Auloron

una comuna francesa
Pels articles omonims, vejatz Auloron (omonimia).
Vila d'Occitània

Auloron (e Senta Maria)[1][2] qu'ei ua comuna situada en Bearn, en eth departament deths Pirenèus Atlantics e ena region de Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Auloron
Oloron-Sainte-Marie
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Maisons lo long deu gave d'Aspa.
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 43° 11′ 41″ N, 0° 36′ 20″ O
Superfícia 68,31 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
1 280 m
216 m
194 m
Geografia politica
País Bearn Armas de Bearn
Estat Bandièra de França França
Region
75
Navèra Aquitània
Departament
64
Pirenèus Atlantics Armas deu Departament deus Pirenèus Atlantics
Arrondiment
642
Auloron (sosprefectura)
Canton
6498
Burèu centralizator de 2 cantons (Auloron-1 e Auloron-2)
Intercom
246401814
CC deth Haut Bearn (residéncia)
Cònsol Bernard Uthurry
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2019)
10 594 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

11 233 ab.
Densitat 158,01 ab./km²
Autras informacions
Gentilici auloronés, auloronesa
Còde postal 64400
Còde INSEE 64422
Barri ancian de Senta Crotz
Catedrala de Santa Maria, començada en 1102 e site deth bisbat d'Auloron entà 1802

Geografia

modificar
 
Comunas a l'entorn.

Toponimia

modificar

La forma antiga èra Oloron, mes a trucas de prononciar a Oloron [aːwluˈrũ], lo nom de la comuna qu’ei deviengut Auloron.

  Clicatz sus una vinheta per l’agrandir.

Era prononciacion qu'ei [awlu'run] o [ulu'run]. Eras fòrmas ancianas que son Ilur... (bòrna milliara deth Sompòrt), Iluro/Ilurona (sègle IV, Itinerari d'Antonin), Civitas Luronensium : Elarona (Noticia provinciarum), Civitas Elloronensium : Elinia (Noticia provinciarum), Oloro Civitas en 506 (Concili d'Agde), Ecclesia Eloronensis, en 573 (Sinòde de París), Ecclesia Eloronensium, en 585 (Sinòde de Macon), Loron en 1009 (Cartulari de Sent Sever), Elloreus (inscripcion de Moissac), Episcopus Elorensis en 1078 (Reg. deth Papa Gregòri VII), Holorna, cap a 1080 (Cartulari de Morlans), Eleron ath sègle XIau (Cartulari de Bigòrra), Oleron en 1208 (C. de Barcelona, in Marca), Olero en 1212 (Sinòde de La Vaur), Pagus Oloronensis en 1235 (Reform. de Bearn), Oloron en 1271 (notaris d'Auloron), Oleiron en 1286 (Reg. de Bordèu, in Marca), Olaro ath sègle XIIIau (Canso de la Crosada), Oloronium en 1290 (C. de Bearn), Oloroo en 1343 (notaris de Pardias), Oron (Froissart), Lo Loron en 1442 (Contractes de Carressa, Oleron (mapa de Cassini, ara fin deth sègla XVIIIau), Oloron-Sainte-Marie despuish eth 18 de mai de 1858 [3].

Gerhard Rohlfs, citat per Grosclaude, qu'explica Auloron per eth nom deth diu Iluro [3].

Dauzat qu'explica Auloron per un derivat de l'ibèr ili, « vila » [4].

Segon Miquèu Grosclaude, la prumèra partida deth nom qu'ei ili (vienut iri en basco actuau), nom comun ath basco e ath ibèr. Era segonda partida qu'ei luro (cf. basco actuau lur, « tèrra »). Luro, derivat de lur, qu'a pres en Sola eth sens de « tèrra baisha dens ua prada », segon J.B. Orpustan. Iluro qu'ei sus un autar votiu trobat en Hauta Garona; aquò que poderé justificar un teonime, mès, justament, qu'ei benlhèu eth nom dera vila qui pòt explicar eth nom deth diu [3].

Istòria

modificar

Administracion

modificar
Lista deus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
junh de 2020 2026 Bernard Uthurry PS ensenhaire
2014 2020 Hervé Lucbéreilh CNIP quadre comerciau, conselhèr generau deth canton d'Auloron Darrèr (1988-2015)
març de 2008 2014 Bernard Uthurry PS ensenhaire, 1èr vice-president deth Conselh Regionau d'Aquitània (2010-2015)
març de 2001 2008 Hervé Lucbéreilh RPR puish UMP quadre comerciau, conselhèr generau deth canton d'Auloron Darrèr (1988-2015)
març de 1983 2001 Raymond Dieste PS conselhèr generau deth canton d'Auloron Davant (1979-1985)
març de 1977 gèr de 1983 (mòrt en foncions) Henri Laclau PS conselhèr generau deth canton d'Auloron Darrèr (1976-1983)
març de 1965 1977 Guy Ébrard radicau mètge, deputat (1958-1968), conselhèr generau deth canton d’Arudi (1963-1976), vice-president deth Conselh Generau (1964-1976)
març de 1959 1965 Albert Rioux    
  1959      
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

Demografia

modificar
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 10794, totala: 11457
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
6 804 6 530 6 388

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
- - - - 8 644 - - - -

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
- - 9 495 - - - - - -

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
12 778



Cercar
10 992
10 947
11 141
11 200
11 877
2009 2010
11 029
11 687
10 800
11 449
Fonts
Base Cassini de l'EHESS (recercar) - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


Lòcs e monuments

modificar

Personalitats ligadas dab la comuna

modificar

Véder tanben

modificar

Eraldica

modificar
  Clicatz sus una vinheta per l’agrandir.

Ligams extèrnes

modificar

Nòtas e referéncias

modificar
  1. Règlas d'Escritura de la mencion : https://fr.calameo.com/books/005115906552c74111cd2
  2. Toponimia Occitana (Institut d'Estudis Occitans) : IEO_BdTopoc : http://bdtopoc.org
  3. 3,0 3,1 et 3,2 Michel Grosclaude, Dictionnaire toponymique des communes du Béarn, Escòla Gaston Febus, 1991, p. 270
  4. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 507






 
Patrimòni Mondial de l'UNESCO
Etapa precedenta

La Comanda
Romavatge de Sant Jacme de Compostèla

Via Tolosana
Etapa seguenta

Lurbe e Sent Cristau