Tresena revolucion industriala

L’expression « tresena revolucion industriala » (TRI), popularizada per Jeremy Rifkin designa una novèla revolucion industriala e economica que se diferenciariá dels concèptes dels sectors d'activitat classics de la produccion e auriá començat al mitan del sègle XX amb lo desvelopament de las tecnologias de l'informacion e de la comunicacion.

Jeremy Rifkin promòu la tresena revolucion industriala (TRI), coma sola[1] solucion mondiala possibla a la crisi energetica e economica[2].
Un ostal passiu a pas, o gaireben pas de besonhs de font artificiala de calor. I es mai aisit de produire un demai d'energia, que se poirà servar per un besonh futur, o exportada cap a un usatgièr que n'a besonh a l'entorn; per un malhum de tipe « smart grid » foncionant sul modèl « distribuït » de l'Internet segon los principis de la tresena revolucion.
Lo segond pilar de la tresena revolucion industriala consistís a transformar cada bastit en « minicentrala » intelligenta que raja dins lo malhum son excedent de produccion e i pren d'energia quand ne manca. Un estocatge amortidor se fa amb de batariás (fixas o de veïculs en cargament) o un estocatge d'idrogèn

Dins son analisi prospectiva, Rifkin la jutja necessària e urgenta per entre autre respondre a la diminucion de la produccion de petròli e per una transicion cap a un desvolopament mai sostenable obligant a una « economia descarbonada » (produsent mens de gases d'efièch de sèrra). En efièch, aquela revolucion seriá fondada sus una produccion d'energia pas mai « centralizada », mas « distribuïda », l'energia circulant dins lo malhum de biais « intelligent », un pauc coma l'informacion circula dins l'Internet[3].

Dempuèi 2006, Rifkin prepausa aquela revolucion coma vision estrategica a las entrepresas, als Estats e a l'Union Europèa. Permetriá de respectar (e passar) los engatjaments mondials al subjècte de luta contra lo rescalfament climatic (Protocòl de Kyoto, eca)[2]. Tanben permetriá, segon el, una gestion mai durabla de las fonts e una subrevida de l'economia (via una economia diferenta, après una fasa de transicion). Evitariá a tèrme cort la prolongacion de las crisis petrolièras e l'agravacion o lo retorn de la crisi de 2008. A tèrme mejan o long, es per J. Rifkin la darrièra e sola solucion per evitar un esfondrament global e durable de l'economia mas tanben un collaps global incluissent un collaps ecologic; es una responsa a çò que nomena «la factura entropica de l'edat industriala»[4].

L'enjòc es tanben la subrevida dels ecosistèmas e donc de l'umanitat que ne despend e Rifkin vei pas de « Plan B »[1]. Acaba de venir possible pels progrèsses de las Novèlas tecnologias de l'informacion e de la comunicacion (NTIC) mas demòra de la realizar.

En 2007, lo Parlament Europèu adoptèt oficialament aquel vejaire[5].

Justificacions

modificar

Per J. Rifkin, lo petròli contunharà - e totjorn mai - a mancar (agotament dels jaciments e accessibilitat mendre al petròli non convencional). Sens alternativa al petròli, tot reviscòl de l'economia donarà una crisi mondiala.

De mai, lo nuclear es tròp centralizat, inutilament costós e dangierós, demandant de linhas de nauta tension que fan pèrdre fòrça energia, alara que las tecnologias modèrnas d'estocatge d'energia e de commutacion intelligenta permetent ja la realizacion d'una produccion distribuïda d'energias renovelablas, quitament amb de fonts intermitentas[2] (fonts coma lo vent, lo solelh o las èrsas que son pas permanentas, mas sovent complementàrias).

istòria

modificar
 
Fácia au Pic petrolièr (Peak Oil), preparar una economia mens dependanta del petròli, merce a d'energias renovelablas, netas e seguras es un dels objectius de la 3a revolucion industriala. La retirada inevitabla de la produccion petrolièra fará lo petròli totjorn mai escaç e costós, al benefici de fonts renovelablas e netas (Grafic: Corbas cumuladas de produccion de petròli; Esquèma de 2005)
 
Las grandas centralas centralizadas (eolianas e solaras compresas) son necessàrias dins la fasa de transicion, mas poiràn segon Rifkin enseguida èsser remplaçada pels bastits e infrastructuras que produiràn l'energia al mai près de son luòc de consomacion

Coma modèl industrial global, aquela vision o solucion[3] emergís al començament del ans 2000. Pasmens, a de raices mai ancianas, perque venguèt possible pels novelums que se preparèron dins los ans 1970 e seguents, en seguida de l'apareisson de las « novèlas tecnologias de l'informacion e de la comunicacion » qu'aviadament ganhèron una granda partida de l’Economia, de la recerca puèi dels lésers (ordinators personals).
Aquela 3a revolucion poiriá pas existir sens los microprocessors que preparèron l'aveniment dels ordinators, nimai sens lor mesa en malhum per l’Internet, la domotica o mai recentament la difusion de qualques milions d'objèctes nomadas interconnectats per de tecnologias sens fial.

Los remembres de crisis petrolièras o d'accidents nuclears greus (Three Mile Island, Chornobyl, Fukushima) e la perspectiva del Pic petrolièr menèron a la dralha dels principis d'independéncia energetica e ressorsas « distribuïdas » puslèu que centralizadas.

Lo malhum « Vila en transicion » es un d'aqueles que se mòstra mai aviats per aplicar tot o partida d'aquel vejaire, mai, Euròpa ne faguèt una de las seunas prioritats.

Contèxte socioeconomic e cultural

modificar

La tecnologia informatica nasquèt alara que lo modèl fordista de produccion se desalenava.
Produguèt de cambiaments fondamentals de paradigme productiu e social:
La cadena de produccion se desagrèga verticalament (deslocalizacions, sostractança, etc), la globalizacion, amb lo retorn de la China, de l'Índia, de l'URSS e de l'America latina dins lo comèrci mondial, que n'accelèra los cambiaments.
Aquela « revolucion tecnica » poiriá tanben s'acompanhar d'una nòva localizacion de qualques activitats (coma l'energetica) e permetre una « revolucion financièra » en restructurar lo poder accionarial.

Filiacions e diferéncias amb las doas revolucions industrialas precedentas

modificar

Foguèt l'introduccion de la maquina de vapor que permetèt, mejan l'estampariá e los transpòrts (tren, corrièr) un saut de l’informacion e de la comunicacion e l’emergéncia d’otisses e de principis que permetèron la primièra revolucion industriala. La maquina d'estampar de rotlèu mouguts per la vapor, puèi la premsa rotativa e Linotipa aumentèron fòrça la velocitat d'estampar e mermar los còstes alara que lo prètz del papièr diminuissiá tanben. Los jornals, magazines e libres facilitèron l'alfabetizacion de massa pel primièr còp dins l'istòria. L'aveniment de l'ensenhament public en Euròpa e l’America del Nòrd de 1830 a 1890 faguèt emergir una man d'òbra mai qualificada capabla de realizar las operacions complèxes necessàrias al vam de las industrias e malhum ferroviaris foncionant amb las maquinas de vapor.

Lo començament del sègle XX vei una convergéncia entre Motor de combustion intèrne e malhum electric (permetent la commutacions e comunicacion electricas, que telefonica). Aquela convergéncia de dos novelums tecnics donèt la segonda revolucion industriala.

L'electrificacion de las usinas e de fogals dobrís una èra de produccion de massa. L’automobila prolifèra mercé a un prètz accessible dels veïculs e dels carburants e mercé al desvelopament del malhum rotièr. Las dinamicas espaciotemporalas e societalas ne son treboladas; en qualques decennis, l’automobila remplaça los cabals, fiacres e diligéncias, alara que los tractors remplaçan los buòus e cavals pels camps. Las matèrias sinteticas s'impausan, coma los engrais e pesticidis, en granda partida fabricadas amb de petròli. Per respondre a una demanda totjorn creissenta de carburant e de petròli per la carboquimia, l'industria petrolièra s'embala e explòra e escava totjorn mai luènh e mai prigondament. Los Estats Units d'America venon alara lo primièr productor de petròli. Dins los païses rics, en vint ans, de carrièras novèlas (beton, asfalt) percorrisson lo païsatge american e europèu e las familhas mudan cap a de novèlas banlègas e lotejaments bastits sus de camps o mitan naturals, alara que las linhas telefonicas s’espandisson, puèi la ràdio e la television venon la basa la vida sociala amb d’autres modèls de comunicacion e d’escambis.

Aqueles cambiaments permeton a lor torn una novèla evolucion industriala e la creacion d'una grasilha de comunicacion capable de gerir e comercializar d'activitats alunhadas de l'economia petrolièra, nucleara e de l'edat de l'automobila.

L'emergéncia d'una tresena Revolucion Industriala

modificar

Nais d’una convergéncia de tecnologias de la comunicacion (Internet/ per satellits entre autre) e d'energias renovelablas, neta e segura.
Aquela « convergéncia » ne permet una autra; entre la « comunicacion distribuïda » (e sens fial) e de formas d’energias distribuïdas; revolucion que poiriá obrir la pòrta a una èra novèla pòstenergias fossilas e ont lo nuclear serà inutil e tròp costoses, remplaçat per una constellacion de microcentralas mesas en malhum foncionant – un pauc sul modèl de l’internet decentralizat – mercé als smart intergrids e mercé a de nòus protocòls de comunicacion permeton d'utilizar lo quita malhum electric (mejans un corrent portaire en linha) per far circular de l'informacion en naut debit e de biais direccional, en bassa e mejana tension, tot en s'afranquissent d'obstacles qu'èran los transformators electrics[6].

La tresena revolucion repausa per J. Rifkin sus la creacion conjoncha:

L'ensems del sistèma serà totjorn mai interactiu, integrat e omogenèu.
Lo partatge e l’interdependéncia serà font de novèlas oportunitats de desvelopament economic, mens basats sus la concurréncia, e mai sus la cooperacion.

La Tresena Revolucion Industriala deuriá tanben suscitar segon Rifkin una èra economica novèla que qualifica d'èra del « capitalisme distribuït » (« distributed capitalism ») ont de milions d'entrepresas existentas e novèlas e de proprietaris de lotjaments e veïculs vendràn collaborativament d'actors de l'energia. Aquela transicion energetica deuriá èsser font de milions d’emplecs dichs « emplecs verds », acompanhant una novèla revolucion tecnologica, aumentar fòrça la productivitat, sens los desavantatges que provoquèt al sègle XX, tot en mermant la contribucion de l'umanitat al caufament climatic.

Los cinc pilars de la tresena revolucion industriala

modificar
 
Los 5 pilars (interdependents) de la 3a revolucion (pour J. Rikfin).

L'scenari Negawatt utiliza tanben un estocatge amortidor d'energia amb lo metan injectat dins las restancas sosterranha e dins lo malhum. Es tanben possible d'enriquir lo gas d'un pauc d'idrogèn pur.

Per J Rifkin aqueles pilars son complementaris e totes egalament necessàrias. Amassats, constituisson un ensems indivisible, a l'encòp «una plataforma tecnologica indivisibla e un sistèma emergissent que las proprietats e foncions diferisson qualitativament de la soma d'aquelas partidas»; e tanben «un nòu paradigme economic capable de transformar lo mond»[7]. Rifkin insistís sul caractèr imperatiu de las sinergias entre los cinc pilars, e sul fach que devon absoludament èsser desvelopats a la meteissa velocitat e grandor, perque lo retard d'un sol d'entre eles empacharà lo desvelopament dels quatre autres.

Aqueles 5 pilars son
  1. La transicion d'un regime d'energias carbonadas o nuclearas cap a las energias renovelablas[8].
    Aquelas energias son encara pas qu'una pichona partida de la mata energetica mas se desvelopan aviadament, lors còsts merman, los fasent mai concurrencialas, subretot se son internalizat los còsts environamentals e de securitat dins las fonts dichas « classicas » (petròli, gas, carbon e nuclear) ;
  2. Tornar configurar las infrastructuras e bastits (180 milions de bastits sonqu'en Euròpa) en minicentralas electricas collectant in situ d'energias renovelablas; al benefici d’una produccion decentralizada d’energias, pròche dels luòcs ont se ne fa besonh.
    D'avançadas tecnologicas permeton ja de multiplicar los ostals passius. D'implicacions comercialas e economicas enòrmas tòcan los sectors de l'imobilièr, dels bastits e òbras publicas e d'autras Industrias, de pertot; De 2010 a 2035, de milions de bastits (ostals, burèus, bastits publics, zònas d'activitat poirián a l'encòp aculhir de gents e d'activitats e produire d’energia amb lo solelh, lo vent, l'aiga (energia de las èrsas e de las marèas, idroelectricitat), de descais organics o de la geotermica, quitament per eles e ne partejant lo demai ont es mai util.
  3. «Installar dins cada bastit e dins tota l'infrastructura de la societat las tecnologias de l'idrogèn e d'autres mejans d'estocatge per servar l'energia renovelabla intermitenta, d'origina fotovoltaïca per exemple[9],[10],[11],[12] e garantir la satisfaccion de la demanda per ostal passiu d'electricitat verda».
    Per maximizar las energias renovelablas e en minimizar los còsts, cal en efièch aviadament desvelopar de biais d'estocatge facilitant la conversion de font d'energia intermitenta dins de materials fisables e partejats (ex. : Batariás (atal las batariás dels veïculs pòdon far l'objècte d'una sèrva itineranta d'electricitat[13]), pompatge d'aiga per Centrala idroelectrica reversibla, estocatge d'idrogèn que sembla èsser una solucion d’avenir per la sèrva o lo transpòrt, etc.). Son d'idèas portadas per J. Rifkin dempuèi al mens 2002. Subretot, l'apròcha dicha « V2H » fa dels veïculs electrics personals «una font accessòria d'energia per mantenir una alimentacion electrica establa dins los ostals», sus la basa del constat qu'aqueles veïculs son utilizats en mejana pas que 4 % del temps passat en 24 h. Las batariás d'un veïcul en estacionament poirián èsser utilizadas coma unitat d'estocatge immobil (puèi mobil al moment de l'utilizacion) e èsser espleitat segon los besonhs (de l'abitat, del burèu, del malhum local, etc.). Pasmens lo sistèma energetic « bastit/veïcul electric » es complexe e «que la fisabilitat e la performància economica son condicionadas per un pilotatge corrècte e intelligent de las ressorsas qu’intègran»[13],[14],[15]. Aquò es pas valable per un veïcul d'administracion o d'entrepresa (pòsta per exemple) utilizat en plana capacitat, mas poiriá èsser facilitat per de nòus tipes de baterias[16].
  4. lo desvelopament de Smart grids e intergrids mercé a una tecnologia inspirada d’Internet connectant los malhums energetics e electrics (venguts bidireccionals[17] en un malhum unic e intelligent).
    Lo malhum electric serà lo quita malhum informacional. Aquò implica que totas las minicentralas de produccions d'energia sián equipadas d'un modul electronic dins un esperit d'interoperabilitat.
  5. la transicion de las flòtas de transpòrt cap a de veïculs ibrids o amb pila de combustible, per totes los veïculs motorizats [1], cada veïcul podent comprat e vendre d'electricitat en se connectant al malhum Smart grid.
    Aquel malhum es continental e marin (idrogèn o electricitat produchs per las eolianas en mar e energias marinas. Es obèrt e interactiu; cada batariá o sèrva d’idrogèn de veïcul o nau i jòga tanben possiblament:
    1) un ròtle de sèrva amortidoira del malhum, e
    2) un ròtle de transportaire d'energia. Tot veïcul connectable pòt - segon los moments - levar d'energia dins lo malhum, o li ne balhar (a partir de sas sèrvas inutilizadas e/o dempuèi de moduls fotovoltaïcs.

Lo scenari Negawatt prepausa tanben d'utilizar un estocatge amortidor sosterranh de gas, sabent qu'en França 30 % del gas, après que foguèt comprat e importat dels metanièrs o gasoductes, es ja servat jos pression dins de camps gasifèrs (expleitats e agotats, puèi utilizats coma sèrva sosterranha) per l'equivalent de 168 TWh (Storengy + TIGF).
La « metanacion » permet de produire lo metan en combinant de CO2 e d'idrogèn (tanben d'originas intermitentas « eoliana » o « solara »[18]), en preséncia d'un catalisador. Lo malhum e las sèrvas sosterranhas son alara de luòcs d'estocatge provisòris d'aquel gas produch. Lo malhum permet una integracion decentralizada e « distribuïda » dempuèi de fòrça pichonas unitats de produccion. De mai, a tanben un leugièr efièch amortidor (equivalent de qualques oras de consomacion de gas (en França, vèrs 2010), siá una « modulacion infrajornalièra » possibla de 5,1 GWh/j (5,5 GWh/j al maxim per la França entièra vèrs 2010). Es GRTgaz que regulata[19]. Una autra solucion, testada en Alemanha, es d'enriquir en idrogèn lo gas de vila.

Çò que permet una tresena revolucion industriala

modificar
 
Descripcion simplificada dels sectors, activitats e emplecs novèls associats a la tresena revolucion industriala que prepausèt e promoguèt Jeremy Rifkin. Resultan de la convergéncia entre lo sector de l'energia e aquel de l'informatica

Per Rifkin, los grands sauts industrials e las transformacions economicas son totas istoricament associadas a l’apareisson combinada o a la « convergéncia » d’una novèla tecnologia de la comunicacion e de nòus sistèmas energetics.

Aquel còp, son las NTIC; formas novèlas de comunicacion que son un supòrt possible per de formas novèlas d’organizacion e de governança de civilizacions mai complèxes, vengudas possiblas per de novèlas fonts d'energia, decentralizadas, netas, mai seguras e renovelablas. La conjoncion de l’Internet e de las energias renovelablas al sègle XXI fa segon Rifkin la Tresena Revolucion Industriala.

Condicions de realizacion

modificar

Per qu'una tala revolucion pòsca se produire, d'autors coma J. Rifkin insistisson sul desvelopament necessàriament conjonch d'innovacions (electronicas e informaticas) e d’un nòu sistèma energetic de produccion. Aquel darrièr deu permetre d'acabar l'èra del petròli pauc car e degalhat, que seguèt aquela del carbon e de la maquina de vapor. Deu tanben permetre de sortir dels sistèmas nuclears tròp costoses, dangierós e productors de rebuts que se sap pas totjorn que far.

L'objectiu es una energia distribuida collectada de pertot ont un besonh d'usatge es geograficament pròche (per exemple suls 190 milions d'imòbles existissent en Euròpa[20]), mas J. Rifkin estima que pendent lo temps de la transicion las grandas bòrias eolianas e solaras son necessàrias.

Realizacion de la tresena revolucion industriala

modificar

Lo contèxte legislatiu (ex. : interdiccion de produccion comunautària o de comptadors partejats d’electricitat dins qualques païses) e tecnica frenant aquela revolucion, que las collectivitats pòdon donc acompanhar.

L'Union Europèa

modificar
  • En 2007, le Parlament Europèu adoptèt oficialament aquel vejaire[5]. Invitèt la Comission a far de mème, amb la volontat d’intrar dins una novèla economia (non pas estrictament pòstindustriala, mas « pòstcarbòni fossil » e « pòstnuclear » coma «grand projècte venent de l’Union Europèa» atal aprovat dins una declaracion formala de junh de 2007[5], sus la basa de 5 grands factors claus per l'independéncia energetica, que son: maximizar l'eficacitat energetica, reduire las emissions de gas a efièch de sèrra, optimizar l’introduccion comerciala de las energias renovelablas, desvelopar l’idrogèn coma mejan d'estocatge de las energias renovelablas (amb las pilas d'idrogèn) e crear de malhums electrics intelligents per la distribucion de l'energia[2].
  • En genièr de 2008, la Comission Europèa prepausèt una legislacion per tòca de realizar l'objectiu « tres còps 20 » (melhorar l'eficacitat energetica de 20 %, aumentar lo recors a las energias renovelablas de 20 % e mermar las emissions de GES de 20 %, dins lo meteis temps, abans 2020).
    Aquò foguèt validat pel Parlament Europèu e lo Conselh en decembre de 2008, per intrar en vigor en junh de 2009[21], obrissent la dralha de la Tresena revolucion Industriala.
    Euròpa, pels seus cofinançaments ajuda los Estats Membres a experimentar las energias netas e seguras e las tecnologias limitant las emissions de CO2[22].
  • En amont d'una cima del Conselh Europèu consacrada a l'energia (a Brussèlas, lo 1èr de febrièr de 2010), lo Comitat Environament del Parlament Europèu, presidat per Jo Leinen (deputat europèu), e los representants dels cinc principals grops politics del PE se son associats a de grandas associacions europèas representant las pichonas e mejanas entrepresas, las associacions de defensa dels consomators, las cooperativas europèas e la Fondacion per las tendéncias economicas (the Foundation on Economic Trends) per lançar un apèl per una « tresena revolucion industriala ».
    Lo Parlament europèu envièt una declaracion al president del Conselh europèu Herman Van Rompuy e president de la Comission Europèa (José Manuel Barroso) lor demandant de produire un plan legislatiu complèt, acompanhat dels mejans adaptats per permetre de realizar aquela tresena « revolucion industriala de l'estrategia energetica » mejans los Estats membres[23],[24],[25].
    Lo plan met tanben l'accent sul passatge a un nòu paradigme economic per l'estapa venenta de l'integracion europèa [26].
  • Existís en Euròpa un grop « Tires » (Third Industrial Revolution European Society [27]), cercle europèu per la tresena revolucion industriala), creat per realizar aquela « revolucion ».

Reialme Unit

modificar
  • Lo secretari d’Estat a l’Energia e a la luta contra lo cambiament climatic Chris Huhne aprovèt publicament la necessitat d'una tresena revolucion industriala.
  • Recentament se bastiguèt un Plan encastre pel Reialme Unit descrich dins lo « Libre blanc per la reforma del mercat de l'energia » ont estima necessàriament de fixar un prètz lindal pel carbòni dins lo mercat del carbòni (anonciat dins lo budgèt de 2011) per mernar l'incertitud dels investissors, metent un prètz equitable sul carbòni e ne fornissent una mai fòrta incitacion a investir dins una produccion descarbonada fins ara. Introduch tanben de nòu contractes de long tèrme incitant la produccion d'electricitat descarbonada o de bilanç flac en carbòni. Una « norma de performança d'emission » (EPS) foguèt fixada a 450 g CO2/kWh per permetre pas pus de centralas al carbon bastidas sens sistèmas de captura e d'estocatge [28].

Païses Basses

modificar
  • Lo 6 de junh de 2010, una conferéncia sus l'entreprenariat e las energias novèlas[29] reüniguèt a Utrecht de decideires del mond dels afars, (que las societats nacionalas de l'energia, entrepresas de construccion, firmas d'engenheria, institucions publicas, etc.).
  • Un plan d'accion sus l'energia foguèt prepausat[30], per realizar los cinc pilars de la tresena revolucion industriala e los transformer en principis d'accion[31],[32].

Lo 24 de genièr de 2011, a Roma, lo CGIL aculhiguèt una conferéncia organizada per TIRES ((en)the Third Industrial Revolution European Society). Pel primièr còp, las fòrças entreprenarialas, representant a l'encòp lo mond del capital e aquel dels sindicats s'uniguèron dins un mème projècte de promocion d’un nòu modèl energetic que crearà d'emplecs e de novèlas oportunitats dins una societat pòstcarbòni[33].

En 2012, França testèt de comptadors intelligents, mas dins un malhum encara (en 2010-2012) centralizat e centralizador, que J. Rifkin pensa èsser un fren per l'avenir dins un país ont la centralizacion es une tradicion ancorada.

Lo potencial eolian de mar e litoral en França es naut (lo segond d'Euròpa[34] 20 GW terrestres (per una produccion de 50 TWh per an) e de 40 GW en mar (per una produccion de 150 TWh per an), o 200 TWh per an. Mas es encara pauc valorizat. La filièra idrogèn es sostenguda per l'Estat e de collectivitats, mas lo Smart grid es pas un projècte clarament portat per EDF o lo govèrn.

Estats Units d'America

modificar
  • En març de 2003, pel primièr còp als EUA, una vila decidiguèt d'intrar dins la Tresena Revolucion Industriala. San Antonio (ueitena vila del país, al sud del Tèxas, amb 1 256 509 abitants) e son fornissor d'energia (CPS Energy) se donèron coma prioritat d'aumentar l'eficacitat energetica e las economias d'energia; d'aumentar l'ofèrta en energias renovelablas, a pretz competitiu, contenent las « energias emergentas » mercé a una infrastructura energetica mai dinamica e interactiva (amb d'ostals passius, una produccion e estocatge d'idrogèn, e de veïculs electrics utilizables coma sèrvas connectablas d'energia[35]). Un objectiu èra de reduire los besonhs de l'aglomeracion de 771 megawatts abans 2020[36]. CPS s'engatja[36] a examinar atentivament la possibilitat de passar d'un apròchi centralizat de l'energia cap a un sistèma de fonts distribuïdas e renovelablas utilizant de tecnologias modèrnas e intelligentas, fisablas e estalviadoiras per tenir las escomesa economics e environamentals. CPS Energy quitament envisatja una autarcia energetica per la vila[36].
  • Sièis ans mai tard (2009), acompanhada[37] per l'equipa[38] de J. Rifkin e per l' American Council for an Energy-Efficient Economy, e fòrça expèrts en matèria d'electricitat e d'idrogèn, la vila de San Antonio passèt las primièras estapas amb una « Vision 2020 » per San Antonio e CPS, e una « Mission-Verda » que deu téner l'escomesa de la formacion/creacion dels emplecs verds e de mecanismes de finançament innovants e adaptats. En abril de 2009 la vila e CPS, dins un Talhièr de desvelopament durable establiguèron las basas d'una tresena revolucion industriala dins las condicions e constrenchas especificas a vila de San Antonio [37].

Frens, dificultats

modificar
  • D'autors coma Jared Diamond[39] insistisson sul fach que los sistèmas economics e de governança tendon sovent a l'inercia o al refús del cambiament (o en l'ocurréncia penan a evoluir cap a una economia descarbonada e distribuïda). Rifkin estima que l’internet pòt accelerar la presa de consciéncia e la difusion de las innovacions de la 3a revolucion.
  • Rifkin constata que d'industrials e economistas s'apassionan per aquela revolucion (que lor obra tanben de nòu mercats), mas que d'autres la refusan, la frenan o an pas encara lo reflèxe de considerar lo còst vertadièr del nuclear e del petròli[40]. Son prèsts a bascular dins la « transicion energetica »[41]? Lo quita Rifkin fustiga l’incapacitat dels Estats a reduire coma cal lors emissions de carbòni, e la fugida cap avant que constituisson los foratges prigonds (dangieroses e fòrça cars), l'apèl a de fonts polluentas de gas, òlis o bitumas de sablas o sistes prigonds. Aquelas solucions pòdon segon el sonque frenar la crisi energetica mondiala. En mai accelèran e aumentan las crisis climatica e ecologica.
  • Rifkin s'inquièta tanben de l'apareisson dels Tea Parties que refusan de creire al cambiament climatic, e qu'encoratjan a forar totjorn mai per trobar de font novèla de petròli, segon l'eslogan «Drill, baby, drill» (« Fòra, carit, fòra ! »).
  • Lester Brown pledeja de son costat per un «Plan B 3.0»[42], puèi per un «Plan B 4.0 de mobilizacion generala per salvar la civilizacion»[43],[44], reconeis de progrès aviats (cita en exemple lo Tèxas, qu'èra lo primièr estat petrolièr e que venguèt lo primièr estat « eolian » avent passat la Califòrnia.
    Cita tanben Escòcia que se dota de 60 000 MW eolian, o la Turquia que ne prevei 78 000. Mas coma Rifkin, crenh que la transicion siá tròp lenta, al respècte dels riscs de crisi petrolièra, ecologica, sociala e climatica[45]. Rifkin fa remarcar que lo passatge de la fusta al carbon, lo desvelopament del tren, o aquel de l'automobila se son produchs - e l'escala planetària - en pas que qualques deceniás.
  • De multinacionalas petrolièras comencèron a investir dins las energias renovelablas. Mas vòlon tanben espleitar de nòus jaces gasièrs e petrolièrs. Quitament, una partida dels partisans del nuclear se dubrisson a las renovelablas. Dins los dos cases, aquò se fa sens envisatjar de transicion tan aviat que çò que J Rifkin o Brown e d'autres jutjan necessari.
  • L'estocatge mercé a l'idrogèn es de segur respectuós del mitan, mas es pas encara pro eficaç al subjècte d'energia (una unitat de volum d’idrogèn transpòrta tres còp mens d’energia qu’una unitat de volum de gas natural) e de còst, qui siá a l'estat gasós o liquid.
  • Lo possible risc d'efièch rebond[46] (las economias d’energia o de fonts inicialament previst son parcialament o complètament compensadas a la seguida d'una adaptacion del compòrtament de la societat) se l'apròchi es pas pro partejada.
  • La disponibilitat limitada del metals e tèrras raras necessaris als catalisadors de la filièra idrogèn o dels compausants electronics que deuràn se multiplicar poirián atal frenar la tresena revolucion.
  • D'autres frens son identificats pel quita J. Rifkin:
    • lo sindròme del «projècte pilòt perpetual»[47] ;
      es la dificultat de generalizar après l'estadi del projècte pilòt, per manca entre autre d'investiment monetari o reglamentari sufisent. Atal fòrça veïculs d'idrogèn o de pila d'idrogèn foncionan en pichon nombre d'exemplar, mas solas de comandas (publicas e/o privadas) en grand nombre lor donariá un prètz concurrencial fàcia als veïculs « classics » mai polluents e beneficiant de materials e cadenas de fabricacion dempuèi longtemps financièrament amortidas. De mai, cal que dins lo mème temps los distributors de carburants o los Estats se metent en situacion de poder liurar d'idrogèn o fornir de presas electricas intelligentas (prèstas al cambiament e al descargament segon los besonhs dins l'encastre del « 5n pilar » que prepausa Rifkin per aquela 3a revolucion).
    • lo sindròme de «l'efièch Silò»[47] ;
      qu'es - per J. Rifkin - la dificultat de far realizar una vision o un projècte sistemic e global al servici dels païses e collectivitats o d'entrepresas administrativament e fòrça ierarquicament estructuradas en arborescéncia descendenta, amb pauc de ligams transversals entre las brancas, alara que l'Internet e los nòus otils de trabalh collaboratiu permeton ja una melhora transversalitat e un trabalh distribuït melhor; Aquela transversalitat es tanben frenada per d'apròchis concurrencials mai que collaboratius e « laterals »[48] (encoratjada pel mercat e lo brevetatge qu'invitan a gardar lo secret mai longtemps possible sus una invencion, abans sa mese sul mercat).
      Rifkin fa regularament s'encontrar de païses o d'entrepresas que son en concurréncia, perque pasmens pòscan se fixar d'objectius comuns. En 2007 amb lo president Barroso, Rifkin e los seus servicis an tanben fa s'encontrar tretze de las 38 plataformas tecnologicas europèas mai concernidas pels cinc pilars per qu'escàmbian melhor entre elas. Èran la plataforma trabalhant sul bastiment, los Smart Grid, la energias renovelablas, pilas de combustible, tecnologias de l'idrogèn, transpòrts ferroviaris e rotièrs, quimia verda.
    • Manca de vision estrategica partejada;
      Per J. Rifkin ; «se [en 2006] l'Union Europèa e los Estats del mond entièr jogavan amb de projèctes pilòts verds e se daissan envescats dins de programas en silò[47], aparentament incapables d'anar mai luènh, èra tanben per una rason mai seriosa: sabián pas çò qu'aquò volián dire, « mai luènh ». Çò que manquava, èra un recit poderós, capable de contar l'istòria d'una novèla revolucion economica e d'explicar cossí totas aquelas iniciativas tecnologicas e comercialas aparentament aleatòrias s'inscrivon dins un vast plan estrategic» ; Rifkin contèt Angela Merkel sus aquel subjècte en 2006 [49] e amb lo « 20-20-20 » en 2020 l'Euròpa adoptèt lo projècte de 3a revolucion industriala, que se difusa pauc a pauc entre los decideires e lo public.
    • Confidencialitat e securitat; coma per l'Internet se pausan de questions d'identitat numerica e de securizacion e proteccion de donadas personalas
      (ex. : donadas georeferenciadas de mobilitat connectada, donadas de consomacion/produccion o « telerelevats » utilizadas pel calcul de las facturas o pagaments (dins lo cas dels bastits positius en energia). Los smart grids e comptadors intelligents faràn circular de talas donadas, per miliards. De temptativas de fraudas o d'usatge malonèst de donadas son possibles. De mejans adaptats de proteccion son de perfeccionar o d'inventar, e tanben la reglamentacion associada.
    • Qualques principis de la tresena revolucion, s'èran menats fins a l'extrèma pareisserián poder contradire d'autras necessitats environamentalas.
      Atal, un bastit cobèrt de captors solars deu pas èsser tròp vegetalizat. Deu pas èsser a l'ombre de grands arbres. Pasmens vegetalizar las vilas es necessari, subretot per melhorar la qualitat de l'aire e contra las bullas de calor urbanas (en realitat, un panèl fotovoltaïc fonciona melhor quand es fresc, çò que deuriá incitar a los combinar amb de terrassas verdas o teulats vegetalizats). Utilizar las batariás o de sèrvas d'idrogèn de veïculs a l'arrèst coma « estocatge amortidor » del malhum es una solucion optimala dins un modèl american valorizant la veitura individuala e qu'implica de dispausar d'un grand nombre de batariás de nautas performàncias. Aquela solucion es mens compatible amb los projèctes de vila o d'ecoquartièrs sens veituras, o amb de modèls basats sul veïcul partejat e los transpòrts en comun, ont se cerca que los veïculs sián mens nombroses e utilizats mens sovent. Donar a l'automobila un ròtle de sèrva la fa encara mai necessària e risc de frenar las accions de compensacion e reparacion d'impactes coma l'impermeabilizacion e la fragmentacion ecopaïsatgièra per las carrièras. Las societats productrises d'energia e las collectivitats poirián èsser encara tentadas de favorizar l'automobila al prejudici d'aquelas alternativas. D'equilibris seràn donc a trobar.

Nòtas e referéncias

modificar
  1. 1,0 et 1,1 «S'i a un plan- B, lo coneissi pas», J. Rifkin page 107 de La 3e révolution industrielle (citat en Bibliografia)
  2. 2,0 2,1 2,2 et 2,3 (fr)Jeremy Rifkin, La troisième révolution industrielle. Comment le pouvoir latéral va transformer l'énergie, l'économie et le monde, Éditions Les Liens qui libèrent, 2012 ISBN: 2-9185-9747-3
  3. 3,0 et 3,1 Voir § 3) « New Jobs and Business Models for the 21st Century » (p.11-17}}Leading the Way to the Third Industrial Revolution and a New Social Europe in the 21st Century - Jeremy Rifkin PDF
  4. chap. p.|42 (intitulé «La facture entropique de l'âge industriel») dins La 3e révolution industrielle, de J. Rifkin (citat en Bibliografia)
  5. 5,0 5,1 et 5,2 Written declaration on establishing a green hydrogen economy and a third industrial revolution in Europe through a partnership with committed regions and cities, SMEs and civil society organisations, ref : DC\651204EN.doc ; PE 385.621v01-00 ; 2007, 2 pages PDF
  6. Nexans, communiqué Power Line Communication make a Smarter Grid, Highlight of G3-PLC conference is a practical demonstration of Nexans’ innovative PLC solutions for Smarter Grid applications, Nexans technical conference demonstrates the key role of Power Line Communication (PLC) technology in Smarter Grids (56.2kb) et PLC for Smarter Grid (244.1kb)
  7. Veire p.106 du libre La troisième révolution industrielle (en Bibliografia)
  8. (en)Transicion globala cap a las energias renovelablas
  9. PDF (fr)Julien Labbé (2006), L’idrogèn electrolitica coma mejan d'estocatge d'electricitat per sistèmas fotovoltaïcs isolats ; Tèsi de doctorat Espécialitat “Energetica” ; Escòla de las Minas de París, 21 de decembre de 2006
  10. (en) usquet & al., A new approach to empirical el ectrical modeling of a fuel cell, an electrolyser or a regenerative fuel cell, Journal of Power Sources, Vol. 134, pp. 41-48, 2004.
  11. (en) Copetti & al., A general battery model for PV system simulation, Progress in Photovoltaics : Research and Applications, Vol. 1, pp. 283-292, 1993
  12. (en) Abou El-Maaty, “Modelling and simulation of a photovoltaic fuel cell hybrid system”, Ph. D. dissertation, Faculty of Electrical Engineering University of Kassel, Germany, march 2005.
  13. 13,0 et 13,1 (fr)Dargahi, A., Wurtz, F., Ploix, S., Gaaloul, S., Le, X. H. B., Delinchant, B., ... & Tollenaere, M. (2012). Espleitacion de la capacitat d'estocatge del veïcul electric dins la gestion optimala del flus energetic dels bastits: Contribucion a la convergéncia transpòrt/abitacion.
  14. [KEM 2005] Kempton W., and Tomic' J., « Vehicle-to-grid power fundamentals : Calculating capacity and net revenue » , Journal of Power Sources, vol.144,n°1,2005, p.268 - 279;
  15. [KEM 2000] Kempton W., Kubo T., « Electric-drive vehicles for peak power in Japan » , Energy Policy, vol. 28, n° 1, 2000, p. 9 - 18
  16. (fr)Grosjean, C. (2012). Usatges de baterias liti-ion coma foncion d'estocatge de l'electricitat per la convergéncia dels besonhs energetics de l'abitat solar e del transpòrt electric (Doctoral dissertation, Université Pascal Paoli).
  17. Autrescòps, l'electricitat anava de la centrala cap a las presas del consomator. Pòdon tanben aculhir de l'electricitat producha a çò del consomator que ven alara provisòriament fornidor. Per limitar las pèrdas en linha, lo malhum intelligent distribuís aquela electricitat a proximitat del luòc de produccion.)
  18. (fr)Bal JL & Philibert C (2013). Les caractéristiques des énergies intermittentes électriques sont-elles problématiques? Les particularités techniques du solaire et de l'éolien. Responsabilité et environnement, (1), 8-15.
  19. Sistèma dich « Estocatge en conducha » utilizant l'amortidor entre pressions maximalas e minimalas dels malhum de transpòrt e de distribucion de gas
  20. J. Rifkin, p.69La Troisième Révolution industrielle (en Bibliografia)
  21. Union Europèa, Politica Europèa, 2009
  22. (en) EU climate package explained, sul site news.bbc.co.uk du 9 avril 2010
  23. (en) Stakeholders urge EU institutions to support the “Third Industrial Revolution” - Communiqué PDF
  24. (en) Leaders urged to spur new industrial revolution - ENDS Europe, 1er janvier 2011
  25. A post-carbon Europe : towards a third industrial revolution Tuesday 01/02/2011 12:30-13:00 Brussels, Paul-Henri Spaak Building, Room 0A50 - Anna Politkovskaya Jo LEINEN (S&D, DE), Chair of the Committee on the Environment, Public Health and Food Safety, and Jeremy RIFKIN - The Week Ahead 31 January - 6 February 2011 ; Plenary session and committee meetings, Brussels PDF
  26. Conselh d'Euròpa / FOET European Council : Post-Carbon economy requiers third industrial revolution, 2011-02-01
  27. the Third Industrial Revolution European Society
  28. Royaume-Uni, DECC, Electricity Market Reform (EMR) White Paper 2011 Planning our electric future : a White Paper for secure, affordable and low-carbon electricity, 2011
  29. "Utrecht2040: Entrepreneurship with New Energy" conference
  30. Urecht Energy Master Plan PDF
  31. (en) Projet MEELS - IEA, Case study Partnership with utilities and the impact of liberalisation PDF
  32. (nl) Jeremy Rifkin sluit bezoek aan Utrecht af Door Wouter de Heus op za - 2010-02-06
  33. Troisième révolution industrielle en Italie, sul site cetri-tires.org
  34. (fr)200 TWh per an, 2040, energia eoliana, França, potencial eolian en França; cabinet d’estudis Espace Éolien Développement, filiala de Poweo
  35. Smart grids/plug-in vehicles
  36. 36,0 36,1 et 36,2 Conseil d'administration de CPS Energy (fournisseur d'énergie de San Antonio), CPS Energy Board of Trustees Sustainable Energy Policy Statement ‘Bridging the Present Energy Gap: Transitioning to a Sustainable Energy Future' ; (Déclaration en matière de politique énergétique durable « Combler le fossé des énergies actuelles : Transition vers un avenir énergétique durable »)
  37. 37,0 et 37,1 PDF (en)San Antonio Leading the WayForward to the Third Industrial Revolution (San Antonio obrís la dralha cap a la Tresena revolucion industriala), 133 paginas
  38. The Third Industrial Revolution Global CEO Business Rountable
  39. Jared Diamond, Collapse : How Societies Choose to Fail or Succeed (New York: Penguin Group, 2005); Ronald Wright, A Short History of Progress (New York: Carroll and Graf Publishers, 2005); Joseph A. Tainter, The Collapse of Complex Societies (Cambridge, U.K.: Cambridge University Press, 1988).
  40. Gasoline indirect cost calculated based on International Center for Technology Assessment (ICTA), The Real Price of Gasoline, Report No. 3 (Washington, DC: 1998), p. 34, updated using the following: ICTA, Gasoline Cost Externalities Associated with Global Climate Change: An Update to CTA’s Real Price of Gasoline Report (Washington, DC: September 2004), ICTA, Gasoline Cost Externalities: Security and Protection Services: An Update to CTA’s Real Price of Gasoline Report (Washington, DC: January 2005), Terry Tamminen, Lives Per Gallon: The True Cost of Our Oil Addiction (Washington, DC: Island Press, 2006), p. 60, and Bureau for Economic Analysis, “Table 3—Price Indices for Gross Domestic Product and Gross Domestic Purchases”, GDP and Other Major Series, 1929–2007 (Washington, DC: August 2007); U.S. Department of Energy (DOE), Energy Information Administration (EIA), This Week in Petroleum (Washington, DC: various issues); EIA, “US Weekly Retail”, Retail Gasoline Historical Prices (Washington, DC: 15 June 2009)
  41. (en) Opinion Research Corporation, A Post Fossil-Fuel America: Are Americans Ready to Make the Shift? (Princeton, NJ : October 2007)
  42. (en) Brown, L. (2008) Plan B 3.0: Mobilizing to Save Civilization. W.W. Norton & Company New York and London
  43. (en) Plan B 4.0: Mobilizing to Save Civilization Lester R. Brown, sul site earth-policy.org
  44. (en) Libre telecargeable, sul site earth-policy.org PDF
  45. (fr) cap 10. « Can We Mobilize Fast Enough? » in son libre « PLAN B 4.0 Mobilizing to Save Civilization» PDF
  46. (fr) font: Bernard Laponche, invitat sus France Culture (Terre à terre 2010/03/06)
  47. 47,0 47,1 et 47,2 P. 100 de La 3a revolucion industriala, de Jeremy Rifkin (citat en Bibliografia)
  48. per Rifkin, la nocion de « poder lateral » es essenciala, ligada a las capacitats novèlas dels objèctes comunicants e de l'informatica distribuïda
  49. Pagina 101 du libre (fr)La 3e révolution industrielle, de Jeremy Rifkin (citat en Bibliografia)

Annèxes

modificar

Articles connèxes

modificar

Bibliografia

modificar

Ligams extèrnes

modificar