Wikipèdia:AcuèlhLutzSus/novembre de 2008

Octobre de 2008

Decembre de 2008

Aquesta pagina e sas sospaginas mesadièras son consacradas a l’organizacion e a la mantenença del quadre Lutz sus... de la pagina d’acuèlh.

Aquesta es emplena per l'apèl de {{Wikipèdia:AcuèlhLutzSus/{{CURRENTDAY}} de {{CURRENTMONTHNAME}}}} (çò que significa que son contengut es lo del Wikipèdia:AcuèlhLutzSus/jorn, ont jorn es lo jorn e lo mes del jorn corrent (ora UTC)). La frequéncia de renovelament dels quadres es quotidiana.

• Los articles presentats dins los diferents quadres son unicament los promouguts als labèls « Articles de qualitat » e « Bon article ».
• Evitatz de metre mai de 500 caractèrs/100 mots dins los quadres per fin de manténer l'equilibri de las colomnas sus la pagina d'acuèlh ont aquestes quadres son transcluses.

Calendièr per setembre de 2008

Articles « Lutz sus... » ja pareguts sus l’acuèlh del mes de novembre de 2008 :

1èr de novembre de 2008 veire/modificar Dunas d'arena dins la Val de la Mòrt en Califòrnia Un desèrt es una region que reçaup pauc de pluèja. Coma consequéncia, los desèrts an la reputacion d'albergar pauc d'èssers vius. En los comparar amb de regions mai umidas aquò pòt èsser verai, pasmens, en l'examinar d'un biais pus detalhat, los desèrts albèrgan sovent una riquesa de vida que normalament demòra esconduda (especialament durant lo jorn) per tal de conservar l'umiditat. Aperaquí dos novens de la superfícia continentala de la Tèrra son desertics. Los païsatges desertics an d'unes elements en comun. Lo sòl del desèrt es principalament compausat d'arena, e de dunas pòdon èsser presentas. Los païsatges de sòl rocós son tipics, e rebaton las ressorsas redusidas del sòl e la manca de vegetacion. Las tèrras bassas pòdon èsser de planas cobèrtas de sal. Los procèssus d'erosion eoliana (provocadas pel vent) son de factors importants per la formacion de païsatges desertics.	2 de novembre de 2008 veire/modificar Lei clastras de l'abadiá dau Toronet Lei clastras son una partida d'un monastèri, d'una catedrala o d'una collegiada, que consistís en un espaci centrau a cèu dubèrt envoutat per de galariás cubèrtas d'onte s'accedís ai «luòcs regulars» (sala capitulara, refectòri, dormitòri...). Lei premiers exemples se tròban dins d'edificis dependent de l'Òrdre de Sant Beneset. Se lei clastras son de facto dempuei l'Edat Mejana un element important de l'arquitectura monastica en Occident, fau notar qu'existís ges de nòrma de jure que lei pertòque: contrariament a la majoritat deis edificis que compausan un monastèri, son pas mencionadas dins lei Règlas deis Òrdres.
3 de novembre de 2008 veire/modificar Construccion oficiala del simbòl de l’èuro L’èuro es la moneda comuna dels 27 estats de l’Union Europèa (UE) — e la moneda unica de 13 estats membres pel moment — que succedís a l’ECU (European Currency Unit, o « unitat de compte europèa ») que n'èra la moneda comuna. Es la moneda comuna de facto de certans estats e territòris, coma Kosovo. L’èuro es administrat per la Banca Centrala Europèa que ne'n contraròtla l'emission. Lo simbòl ISO 4217 de l'èuro es EUR, lo simbòl usual es €. Es devesit en 100 cents o centims.	4 de novembre de 2008 veire/modificar Antonio Lucio Vivaldi, compositor barròc, violonista, mèste de vriulon e cap d'orquèstre vadut a Venècia lo 4 de març de 1678 e mort a Viena lo 28 de julhet de 1741. La fama colosau de las soas Quate Sasons (qui son en vertat los 4 purmèrs concertos deu son opus titolat Il Cimento dell'Armonia e dell'Invenzione) qu'econen ua òbra rica (500 concertos haut o baish, detzeas d'operas, òras de musica religiosa) variada e innovanta (d'ua influéncia màger suber l'istòria de la musica en generau e deu concerto e deu vriulon en particular).
5 de novembre de 2008 veire/modificar Dunas d'arena dins la Val de la Mòrt en Califòrnia Un desèrt es una region que reçaup pauc de pluèja. Coma consequéncia, los desèrts an la reputacion d'albergar pauc d'èssers vius. En los comparar amb de regions mai umidas aquò pòt èsser verai, pasmens, en l'examinar d'un biais pus detalhat, los desèrts albèrgan sovent una riquesa de vida que normalament demòra esconduda (especialament durant lo jorn) per tal de conservar l'umiditat. Aperaquí dos novens de la superfícia continentala de la Tèrra son desertics. Los païsatges desertics an d'unes elements en comun. Lo sòl del desèrt es principalament compausat d'arena, e de dunas pòdon èsser presentas. Los païsatges de sòl rocós son tipics, e rebaton las ressorsas redusidas del sòl e la manca de vegetacion. Las tèrras bassas pòdon èsser de planas cobèrtas de sal. Los procèssus d'erosion eoliana (provocadas pel vent) son de factors importants per la formacion de païsatges desertics.	6 de novembre de 2008 veire/modificar Sigmund Freud, nascut Sigismund Schlomo Freud (en ebrieu: זיגיסמונד שלמה פרויד), a Freiberg, actual Příbor (Moràvia, Chequia), lo 6 de mai de 1856 e mòrt a Londres lo 23 de setembre de 1939, foguèt un psiquiatre austriac. Es considerat lo paire de la psicanalisi. Comencèt de s'interessar a l'ipnòsi e a son utilizacion per tal d'ajudar los malauts mentals. Posteriorament abandonèt l'ipnòsi en favor de l'associacion liura e l'analisi dels sòmis per desvolopar la «terapia del parlar». Aqueles elements venguèron lo punt de partença de la psicoanalisi. Freud s'interessèt especialament a l'isteria (apelada actualament tresvirament de conversion, segon lo DSM-IV) e dins la neuròsi (reclassificada actualament en afeccions psicosomaticas, neuròsi e psicòsi, segon la nosologia psicoanalitica).
7 de novembre de 2008 veire/modificar Antonio Lucio Vivaldi, compositor barròc, violonista, mèste de vriulon e cap d'orquèstre vadut a Venècia lo 4 de març de 1678 e mort a Viena lo 28 de julhet de 1741. La fama colosau de las soas Quate Sasons (qui son en vertat los 4 purmèrs concertos deu son opus titolat Il Cimento dell'Armonia e dell'Invenzione) qu'econen ua òbra rica (500 concertos haut o baish, detzeas d'operas, òras de musica religiosa) variada e innovanta (d'ua influéncia màger suber l'istòria de la musica en generau e deu concerto e deu vriulon en particular).	8 de novembre de 2008 veire/modificar Lei clastras de l'abadiá dau Toronet Lei clastras son una partida d'un monastèri, d'una catedrala o d'una collegiada, que consistís en un espaci centrau a cèu dubèrt envoutat per de galariás cubèrtas d'onte s'accedís ai «luòcs regulars» (sala capitulara, refectòri, dormitòri...). Lei premiers exemples se tròban dins d'edificis dependent de l'Òrdre de Sant Beneset. Se lei clastras son de facto dempuei l'Edat Mejana un element important de l'arquitectura monastica en Occident, fau notar qu'existís ges de nòrma de jure que lei pertòque: contrariament a la majoritat deis edificis que compausan un monastèri, son pas mencionadas dins lei Règlas deis Òrdres.
9 de novembre de 2008 veire/modificar Bearn o Biarn qu'ei un país occitan, ua vescomtat situada au pè deus Pirenèus. Ligat successivament a Aragon puish a Gasconha, que vadó, enter los regnats de Gaston Fèbus e d'Enric de Borbon, país sobeiran puish cap deu Reiaume de Navarra (dab pas sonque la Baisha Navarra après 1512). Bearn qu'ei tanben ua anciana província istorica francesa integrada a França en 1620 ; abans aquesta data, l'occitan de Bearn (lo bearnés) qu'èra la sola lenga administrativa deu Reiaume de Navarra e que partatgè aqueste estatut dab lo francés dinc a la Revolucion. Uei lo dia, la soa capitala qu'ei Pau (las autas capitalas istoricas que hon, successivament Morlans puish Ortès). Lo gentilici qu'ei bearnés -esa o biarnés -esa.	10 de novembre de 2008 veire/modificar Dunas d'arena dins la Val de la Mòrt en Califòrnia Un desèrt es una region que reçaup pauc de pluèja. Coma consequéncia, los desèrts an la reputacion d'albergar pauc d'èssers vius. En los comparar amb de regions mai umidas aquò pòt èsser verai, pasmens, en l'examinar d'un biais pus detalhat, los desèrts albèrgan sovent una riquesa de vida que normalament demòra esconduda (especialament durant lo jorn) per tal de conservar l'umiditat. Aperaquí dos novens de la superfícia continentala de la Tèrra son desertics. Los païsatges desertics an d'unes elements en comun. Lo sòl del desèrt es principalament compausat d'arena, e de dunas pòdon èsser presentas. Los païsatges de sòl rocós son tipics, e rebaton las ressorsas redusidas del sòl e la manca de vegetacion. Las tèrras bassas pòdon èsser de planas cobèrtas de sal. Los procèssus d'erosion eoliana (provocadas pel vent) son de factors importants per la formacion de païsatges desertics.
11 de novembre de 2008 veire/modificar Construccion oficiala del simbòl de l’èuro L’èuro es la moneda comuna dels 27 estats de l’Union Europèa (UE) — e la moneda unica de 13 estats membres pel moment — que succedís a l’ECU (European Currency Unit, o « unitat de compte europèa ») que n'èra la moneda comuna. Es la moneda comuna de facto de certans estats e territòris, coma Kosovo. L’èuro es administrat per la Banca Centrala Europèa que ne'n contraròtla l'emission. Lo simbòl ISO 4217 de l'èuro es EUR, lo simbòl usual es €. Es devesit en 100 cents o centims.	12 de novembre de 2008 veire/modificar Construccion oficiala del simbòl de l’èuro L’èuro es la moneda comuna dels 27 estats de l’Union Europèa (UE) — e la moneda unica de 13 estats membres pel moment — que succedís a l’ECU (European Currency Unit, o « unitat de compte europèa ») que n'èra la moneda comuna. Es la moneda comuna de facto de certans estats e territòris, coma Kosovo. L’èuro es administrat per la Banca Centrala Europèa que ne'n contraròtla l'emission. Lo simbòl ISO 4217 de l'èuro es EUR, lo simbòl usual es €. Es devesit en 100 cents o centims.
13 de novembre de 2008 veire/modificar Sigmund Freud, nascut Sigismund Schlomo Freud (en ebrieu: זיגיסמונד שלמה פרויד), a Freiberg, actual Příbor (Moràvia, Chequia), lo 6 de mai de 1856 e mòrt a Londres lo 23 de setembre de 1939, foguèt un psiquiatre austriac. Es considerat lo paire de la psicanalisi. Comencèt de s'interessar a l'ipnòsi e a son utilizacion per tal d'ajudar los malauts mentals. Posteriorament abandonèt l'ipnòsi en favor de l'associacion liura e l'analisi dels sòmis per desvolopar la «terapia del parlar». Aqueles elements venguèron lo punt de partença de la psicoanalisi. Freud s'interessèt especialament a l'isteria (apelada actualament tresvirament de conversion, segon lo DSM-IV) e dins la neuròsi (reclassificada actualament en afeccions psicosomaticas, neuròsi e psicòsi, segon la nosologia psicoanalitica).	14 de novembre de 2008 veire/modificar Vision artistica del Solelh, de las planetas del Sistèma Solar e sas orbitas, la cencha d'Asteroïdes e una cometa. Lo Sistèma Solar es l'ensems de totes los astres qu'orbitan a l'entorn del Solelh e que i son ligats gravitatòriament. Es format de uèch planetas, d'almens 162 satellits naturals o lunas e de centenats de milierats de planetas menoras o planetoïdes, d'asteroïdes, de meteorits e de cometas. A mai, i a tanben çò que se sona lo mitan interplanetari, format per de gases e de polsa. Aquel ensems tot es situat dins un dels braces de la galaxia de la Via Lactèa, que vira a l'entorn del sieu centre a 26 000 ans lutz de distància e a una velocitat de 220 km/s.
15 de novembre de 2008 veire/modificar Bearn o Biarn qu'ei un país occitan, ua vescomtat situada au pè deus Pirenèus. Ligat successivament a Aragon puish a Gasconha, que vadó, enter los regnats de Gaston Fèbus e d'Enric de Borbon, país sobeiran puish cap deu Reiaume de Navarra (dab pas sonque la Baisha Navarra après 1512). Bearn qu'ei tanben ua anciana província istorica francesa integrada a França en 1620 ; abans aquesta data, l'occitan de Bearn (lo bearnés) qu'èra la sola lenga administrativa deu Reiaume de Navarra e que partatgè aqueste estatut dab lo francés dinc a la Revolucion. Uei lo dia, la soa capitala qu'ei Pau (las autas capitalas istoricas que hon, successivament Morlans puish Ortès). Lo gentilici qu'ei bearnés -esa o biarnés -esa.	16 de novembre de 2008 veire/modificar Antonio Lucio Vivaldi, compositor barròc, violonista, mèste de vriulon e cap d'orquèstre vadut a Venècia lo 4 de març de 1678 e mort a Viena lo 28 de julhet de 1741. La fama colosau de las soas Quate Sasons (qui son en vertat los 4 purmèrs concertos deu son opus titolat Il Cimento dell'Armonia e dell'Invenzione) qu'econen ua òbra rica (500 concertos haut o baish, detzeas d'operas, òras de musica religiosa) variada e innovanta (d'ua influéncia màger suber l'istòria de la musica en generau e deu concerto e deu vriulon en particular).
17 de novembre de 2008 veire/modificar Lei clastras de l'abadiá dau Toronet Lei clastras son una partida d'un monastèri, d'una catedrala o d'una collegiada, que consistís en un espaci centrau a cèu dubèrt envoutat per de galariás cubèrtas d'onte s'accedís ai «luòcs regulars» (sala capitulara, refectòri, dormitòri...). Lei premiers exemples se tròban dins d'edificis dependent de l'Òrdre de Sant Beneset. Se lei clastras son de facto dempuei l'Edat Mejana un element important de l'arquitectura monastica en Occident, fau notar qu'existís ges de nòrma de jure que lei pertòque: contrariament a la majoritat deis edificis que compausan un monastèri, son pas mencionadas dins lei Règlas deis Òrdres.	18 de novembre de 2008 veire/modificar Sigmund Freud, nascut Sigismund Schlomo Freud (en ebrieu: זיגיסמונד שלמה פרויד), a Freiberg, actual Příbor (Moràvia, Chequia), lo 6 de mai de 1856 e mòrt a Londres lo 23 de setembre de 1939, foguèt un psiquiatre austriac. Es considerat lo paire de la psicanalisi. Comencèt de s'interessar a l'ipnòsi e a son utilizacion per tal d'ajudar los malauts mentals. Posteriorament abandonèt l'ipnòsi en favor de l'associacion liura e l'analisi dels sòmis per desvolopar la «terapia del parlar». Aqueles elements venguèron lo punt de partença de la psicoanalisi. Freud s'interessèt especialament a l'isteria (apelada actualament tresvirament de conversion, segon lo DSM-IV) e dins la neuròsi (reclassificada actualament en afeccions psicosomaticas, neuròsi e psicòsi, segon la nosologia psicoanalitica).
19 de novembre de 2008 veire/modificar La Ciutat de Carcassona La Ciutat de Carcassona es un ensemble arquitectural medieval que se tròba dins la vila occitana de Carcassona dins Aude. Se situa sus la riba drecha d'Aude, al sud-èst de la vila actuala. Las originas d'aquesta Ciutat medievala fortificada, remontan al periòde galloroman. La Ciutat compren un castèl (lo castèl comtal) e una basilica (la basilica de Sant Nazari). Salvada de la destruccion puèi restaurada al sègle XIX d'un biais de còps controversiat jos la direccion de Eugène Viollet-le-Duc, la Ciutat de Carcassona es dempuèi 1997 classada al Patrimòni Mondial de l'UNESCO. Lo castèl comtal, las fortificacions, las liças e las torres apartenon a l'Estat e son administrats pels monuments istorics françeses, mentre que la rèsta de la Ciutat fa partida del domeni municipal.	20 de novembre de 2008 veire/modificar Vision artistica del Solelh, de las planetas del Sistèma Solar e sas orbitas, la cencha d'Asteroïdes e una cometa. Lo Sistèma Solar es l'ensems de totes los astres qu'orbitan a l'entorn del Solelh e que i son ligats gravitatòriament. Es format de uèch planetas, d'almens 162 satellits naturals o lunas e de centenats de milierats de planetas menoras o planetoïdes, d'asteroïdes, de meteorits e de cometas. A mai, i a tanben çò que se sona lo mitan interplanetari, format per de gases e de polsa. Aquel ensems tot es situat dins un dels braces de la galaxia de la Via Lactèa, que vira a l'entorn del sieu centre a 26 000 ans lutz de distància e a una velocitat de 220 km/s.
21 de novembre de 2008 veire/modificar Lo Machu Picchu (nom castelhan) o Machu Pikchu (nom quíchoa, de machu, vièlh, e pikchu montanha, es a dire, "montanha vièlha") es lo nom contemporanèu de la vièlha llacta (ciutat) inca de pèira (que son nom original foguèt Pikchu) bastida principalament a la mitat del sègle XV sul puèg rocós que religa las montanhas Machu Picchu e Huayna Picchu sul pendís oriental dels Andes Centrals, al sud de Peró.	22 de novembre de 2008 veire/modificar Vision artistica del Solelh, de las planetas del Sistèma Solar e sas orbitas, la cencha d'Asteroïdes e una cometa. Lo Sistèma Solar es l'ensems de totes los astres qu'orbitan a l'entorn del Solelh e que i son ligats gravitatòriament. Es format de uèch planetas, d'almens 162 satellits naturals o lunas e de centenats de milierats de planetas menoras o planetoïdes, d'asteroïdes, de meteorits e de cometas. A mai, i a tanben çò que se sona lo mitan interplanetari, format per de gases e de polsa. Aquel ensems tot es situat dins un dels braces de la galaxia de la Via Lactèa, que vira a l'entorn del sieu centre a 26 000 ans lutz de distància e a una velocitat de 220 km/s.
23 de novembre de 2008 veire/modificar Antonio Lucio Vivaldi, compositor barròc, violonista, mèste de vriulon e cap d'orquèstre vadut a Venècia lo 4 de març de 1678 e mort a Viena lo 28 de julhet de 1741. La fama colosau de las soas Quate Sasons (qui son en vertat los 4 purmèrs concertos deu son opus titolat Il Cimento dell'Armonia e dell'Invenzione) qu'econen ua òbra rica (500 concertos haut o baish, detzeas d'operas, òras de musica religiosa) variada e innovanta (d'ua influéncia màger suber l'istòria de la musica en generau e deu concerto e deu vriulon en particular).	24 de novembre de 2008 veire/modificar La Ciutat de Carcassona La Ciutat de Carcassona es un ensemble arquitectural medieval que se tròba dins la vila occitana de Carcassona dins Aude. Se situa sus la riba drecha d'Aude, al sud-èst de la vila actuala. Las originas d'aquesta Ciutat medievala fortificada, remontan al periòde galloroman. La Ciutat compren un castèl (lo castèl comtal) e una basilica (la basilica de Sant Nazari). Salvada de la destruccion puèi restaurada al sègle XIX d'un biais de còps controversiat jos la direccion de Eugène Viollet-le-Duc, la Ciutat de Carcassona es dempuèi 1997 classada al Patrimòni Mondial de l'UNESCO. Lo castèl comtal, las fortificacions, las liças e las torres apartenon a l'Estat e son administrats pels monuments istorics françeses, mentre que la rèsta de la Ciutat fa partida del domeni municipal.
25 de novembre de 2008 veire/modificar La Ciutat de Carcassona La Ciutat de Carcassona es un ensemble arquitectural medieval que se tròba dins la vila occitana de Carcassona dins Aude. Se situa sus la riba drecha d'Aude, al sud-èst de la vila actuala. Las originas d'aquesta Ciutat medievala fortificada, remontan al periòde galloroman. La Ciutat compren un castèl (lo castèl comtal) e una basilica (la basilica de Sant Nazari). Salvada de la destruccion puèi restaurada al sègle XIX d'un biais de còps controversiat jos la direccion de Eugène Viollet-le-Duc, la Ciutat de Carcassona es dempuèi 1997 classada al Patrimòni Mondial de l'UNESCO. Lo castèl comtal, las fortificacions, las liças e las torres apartenon a l'Estat e son administrats pels monuments istorics françeses, mentre que la rèsta de la Ciutat fa partida del domeni municipal.	26 de novembre de 2008 veire/modificar Lo Machu Picchu (nom castelhan) o Machu Pikchu (nom quíchoa, de machu, vièlh, e pikchu montanha, es a dire, "montanha vièlha") es lo nom contemporanèu de la vièlha llacta (ciutat) inca de pèira (que son nom original foguèt Pikchu) bastida principalament a la mitat del sègle XV sul puèg rocós que religa las montanhas Machu Picchu e Huayna Picchu sul pendís oriental dels Andes Centrals, al sud de Peró.
27 de novembre de 2008 veire/modificar Bearn o Biarn qu'ei un país occitan, ua vescomtat situada au pè deus Pirenèus. Ligat successivament a Aragon puish a Gasconha, que vadó, enter los regnats de Gaston Fèbus e d'Enric de Borbon, país sobeiran puish cap deu Reiaume de Navarra (dab pas sonque la Baisha Navarra après 1512). Bearn qu'ei tanben ua anciana província istorica francesa integrada a França en 1620 ; abans aquesta data, l'occitan de Bearn (lo bearnés) qu'èra la sola lenga administrativa deu Reiaume de Navarra e que partatgè aqueste estatut dab lo francés dinc a la Revolucion. Uei lo dia, la soa capitala qu'ei Pau (las autas capitalas istoricas que hon, successivament Morlans puish Ortès). Lo gentilici qu'ei bearnés -esa o biarnés -esa.	28 de novembre de 2008 veire/modificar Vision artistica del Solelh, de las planetas del Sistèma Solar e sas orbitas, la cencha d'Asteroïdes e una cometa. Lo Sistèma Solar es l'ensems de totes los astres qu'orbitan a l'entorn del Solelh e que i son ligats gravitatòriament. Es format de uèch planetas, d'almens 162 satellits naturals o lunas e de centenats de milierats de planetas menoras o planetoïdes, d'asteroïdes, de meteorits e de cometas. A mai, i a tanben çò que se sona lo mitan interplanetari, format per de gases e de polsa. Aquel ensems tot es situat dins un dels braces de la galaxia de la Via Lactèa, que vira a l'entorn del sieu centre a 26 000 ans lutz de distància e a una velocitat de 220 km/s.
29 de novembre de 2008 veire/modificar Lo Machu Picchu (nom castelhan) o Machu Pikchu (nom quíchoa, de machu, vièlh, e pikchu montanha, es a dire, "montanha vièlha") es lo nom contemporanèu de la vièlha llacta (ciutat) inca de pèira (que son nom original foguèt Pikchu) bastida principalament a la mitat del sègle XV sul puèg rocós que religa las montanhas Machu Picchu e Huayna Picchu sul pendís oriental dels Andes Centrals, al sud de Peró.	30 de novembre de 2008 veire/modificar Bearn o Biarn qu'ei un país occitan, ua vescomtat situada au pè deus Pirenèus. Ligat successivament a Aragon puish a Gasconha, que vadó, enter los regnats de Gaston Fèbus e d'Enric de Borbon, país sobeiran puish cap deu Reiaume de Navarra (dab pas sonque la Baisha Navarra après 1512). Bearn qu'ei tanben ua anciana província istorica francesa integrada a França en 1620 ; abans aquesta data, l'occitan de Bearn (lo bearnés) qu'èra la sola lenga administrativa deu Reiaume de Navarra e que partatgè aqueste estatut dab lo francés dinc a la Revolucion. Uei lo dia, la soa capitala qu'ei Pau (las autas capitalas istoricas que hon, successivament Morlans puish Ortès). Lo gentilici qu'ei bearnés -esa o biarnés -esa.