Vilatge d'Occitània

Airen (Ayrens en francés) z-es 'na comuna auvernhata, situada dins lo departament del Cantal e la region d'Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe.

Airen
Ayrens
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Roïnas del chastèl de Clavèiras (nom supausat).
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 44° 59′ 08″ N, 2° 19′ 40″ E
Superfícia 25,5 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
729 m
600 m
517 m
Geografia politica
País  Auvèrnhe
Estat Bandièra de França França
Region
84
Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe Armas d'Auvèrnhe
Departament
15
Cantal Armas del Departament deCantal
Arrondiment
151
Orlhac
Canton
1507
Sant Pau de las Landas, ancianament de Laròcabrau
Intercom
241500230
Comunautat d'Aglomeracion de la Conca d'Orlhac SIREN 241500230
Cònsol Philippe Granier
(2014-2020)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
641 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

655 ab.
Densitat 23,88 ab./km²
Autras informacions
Gentilici Ayrencois (en francés)
Còde postal 15250
Còde INSEE 15016

Segon Joan Francés Blanc, la comuna es partejat entre parlars lengadocians e un bocin auvernhat[1].

Geografia modificar

Comunas vesinas modificar

 
Distanças e posicion relativa
  Airen
 Crandèlas
(3,0 km)
 Sant Victor
(4,2 km)
 Noudòm
(6,5 km)
 Jussac
(7,5 km)
 Naucèla
(7,6 km)
 Relhac
(7,7 km)

Perimètre del territòri modificar

  • Airen e Noudòm se tòcan pas, mas se'n manca pas de gaire.

Toponimia modificar

Las fòrmas ancianas son Eren, en 1316, Ayrenh, al sègle XIV, Ayren, en 1378, Aeren, en 1449, Ayrentum, Ayrentis, en 1522, Airens, en 1630 (estat civil d'Orlhac), Airans, en 1663, Ayram, en 1666, Eyrens, en 1678, Eyren, en 1680, Airen, en 1680, Ayrein, en 1684, Eyrem, en 1698, Airain, en 1712, Ayrin, en 1756 , Ayrens, 1772, Ayrems, en 1784 [2]. Airen auvernhàs pòt pas èsser separat d'Ayrens, ni benlèu d'Eyrenville (nom francés). -S finala es decorativa e ven d'Orlhac coma sovent en Cantal (i a una vertadièra epidèmia de -s finalas apostissas entre 1610 e 1630, venguda dels escribas orlhagueses); mas per l'Airen(s) agenés, -s finala ven benlèu dels gentilicis sense sufixe d'Occitània de l'oèst : los abitants d'*Airen son los *Airens, puèi per confusion del gentilici ambe'l toponime, aqueste recep tanben -s del plural. Per l'Airens agenés, Burgan e Lafon interprètan lo nom coma aira, del latin area, amb lo sens d'espaci voide, e sufixe -ensem [3] (que conven pas, -ensem > -és). Las fòrmas ancianas fan pensar que -n finala es articulada. Per Eyrenville, amb l'òrdre germanic determinant-determinat (atestacions Sancta Maria de Aurevilla en 1053, Eyrenvilla en 1298 e Ayrenvilla en 1340, Chantal Tanet e Tristan Hordé explican lo nom per un nom germanic d'òme, Hairingus, seguit del latin villa [4]. Cal benlèu prene en consideracion la fòrma Ayrenh, del sègle XIV, totben qu'isolada. Mas justament un nom germanic pòt donar una finala -nh (Hrom-stang > Romestanh). Cal escriure Airenh ?

Istòria modificar

Administracion modificar

Lista dels cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
mai de 2009 2020 Philippe Granier divèrs esquèrra comerçant
2008 mai 2009 Robert Wallez    
març de 2001 2008 Jean Chanut    
  2001      
Totas las donadas son pas encara conegudas.

Demografia modificar

modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 609, totala: 620
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
1 390 1 240 1 135 1 151 1 191 1 164 1 183 1 140 1 148

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
1 117 1 001 1 005 990 962 960 965 1 061 912

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
960 852 838 740 751 702 642 632 569

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
513
505
444
544
545
494
Cercar
551
557
567
2009 2010
562
572
564
574
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


Luòcs e monuments modificar

  • Lo chastèl de Clavèiras (nom supausat) d'estil trobador.
  • A l'interseccion del meridian de París e del 45n parallèl nòrd, que se tròba dins un camp, quatre arbres son estats plantats a l'escasença de las celebracions de la Meridiana verda del 14 de julhet de 2000. Los arbres son dispausats en cairat dont las cimas son dirigidas cap als ponches cardenals, çò que permet de visualizar lo ponch d'interseccion e de s'i téner[5].
  Clicatz sus una vinheta per l’agrandir.

Personalitats ligadas amb la comuna modificar

Véser tanben modificar

Ligams extèrnes modificar

Nòtas e referéncias modificar

Nòtas modificar

Referéncias modificar

  1. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Langues_en_Auvergne-Rh%C3%B4ne-Alpes.svg
  2. http://archives.cantal.fr/ark:/16075/a011351496854gyc0oM
  3. Paul Burgan, André Lafon, Toponymie du Tarn-et-Garonne, Association Antonin Perbosc, 2006, p. 241
  4. Chantal Tanet et Tristan Hordé, Dictionnaire des Noms de Lieux du Périgord, ed. Fanlac, segonda edicion, 2000, p. 269
  5. [« http://maps.google.fr/maps?f=q&source=s_q&hl=fr&geocode=&q=45.000083,2.336655&sll=45.00001,2.336569&sspn=0.001263,0.005493&ie=UTF8&t=k&ll=45.00007,2.336655&spn=0.029132,0.054932&z=14&output=embed »]