Briantin de Montrei
|
Benvenguts/udas e un "Adieu" calorós sus ma pagina!
Soi Briantin Loís o Briantin de Montrei o Mont Rei[N 1], mai simplament Briantin (pseudonims; aparentats de mon nom vertadièr), nascut e vivi en Califòrnia del Nòrd. Ai 24 ans e soi antropologista, ecologista, cercaire e activista. Ai viscut dins quatre estats americans (Califòrnia, Tèxas, Hawaii e Washington), e a Pequin, capitala de China.
Après aver descobèrt las musicas francesa e italiana en 2014, ai desvolopat de curiositats puèi d'interèsses màgers per las lengas, culturas, tradicions, cançons e istòrias del mond, inclusent la linguacultura occitana. Ai devengut contributor a la Wikipèdia occitana en 2019, puèi tanben estudiant en antropologia.
Contribuissi egalament als autres projèctes de Wikimèdia, mas mon trabalh es principalament aicí.
Contribucions sus Wikimèdia
modificarWikipèdia
modificarUtilizi lo dialècte lengadocian per la majoritat dels articles, mas l'ortografia mai locala se l'article es relacionat a una region especifica d'Occitània o de sas províncias vesinas.
Se vesètz mas modificacions amb "using AWB", aquò significa qu'utilizi AutoWikiBrowser, un esplech per previsualizar e efectuar rapidament de las modificacions repetitivas. L'utiliza de còps per corregir d'errors de traduccion o de còdi, de cambiar una categoria, etc.
- 21/3/2020: 10 000 edits sus Wikipèdia occitana!
Comuns de Wikimèdia
modificarContribucions lingüisticas e culturalas
modificarTraduccions e neologismes
modificar(De tèrmes angleses, franceses, catalans, o de còps d'autras lengas romanicas o l'occitan ancian)
Divèrses
modificar- capariá (var. gas. caperia; vap. caparia) \ capadura - Traduccions etimologicas del francés chefferie e del castelhan jacatura.
Segon un amic, podon utilizar tanben capolariá o cabiscolariá. Mens segur capolierat (benlèu extant come periòde qu'un capolièr es en fonccion?) o cabiscolat (lo meteis, per un cabiscòl?). - capessa (var. n-oc. chapessa) - femenin de cap, coma cap de tribú. Equivalent de cheffe e cheffesse, neologismes franceses, e de l'anglés chiefess o chieftainess.
Segon un amic, podon utilizar tanben capolièra o cabiscòla. Un femenin de cap—una capa (equiv. fr. cheffe)—es atestat en niçard[1]. - jaça marina - de l'anglés marine layer. Jaça d'inversion que forma subre la mar (lo mot jaça pòt far referéncia a una jaça atmosferica[2]).
- cobrisòl (var. cobrisòu, cobri-sòl, cobri-sòu) - Traduccion occitan de l'anglés "groundcover" e lo francés "couvre-sol", dins l'estil dels mots occitans cobrif(u)òc, cobripè, e cobriplat[3]. Atestat 1 temps en catalan[4]. NÒTA: Existís en gascon amb una autra definicion: traduccion gascona de "moquette"[5].
Biologia
modificar- guilhaumet marbrat - marbled murrelet
- arboç del Pacific (var. dau, deu, deth, delh, dalh...) - Pacific madrone
- avet de Douglas costièra (sosespècia de l'avet de Douglas; var. auv. costèira \ costeira, gas. costè(i)ra, lem&vap. costiera) - coast Douglas fir
- garric de tan - tanoak, chêne à tan
- tsuga de l'Oèst \ pin d'Oregon \ pin de Cascàdia - western hemlock
- agreta del sequòia \ vinheta del sequòia? (var. dau, deu, deth, delh, dalh...) - redwood sorrel
- cavèca pigalhada (var. caveca?) - spotted owl
- ors negre \ ors negre american - black bear \ american black bear
Lingüistica
modificar- occitan aguiainés - per designar l'occitan parlat en Aguiaina.
- occitan santongés (gas&lem. sentongés) - per designar l'occitan parlat en Santonge, partejat ancianament entre gascon, occitan aguiainés, e perigordin.
- occitanic -a - gentilici o adjectiu que referís a l'ensemble de pòbles e lengas occitanoromanics: occitans, catalans e aragoneses. Deriva del tèrme catàlanic -a creat pel valencianista Miquel Adlert i Noguerol per designar l'ensemble de parlars catalan e valencian. Utilizat pel grop occitan-catalan-aragonés dins la mod pel jòc Europa Universalis IV "Occitan Renaissance" ("Renaissença Occitana").
Videojòcs
modificarModificacions
modificar- Beyond Typus - Occitan Renaissance ("Renaissença Occitana", submod de la mod Beyond Typus) pel jòc Europa Universalis IV.
- Occitan Namelists - Listas de noms occitans pel jòc Cities: Skylines.
Traduccions
modificar- Minecraft, ont soi verificador per la lenga occitana despuèi l'automne de 2021.
NÒTA: Per aquela localizacion, favorizi las fòrmas mai comprensibla pels locutors.
Ligams extèrnes
modificarExistís un servidor occitan sus Discord! Es aicí: https://discord.gg/BaN9v46
Traduccion de Minecraft...Ajudètz melhorar l'occitan!: https://crowdin.com/translate/minecraft/all/enus-oc?filter=basic&value=0
Ressorças d'ortografia e de lingüistica
modificarDivèrses
modificarLangues-régionales.org:
Lexilogos:
- Diccionari General de la Lenga Occitana (en occitan generalizat/larg. Fòrça conservatiu)
Votz:
Langues-régionales.org:
Vivaroaupenc
modificarCisaupenc:
- Lo Diccionari d'occitan ancian auvernhat: mauriaqués e santflorenc:
https://books.google.com/books?id=jlFnmgzMVEUC
Nòtas sus l'occitan restablit
modificarPer l'occitan restablit, ensagi de "triangular" l'ortografia en utilizant lo dialècte occitan lo pus pròche, la toponimia e la prononciacion localas, e las atestacions dins l'ancian dialècte occitan que pòdi trobar.
- Dicopoitevin
- Projetbabel (Prenoms)
Lo Trèsor Arpetan:
http://arpitan.eu/SmartDic/
Lo DicoFranPro de l'Universitat de Montréal:
https://dicofranpro.llm.umontreal.ca/
Diccionari.cat:
https://www.diccionari.cat/#
Diec2:
https://dlc.iec.cat/
Ressorças de toponimia
modificarhttp://www.andrecalvet.com/pdf/dictionnairedesnomsdelieuxetde%20personnes_andrecalvet.pdf
Toponims Internacionals
modificar- Los toponims internacionals en occitan (Domergue Sumien)
- Toponimes Internacionaus en occitan - Vilas (Lo Congrès)
- Medieval Names Archive (The Academy of Saint Gabriel/L'Acadèmia de Sant Gabrièl). Mantuns de noms en occitan ancian e d'autras lengas.
- Le «Petit Thalamus» de Montpellier. Mantes noms en occitan ancian lengadocian
Occitània e França
modificar- DGLO/Dictionnaire topographique de la France/DicoTopo
- Toponymie générale de la France (1,2,3, 4) (Ernèst Negre)
- Mapa de Cassini
- Mapa de l'Estat Major
Tot l'Occitània
modificar- BdTopÒc (IEO). Conten de traduccions incorrèctas, erroronèas o suapusadas! Utilizar amb una AUTRA REFERÉNCIA!
- Dicod'Òc istoric
- Lexic occitan medieval
- Toponimiaoccitana (Oocities,Toponimiaoc). Conten de traduccions personalas.
- Toponymie des pays occitans (Bénédicte Boyrie-Fénié e Jean-Jacques Fénié)
- Tresaur dau Felibritge ([1],[2],[3])
- Evocacions de la reculada dau nòrdoccitan en Peitau e Quauques toponimes en las Charantas (Laurenç Revèst)
Auvèrnhe & Auvernhat
modificar- Los comptes daus cònsols de Montferrand
- Revista Parlèm!
Gasconha & Gascon
modificarLemosin
modificar(Charanta):
(Perigòrd):
Lengadòc & Lengadocian
modificarAude:
Roergue:
Provençau
modificarAups Maritims:
Vivaroaupenc
modificarAups Maritims:
Auts Aups:
Sorting
modificarSorting:
Toponymie du pays d'oc:
http://pedagogie.ac-toulouse.fr/ien32-auch1/leslangues/occitan/Documents%20Gascons%20pour%20le%20Site%20Auch%20Est/toponymie/topopaysdoc.pdf
Tresaur (de Bartavèl):
http://bartavel.com/tresor/5.Noms%20propres.pdf
Achayo en oc mejan briançonés[6] = FR Achaïe & CA Acaia, region de Grècia.
Toponimia francesa
modificarContribution à la toponymie de la Corrèze per Michel Prodel
Ressorças de noms de familha
modificarGasconha.com:
http://www.gasconha.com/
Jeantosti.com (etimologia dels noms):
http://www.jeantosti.com/noms/
Medieval Names Archive per The Academy of Saint Gabriel (mantuns de noms en occitan ancian e d'autras lengas):
https://s-gabriel.org/names/index.shtml
Occitan-Aveyron:
https://www.occitan-aveyron.fr/fr/thematiques/communes-villes-villages
Toponims occitans
modificarOrtografia locala:
- Cartodialect, Dicod'Òc
- Niçard: Reinat Toscano
- (Tr. Aguiainés) Dicopoitevin, Prenoms a Projetbabel
- (Tr. Arpitan) Arpitan.eu
De copiar (fonts)
modificar' en nòrma mistralenca[7];
Las atestacions ancianas son, per luòc:
- ' - [8].
al sègle XVIII (Cassini)[9]. al sègle XIX (Estat Major)[10].
(òc ancian, B. de Bòrn) au segle XII o XIII[12]
Lemosin: [13] [14] [15] Segon Xavier Lansade, lo parlar de la comuna es lo lemosin[13]. Segon Xavier Lansade, lo parlar de la comuna es lo marchés[13]. Segon Xavier Lansade, lo parlar de la comuna es l'auvernhat[13].
Cantal: Segon Joan Francés Blanc, la comuna parla lengadocian mas confronta l'auvernhat[17]. Segon Joan Francés Blanc, la comuna es partejat entre parlars lengadocians e auvernhats[18]. Segon Joan Francés Blanc, la comuna es partejat entre parlars lengadocians e un bocin auvernhat[19]. tèrç
Avairon: [20]
Mots dialèctals:
Nom en francés | Mai comun en Occitània | Auvernhat | Gascon | Lemosin | Lengadocian | Provençal | Vivaroaupenc |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Village | Vilatge Vialatge (auv) |
Vialatge Borg (capluòc) |
Vilatge | Vilatge | Vilatge | Vilatge | Vilatge |
Hameau | Masatge | Vialatge? O Masatge? |
Vesinat Bordalat |
Mas Maine Vilatge/Vilatjon |
Masatge Mas Capmàs |
Masatge Capmàs |
Masatge |
Écart | Escart | Escart? | Escart Ahitau Estremau Estrem |
Escart | Escart | Escart | Escart |
Ferme | Bòria Bòrda (gas) Granja (pro, vap)??? |
Bòria | Bòria (eG)/Bòrda/Bordiu Bordada |
Bòria/Bòrda Mas |
Bòria/Bòrda Mas Granja Capmàs Campanha |
Bastida Granja Mas Mainatge |
Ferma Granja |
Evolucion de las frontièras lingüisticas romanicas
modificarGeneral
modificar-
Sègle XIV
-
Sègle XX
Gàllia e Ispània
modificar-
Lengas de Gàllia, del sègle XVIII a uèi.
-
Distribucion de l'occitanoromanic actuala.
-
Evolucion territoriala de l'aragonés (pas exact).
-
Evolucion de las frontièras lingüisticas al sud-oèst d'Euròpa (pas exact).
-
Occitan ancian.
-
Reparticion de las lengas modèrnas en ARA.
Autres ligams
modificar- https://web.archive.org/web/20160304215256/http://www.ville-souvigny.com/Composants/Cartes/Carte_Linguistique2.gif
- https://web.archive.org/web/20220407035720/http://dante.univ-tlse2.fr/4047/7/dussouchaud_olivier_M22017pdf.pdf (Veire p 14)
- https://ontsacaba.blogspot.com/2018/07/
- https://journals.openedition.org/siecles/4179?lang=en
Rètia
modificarDalmacian e Romània orientala
modificarPaginas de Wikimèdia
modificarhttps://phabricator.wikimedia.org/T226897
https://translatewiki.net/w/i.php?title=MediaWiki:June-gen/oc&diff=prev&oldid=79272
https://static-bugzilla.wikimedia.org/show_bug.cgi?id=9181
https://phabricator.wikimedia.org/source/mediawiki/browse/master/languages/i18n/oc.json
De faire
modificarJambalaya: Mot occitan jambalalha? https://sophiecoeprize.files.wordpress.com/2017/07/buccini-jambalaya-sophie-coe-hc-2017.pdf
Paginas locals: Toponimia, dialècte local, etc:
Toponims de verificar:
- Aude: Tornissa(r)n; Tor(r)osèla; Trauça (Traussa)?; Valmigièira (Valmigièra?); Vilardebèla (Vilar de Bèla)?; Vreselha (Vrezelha?)
De copiar (fonts)
modificarLas atestacions ancianas son, per luòc:
- ' - [8].
al sègle XVIII (Cassini)[9]. al sègle XIX (Estat Major)[10].
(òc ancian, B. de Bòrn) au segle XII o XIII[21]
Lemosin: [13] [22] [23] Segon Xavier Lansade, lo parlar de la comuna es lo lemosin[13]. Segon Xavier Lansade, lo parlar de la comuna es lo marchés[13]. Segon Xavier Lansade, lo parlar de la comuna es l'auvernhat[13].
' en nòrma mistralenca[7]
Cantal: Segon Joan Francés Blanc, la comuna parla lengadocian mas confronta l'auvernhat[24]. Segon Joan Francés Blanc, la comuna es partejat entre parlars lengadocians e auvernhats[25]. Segon Joan Francés Blanc, la comuna es partejat entre parlars lengadocians e un bocin auvernhat[26]. tèrç
Aude: [27] ' en grafia de Savartés[27]
Avairon: [20]
Auts Aups: [28]
Mots dialèctals:
Nom en francés | Mai comun en Occitània | Auvernhat | Gascon | Lemosin | Lengadocian | Provençal | Vivaroaupenc |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Village | Vilatge Vialatge (auv) |
Vialatge Borg (capluòc) |
Vilatge | Vilatge | Vilatge | Vilatge | Vilatge |
Hameau | Masatge | Vialatge? O Masatge? |
Vesinat Bordalat |
Mas Maine Vilatge/Vilatjon Aguiainés: Vilatge, Boria?, un ensemblhe daus es una vilatjariá*? |
Masatge Mas Capmàs |
Masatge Capmàs |
Masatge |
Écart | Escart | Escart? | Escart Ahitau Estremau Estrem |
Escart | Escart | Escart | Escart |
Ferme | Bòria Bòrda (gas) Granja (pro, vap)??? |
Bòria | Bòria (eG)/Bòrda/Bordiu Bordada |
Bòria/Bòrda Mas Aguiainés: bordariá/borderiá*? Segon la preséncia daus mots bourie e borderie en ptv-stg, es probablament boria/bòrda. |
Bòria/Bòrda Mas Granja Capmàs Campanha |
Bastida Granja Mas Mainatge |
Ferma Granja |
Misc
modificar- Mapa de las tèrras occitanas e catalanas, amb los noms occitans de las tèrras catalanas: https://www.inh.cat/articles/Reflexions-al-voltant-de-l-espai-occitanocatala
- Carta ressorças naturalas occitania+catalonha granda: https://www.reddit.com/r/imaginarymaps/comments/j5gzf5/natural_and_industrial_resources_map_of_greater/
Mapas Istoricas (pas exactas)
modificarFrança
modificar- 987: https://www.reddit.com/r/MapPorn/comments/a5hq0n/france_987_oc/
- 1030: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Map_France_1030-fr.svg
- 1180: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Map_France_1180-fr.svg
- 1444: https://www.reddit.com/r/eu4/comments/qdklpe/oc_version_3_europe_1444_map/
- 1477: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Map_France_1477-fr.svg
Ibèria
modificarSant Empèri Roman Germanic
modificarDe copiar (pels articles)
modificarNòtas e referéncias
modificarNòtas
modificar- ↑ Monter(r)ey de Califòrnia pòrta lo nom de Monterrey de Mèxic, el meteis nommat après Monterrei o Monte Rei en Galícia. La forma comuna occitana es Montreal o Realmont, mas un Mont-rei existís als Païses Catalans e un Monte Real en Portugal. Una distinccion entre Mont(e) + Rei e Monte + Real es donc possibla en occitanocatalan tanplan coma en galaïcoportugués.
Referéncias
modificar- ↑ http://toscanoreinat.chez-alice.fr/dicoc.pdf
- ↑ http://toscanoreinat.chez-alice.fr/dicoj.pdf
- ↑ https://www.academiaoccitana.eu/diccionari/DGLO.pdf
- ↑ http://www.carex.cat/FitxersWeb/88621/rosers.pdf
- ↑ https://locongres.org/fr/applications/dicodoc-fr/dicodoc-recherche?q2=mncoxkoukbwvay&start=7450
- ↑ http://theses.univ-lyon2.fr/documents/lyon2/2003/sibille_j/pdfAmont/sibille_j_partie1.pdf p. 50
- ↑ 7,0 et 7,1 https://tdf.locongres.org/files/assets/basic-html/pageXXXX.html
- ↑ 8,0 et 8,1 «Dictionnaire topographique de la France».
- ↑ 9,0 et 9,1 «Carte de Cassini». Géoportail.
- ↑ 10,0 et 10,1 «Carte de l'état-major (1820-1866)». Géoportail.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 et 11,5 Ernèst Negre. Toponymie générale de la France: Formations préceltiques, celtiques, romanes. Error de citacion : Etiqueta
<ref>
no vàlida; el nom «NomNegre» està definit diverses vegades amb contingut diferent. - ↑ http://lengadoc.chez.com/lexic_medieval.htm
- ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 13,6 et 13,7 Xavier Lansade. . lemosin.net.
- ↑ .
- ↑ .
- ↑ 16,0 et 16,1 «Charanta». Toponimiaoccitana..
- ↑ https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Langues_en_Auvergne-Rh%C3%B4ne-Alpes.svg
- ↑ https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Langues_en_Auvergne-Rh%C3%B4ne-Alpes.svg
- ↑ https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Langues_en_Auvergne-Rh%C3%B4ne-Alpes.svg
- ↑ 20,0 et 20,1 «Comunas, vilas e vilatges». Occitan Avairon.
- ↑ http://lengadoc.chez.com/lexic_medieval.htm
- ↑ .
- ↑ .
- ↑ https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Langues_en_Auvergne-Rh%C3%B4ne-Alpes.svg
- ↑ https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Langues_en_Auvergne-Rh%C3%B4ne-Alpes.svg
- ↑ https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Langues_en_Auvergne-Rh%C3%B4ne-Alpes.svg
- ↑ 27,0 et 27,1 L'abat Savartés. Dictionnaire topographique du département de l'Aude, p. XXX.
- ↑ http://www.josiane-ubaud.com/cadrans%20solaires.pdf
- Modèl:Xx Aqueste article es parcialament o en totalitat eissit d’una traduccion de l’article de Wikipèdia en Modèl:Nom lenga/xx intitolat « XXXXXXXXXX ».