Anglet

Anglet^[1] (Angelu en basco, Anglet en francés) qu'ei ua vila d'Occitània, o de Bascoat (recentament), situada dens lo parçan deu Baish Ador e la província tradicionau de Labord. Qu'ei administrada peu departament deus Pirenèus Atlantics dens la region de Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Anglet
Anglet
Angelu

Plaja d'Anglet.

Armas

Geografia fisica

Coordenadas

43° 29′ 06″ N, 1° 31′ 06″ O

Superfícia

26,93 km²

Altituds
· Maximala
· Mejana
· Minimala

76 m
20 m
0 m

Geografia politica

Gasconha

França

Baiona

Cantons d'Anglet et de Baiona-1 (Anglet Dessús e Anglet Devath abans 2015)

Intercom
246400030

CA deu Bascoat

Cònsol

Claude Olive
(2020-2026)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2019)

39 719 ab.

Evolucion de la populacion

40 840 ab.

Densitat

1 455,03 ab./km²

Autras informacions

anglòi, -òia

64600

Las comunas tòcatocantas que son Baiona e Biàrritz dab las quaus forma ua conurbacion e lo parçan deu Baish Ador.

Lo gentilici qu'ei anglòi, -òia.

Geografia modificar

Comunas a l'entorn.

Predominància lingüistica modificar

Mapa de las sèt províncias bascas (1), 1863

Mapa de las sèt províncias bascas (2), 1863

Las duas versions de la Carte des sept provinces basques montrant la délimitation actuelle de l'euscara en dialectes, sous-dialectes et variétés (Mapa de las sèt províncias bascas qui mòstra la delimitacion actuala de l'euscarà en dialèctes, sos-dialèctes e varietats) dessenhadas en 1863 per lo prince Loís Lucian Bonaparte que plaçan Anglet hòra de l'aira bascofòna.

Lo Recueil de linguistique et de toponymie des Pyrénées (Recuelh de lingüistica e de toponimia deus Pirenèus) realizat en 1887 per Julian Sacaze que dona per Anglet ua version en gascon, compausada d'ua traduccion de dus tèxtes mitologics, puish ua lista deus microtoponimes de la comuna.

Le Recueil des idiomes de la région gasconne (Recuelh deus idiòmas de la region gascona) realizat en 1894 per lo lingüista Edouard Bourciez que dona per Anglet ua version de la parabòla deu hilh prodigue traduita en gascon.

La mapa deu Pays Basque français (País Basco francés) dessenhada en 1943 per Maurice Haulon que hè paréisher la "démarcation actuelle entre la langue basque et les dialectes romans" (demarcacion actuau enter la lenga basca e los dialèctes romanics) e qu'enclutz la comuna d'Anglet dens l'aira gasconofòna.

Anglet qu'estó un deus punts d'enquèstas de l'Atlas linguistique de la Gascogne escrit en 1957 per Joan Seguí, professor d'universitat e lingüista especialista deu gascon. De mei, l'anglòia Marthe Lamarque qu'enregistrèt ua version orau de la parabòla deu hilh prodigue en gascon en 1963.

Segon la Morfología del verbo auxiliar vasco (Morfologia deu vèrbe auxiliar basco) establida per Pedro de Yrizar en 1970, Anglet es pas situat dens l'aira bascofòna.

Toponimia modificar

La prononciacion qu'ei [ã'glœt]. Las fòrmas ancianas que son Angles en 1188, Anglet en 1249 e 1253, portu de angleto, en latin, en 1291, Anglet (mapas de 1630, deu sègle XVII, shens data, de 1638, de 1714 e de 1733) ^[2].

Dauzat qu'explica Anglet per lo latin angulus, « tèrra en fòrma de cunh », dab lo sufixe diminutiu -ittum ^[3].

Segon J.B. Orpustan, citat per Bénédicte Boyrie-Fénié, lo nom que vien deu latin angellu(m), diminutiu de angulu(m), « terren baish, en.honçament »; la finau -et, dab un -t prononciat hòrtament, que supausa un ancian sufixe basco -eta [argument insufisent, lo sufixe gascon -et (de -ittum) que dona un resultat identic]; lo sufixe qu'ei estat suprimit [en basco] com dens autes cas; l'ensemble qu'èra angelueta, « lòc de terrens baishs », puish lo nom qu'ei estat gasconizat ^[2], totjorn segon Orpustan. La fòrma basca Angelu confirma pas l'existéncia deu sufixe -eta amei l'autor expliquèsse la manca d'aqueth sufixe.

Bénédicte Boyrie-Fénié que conclutz que l'etime es d'origina latina. La fòrma basca vienuda dirèctament du latin angellu(m) que's tròba tanben dens l'ostau danguelue, atestat en 1350 a Sent Palai (mentavut per J.B. Orpustan)^[2].

Istòria modificar

Administracion modificar

Lista deus maires successius
Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
2020	2026	Claude Olive	UMP, LR	quadre territoriau, conselhèr generau deu canton d'Anglet Nòrd (2011-2015) puish departamentau de Baiona-1 (2015-), vice-president deu Conselh Departamentau (2015-), president de l'Aglomeracion Còsta Basca-Ador (març-deceme de 2016)
març de 2008	2014	Jean Espilondo	PS	inspector deus domenis, conselhèr generau deu canton d'Anglet Nòrd (1998-2011)
mai de 2000	2008	Robert Villenave	UDF puish MoDem	retirat d'engenhaire agronòme
mai de 1999	mai de 2000	Alain Lamassoure	UDF	conselhèr mèste a la Cort deus Comptes, deputat europèu (1999- ), president de l'Aglomeracion de Còsta Basca-Ador (1995-2001)
abriu de 1992	mai de 1999 (mort en foncions)	Michel Bonnet	UDF	retirat d'engenhaire EDF, conselhèr generau deu canton d'Anglet Sud (1988-1999)
març de 1971	1992	Victor Mendiboure	Centre Democrata puish UDF-CDS	ortalan, conselhèr generau deu canton d'Anglet (1973-1982) puish d'Anglet Sud (1982-1988)
1952	1971	François Lacroix		mètge
1944	1952	François Dommain	radicau
	1944
Totas las donadas son pas encara conegudas.

Demografia modificar

modificar « persona »
v · d · m

Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 39184, totala: 40547

3 016

3 312

3 223

-

4 116

-

-

6 627

-

16 150

21 190

25 245

29 821

33 041

35 263

37 646

37 934

39 719
39 264

2009

2010

37 661
39 034

38 032
39 432

Fonts

Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE

Evolucion de la populacion 1962-2008

Lòcs e monuments modificar

Personalitats ligadas dab la comuna modificar

Véder tanben modificar

Comunas deus Pirenèus Atlantics

Ligams extèrnes modificar

Nòtas modificar

↑ https://web.archive.org/web/20170511182056/http://www.locongres.org/fr/applications/top-oc/topoc-recherche/
↑ ^2,0 ^2,1 et ^2,2 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes. Landes et Bas-Adour, ed. Institut occitan e CAIRN, Pau, 2005, p. 255
↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 18-19

Portau de Gasconha

Portal del País Basc

[1] ttps://web.archive.org/web/20170511182056/http://www.locongres.org/fr/applications/top-oc/topoc-recherche/

[bbf-2] 2,0 ^2,1 et ^2,2 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes. Landes et Bas-Adour, ed. Institut occitan e CAIRN, Pau, 2005, p. 255

[3] Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 18-19

[1]

[2]

[3]