Wikipèdia

Taron, Sadirac e Vièlanava

una comuna francesa
Vilatge d'Occitània

Taron de Sadirac e Vièlanava[1][2] (Taron-Sadirac-Viellenave en francés) qu'ei ua comuna bearnesa deu Vic Vilh administrada peu departament deus Pirenèus Atlantics de la region de Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Taron, Sadirac e Vièlanava
Taron-Sadirac-Viellenave
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Lo centre deu borg.
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 43° 30′ 39″ N, 0° 14′ 59″ O
Superfícia 13,86 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala 		 
251 m
179 m
135 m
Geografia politica
País Bearn Armas de Bearn
Parçan Vic Vilh
Estat Bandièra de França França
Region
75 		Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània
Departament
64 		Pirenèus Atlantics Armas deu Departament deus Pirenèus Atlantics
Arrondiment
643 		Pau
Canton
6411 		Tèrras deus Luis e Tuquets deu Vic Vilh (Garlin abans 2015)
Intercom
246400014 		CC deus Luis en Bearn
Cònsol Jean Guiraut
(2014-2020)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2019) 		192 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

192 ab.
Densitat 13,78 ab./km²
Autras informacions
Gentilici (en francés)
Còde INSEE 64534

Geografia

modificar
 
Comunas a l'entorn.

Perimètre del territòri

modificar
Comunas confrontantas de Taron, Sadirac e Vièlanava
Garlin Valirac e Maumosson
Clarac
Rivarroi 		  Mascarans e Haron
Buròssa e Mendossa
Clarac Mohós Lanecauva

Toponimia

modificar
  • Taron. Las atestacions que son : Taroo, en 1385, Taro, en 1538, Taron, sus la mapa de Cassini, a la fin deu sègle XVIII. La prononciacion qu'ei [ta'run]. Dauzat que donava com explica lo nom d'òmi gallic o pregallic Tarus, dab referéncia aus tarusates, e sufixe -onem, çò que Grosclaude accèpta, en precisant ei un nom d'òmi aquitano-roman. Grosclaude que refuta totun l'afirmacion de Paul Raymond qui hasèva de Taron la capitau deus tarusates, per manca de pròvas. Com lo lexic basco ancian avèva pas de t- a l'iniciau, lo nom de Taron e deus tarusates (com tanben lo deus tarbelli) que supausa per eth ua deformacion s'aqueths noms son aquitans [3],[4]. Aqueth rasonament que supausa pr'aquò ua identitat absoluda enter aquitanic e protobasco, identitat mesa en causa per Joan Carles Vidal qui presenta l'aquitan com ua lenga sustot celtica, per Joan Glaudi Dinguirard dens son interpretacion de las dotze latinitats de Virgilius Maro Grammaticus : Dinguirard que supausava i avèva en Aquitània d'autas lengas en mèi deu protobasco [5] e per la teoria de l'euscarisacion tardiva.
  • Sadirac. Las atestacions que son : Sadirag, au sègle XII, Sedirac, au sègle XIII, Sadiracum e Sediracum, en latin, en 1286, Sedirac, en 1385, Sediragues, en 1402 (comprene Sediragués, país de Sedirac, véder a Vièlanava), Siderac, en 1546, Sadirac, sus la mapa de Cassini, a la fin deu sègle XVIII. Sadirac que vien d'un nom latin d'òmi Satirus, dab lo sufixe -acum [6],[7], latinizacion deu sufixe gallés -aco(n). Sadirac qu'èra probablament ua anciana grana proprietat antica qu'avèva per mèste Satirus.
  • Vièlanava. Lo nom deu vilatge qu'ei atestat en 1402, vielenave de Sediragues [Sediragués = país de Sadirac], en 1542, Vialanava, e sus la mapa de Cassini, a la fin deu sègle XVIII, Viellenave [8]. Vièlanava qu'ei ua formacion romanica e lo mot qu'ei format d'un nom, vièla, deu latin villa, gran domeni vengut vilatge, e d'un adjectiu, nava. Los mots deu tipe villa nova qu'an lo sens d'ua aglomeracion navèra, creada a l'Edat Mejana per un senhor o una abadia, shens que de franquesas sian precisadas, a la diferéncia de las Vilafrancas [9]. La prononciacion qu'ei ['biɛlɔ'naβɔ] (Michel Grosclaude escriu [bièlonava] mès l'error qu'ei evidenta per la fin deu mot, pas transcrit en fonetica) [8].

Istòria

modificar

Taron annexè Vièlanava énter 1790 e 1794, puèi Vièlanava tornè venir comuna énter 1795 e 1800. En 1822, Taron tornè annexar Vièlanava e mèi Sadirac [10].

Administracion

modificar
Lista deus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
març 2008 2020 Jean Guiraut    
junh 1995 2008 Michel Benquet    
  1995      
Totas las donadas non son pas encara conegudas.
  • Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna qu'èra deu canton de Garlin; qu'ei adara deu canton de Tèrras deus Luis e Tuquets deu Vic Vilh.

Demografia

modificar
modificar « persona »
 v · d · m  		Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 191, totala: 192
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
360 322 721 400 667 664 646 646 617

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
658 610 617 671 588 643 606 509 503

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
504 528 505 507 508 452 441 344 323

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
297
 243
 223
 226
 197
 197
 190
 185
 184
191
2009 2010
187
189 		189
191
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • Taron annexè Vièlanava énter 1790 e 1794, puèi Vièlanava tornè venir comuna énter 1795 e 1800. En 1822, Taron tornè annexar Vièlanava e mèi Sadirac.
  • 2016 : 192

Demografia Vièlanava

modificar
modificar « persona »
 v · d · m  		Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 191, totala: 192
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
77 93 - -

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008




Cercar
 Cercar
 190
 185
 184
191
2009 2010
187
189 		189
191
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • En 1793, Vièlanava qu'èra annexada per Taron; En 1806, qu'estó recensada dab ua auta comuna (Taron, probable)
  • Las donadas de la dreta deu grafic, plaçadas automaticament, que son las de la comuna sancèra de Taron, Sadirac e Vièlanava.

Demografia Sadirac

modificar
modificar « persona »
 v · d · m  		Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 191, totala: 192
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
230 96 108 - -

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008




Cercar
 Cercar
 190
 185
 184
191
2009 2010
187
189 		189
191
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • En 1806, Sadirac qu'estó recensada dab ua auta comuna (Taron, probable)
  • Las donadas de la dreta deu grafic, plaçadas automaticament, que son las de la comuna sancèra de Taron, Sadirac e Vièlanava.

Lòcs e monuments

modificar

Personalitats ligadas dab la comuna

modificar

Véder tanben

modificar

Ligams extèrnes

modificar

Nòtas

modificar
  1. ↑ Toponimia Occitana (Institut d'Estudis Occitans) : IEO_BdTopoc : http://bdtopoc.org
  2. ↑ Règlas d'Escritura de la mencion : https://fr.calameo.com/books/005115906552c74111cd2
  3. ↑ Michel Grosclaude, Dictionnaire toponymique des communes du Béarn, Escòla Gaston Febus, 1991, p. 111-112
  4. ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 669
  5. ↑ Jean-Claude Dinguirard, « Notes Aquitaines », Via Domitia n°27, 1982
  6. ↑ Michel Grosclaude, Dictionnaire toponymique des communes du Béarn, Escòla Gaston Febus, 1991, p. 110
  7. ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 581
  8. ↑ 8,0 et 8,1 Michel Grosclaude, Dictionnaire toponymique des communes du Béarn, Escòla Gaston Febus, 1991, p. 113
  9. ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 723
  10. ↑ http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=37100
Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Taron,_Sadirac_e_Vièlanava&oldid=2301037 »