Moissac (Carcin)
Vila d'Occitània |
Moissac[1],[2],[3],[4] (Moissac en francés) es una comuna carcinòla, situada dins lo departament de Tarn e Garona e la region d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus. Los estatjants se dison "Moissagueses".
Moissac
Moissac | |||||
---|---|---|---|---|---|
La glèisa abadiala. | |||||
| |||||
| |||||
Geografia fisica | |||||
Coordenadas | 44° 06′ 17″ N, 1° 05′ 06″ E | ||||
Superfícia | 85,95 km² | ||||
Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
199 m 70 m 59 m | ||||
Geografia politica | |||||
País | Carcin Guiana | ||||
Estat | França | ||||
Region 76 |
Occitània | ||||
Departament 82 |
Tarn e Garona | ||||
Arrondiment 821 |
Los Sarrasins | ||||
Canton 8298 |
Moissac (burèu centralizator), en (1973-2015) caplòc del Canton de Moissac 1 caplòc del Canton de Moissac 2 | ||||
Intercom 248200164 |
CC de las Tèrras de las Confluéncias | ||||
Cònsol | Romain Lopez (2020-2026) | ||||
Geografia umana | |||||
Populacion Populacion totala (2018) |
13 195 ab. 13 520 ab. | ||||
Densitat | 146,18 ab./km² | ||||
Autras informacions | |||||
Gentilici | Moissagués, Moissagais (en francés) | ||||
Còde postal | 82200 | ||||
Còde INSEE | 82112 |
Geografia
modificarLa comuna es situada al jonhent de Garona e de Tarn sul canal lateral a Garona e l'anciana RN 113 entre Los Sarrasins e Valença d'Agen.
Accès SNCF per la gara de Moissac sus la linha Bordèu - Seta.
Istòria
modificarEn 1622, pendent una novèla guèrra de religion, la vila foguèt presa per Loís XIII[5].
Moissac foguèt una vila plan desprofechada per l'aigat de març de 1930. L'istorian Max Lagarrigue lo qualifiquèt d'aigat del sègle.[6] Aquel afirma que «se denombra, a Moissac, 120 mòrts, 1400 ostals destruits e 5896 sens abrics.»[7].
La comuna es coneguda tanben coma la «vila del Chasselat» (del nom del rasim de taula originari del vilatge de Chasselas, (Sòna e Léger, 71), classat en AOC), cultivat a l'entorn pels expleitants agricòlas del canton. Foguèt pendent la Segonda Guèrra Mondiala, un refugi per una importanta comunautat dels esclairaires israelitas de França (EIF). Aqueles - refugiats al Molin de Moissac - i demorèron pendent tota o partida de l'ocupacion mercés, entre autres, a la complasença de las autoritats municipalas e de la populacion; los pus pichons foguèron refugiats a l'Ostal dels enfants de Moissac.
A la prima de 1944, una partida de la 2a division SS Das Reich i aviá son sèti, abans d’èsser enviada en Normandia e de far fòrça chaples sul camin, coma a Orador de Glana.
En mai de 1968, los obrièrs de l'usina de Targa faguèron cauma a partir del 22 coma los de l'usina de Péchiney als Sarrasins (a partir del 21). De manifestacions paisanas n'organisèron tanben, ambe Paul Ardouin[8].
Administracion
modificarDemografia
modificar
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
10 618 | 10 035 | 10 331 | 9 927 | 10 165 | 10 618 | 10 762 | 10 724 | 10 655
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
10 290 | 10 445 | 9 661 | 9 036 | 9 137 | 9 202 | 9 232 | 8 797 | 8 769
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
8 407 | 8 218 | 8 137 | 7 219 | 7 435 | 7 814 | 8 105 | 9 181 | 9 145
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
10 274 |
11 856 |
11 826 |
11 184 |
11 971 |
12 321 |
12 354 |
12 377 |
12 290 12 755 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2009 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
12 244 12 728 |
12 192 12 620 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fonts | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Base Cassini de l'EHESS (recercar) - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE |
- En 2018 la populacion qu'èra de 13195 abitants.
Economia
modificarLo sector fruchièr demòra desvolopat amb subretot la preséncia de grands negociants coma lo grope Boyer S.A. o Blue Whale, mas ambe fòrça dificultats. Lo Chasselat de Moissac daurat: lo moissac; produccion : mai de 18 000 tonas, demòra pasmens la mai granda produccion francesa de rasim de taula. Aquel fruch benefícia de l'AOC. La produccion subís, fa ara mai de dètz ans, una baissa a causa del accidents climatics (granissadas e geladas, 2007-2008), una diminucion de l'airal cultivat e en consequéncia una baissa del tonatge[9].
Cultura e patrimòni
modificar- Glèisa de Sant Pèire, anciana glèisa abadiala amb lo portal (1130), un dels caps d'òbra de l'escultura romanica. De l'edifici del sègle XI demòra sonque lo massís campanar porge, coma un donjon amb camin de ronda, bastit defensiu mas que son darrièr estatge foguèt bastit a la fin del gotic.
- Clastras (fin del sègle XI), una dels mielhs conservadas de l'Occident crestian.
Coma estapa del Camin de Compostela, l'abadiá de Sant Pèire e las clastras foguèron inscrichas en 1998 al Patrimòni Mondial de l'Umanitat per l'UNESCO[10].
Long de 356 m, a l’èst de Moissac, permet al Canal lateral a Garona a Garona de passar Tarn.
- Lo Musèu Moissagués
Es installat dins l'anciana demorança dels abats, impausant bastit enrodat d'una torre de bricas del sègle XIII.
- Lo mercat, plaça dels Recolets
- Lo pont Napoleon
Decidit per Napoleon Ièr e acabat per Napoleon III, dempuèi se pòt veire los cais e lo pont de Sant Jacme: eretièr d'un obratge medieval, benlèu roman.
Lo Pelegrinatge de Compostèla
modificar
|
Los romius
modificar- L’acuèlh
I avià de plaças a l'ostalariá o a la maladrariá de l'abadiá, situada prèp de la glèisa de Sant Martin, o dins d'autres espitals totes de Sant Jacme.
Ara, un centre internacional d'albergament aculhís mai de 5000 romiaires cada an. Es lo Carmel, bastiment istoric en naut de la vila, tot restaurat e la vila lo fisèt a la gestion del Club Alpin Francés. Se trapan de cambras comunas o independentas, de salas de repaus e de reünion, de servicis (bugada), una cosina comuna. I a tanben Lo Gite Ultreia, dins un ostal del sègle XVIII, al bòrd del camin, lo GR65.
- La glèisa de Sant Jacme
Sol demòra lo nom. L'edifici actual, del sègle XIX, es un musèu de l'artesanat.
Embessonatge
modificarArticles connèxes
modificarBibliografia
modificar- (fr) Ernest Rupin, L'Abbaye et les cloîtres de Moissac, Paris, 1897, réédité en 1981 (réédition)
Ligams extèrnes
modificarLòcs e monuments
modificarPersonalitats ligadas amb la comuna
modificarVeire tanben
modificarLigams extèrnes
modificarNòtas
modificar- ↑ Pojada, Patrici (2009). Repertòri toponimic de las comunas de la region Miègjorn-Pirenèus. Nouvelles Éditions Loubatières. ISBN 978-2-86266-573-3.
- ↑ «Toponimia occitana».
- ↑ Congrès permanent de la lenga occitana. «Top'Òc: Diccionari toponimic occitan».
- ↑ Institut d'Estudis Occitans. «BdTopoc–Geoccitania».
- ↑ (fr)Gérard Folio. La citadelle et la place de Saint-Jean-Pied-de-Port, de la Renaissance à l’Époque Contemporaine, in Cahier du Centre d’études d’histoire de la défense n° 25 Histoire de la fortification, 2005 ISBN 2-11-094732-2, [1]
- ↑ (fr) Max Lagarrigue,L’inondation du siècle, mars 1930, in Les Caprices du Temps, revue Arkheia, n°21, Montauban, 2009.
- ↑ Max Lagarrigue,L’inondation du siècle, mars 1930,op. cit.
- ↑ (fr)Max Lagarrigue, Castelsarrasin-Moissac: "Ce sont les lycéens qui ont lancé 68", in La Dépêche du Midi, 20/5/2008.
- ↑ (fr)Max Lagarrigue, Bilan mitigé pour les chasselatiers moissagais, La Dépêche du Midi, 11 avril 2009.
- ↑ (fr)Fiche UNESCO des Chemins de Saint-Jacques-de-Compostelle en France