Pèirahorada

comuna gascona de las Lanas
(Redirigit dempuèi Pèira Horada)

Vila d'Occitània

Pèirahorada [1] o Pèira Horada segon Bénédicte Boyrie-Fénié [2] (Peirahorada en basco, Peyrehorade en francés) qu'ei ua comuna deu País d'Òrta, en Gasconha, administrada peu departament de las Lanas de la region de Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Pèirahorada
Peyrehorade
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Lo castèth de Montreiau.
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 43° 32′ 45″ N, 1° 05′ 56″ O
Superfícia 16,11 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
140 m
10 m
2 m
Geografia politica
País  Gasconha
Contrada Modèl:País d'Òrta
Estat Bandièra de França França
Region
75
Navèra Aquitània
Departament
40
Lanas Escut de Lanas
Arrondiment
401
Dacs
Canton
4016
Òrta e Arrigans (caplòc deu Canton de Pèirahorada avant 2015)
Intercom
244000667
CC deu País d'Òrta e Arrigans
Cònsol Didier Sakellarides
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
3 659 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

3 837 ab.
Densitat 224,21 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 40300
Còde INSEE 40224

Geografia modificar

Que's situa enter las Lanas de Gasconha, lo Bascoat e Bearn. Las tèrras de la comuna que son adaigadas peu Gave de Pau e lo Gave d'Auloron.

 
Comunas a l'entorn.

Toponimia modificar

La prononciacion qu'ei [,pɛjrəhu'raðə]. Las fòrmas ancianas que son ad petras cavas, en latin, cap a 1105, Pereforade en 1305, Pierrehourade (mapa deu sègle XVII, shens data), Peyrehourade (mapa de 1630), Peire Hourade (mapa de 1638), Peyrehourade (mapas de 1651 e deu començament deu sègle XVIII), Peirehourade (mapa de 1714), Peyrhourade (mapa de 1733) [3].

Dauzat e Rostaing que donan l'etimologia latina, Petra forata e lo sens : « traucada » [4].

Negre, citat per Bénédicte Boyrie-Fénié, que dona lo sens de pèiras [perqué au plurau ?] e de l'adjectiu horadas; que constata totun lo diccionari Palai dona a hourà lo sol sens de « marchar dessús » e que precisa lo sens de houradà. Astor, tanben citat per B. Boyrie-Fénié, que dona lo sens de pèira horada e que precisa la motivacion eventuala : preséncia d'anfractuositats, d'espelugas, de conduits sosterranhs [3].

Horada e horat que son los participis passats de l'ancian vèrbe horar, deu latin forare. Pr'amor de l'omonime horar (latin fullare « marchar dessús »), aqueth ancian vèrbe ei estat remplaçar per horadar, vèrbe format a partir deus participis passats precedents. Lo nom qu'ei benlhèu motivat per d'ancianas peirèras o de murs despeirats d'ancianas construccions. Que i a un bastiment preromanic arroeinat a Pardies (lo nom que significa « muralhas ») qui explica benlhèu lo nom de la vila, d'epòca romanica[3].

Istòria modificar

A la fin deu sègle XVIau judius sefarditas refugiats arribats d'Espanha e subertot de Portugal que s'installèn a Baiona, d'on s'escampilhèn dens las tres petitas vilas de Pèirahorada, on los arcuelhó lo senhor d'Aspremont, e de Bidaishe e de La Bastida de Clarença (on los protegí lo purmèr duc de Gramont Antòni II).

Galeries modificar

Administracion modificar

Lista deus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2014 2026 Didier Sakellarides divèrs dreta gavidaire d'òbras
març de 2001 2014 Alain Siberchicot PS retirat Educacion Nacionala, ancian maire de Sent Lon (1977-2001), conselhèr generau (1979-2004)
  2001      
Totas las donadas son pas encara conegudas.

Demografia modificar

modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 3612, totala:
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
2 742 - -

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
- - - - 2 507 - - - -

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
- - 2 578 - - - - - -

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
2 584
2 591
2 861
3 093
3 056
3 017
3 435
3 477
3 465
3 601
2009 2010
3 466
3 611
3 467
3 626
Fonts
Base Cassini de l'EHESS (recercar) - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


Lòcs e monuments modificar

Personalitats ligadas dab la comuna modificar

Véder tanben modificar

Ligams extèrnes modificar

Nòtas modificar

  1. http://bdtopoc.org/?city_selected=Peyrehorade
  2. http://www.institutoccitan.com/index.php?option=com_content&task=view&id=167&Itemid=0
  3. 3,0 3,1 et 3,2 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes. Landes et Bas-Adour, ed. Institut occitan e CAIRN, Pau, 2005, p. 181-182
  4. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 528-529, a Peyre