Renat Nelli (en francés: René Nelli; Carcassona, 20 de febrièr de 1906 – Carcassona, 11 de març de 1982) foguèt un escrivan, istorian, etnològ, arqueològ, activista politic e civic, universitari e letraferit occitan. Es demest los erudits occitans e especialistas de l’Edat Mejana mai importants del sègle XX, a mai s'es conegut subretot per sos trabalhs sus la cultura occitana e sul catarisme. N’estudièt prigondament los aspèctes metafisic, poetic e mai que mai l'amor cortés (Fin' amor). Activista politic e civic, s'engatgèt dins los mitans d’esquèrra e anticolonista, foguèt un dels creadors de l'Institut d’Estudis Occitans. Participèt qualque temps en politica e ocupèt la foncion de conselhièr municipal a Carcassonna de 1941 a 1944 e puèi de 1959 a 1965.

Renat Nelli
Nom de naissença(fr) René Léon Nelli Modifica el valor a Wikidata
Naissença20 de febrièr de 1906, Carcassona
Decès11 de març de 1982, Carcassona
OccupacionEscrivan, istorian, etnològ, activista politic, universitari

Biografia modificar

Renat Nelli nasquèt dins l’ostal familial bastit per son grand, l'escultor e arquitècte Isidòr Nelli qu’aviá trabalhat amb Viollet-le-Duc, al n°22 de la carrièra del Palais a Carcassona al sen d’una familha de classa mejana en 1906. Son paire, Leon Nelli èra arquitècte e pintor e sa maire, Louise Constance Beurienne, d’origina parisenca, L'enfant cresquèt dins un mitan ric artisticament e intellectualament, que son paire qu’èra tanben aquarellista, servava una colleccion eclectica de libres e de Pasmens quand Renat aviá pas que 10 ans sa maire se moriguèt. Qualque temps mai tard, lo paire se tornèt maridar, amb Marguerite Descard, qu'abaliguèt l'enfant.

Del temps del Regim de Vichèi participèt a la Resisténcia e en 1945 foguèt un dels fondaires de l'Institut d'Estudis Occitans. Renat Nelli aimava dire qu'èra descendent d'una familha d'escultors florentins installats dins Aude al sègle XVI. En fach, son grand paire, Isidore Nelli, escultor e arquitècte, aviá participat a la construccion del Palais de Justícia de Carcassona, puèi fach bastir en 1889 l'ostal al 24 de la carrièra del Palais. Lo paire de Renat Nelli, Leon, arquitècte tanben, erudit, possedissiá una colleccion de manuscriches e una bibliotèca importanta, venduda al Conselh general d'Aude en 1926.

Dins los ans 1928-1930, e fins a 1950, Renat Nelli foguèt fòrça ligat amb lo poèta Joë Bousquet e prenguèt a sos costats una part activa a l'elaboracion del surrealisme mediterranèu. Aquel movement se desvolopèt alara, un pauc en marge del surrealisme parisenc, a Marselha dins los Cahiers du Sud, e a Carcassona a l'entorn de la revista Chantiers. Participèt en particular a la redaccion del numèro especial dels Cahiers du Sud, consagrat a "Le génie d'oc et l'homme méditerranéen" (1943), ont se pòdon trobar las tres direccions essencialas de son òbra: l'edicion e la traduccion dels poètas occitans medievals, de poèmas personals —pròches de Paul Valéry— e una tasca critica (Fragment d'une métaphysique d'oc). Sos recuèlhs poetics son faches d'una escritura densa teissuda dins una tematica sensuala, recuperan la tradicion mistica e eroticopoetica dels catars e dels trobadors. Mai tard s'avodèt a la pròsa e al teatre.

Dirigiguèt la revista d'etnologia meridionala Folklore e joguèt un ròtle important a prepaus de la coneissença de la cultura occitana : president de la Societat d'Estudis Occitans de 1943 a sa dissolucion en 1946, obrèt tanben a la fondacion, amb Joan Casso en 1945, a Tolosa, de l'Institut d'Estudis Occitans. Consacrèt d'obratges nombroses al catarisme. Tanben fondèt lo Centre Nacional d'Estudis Catars vengut pus tard Centre d'Estudis Catars que uèi pòrta son nom. Coma Fernand Niel, e mai d'un autre, faguèt sos primièrs pas dins l'estudi del catarisme en frequentant Déodat Roché. Son ostal situat dins lo quartièr del Palais a Carcassona, legat al Conselh general d'Aude per sa veusa Suzanne Ramon, defuntada lo 24 d'agost de 2007, deu venir lo Musèu Renat Nelli, musèu del catarisme, per presentar l'ensemble de son òbra.

Òbras modificar

  • Entre l’espèr e l’abséncia (1942)
  • Arma de vertat (1952)
  • Vespèr e la luna dels fraisses (1962)
  • Beatrís de Planissòlas (1972) (teatre)
  • Per una nuèit d'estieu (1976)
  • Le Languedoc et le Comté de Foix, le Roussillon Gallimard, 1958
  • Dictionnaire des hérésies et des mouvements hétérodoxes ou indépendants apparus dans le midi de la France depuis l'établissement du christianisme Privat 1968
  • L'érotique des troubadours Toulouse, Privat 1963
  • Le Roman de Flamenca, un art d'aimer occitanien au XIIIe siècle Toulouse, Institut d'études occitanes, 1966.
  • La vie quotidienne des Cathares du Languedoc au XIIIe siècle Paris, Hachette, 1969, 299p.
  • Les Cathares, Marabout université 1972
  • Des Cathares du Languedoc au XIIIe siècle Hachette 1969
  • La philosophie du catharisme Paris, Payot, 1975.
  • Le Phénomène cathare - perspectives philosophiques et morales Privat 1988
  • Écritures cathares Éd. du Rocher, 1994
  • Les Grands arcanes de l'hermétisme occidental Éd. du Rocher, 1991

Ligams extèrnes modificar