Ans 1720

decenni
(Redirigit dempuèi 1722)

../.. | Ans 1690 | Ans 1700 | Ans 1710 | Ans 1720 | Ans 1730 | Ans 1740 | Ans 1750 | ../..

Istòria modificar

1718-1720 : guèrra entre Espanha e una aliança formada per França,Anglatèrra, lei Províncias Unidas, lo Sant Empèri Roman Germanic e Savòia. L'objectiu èra d'empedir Felip V d'Espanha de tornar conquistar lei regions d'Itàlia qu'avián fachas partida dei possessions de la corona d'Espanha. Lo conflicte s'acabèt per una victòria deis Aliats e l'abandon dei conquistas de Felip V en Itàlia.
1720 : en Japon, assopliment de la lèi qu'enebiguèt l'importacion de libres europèus. D'ara endavant, leis obratges sensa relacion amb lo cristianisme podián intrar sus lo territòri japonés.
1720 : en França, afondrament dau sistèma de Law qu'entraïnèt una crisi financiera. Pasmens, permetèt egalament d'eliminar l'ensemble dei deutes publics laissats per lo rèine de Loís XIV.

 
Pintura representant Marselha durant l'epidèmia de pèsta de 1720.
Article detalhat: Pèsta de Marselha (1720).

  1720-1722 : pèsta de Marselha entraïnada per un ensemble de negligéncias grèvas deis autoritats portuàrias que laissèron lo naviri Grand-Saint-Antoine desbarcar de marchandisas de valor contaminadas per lo bacil Yersinia pestis. Entraïnèt la mòrt d'au mens 90 000 abitants de Provença e una crisi economica grèva que durèt fins a 1724. Au nivèu regionau, marquèt l'establiment definitiu de la dominacion dau pòrt de Marselha amb lo declin definitiu d'aquelei dau Martegue e de La Ciutat.
1721 : en Etiopia, assassinat probable dau negus Dawit III (1716-1721) que foguèt remplaçat per son frairastre Bakaffa (1721-1730).
1721 : premier recensament oficiau de la populacion japonesa. Trobèt aperaquí 26 milions de non nòbles e 4 milions de nòbles.
1722 : en China, mòrt de l'emperaire Khangxi que foguèt remplaçat per son quatren fiu Yongzheng (1722-1735). Au nivèu politic, lo govèrn mantenguèt sa politica en favor dei païsans.
1722 : en Pèrsia, afondrament de la dinastia safavida après una incursion afgana que capitèt d'anientar l'armada reiala a la batalha de Golnabad. Lo país se fragmentèt entraïnant lo començament d'un periòde de trèbols.
1727-1728 : guèrra civila en Tibet. Aprofichant la situacion, l'emperaire chinés Yongzheng ordonèt d'i mandar una importanta armada per estabilizar lo país e i installar de garnisons e de foncionaris chinés.
1728 : dins lo region dau Golf de Guinèa, Oyo capitèt d'impausar un tribut au reiaume de Dahomey.
1729 : en China, un ensemble de reformas permetèt de limitar la corrupcion au sen de l'amdinistracion e d'aumentar lei revenguts dau govèrn. Aquò legitimèt mai la dinastia Qing.

Cultura modificar

Sciéncias e tecnicas modificar

1720 : estudi de Réaumur (1683-1757) sus lei procès siderurgics dau periòde. Afiermèt per lo premier còp l'importància de la concentracion dau carbòni per definir la qualitat dei metaus obtenguts. Pasmens, aquela concepcion s'impausèt pas avans la fin dau sègle.
1727 : a l'iniciativa dau matematician Leonhard Euler (1707-1783), introduccion de la notacion e per nòtar la basa dau logaritme.
1727 : descubèrta de la nocion de conductivitat electrica per Stephen Gray (1666-1736) gràcias a l'observacion de l'electrizacion de conductors isolats[1]. Pasmens, sa descubèrta aguèt pauc d'impacte sus la comunautat scientifica de son periòde, principalament en causa de l'ostilitat de Newton.
1729 : fondacion de la micologia modèrna per lo botanista pisan Pier Antonio Micheli (1679-1737). D'efiech, dins son òbra Nova plantarum genera, donèt la descripcion de 900 bolets e liquèns e depintèt per lo premier còp l'existéncia deis espòras. Se sei conclusions se turtèron au scepticisme de sei contemporanèus, entraïnèron lo començament d'un important trabalh a l'origina de la classificacion modèrna dei Mycota.
1729 : acabament d'una tièra d'experiéncias menadas per Stephen Gray (1670-1736) sus lei proprietats electricas de divèrsei materiaus. Descurbiguèt lei proprietats de conductors, especialament aquelei dei metaus, e d'isolants (tèrmes inventats per Jean Desaguliers).

Decès modificar

Liames intèrnes modificar

Bibliografia modificar

Nòtas e referéncias modificar

  1. (en) David H. Clark e Murdin, "The enigma of Stephen Gray astronomer and scientist (1666–1736)", Vistas in Astronomy, 1979, vol. 23, n°4, pp. 351–404.