Doasith
|
Vilatge d'Occitània | 
|
Doasit (Doazit en francés) qu'ei ua comuna gascona de Shalòssa, situada dens lo departament de las Lanas e la region de Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània. En 2018, que comptavan 857 Doasits.
|
Doasit
Doazit | ||
|---|---|---|
 | ||
| Doasit, lo Camp de Murs. | ||
| ||
| ||
| Geografia fisica | ||
| ||
| Coordenadas | 43° 41′ 29″ N, 0° 38′ 42″ O | |
| Superfícia | 22,16 km² | |
| Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
127 m 110 m 57 m | |
| Geografia politica | ||
| Parçan | Shalòssa Hauta | |
| Estat |  França | |
| Region 75 |
Navèra Aquitània | |
| Departament 40 |
Lanas  | |
| Arrondiment 401 |
Dacs | |
| Canton 4014 |
Costalat de Shalòssa (Mugron avant 2015) | |
| Intercom 244000717 |
CC de Tèrras de Shalòssa | |
| Cònsol | Denis Langlade (2020-2026) | |
| Geografia umana | ||
| Populacion Populacion totala (2018) |
857 ab.  884 ab. | |
| Densitat | 40,39 ab./km² | |
| Autras informacions | ||
| Gentilici | Los Doasits | |
| Còde postal | 40700 | |
| Còde INSEE | 40089 | |
| https://www.doazit.fr/ | ||
Geografia
modificarDoasit que's tròba en Gasconha, au mijorn de l'Ador, en Shalòssa o tà miélher díser en plenh còr de Shalòssa Hauta. La comuna qu'es traversada per la Guauga qui's vueita dens lo Los. Las comunas tòcatocantas que son : Horsarriu, Audinhon, Banòs, Montaut, Mailís, Sent Cric de Shalòssa, Sèrraslós e Arribans, e Hagetmau.
Perimètre deu territòri
modificar
Quartièrs
modificarToponimia
modificarLa prononciacion qu'ei [dwa'zit]. Las fòrmas ancianas que son Donagello en latin, en 933 (sic pro 988), G. de Diazid en 1242, de Doazito, en latin, en 1289, Otto de Doaset en 1294, Doasit (mapa de 1638), Doüazit (mapa de 1651), Doazin (mapa deu sègle XVIII), Doasit (mapa de 1714), Doazit (mapa de 1733) [3].
Per Dauzat, qui's basa sus l'atestacion de 933 (sic pro 988), lo nom que vien de *Donatiellum, derivat rare deu nom latin d'òmi Donatius e deu sufixe -ellum. Lo nom qu'ei religat dab Doason[4].
Negre, citat per Bénédicte Boyrie-Fénié, qu'interprèta lo nom com Donatillus, tractat com *Donadillus [per explicar lo passatge a -z-]; la tombada de n intervocalica e lo passatge de -ll a -t que complètan l'evolucion. Astor, tanben citat per B. Boyrie-Fénié, que dona la medisha explicacion, en precisant que Donatillus deriva de Donatus « donat (a Diu) »[3].
Bénédicte Boyrie-Fénié qu'accèpta lo nom Donatillus, derivat deu cognomen Donatus. La fòrma de 933 qu'ei devuda a un cambiament d'oclusiva intervocalica [3] (mès l'autora precisa pas s'ei fonetic o simplament grafic).
Istòria
modificar.svg)
La comuna de Doasit qu’a balhat traças vielhas d’aucupacion umana, com pèirahuec talhadas, deu paleolitic inferior, tà las mei ancianas.
Lo « camp de Murs »[6] (enclaus de terra), lo « Tucòu deu Casterar » (esperon barrat) e lo site deu borg[7] (esperon barrat), que son tres obratges de mau datar, qui poirén estar autan plan protoistorics com miejancèrs.
Lo senhor Donat Garcia de « Donazello » (fòrma vielha de « Doasit »), que viscó au sègle Xau. Qu’avó solide, lo son castèth au bèc de la mòta lhevada a l’oèst deu borg actuau. Qu’es au pè d’aqueth « tarrèr » que, de cap a 1300, los poblants e s’amassàn en un castèthnau amainatjat sus l’esperon barrat deu borg.
Bastida au sègle XIIau, la glèisa de Sent Joan d’Aulèrs qu’estó lo sièti de l’arquiprestat de Shalòssa (avescat d’Aira), dinc a 1827[8].
Los Foish-Candale que crompàn la baronia de Doasit au sègle XVau, e qu’i hasón bastir lo castèth de Candale a la fin deu XVIau.
Dinc au sègle XVIIau, qu'i avè a Doasit ua hòrta preséncia de Cagòts.
Un cronicaire deu vilatge, l’Enric de Labòrda-Pèboèr, qui viscó au sègle XVIIau, que’ns conda los hèits petits o grans d’aquera tempòra destraubiada en Shalòssa, susquetot per la « Fronde » e la revòlta contre la gabèla, miada preu Bernat Daudijòs e los « Invisibles ».
Dinc au mes d'abriu de 2015, la comuna de Doasit qu'èra restacada au canton de Mugron.
Administracion
modificarEconomia
modificarSe la cultura de la vinha e lo colonat a miejas e marcavan d’auts còps l’economia deu vilatge, uei qu’es lo milhòc qui senhoreja.
Per çò deus mestieraus, au sègle XX, Doasit que’s distingueish per mantuas enterpresas de hustatge. Mes la principau, l'enterpresa Soubaigné, qui emplegà dinc a 85 obrèrs, qu'es barrada en 2014[10].
Demografia
modificar
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1 379 | 1 395 | 1 407 | 1 437 | 1 498 | 1 499 | 1 490 | 1 520 | 1 504
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1 493 | 1 503 | 1 465 | 1 408 | 1 360 | 1 319 | 1 273 | 1 273 | 1 250
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1 260 | 1 256 | 1 257 | 1 177 | 1 143 | 1 074 | 1 071 | 1 004 | 1 028
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1 069 |
1 032 |
901 |
865 |
858 |
884 |
945 |
931 |
918 945 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2009 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 904 928 |
900 925 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fonts | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Lòcs e monuments
modificar- Glèisa de Sent Joan d’Aulèrs, classada Monument Istoric (8-11-2004). Absida deu sègle XIIau
- Glèisa de Sent Martin de Murs.
- Glèisa de N.-D. de l’Assompcion (glèisa deu borg)[11].
- Castèth de Candale.
- Arenas (1976) ; 1200 plaças ; corsas de vacas.
- Estèlas discoïdaus (pèiras de cementèris) : un dotzenat que son estadas recensadas sus la comuna.
-
Lo camp de Murs -
Glèisa de St Joan d'Aulèrs -
Glèisa de St Martin de Murs -
Glèisa de Nosta Dauna de l'Asompcion deu borg de Doasit -
Castèth de Candale -
Jean Darcet
(Doasit 1724 - París 1801)
Personalitats ligadas a la comuna
modificar- Jean Darcet (Doasit 1724 – París 1801) : Quimista.
- Louis Lamaignère (Doasit 1855 – Artassen 1917) ; aliàs "Vin-cent" : autor de textes e poesias en gascon.
- Raphaël Lamaignère (Doasit 1887 – Èrm 1951) ; aliàs "Jan de Junat" : autor de textes e poesias en gascon.
- Olivier Luquet (Bona Guarda 1914 – Lo Poi (Bruglòssa) 2005) ; aliàs "Jan deu Pradèu" ; curat de Doasit (1956-1996) : autor de peçòtas en gascon.
Bibliografia
modificar- (fr) Doazit aux trois églises, per l'Abat Raphaël Lamaignère; 1941.
- (fr) Regards sur le passé, per Joseph Ferré; 1940.
Véder tanben
modificar| Sus d'autres projècte de Wikimedia: | |
 |
Commons (Galariá) |
| |
Commons (Categoria)  Modèl:Commonscat/categories
|
Ligams extèrnes
modificarNòtas e referéncias
modificar- ↑ Pouillé d’Aire ; Bulletin de la Société de Borda 1884, p.202, 212 e 213.
- ↑ en 1335 ; Libe roi de l'Avescat d'Aire ; Bulletin de la Société de Borda 1885, p. 280 , e 1886, p. 3 e 8.
- ↑ 3,0 3,1 et 3,2 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes. Landes et Bas-Adour, ed. Institut occitan e CAIRN, Pau, 2005, p. 92
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 248
- ↑ Charles-René d'Hozier, Armorial général de France, tome XIII Guienne, folio 327 ; "La ville de Douazit", 1700.
- ↑ J.-F. Massie ; Le "Camp" du Mus, à Doazit ; in Bulletin de la Société de Borda, 1969.
- ↑ Colonel J.-F. Massie ; Les Origines du Bourg de Doazit ; in Bulletin de la Société de Borda, 1975.
- ↑ Farbos Jean-Paul, Les dates de l'histoire de Saint-Sever, en linha : http://ypf-dico.blogspot.com/2008/10/d-dates-les-grandes-et-petites-de.html, consurtat lo 28-05-2020).
- ↑ Base Leonore Jules Raymond Branzeau
- ↑ http://www.sudouest.fr/2014/10/30/l-entreprise-familiale-soubaigne-liquidee-1720256-3350.php
- ↑ Lhèu fondada preu Rogèr de Vielar lo 28/10/1463 (V. Foix, Dictionnaire des Seigneuries, segon "gen. mss. de Viella par Mme de la Baume-Pluvinel" ; Archius de la Lanas IIF180 f°38).
