-zinc, l'argent a l'estat liquid se dissòut preferencialament (ambé l'aur e lo coire) dins lo zinc. Per aumentar aquela tendància, de zinc es apondut a la mescla. Aquò entraïna la formacion de l'aliatge Ag2Zn3 qu'es solid e que flòta a la superficia dau banh. Puei, lo zinc es eliminat per caufatge sota vuege e reciclat. Aqueu procès permet d'obtenir un aliatge d'aur et d'argent dich daurat qu'es separat per electrolisi. Lo catòde es fach d'acier inoxidable ò d'argent e l'electrolit de nitrat de coire ò d'argent en preséncia d'acid nitric. Lo daurat es plaçat a l'anòde. L'argent se depausa sus lo catòde e totei leis autreis autrei metaus demoran insolubles.

Dins lei mineraus de zinc, l'argent es isolat ambé lo plomb gràcias a una operacion de lixiviacion dins l'acid sulfuric. Aquò entraïna la formacion d'un residú insoluble d'argent e de plomb qu'es per la seguida tractat segon lo procès Parkes.

Dins lei mineraus de coire, leis operacions de purificacion dau coire per electrolisi entraïnan la formacion de fanjas anodicas. Après filtracion, aquelei fanjas permèton d'obtenir un daurat qu'es purificat segon lei darriereis etapas dau procès Parkes.

Article detalhat: Procès Merrill-Crowe.

Enfin, dins lei mineraus d'aur, l'argent es extrach per cianuracion. Puei, l'aur es absorbit sus carbon actiu mentre que l'argent es isolat gràcias a l'addicion de podra de zinc. Aquò entraïna la formacion de particulas de zinc cubèrtas d'argent (e un pauc d'aur) que son tractadas amb una mescla d'acid cloridric e de peroxid d'idrogèn. L'aur e lo zinc rèstan en solucion mai l'argent precipita sota la forma de clorur d'argent.

Procès de reciclatge modificar

Divèrsei procès de reciclatge, sovent relativament complèx, existisson. S'interessan principalament ai produchs informatics qu'utilizan d'aliatges de metaus nobles per melhorar la conduccion e ai fotografias argenticas. D'efèct, un film e un papier emulsionat pòu tenir 2 a 15 gramas d'argent per quilograma e un fixator de 4 a 7 gramas per litre. Lei films e lei papiers son donc cremats ò netejats dins una solucion caud de soda e d'etanòl que permet de recuperar 95% de l'argent de la matèria premiera. Lei fixators son purificats per electrolisi, çò que permet de recuperar l'argent au catòde e de renovelar lo fixator.

Produccion e aplicacions modificar

Produccion modificar

L'argent es un metau preciós e relativament rar que sa produccion mondiala èra de 23 689 tonas (761,6 milions d'onças[4]) en 2011. De cinc parts quatre venián de la produccion miniera e lo rèsta dau reciclatge.

Lo metau pòu èsser extrach de minas d'argent mai, gràcias a son còst, es tanben sovent esplechat coma produch segondari dins de minas inicialament destinadas a l'extraccion d'un autre metau. Ansin, totjorn en 2011, solament 40% de la produccion miniera èra eissit de minas principalament dedicadas a la produccion argentifèra còntra 30% en provenéncia de minas de plomb-zinc, 20% de minas de coire, 7% de minas d'aur e 3% de minas de minerau d'alumini.

Lei jaciments principaus se situan en America e plusors país d'aqueu continent dominan la produccion : Mexic (1èr reng mondiau ambé 4 752 t), Peró (3 415 t, 2en), Chile (1 309 t, 5en), Bolívia (1 213 t, 8en), leis Estats Units d'America (1 119 t, 9en) e Argentina (703 t, 10en). En fòra dei regions americanas, quatre estats an una produccion importanta : China (3 231 t, 3en), Austràlia (1 713 t, 4en), Polonha (1 269 t, 6en) e Russia (1 213 t, 7en).

Aplicacions modificar

Moneda modificar

 
Escut d'argent batut durant lo rèine de Loís XIII.

L'argent es utilizat dempuei l'Antiquitat per la fabricacion de pèças siá sota sa forma nativa siá sota la forma d'un aliatge. Fins a la demenicion de la produccion dei grands jaciments americans au començament dau sègle XIX, mai d'un país utilizava d'estandards d'argent siá coma estandard unic (China... etc.) siá dins l'encastre d'un sistèma bimetallic ambé l'aur (l’Empèri Roman, Estats Units, França... etc.). Ansin, dins mai d'un lengatge (francés, espanhòu, occitan, sanscrit... etc.), lo mòt argent designa tant lo metau que lei sòus.

Dins lo corrent dau sègle XIX, lo bimetallisme foguèt pauc a pauc abandonat au profiech de l'adopcion d'estandard d'aur (monometallisme) que foguèron a son torn abandonats durant lo sègle XX. L'utilizacion d'argent per la fabricacion de pèças usualas demeniguèron lentament pendent aqueu periòde. Per exemple, lo Reiaume Unit abandonèt aquela practica après la Segonda Guèrra Mondiala. Pasmens, a l'ora d'ara, son usatge demòra frequent per la produccion de medalhas ò de pèças de colleccion.

Joielariá modificar

 
Joièu d'argent descubèrt per d'arqueològs en Siria.

La joielariá es una activitat qu'utiliza tradicionalament de quantitats importantas d'argent. D'efèct, l'aspèct lusent d'aqueu metau, sa valor importanta e sa malleabilitat permèton de fabricar de joièus presats. Istoricament, lei fabres trabalhant l'argent trabalhavan tanben leis autrei metaus nobles car la fabricacion de joièus solids necessita d'utilizar d'aliatges d'aquelei metaus. A l'ora d'ara, leis aliatges pus frequents son l'argent sterling (92,5% d'argent e 7,5% de coire, l'argent Britannia (95,8% d'argent e 4,16% d'autrei metaus[5]) e l'argent sterling Argentinium (93,5% d'argent e 6,5% de coire e de germani). Per lei placatges d'argent, s'utiliza d'aliatges d'argent quasi pur (99% minimom). Enfin, l'argent intra sovent dins leis aliatges d'aur per li donar una color blanca.

Fotografia e electronica modificar

Lo sector de la fotografia foguèt durant lo sègle XX un consumator fòrça important d'argent car la fotografia argentica a besonh de nitrats e d'alogenuras d'argent 8 304,6 tonas en 1999). Pasmens, dempuei l'aparicion e la generalizacion de la fotografia numerica, aquel usatge a conegut un declin important car la fotografia argentica es d'ara endavant sovent limitada a d'usatges professionaus e a la radiografia. Ansin, se la fotografia demòra encara un mercat important per lei productors d'argent (2 500 tonas en 2013), la consumacion a demenit de 70% entre 1999 e 2013.

En electronica, l'argent es utilizat per sei proprietats conductritz superioras au coire dins d'aparelhs de qualitat auta. D'un biais anecdotic, durant la Segonda Guèrra Mondiala, una partida dei cablatges deis installacions dau Projècte Manhattan èra facha d'argent en causa de la manca de coire.

Aiga potabla modificar

L'argent es utilizat dins certanei procès de produccion d'aiga potabla car, en preséncia d'oxigèn, a de proprietats bactericidas e anti-algas. En particular, es fòrça eficaç per protegir lei filtres. En despiech dau còst de l'utilizacion d'argent, l'interès d'un tal sistèma es de pas necessitar de clòr qu'es un gas toxic. Lei sistèmas de purificacion d'aiga utilizant d'argent pòdon de còps se trobar dins d'endrechs sensibles coma d'espitaus ò d'escòlas.

Miraus modificar

L'argent pòu èsser utilizat dins la fabricacion de miraus gràcias a sei proprietats de reflexivitat de la lutz visibla. Pasmens, en causa dau còst dau metau, aquel usatge es sovent limitat a de produccions de qualitat superiora e a d'aplicacions tecnologicas avançadas (telescòpis... etc.). De mai, lo jaç d'argent dau mirau dèu èsser protegit còntra l'ennegriment.

Medecina modificar

L'argent pòu èsser utilizat en medecina per lei mètges e per lei dentistas. Per lei premiers, certanei saus d'argent an de proprietats antisepticas e presentan pas de toxicitat per l'organisme uman. Per lei segonds, es possible de far d'amalgamas d'argent destinats a la fabricacion de protèsis dentàrias.

Autreis usatges modificar

L'argent a mai d'una aplicacion menora. Dins certanei país, principalament en Orient Mejan, es utilizat coma colorant alimentari. Dins lo sector dau textil, pòu servir a protegir lei vèstits còntra la mosidura gràcias a sei proprietats fongicidas e bactericidas. En quimia, es utilizat coma catalisaire dins certanei reaccions quimicas. Enfin, en economia, es utilizat coma possibilitat d'investiment gràcias a sa valor auta.

Toxicologia modificar

L'argent es una substància toxica e polluenta per l'environament qu'es ben suportada per l'organisme uman. D'efèct, es un produch fòrça toxic per lei bolets, per mai d'un bactèri, per lei larvas de mollusc e per leis animaus de sang freg. Lo lindau de pollucion es relativament feble e fixat a 0,4 ng/l.

En revènge, en l'òme, l'argent es una substància gaire toxica que pòu èsser bioacumulada en quantitats importantas. En dessota d'un certan limit, aqueu metau sembla pas d'aver d'efècts negatius sus la santat. Pasmens, un excès tròp important pòu entraïnar una malautiá fòrça rara, dicha argirisme, que dona una coloracion blava ò grisa au pèu e que pòu causar de lesions cerebralas grèvas. Lo limit d'aparicion d'aquela malautiá es desconegut mai sembla situat a l'entorn de dòsis mensualas d'un a quatre gramas d'argent durant plusors mes.

Liames intèrnes modificar

Bibliografia modificar

Nòtas e referéncias modificar

  1. Durant lo periòde roman, aperaquí 10 000 tonas èran en circulacion au sen de l'Empèri siá una quantitat cinc a dètz còps superiora a la quantitat en circulacion dins totei leis estats crestians e musulmans en 800.
  2. Uei, aperaquí 60% de la produccion d'argent vèn de minas de plomb, de zinc, de coire ò d'aur que l'esplechan coma produch segondari.
  3. Aqueu fenomèn es a l'origina de l'ennegriment de la vaissèla d'argent.
  4. L'onça es una unitat anciana que demora fòrça utilizada per lo comèrci d'argent.
  5. Generalament, lo rèsta es unicament compausat de coire.