Botenac

una comuna francesa
Vilatge d'Occitània

Botenac (Boutenac en francés) es una comuna lengadociana de las Corbièras, situada dins lo departament d'Aude e la region d'Occitània, ancianament de Lengadòc-Rosselhon.

Botenac
Boutenac
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Lo castèl de Botenac vist de la pineda.
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 43° 08′ 54″ N, 2° 47′ 28″ E
Superfícia 22,96 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
265 m
90 m
36 m
Geografia politica
País Armas de Lengadòc Lengadòc
Parçan Corbièras Armas de Lengadòc
Estat Bandièra de França França
Region
76
Occitània
Departament
11
Aude Escut del Departament d'Aude
Arrondiment
113
Arrondiment de Narbona
Canton
1107
Las Corbièras (Lesinhan de las Corbièras abans 2015)
Intercom
200035863
CC de Region Lesinhanenca, Corbièras e Menerbés
Cònsol Alain Mailhac
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
724 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

740 ab.
Densitat 30,71 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 11200
Còde INSEE 11048

Geografia

modificar

Lo vilatge es situat sul penjal nòrd d'un puèg de las Corbièras.

Perimètre del territòri

modificar

Toponimia

modificar

Las fòrmas ancianas son villa Boltennago, en 842, Bothenagum, en latin, en 1049-50, Bottenacum en 1133, Botenacum en 1178, Boltenag en 1155, Boltenacum en 1163, Castrum de Botenacho d'Amont..., Castrum de Botenacho d'Aval en 1271, Castrum inferius de Boutenaco..., castrum superius de Boutenaco en 1272, Botenah en 1402, Bouthenacum en 1427, Bothenac de Dejos, Bothenac de Desus al sègle XIV, Botenac en 1538, Bouthenac en 1595, Boutenac en 1781 [1].
Dauzat explica lo nom per un nom latin d'òme *Buttinus, non atestat, inferit de Buttius, ambe'l sufixe -acum [2], latinizacion del sufixe gallés -ācon. Delamarre utiliza lo nom celtic d'òme *Buttinos, inatestat tanben [3]. Aquelis especialistas semblan considerar que l de las atestacions del sègle IX e del sègle XII es una error. Boutenac èra donc benlèu una anciana granda proprietat antica qu'aviá per mèstre Buttinos / -us. Pasmens, i a un dobte, pr'amor de las fòrmas en Bolt-.

Gasparets

modificar

Las fòrmas ancianas de Gasparets (nom francés), a l'èst de Botenac, son : Villa quae dicitur Guadpadengs en 1089, Garpadenx en 1119, Alodium de Harpadens, Gaspadens en 1119, Al Gad de Gasparet en 1180-1500 [probablament a la fin], De Gatpadenis en 1187, Castrum et villa de Gatpadencs en 1214, Gatpasencs en 1214, S. Martinus de Catipazencis en 1217, Gatpadenx en 1228-1494, Castrum De Guatpezenchis en 1271, Gatpazens en 1290-1494, Gaypasencs en 1342, De Gadiopazenchis en 1349, De Gatpezenchis en 1351, Ecclesia de Gatpazenchis en 1360, De Gadioparenchi en 1377, Gasparens al sègle XIV, Gatparenx al sègle XIV, De Gadiumparenthi en 1427, De Gadiopadenchi en 1485-1494, De Gapadanet en 1521, Alha glyeysa de Sant Marti en 1538, Al molhy de Gasparetz en 1538, Le lieu de Gaspart en 1540-1588, Paroisse S. Martin de Gasparetz en 1177-1639, Galpadens..., Gacpadencs en 1214-1749, Gaspanès..., Gasparens en 1719. Gasparets es una anciana rectoriá de la diocèsi de Narbona, del vocable de Sant Martin [4], que ne ditz l'ancianetat. Lo primièr element sembla ga (i a un pichon riu). La glèisa de Sant Martin es çaquelà a 500 m sus una tuqueta, doncas pas sul riu.

Vilamajor

modificar

Las fòrmas ancianas son Villa Major en 1366, Vialamajor al sègle XIV, Vylha Majo en 1538, Ville Majour en 1580, Villemajou en 1562 [5].
Vi(a)lamajor, al sud de Gasparets, poiriá èsser a l'emplaçament de la vasta villa de Consentius citada per Sidòni Apollinar (s'es pas a Auta Riba, comuna d'Ornasons). Vila- es de segur al sens de « granda proprietat rurala », utilizat pendent l'Antiquitat e la Nauta Edat Mejana, abans de prene lo sens de « vilatge ». L'adjectiu (au cas-regime) s'explica benlèu per la talha de la proprietat antica. Es una possibilitat.

Istòria

modificar
  • Pendent la Revolution, la parròquia de Gasparets (nom francés) foguèt annexada a Botenac (probablament abans 1793) [6].

Lo nom Botenac es eissit de Villa boltennago (citat en 946), boltennago venent de Botenus [cal referéncia], nom d'un Roman proprietari de la villa.

Los primièrs abitants son encara mai ancians. De rèstas de de 1850 a 1500 AbC J.C. foguèron trobats. I a mencion d'una preséncia d'une villa galloromana lo Villa Octaviana al lòc dich Vilamajor, dels tèrmes a Fontsanta e de sepulturas visigoticas.

La primièra mencion du vilatge pel rei Carles II confirma que villa Boltennago apartenguèt a l'abadiá de La Grassa.

La legenda de Sant Simeon

modificar

Vèrs l'an 1000 l'ancian evesque de Catalonha Simeon, se venguèt retirar e viure en ermita dins una balma prèp de Fontsanta e del santuari de la Villa Octaviana del roman Consentius. Moriguèt en 1025 dins la cort del castèl. Alara venguèt protector del vilatge; se bastiguèt una capèla en 1895 en dessús de la balma del sant e dempuèi cada an se fa procession amb los rèstas del sant dempuèi la glèisa de Botenac per demandar que plòga.

Administracion

modificar
Lista dels cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2001 (2026) Alain Mailhac    
1965 2001 André Azeu    
1947 1965 Albert Azeu    
  1947      
Totas las donadas son pas encara conegudas.
  • Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Lesinhan de las Corbièras; es ara del canton de las Corbièras (canton de Fabresan abans lo 1èr de genièr de 2016).

Demografia

modificar
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 705, totala: 730
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
288 361 392 394 424 407 432 461

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
489 543 586 621 782 900 980 1 110 1 081

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
1 079 1 032 997 1 041 925 958 883 678 711

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
701
622
581
524
519
609
680
690
697
705
2009 2010
703
711
705
730
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • En 2018 la populacion èra de 724 abitants e la densitat èra de 31,53 ab/km².

Economia

modificar

Viticultura: Corbièras.

Lòcs e monuments

modificar

Lo castèl de Botenac

modificar

Abans nomenat castèl bas, per que i aviá un autre que uèi demóra sonque la torre al centre del vilatge.

Dins los ans 1990, la proprietat es comprada per l'AOC Corbièras[8] .

La glèisa de Sant Martin de Gasparets

modificar

Aquela glèisa del sègle XII, reformada al sègle XIX, es inscrita als monuments istorics dempuèi 1948 [9].

Lo massís de la Pineda

modificar

Massís boscat de 808 ectaras, que 612 classificat zona naturala d'interès ecologic, faunistic e floristic[10]. Subretot sus la comuna de Botenac (423 ha).

La glèisa de Sant Mamés

modificar

La glèisa de Sant Mamés.

Estatua de La Republica[11]

modificar

L'estatua de la Republica.

Personas ligadas amb la comuna

modificar

Véser tanben

modificar

Ligams extèrnes

modificar
  1. Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 45, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f137.item.texteImage
  2. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 107
  3. Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 94, 289 e 331
  4. Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 161, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f253.item.texteImage
  5. Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 476, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f568.item.texteImage
  6. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=60461
  7. (fr)Histoire de Boutenac, Eliane Coste, A.C.C.U.E.I.L.
  8. Le site de l'AOC Corbières
  9. http://www2.culture.gouv.fr/public/mistral/merimee_fr?ACTION=CHERCHER&FIELD_1=REF&VALUE_1=PA00102572
  10. (fr)Zone naturelle d'intérêt écologique, faunistique et floristique du bois de la pinède
  11. Monument de la République, Inventaire général du patrimoine culturel