Joan Giraud d'Astròs
Joan Geraut d'Astròs (nascut en 1594 a Jandordís, prèp de Sent Clar, mòrt en 1648) foguèt un rector e poèta gascon, vicari de Sent Clar.
  | |
| Biografia | |
|---|---|
| Naissença | 1594 Sent Clar |
| Mòrt | 9 d'abril de 1648 (53/54 ans) |
| Donadas personalas | |
| Nacionalitat | Francesa |
| Religion | Catolicisme |
| Activitat | |
| Profession | poèta |
|
| |
Son òbra
modificarD'Astròs es l'autor del Trimfe de la lengua gascoa publicat en 1642 per J. Boudo a Tolosa. Es un recuèlh de doas òbras en vèrs. En primièr lo Trimfe meteis es un debat entre las quatre sasons gasconas que defendon caduna la sua valor abans qu'un « arrèst » plan biaissut balhe la victòria a totas (la prima es « la mès bèra », l'estiu « lo mès òp », l'autona « la mès richa » e l'ivèrn « lo mès aisat »). En segond lo « Plaidejat deus elements » ont vesèm aqueste còp lo Huec, l' Aire, l' Aiga e la Tèrra faire rampèl d'arguments per convéncer qu'es lo mai fòrt a un « pastor de Lomanha » que ditz finalament aquest « arrèst »: « Cadun es mèste en son ostau ». Los mèstres de d'Astròs son Virgili e Deu Bartàs ; escriu en octosillabs dins un gascon que recòrda la lenga mondina de Godolin.
Extraits
modificarQue la Tèrra no'm fache tròp,
Ja l'èi negada un aute còp.
Que lo Huec tròp non m'arrodòle,
Jo m'estoni qu'eth non tremòle,
E non se bremba pas benlèu
Deus destupèris que jo'u hèu.
Mes parle Huec, e parle Tèrra,
Me haça l'Aire mala guèrra,
Jo vòli que lor libertat
Lor haça véser la vertat,
E voi sur eths, l'òra presenta,
Trimfar per rason non per crenta.
«Plaidejat de l'Aiga» dens lo «Plaidejat deus Elements»
Defensor del gascon
modificarDins son adreça al « legidor gascon », al començament del seu libre, d'Astròs defend vigorosament la siu lenga contra aquels que ja ne son vergonhoses :
« Torna, torna, frair, e demòra ;
N'ajas honta d'augir ton frair
Parlar la lengua de ta mair. »
Bibliografia
modificar- Astròs, Joan Geraut d'. Lou Trimfe de la Lengouo Gascouo. Tolosa : Jan Boudo, Reprint en linha sus la Bibliotèca Nacionala Francesa, 1642.
- Lou Trimfe de la Lengouo Gascouo foguèt editat dins sa grafia originala en 1980 per S. Thiolier-Méjean al n°2 de las Annales de l'Institut de langue et de littérature d'òc de l'Universitat de París-Sorbona. En mai de l'òbra i a una introduccion, un lexic e una bibliografia.
- Astròs, Joan Geraut d'. Lo trimfe de la lengua gascoa. Ortès : Per Noste, 2007. Lo tèxt complet en grafia classica normalizada parescut en cò las edicions Per Noste [1].
- Podèm trobar un long estudi sus d'Astròs dins « Poètes gascons du Gers depuis le XVIe siècle jusqu'à nos jours » (Poètas gascons de Gers del sègle XVI fins ara) de J. Michelet, publicat en 1904 en çò de T. Bouquet a Aush.
Ligams extèrnes
modificar
Autors
Auvèrnhe : Cordat
Bearn : Fondevila
Gasconha : Adèr • Astròs • Giraud Bedot • Dugay • Bertran Larada • Andriu du Pré
Guiana : Francés de Corteta
Lengadòc : Godolin
Provença : Brueis • Zerbin • Micolau Sabòli • Pèire Chabèrt • Joan de Cabanas • Tronc de Codolet
Obras
Teatre : La Pastorala deu Paysan
Poesia : Lo Ramelet Mondin • Lo Gentilhòme gascon • La Margalida Gascoa
Wikidata: Q3166100
