Clarmont-Ferrand

Clarmont-Ferrand^[1]^[2]^[3] (prononciat localament [çɒʁˈmu fɒˈʁã], dins le lengatge literari Clarmont d'Auvèrnha,^[4] escriut de còps Clarmont-Farrand;^[5] en francés: Clermont-Ferrand) z-es la capitala istorica d'Auvèrnha e v-una de las dètz vialas mai grandas d’Occitània. Maitot z-es la prefectura dau departament dau Puèi de Doma.

Clarmont-Ferrand
Clermont-Ferrand

La viala veguda dau Pargue de Montjoset, la Glèisa-Dome, l'estatua de Vercingetorix, la Charrèira daus Chauçatèirs, le tramvai de la ciutat.

Armas

Geografia fisica

Coordenadas

45° 46′ 38″ N, 3° 04′ 57″ E

Superfícia

42,67 km²

Altituds
· Maximala
· Mejana
· Minimala

602 m
365 m
321 m

Geografia politica

Auvèrnhe
(capitala)

Limanha

França

(prefectura)

Arrondiment de Clarmont-Ferrand
(capluòc)

Canton
6398

Chapluòc de 6 cantons

Intercom
246300701

Clarmont Comunautat

Cònsol

Olivier Bianchi
(2020–2026)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2018)

146 734 ab.

Evolucion de la populacion

149 464 ab.

Densitat

3 315,28 ab./km²

Autras informacions

Escais

los bancarrotèirs (Clarmont)

Gentilici

clarmontés -esa,
clarmodaire -a,
(montferrandaire -a)

Còde postal

63000

Còde INSEE

63113

La viala es mencionada per los grècs coma la capitala de la tribú daus arvèrnes (Arverni) davant de se desvolopar a l'epòca galloromana embei le nom d'Augustonemetum au sègle i aC. En tot relevar de la província de l'Aquitània Promèira, fuguèt subjècte aus pilhatges repetits de part daus pòbles qu'envasiguèron Gàllia, sobretot los vandals, los alans, los visigòts e los francs. La viala actuala de Clarmont-Ferrand resulta de la fusion de las doas vialas de Clarmont e de Montferrand en 1633.

Embei una aira urbana a l'entorn de 500 000 abitants, qu'es la mai grand viala dau nòrd d'Occitània e una viala joina e estudianta embei 40 000 estudiants.

Eraudica

Blasonament: «D’azur embei la crotz de golas bordada d’aur, cantonada de quatre flors de lis dau mesme».^[6]

Geografia

Clarmont-Ferrand z-es una viala dau centre de l'Estat francés, chapluòc dau departament dau Puèi de Doma.

z-Es situada dins le Massís Centrau a una nautor de 410 mètre e z-es dominada per la Linha daus Puèis (una chadena de volcans sopits) que culmina a 900 mètres. A l’èst de Clarmont comença la plana de Limanha, banhada per le riu d’Alèir.

Clarmont z-es au rescontre de dos grands ais d'autoestradas: la A71 e la A75 (que relia Besièrs embei París) e l'ais Bordèu / Sant Estève / Lion (embei las A89 e A72).

Charrèiras, quartèirs e luòcs-dits

Barrèira (de) vas Soire (Barrière d'Issoire)

Clima

Le clima de Clarmont se caracteriza per una ben granda amplitud termica embei d'estius franc chauds e d'ivèrns ben freids.

La Linha daus Puèis arrèsta las niulas que vènon de l'oèst en tot alimentar coma aquò las fonts coma Volvic, e maitot en demenir la pluviometria de Clarmont d'Auvèrnha que z-es una de las mai bassas d'Occitània.

Istòria

Estatua de Vercingetorix (òbra de Bartoldi), Plaça de Jaude, Clarmont-Ferrand

Clarmont d'Auvèrnha z-es mencionada per le geograf grèc Estrabon embei son nom gal: Nemossos.

Z-èra una viala daus Arvèrnes que vencèron (embei le chapdau gallés Vercingetorix) las legions romanas a rasa de Clarmont, vèrs Gergòia.

Conquestada fin finala par los romans, la viala prenguèt le nom d’Augustonemetum, en onor de l’emperaire August. Creissèt biaucòp e devenguèt una de las mai grandas vialas de Gàllia.

Au sègle V, fuguèt assetjada e conquestada par los visigòts que la conservèron jusca l'an 507, chaçats per los francs.

Au sègle IX, n-òm comenquèt d'apelar la viala Clarmont (de Clarus Mons, qui designava le chastèl qu'aparava la viala). Fuguèt atacada ben de còps per los vikings.

En 1095 le papa Urban II lai presiquèt la Promèira Crosada. La viala de Montferrand fuguèt presa en 1388 per Peiròt de Fontans, rotèir dau partit anglés.

Demografia

1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
Evolucion demografica
30 000	30 000	30 982	30 010	28 257	32 427	35 152	34 083	33 516


1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
38 160	37 275	37 461	37 357	41 772	43 033	46 718	50 119	50 870


1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
52 933	58 363	65 386	82 577	111 711	103 143	101 128	108 090	113 391


1962	1968	1975	1982	1990	1999	-	-	-
127 547	148 759	156 763	147 224	136 181	137 154	-	-	-

Economia

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Transpòrts

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Ligasons exterioras

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Transpòrts urbans

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Administracion

Lista daus cònsols successius
Periòde		Identitat	Etiqueta
4 de julhet de 1997	4 d'abril de 2014	Sèrgi Godard	Partit Socialista
4 d'abril de 2014		Olivier Bianchi	Partit Socialista
Totas las donadas son pas encara conegudas.

Clarmont z-es devesida en 6 cantons:

Le canton de Clarmont-Ferrand 1 compta 22 250 abitants
Le canton de Clarmont-Ferrand 2 compta 24 754 abitants
Le canton de Clarmont-Ferrand 3 compta 24 644 abitants
Le canton de Clarmont-Ferrand 4 compta 22 149 abitants
Le canton de Clarmont-Ferrand 5 compta 27 135 abitants
Le canton de Clarmont-Ferrand 6 compta 25 802 abitants

Patrimòni

Clermont-Ferrand z-es classada viala d'art e d'istòria.

Edificis religiós

Nòstra Dama dau Pòrt

Nòstra Dama dau Pòrt : bastida au sègle XII e classada per l'UNESCO au Patrimòni Mondiau de l'Umanitat.

Catedrala e estatua d'Urban II
Catedrala de Nòstra Dama de l'Assompcion

Monuments civils e luòcs remirables

Opèra Municipala

Opèra Municipala

Cultura

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Espòrt

ASM Clarmont Auvèrnhe

Festenaus

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Musèus

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Relacions internacionalas

Vilas embessonadas

Acòrdis de cooperacion

Personatges celèbres nascuts

Apollinar de Clarmont, comte d'Auvèrnha
Charles-Toina Ravel, poèta occitan de la Revolucion
Blasi Pascal (1623-1662), filosòf, teologian e matematician
Antòni Francés Marmontèl (1816-1898), pianista e pedagòg
Édouard Michelin (1859-1940), inventor dau pneumatic desmontable
Fernand Forèst (1851-1914), inventor dau motor de combustion intèrna

Articles connèxes

Lista daus evesques de Clarmont

Liams extèrnes

Wikimedia Commons prepausa de documents multimèdia liures sus Clarmont.

Enciclopèdia daus chamins de fèrre

Nòtas e referéncias

Nòtas

Referéncias

↑ «Preconizacions del Conselh de la Lenga Occitana» (en occitan) p. 54.
↑ Congrès permanent de la lenga occitana (CPLO). «Diccionari deus noms pròpis».
↑ Ros, Joan. «Régions et villes d'Auvergne et du Velay». A: L'auvergnat de poche (en francés). París: Assimil, 2002, p. 95 (Assimil évasion). ISBN 2-7005-0319-8.
↑ Bodon, Joan. Lo libre dels grands jorns. Tolosa: IEO edicions, 1964 e reedicions.
↑ Ros, Joan. Champeirada. IEO edicions, 2005, p. 31.
↑ Mestre, Jean-René; Roussel. Ruches et abeilles (architecture, traditions, patrimoine). Lonede (Noneta): Ed. Créer, 2005.

Wikidata: Q42168
Multimedia: Clermont-Ferrand

Portal d'Auvèrnhe

[CLO-1] «Preconizacions del Conselh de la Lenga Occitana» (en occitan) p. 54.

[2] Congrès permanent de la lenga occitana (CPLO). «Diccionari deus noms pròpis».

[3] Ros, Joan. «Régions et villes d'Auvergne et du Velay». A: L'auvergnat de poche (en francés). París: Assimil, 2002, p. 95 (Assimil évasion). ISBN 2-7005-0319-8.

[4] Bodon, Joan. Lo libre dels grands jorns. Tolosa: IEO edicions, 1964 e reedicions.

[5] Ros, Joan. Champeirada. IEO edicions, 2005, p. 31.

[6] Mestre, Jean-René; Roussel. Ruches et abeilles (architecture, traditions, patrimoine). Lonede (Noneta): Ed. Créer, 2005.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]