Masamet
Vila d'Occitània |
Masamet[1],[2],[3],[4] (Mazamet en francés) es una comuna lengadociana en Montanha Negra situada dins lo departament Tarn e la region Occitània. La vila coneguèt un ric passat industrial entre los sègles XIX e XX, especialament mercé a l'industria de deslanatge, que foguèt una vertadièra especialitat masametana, coneguda internacionalament.
Masamet
Mazamet | ||
---|---|---|
Vista generala de Masamet. | ||
| ||
| ||
Geografia fisica | ||
Coordenadas | 43° 29′ 34″ N, 2° 22′ 27″ E | |
Superfícia | 72,08 km² | |
Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
1 176 m 241 m 213 m | |
Geografia politica | ||
País | Lengadòc | |
Parçan | Montanha Negra | |
Estat | França | |
Region 76 |
Occitània | |
Departament 81 |
Tarn | |
Arrondiment 812 |
Castras | |
Canton 8199 |
Masamet | |
Intercom 248100430 |
Comunautat d'aglomeracion de Castras - Masamet | |
Cònsol | Olivier Fabre (2014-2020) | |
Geografia umana | ||
Populacion Populacion totala (2018) |
10 033 ab. 10 456 ab. | |
Densitat | 140,37 ab./km² | |
Autras informacions | ||
Gentilici | masametòl | |
Còde postal | 81200 | |
Còde INSEE | 81163 |
Lo gentilici es masametòl -a, var. m. masametòu[5].
Geografia
modificarComuna situada al pè de la Montanha Negra, Masamet, es cap luòc de canton del departament de Tarn.
Es asagada per Toret e Arneta, beneficia d'un clima umid temperat e bufan dins las vals d'Arn e de Arneta, los vents del nòrd e d'Autan.
La vila de Masamet es a proximitat de nombroses lacs e bacins : lac de Montanhés, lac de La Prada Bassa, bacin du Lampi nòu, lac de Camases, lac del pas de las bèstias, lac de Sant Pèire, lac de la Ravieja, lac del Mèrle .
Istòria
modificarLa vila seriá estat fondada d'en primièr a Autpol, en 413 pel rei visigòt Ataülf, sus un puèg rocós que domina l'emplaçament de la vila actuala. En 1212 pendent la crosada dels albigeses, Simon IV de Montfòrt assegèt la ciutadèla convertida al catarisme. Après quatre jorns de sèti, prenguèt la plaça e faguèt desròcar la fortalesa. Los abitants d'Autpol aguèron de s'installar dins la val, e fondèron un vilatjòt a la broa d'Arneta: Lo Mas d'Arneta, que vendriá pus tard Masamet. A partir de 1685 : l'Edicte de Fontainebleau obliguèt los protestants mazametans, forabandits de nombrosas professions, de se consagrar a l'industria e al negòci. En 1790 : Jean-Baptiste Meyer foguèt elegit primièr conse de la vila. La comunautat comptava 5 474 armas. En 1807 David Cabibel e nòu industrials van formar lo primièr ostal de negòci que portarà coma rason sociala, lo nom de Société des Casernes. Sens o saupre, venián de fondar las basas d'un esperit de comèrci que durariá 200 ans. En 1851 : Pierre-Elie Houlès importèt 2 balas de pèl de feda de Buenos Aires per ensajar de ne recoltar la lana. Tempativa qu'anava iniciar un saber-far novèl : la lana mòrta veniá utilizabla. Lo deslanatge èra nascut qu'anava assegurar una prosperitat economica extraordinària a la vilòta de Masamet entrò dins lo darrièr terç del sègle XX.
Administracion
modificarDemografia
modificar
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
5 474 | 5 474 | 6 055 | 6 101 | 7 098 | 8 151 | 8 584 | 9 662 | 9 894
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
10 368 | 10 924 | 12 864 | 13 968 | 14 168 | 14 429 | 14 666 | 14 361 | 13 712
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
13 978 | 14 386 | 14 764 | 13 748 | 14 615 | 15 428 | 15 447 | 15 083 | 17 070
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
17 251 |
16 171 |
14 440 |
12 840 |
11 481 |
10 544 |
10 158 |
10 055 |
9 963 10 422 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2009 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
9 975 10 413 |
9 995 10 437 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fonts | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Base Cassini de l'EHESS (recercar) - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE |
Luòcs e monuments
modificar- La ciutat medievala d'Autpol : roinas del castèl e vilatge medieval d'Autpol, vestigis d'encencha e de dos castèl ; pèire funerària gravada.
- Menir dels Prats : menir pus enauçat de Tarn (3,70 m), es lo pus grand de la region. Veire tanben Menirs de Tarn.
- Ostal de las Memòrias de Masamet, ancian Ostal Fuzier assostant l'Ofici de Torisme, dels salons réaménagés dins l'estil del sègle XIX, lo Musèu « Memòria del catarisme occitan », de las mòstras sus l'istòria locala e los archius municipals.
- Las gèisas e temples protestants :
- Glèisa de Sant Sauvador, sègle XVIII (1740)
- Glèisa de Nòstra Dòna, sègle XIX (1872)
- Glèisa del Sacrat Còr, art modèrne, sègle XX (1959)
- Monastièr Santa Clara du Sacrat Còr fondat al sègle XIX (1887)
- Glèisa aroinada del vilatge medieval d'Autpol del sègle XV
- Capèla de Roquerlan del sègle XIX (1846)
- Capèla de Sant Pèire dels Plans del sègle XIX (1824)
- Temple de Sant Jaume (sègle XVI)
- Temple Nòu
- Temple Rovièra
Personalitats ligadas amb la comuna
modificarVejatz tanben
modificarLigams extèrnes
modificar- (fr) Sit oficial
Nòtas
modificar- ↑ Pojada, Patrici (2009). Repertòri toponimic de las comunas de la region Miègjorn-Pirenèus. Nouvelles Éditions Loubatières. ISBN 978-2-86266-573-3.
- ↑ «Toponimia occitana».
- ↑ Congrès permanent de la lenga occitana. «Top'Òc: Diccionari toponimic occitan».
- ↑ Institut d'Estudis Occitans. «BdTopoc–Geoccitania».
- ↑ http://toscanoreinat.chez-alice.fr/dicom.pdf