Crandèlas

una comuna francesa

Vilatge d'Occitània

Crandèla o Crandèlas (Crandelles en francés) z-es 'na comuna auvernhata, situada dins lo departament del Cantal e la region d'Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe.

Crandèlas
Crandelles
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 44° 57′ 34″ N, 2° 21′ 01″ E
Superfícia 12,46 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
744 m
664 m
569 m
Geografia politica
País  Auvèrnhe
Estat Bandièra de França França
Region
84
Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe Armas d'Auvèrnhe
Departament
15
Cantal Armas del Departament deCantal
Arrondiment
151
Orlhac
Canton
1527
de Naucèla, ancianament de Jussac
Intercom
241500230
Comunautat d'Aglomeracion de la Conca d'Orlhac 241500230
Cònsol Jean-Louis Vidal
(2014-2020)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
850 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

870 ab.
Densitat 61,4 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 15250
Còde INSEE 15056

Geografia

modificar

Comunas vesinas

modificar
 
Distanças e posicion relativa
  Crandèlas
 Airen
(3,0 km)
 Aitrac
(5,1 km)
 Naucèla
(5,9 km)
 Relhac
(6,5 km)
 Jussac
(7,0 km)
 Sant Victor
(7,0 km)

Perimètre del territòri

modificar

Toponimia

modificar

Las fòrmas ancianas son Carendellœ en 1277, Crandella en 1289, Carandela en 1354, Carandele en 1445, Crandelle en 1521, Crandele en 1522, Carrandelle en 1550, Carandelles en 1625, Guarandelle en 1628, Carantelle en 1642, Crendelle e Crendèle en 1676, Crandèle en 1685, Crandelles en 1743, Crantelle en 1772 [1]. Albèrt Dauzat jutja lo nom escur; i coneis amb plan de dobtes una basa *car-, « ròc », justificada per la situacion sus una penda fòrta [2]. Xavier Delamarre explica que l'origina es carantillā, « proprietat de Carantillos ». I a plan de noms galleses en carant-, dont Carantonos, « Charanta » [3]. Delamarre explica pas lo sens de carant-, se n'a un, nimai dins son Dictionnaire de la Langue gauloise. Mas Joan Coromines estudièt lo nom comun carant, (s)caranto dins los Aups italians, que considerava coma especific de la cultura dels camps d'urnas o Urnenfelderkultur, supausada preceltica o protoceltica, un mot sorotàptic dins sa terminologia ellenizanta. Carant a lo sens d' « un corrent d'aigua molt pendent, en terra rocosa, o el llit sec d'un tal corrent d'aigua »; pòt representar quitament un avenc (i a l'aspècte rocassós, la penda fòrta, aicí verticala o subverticala, la circulacion d'aiga al fons), un salhent, etc. Coromines examina tanben la possibilitat que carant siá aparentat a *cario ( > quer en catalan) [4]. I a pas de riu a Crandèla, mas per temps de pluèja una circulacion d'aiga pel travèrs es probabla. Doncas, Crandèla pòt èsser format sus un nom comun *carant-, amb un sufixe coma ella ( > èla), tanplan coma sus un nom de persona, e la geografia s'i opausa pas. Entre la grafia Crandèla e la grafia Crandèlas, la primièira es pus probable, perqué -s apareis tardivament [5] dins las fòrmas escritas francesas.

Istòria

modificar

Administracion

modificar
Lista dels cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
març 2014 2020 Jean-Louis Vidal PS agricultor
1977 2014 Jacques Markarian PS conselhièr general del canton de Jussac de 1988 a 2015
1971 1977 Pierre Vermenouze    
1949 1971 Jean Besombe    
  1949      
Totas las donadas son pas encara conegudas.
  • Crandèla saguèt successivament dels cantons d'Orlhac, en 1793, d'Orlhac-sud, en 1801, d'Orlhac-1, en 1973, de Jussac, en 1985 [6] e, dempuèi la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna es del canton de Naucèla.

Demografia

modificar
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 765, totala: 785
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
692 789 815 825 875 747 764 773 762

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
780 760 772 730 692 640 662 606 611

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
625 628 614 515 421 466 432 403 412

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
364
338
346
470
560
599
635
642
667
697
2009 2010
691
722
715
747
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


Luòcs e monuments

modificar

Personalitats ligadas amb la comuna

modificar

Véser tanben

modificar

Ligams extèrnes

modificar

Nòtas e referéncias

modificar

Referéncias

modificar
  1. http://archives.cantal.fr/ark:/16075/a011351496856glbSWT
  2. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 224
  3. Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 105, 291 e 342
  4. Joan Coromines, Estudis de Toponímia catalana, ed. Biblioteca filològica Barcino, Barcelona, 1981, reimpression de l'edicion de 1965, ISBN 84-7226-079-8 ,Volum II, p. 208-215
  5. IEO Cantal, Communes Cantal.xls.pdf
  6. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=10921