Deodat Roche, nascut a Arcas (Aude) lo 13 de decembre de 1877 e mòrt a Arcas lo 12 de genièr de 1978 es subretot conegut per sos obràs sul catarisme. Foguèt a l'encòp magistrat, filosòf, antroposòf, francmaçon e istorian del catarisme.

Deodat Roche en 1953.

Biografia modificar

Dempuèi sa jovença se preocupèt per las questions espiritualas e esotericas. Estudièt amb son paire los autors ocults de son epoca: Fabre d'Olivet, Papus, Édouard Schuré, Paul Sédir, Allan Kardec, Fabre des Essarts, etc. Als catòrze ans, prenguèt consciéncia de la tragèdia qu'èra desvolopada dins sa region al sègle XIII resultant de la crosada dels albigeses. D'aicí son interès per l'istòria e las doctrinas dels Catars.

En 1896 s'afilièt al «Grop Independent d'Estudis Esoterics» de Papus e mantengut una correspondéncia amb Sédir. Puèi en 1898 foguèt iniciat dins l'Òrdre Martinista pel doctor Louis-Sophrone Fugairon e en 1899 s'afilièt a la Glèisa Gnostica de França de Jules Doinel e, en 1901 en serà ordenat diague. Finalament en 1903, foguèt ordenat evesque gnostic de Carcassona coma «Sa Grandor Tau Theodotos», mas pauc de temps après, prenec sas distàncias de la Glèisa Gnostica dont trobèt los ensenhaments congelats.

Après una licéncia en Drech, obtenguèt una licéncia en filosofia amb un trabalh de fin d'estudis intitulat Simplifiquèt Plotin lo sistèma Valentinia? que presentèt en 1903.

Quand èra encara estudiant a Tolosa, en 1900, amb lo doctor Louis Sophrone Fugairon, egalament membre de la Glèisa Gnostica («Tau Sophronius»), fondèt la revista Le Réveil des Albigeois, que venguèt en 1901 La Gnose moderne, dont la publicacion foguèt aturada abans 1904, après aver realizat qualques escambis amb la revista vienesa Die Gnosis de M. Rappaport.

Venguèt avocat en 1901, puèi magistrat en 1906, primièrament a Limós, puèi a Carcassona. Çaquelà restèt ligat a la filosofia en participant a revistas e associacions ligadas a l'espiritualitat, coma la «Societat de Cultura Morala e de Recercas Psiquicas». A Carcassona s'inicièt en francmaçonariá al Grand Orient de França, dins la lòtja maçonica «Los Verais Amics Reünits». Venguèt aquí «venerable mèstre» e restèt membre pendent tota sa vida.

En 1923, dintrèt al tribunal de Castèlnau d'Arri, dont foguèt nomenat Vicepresident en 1935, puèi President en 1939. Sa peirièra de magistrat foguèt interrompuda pel regim de Vichèi, a causa de son apertenéncia maçonica (mas coma èra pas mai actiu, òm prenec coma pretèxt fallaciós que s'ocupava d'istòria de las religions e d'espiritisme). Aital foguèt retirat de la Magistratura pel govèrn de Vichèi en 1941, demorarà pasmens a Besièrs fins en 1943, ont foguèt mes a la retirada d'ofici. Foguèt elegit cònsol d'Arques en 1925, mas demissionèt en 1935 e tanben elegit conselhièr general del canton de Coisan, après la Liberacion, en 1945, mas en 1946, abandonèt definitivament la scèna politica. A partir d'aquel moment, se poguèt consagrar plenament a sas recercas e activitats ligadas al catarisme.

En 1921, descobriguèt l'òbra de Rudolf Steiner. Escriguèt a Steiner en novembre de 1921, o encontrèt en setembre de 1922 a Dornach. Venguèt membre de la Societat Antroposòfica e, en 1924 se faguèt membre de l'Universitat Liura de la Sciéncia de l'Esperit.

En auton 1948, Deodat Roche faguèt paréisser lo primièr numèro dels Cahiers d'études cathares en abril de 1950, fondèt la société du souvenir et d'études cathares dont Lucienne Julien venguèt la secretària generala e puèi la presidenta après la mòrt de Deodat Roche. Simone Hannedouche foguèt una activa collaboratritz de Deodat Roche als Études cathares tre 1949 fins en 1971. Deodat Roche, soslinhem-o, obtenguèt principalament la collaboracion de Lucienne Julien, eroïna de la resisténcia, que foguèt regenta a Arques e deviá contunhar a assegurar la continuitat de l'associacion del «Rebrembar e dels Estudis Catars» transformada mai tardivament en «Espiritualitat catara» dont demorèt secretària generala puèi presidenta fins a son pròpri decès.

De nombroses autors e cercaires de totas tendéncias, dont Renat Nelli dont foguèt l'amic, entornegèron Deodat Roche.

Cada annada a partir de 1956, Deodat Roche e Lucienne Julien aital coma Simone Hannedouche organizavan e animavan los camps d'estiu de l'Estanhol dins la val del Rialsès dins las Nautas-Corbièras. Lo sejorn d'estiu de la «Societat del sovenir e d'estudis catars» èra un luòc de rencontres, d'escambis, de vida comunautària e de conferéncias. Las jornadas començavan per una meditacion abans lo levar del solelh. S'i musicava tanben, del cant, de la paneuritmia, dels corses de pintura, etc. Aqueles camps d'estiu an amassat quantitat de personas motivadas per una recèrca espirituala. Deodat Roche o Simone Hannedouche fasián d'expausats. Deodat Roche se referissiá sovent a Rudolf Steiner e a Peter Deunov, dels corses de pintura, etc.

Lucienne Julien conservava l'amistat de Fanita de Pierrefeu, a l'entorn de la quala «los fins esperits» de la recèrca istorica e filosofica se retrobavan a la Hestia de Montsegur coma mai tard a Ausat en Arièja, a l'ombra de Montreal-de-Sòç jos Sem.

Deodat Roche e la Societat del sovenir e dels estudis catars faguèron plaçar l'estela commemorativa que se tròba al pè del pog de Montsegur. Foguèt inaugurada lo 21 de mai de 1961.

Déodat Roché mòu a Arques lo 12 de genièr de 1978 a l'edat de 100 ans.

Dempuèi 1996, l'ostal de Déodat Roché al còr del vilatge d'Arques es estat transformada en una exposicion consacrada al catarisme.

Institucions modificar

  • Congrès d'Estudis Catars (o Congrès de la Societat del Sovenir e dels Estudis Catars), fondat en 1948, presidit per Deodat Roche, assistit de Renat Nelli e Fanita de Pierrefeu;
  • Quasèrns d'estudis catars (1949), revista trimestrala, basat a Arcas;
  • Edicions dels Quasèrns d'Estudis Catars (1951), Narbona;
  • Societat del Sovenir e dels Estudis Catars, fondada en 1950;
  • camp d'estiu del Estagnol, al còl del Paradis;
  • estela del sovenir (1960): còpia d'un monument catar del Lauragués, edificada al pè de la montanha de Montsegur, mai naut que lo Prat dels cremats de 1244, amb l'inscripcion en occitan «Als Catars, als martirs del pur amor crestian»;
  • Ostal Deodat Roche (1996): son ostal, organizada en musèu e luòc d'exposicion-venda, a Arcas.