Agaçac (Comenge)

Pels articles omonims, vejatz Agassac (omonimia).

Agaçac^[1] (Agassac en francés) qu'es ua comuna gascona situada dens lo departament de la Nauta Garona e la region d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus. Los abitants son aperats los agaçaqueses.

Agassac
Agassac

Vista generala d'Agassac.

Geografia fisica

Coordenadas

43° 22′ 20″ N, 0° 53′ 18″ E

Superfícia

9,58 km²

Altituds
· Maximala
· Mejana
· Minimala

336 m
300 m
197 m

Geografia politica

Gasconha

)

França

Casèras (L'Isla de Haut abans 2015)

Intercom
200009611

CC de Còr e Costalats de Comenge

Cònsol

Serge Ané
(2020-2026)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2018)

121 ab.

Evolucion de la populacion

124 ab.

Densitat

11,59 ab./km²

Autras informacions

agaçaqueses

31230

Geografia

Comuna situada dens Comenge en Savés a 45 km au nòrd-èst de Sent Gaudenç.

Toponimia

L'origina deu nom d'Agaçac es Acatiacum, deu nom d'òmi latin Acatius (o Acaciacum, de la soa varianta Acacius), damb lo sufixe -acum ^[2], latinizacion deu sufixe celtic -ācon-. Agaçac qu'èra una grana proprietat romana qui avè per mèste Acacius.

La bona grafia qu'es donc Agaçac e non Agassac^[3].

Istòria

Pendent l'Ancian Regime, Agaçac qu'èra de l'eleccion de Comenge, doncas de la província de Gasconha, de la generalitat d'Aush, de la diocèsi de Lombèrs e de la senescaucia de Tolosa. Lo vocable de la glèisa qu'es Nòsta Dauna. Tanlèu 1790, Agaçac qu'èra deu canton de L'Isla de Haut ^[4].

Administracion

Lista deus cònsols successius
Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
2020	2026	Serge Ané
2005	2020	Victoria Lacoste	divèrs esquèrra	retirada foncion publica
març de 2001	2005	Christian Larrieu
mars de 1989	2001	Christian Piques
març de 1977	1989	Denis Latapie
març de 1965	1977	Robert Ducos
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

Comuna que hè partida de la ueitau circonscripcion de la Hauta Garona.

Demografia

modificar « persona »
v · d · m

Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 111, totala: 111

354

350

300

386

441

471

501

528

531

518

498

470

443

440

432

439

402

403

349

350

285

272

254

244

212

202

199

181

142

119

130

121

123

122

121
123

2009

2010

119
119

117
117

Fonts

Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE

Evolucion de la populacion 1962-2008

En 2018 la populacion èra de 121 abitants e la densitat èra de 12,63 ab/km².

Lòcs e monuments

La pèira blanca : qu'ei un baish-relhèu gallo-roman en marme de Sent Biat que representa la divessa cèlta Epòna.
Lo tarròc feudau : l'assisa que demòra deu casterar au punt mei haut deu vilatge qui balha ua polida vista tant en direccion deu Baish-Savés qu'en direccion deus Pirenèus.
Lo horn a teulas : l'ancian horn tuilier medievau se pòt véder a l'entrada sud deu vilatge.
Lo potz de Sent Adora : potz cavat en 1811 dens un bordalat de bracèrs situat còsta lo castèth de Bolhac ont viviá en aqueth temps lo baron Joan Loís Dencausse de Gantiás, oficièr de cavaleria, ancian guarda deu còs deu rei d'Espanha.
L'estela maçonica : L'origina d'aqueth monument erigit sus la plaça deu vilatge qu'ei pas exactament coneguda. L'ensemble deu son simbolisme qu'ei crestian, pr'aquò lo triangle radiant deu centre de la crotz a pas la fòrma eqüilaterau abituau deu simbolisme catolic, alavetz que poiré donc èster d'origina maçonica. Sus l'un de las soas fàcias, l'uelh enquadrat dens un triangle, tipic de la Francmaçoneria, qu'espia cap a la glèisa .

Pòrta romanica de la glèisa d'Agassac.

Crotz de Malta sus la paret de la glèisa d'Agassac.

La glèisa de la Nativitat de la Senta Verge : La glèisa d'Agassac qu'ei d'origina romanica, mes qu'ei estada fòrça adobada, auèi demora pas de romanic qu'ua pòrta dambe un enquadrament en plen peneder del costat de la rota. Au sègle XIII, los Espitalèrs de Sent Joan, futurs Cavalèrs de Malta, que fondèron ua sauvetat a Agassac : sus la paret sud-èst de la glèisa, del costat de la rota, que's pòt véder ua pèira sus la quau ei escultada ua crotz de Malta.

La "pèira blanca", un baish-relhèu gallo-roman dambe ua representacion de la divessa cèlta Epòna.

Personalitats ligadas damb la comuna

Joan Loís Dencausse de Gantias, oficièr de cavaleria, ancian guarda deu còs deu rei d'Espanha Carles IV.
Maurice Pialat, realizator de cinèma francés de soca occitana (nescut en Auvèrnhe) ; dins las annadas 1990, èra proprietari d'ua maison a Agassac.
Michel Saint-Raymond, umorista e comedian occitan.

Véser tanben

Comunas de la Nauta Garona

Ligams extèrnes

Nòtas e referéncias

↑ https://web.archive.org/web/20120303120919/http://toponimiaoc.webs.com/31garonanauta.htm
↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, a Agassac, p. 3, e a Aguessac, p. 4
↑ Top'Òc Diccionari toponimic occitan del Congrès permanent de la lenga occitana.
↑ Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne, p. 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html

Portau de Gasconha

[1] ttps://web.archive.org/web/20120303120919/http://toponimiaoc.webs.com/31garonanauta.htm

[2] Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, a Agassac, p. 3, e a Aguessac, p. 4

[3] Top'Òc Diccionari toponimic occitan del Congrès permanent de la lenga occitana.

[4] Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne, p. 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html

[1]

[2]

[3]

[4]