Vinagre deus quate panaires

Lo vinagre deus quate panaires qu'ei ua une maceracion hens vinagre de plantas aromaticas e medicinaus de las proprietats antisepticas.

Vinagre deus 4 panaires

au musèu Paul-Dupuy a Tolosa
 
Vinagre deus 4 Panaires en la soa botelha deu sègle XVIIau

La legenda de l’invencion deu vinagre deus quate panaires qu'emponta mantuns brigands qui destrossan cadavres mentre ua raquèra de pèsta, shens per autant estar contaminats. Interrogats sus la lor resisténcia, que digón aver descobèrt un remèri, lo famós « vinagre deus quate panaire », que prenèvan cada dia.

Data, lòc e quitament nombre deu brigands, tot com la composicion deu remèri eth medish, que varian dens las istòrias. La data d'aparicion qu'ei generaument compresa enter le sègle XIV e lo sègle XVIII, e que son sovent citadas las vilas de Marselha e de Tolosa.

Lo vinagre deus quate panaires qu'estó inscriut au codex en 1748 e venut en farmacia com antiseptic. Citat in Mémoires secrets de Bachaumont[1], e in Le temps des amours de Marcel Pagnol. Qu'ei comercializat tostemps uei contra las riscas de contagion, suenhs de la pèth, capillaris e de las mucosas, fatiga, maus de cap, encombrament respiratòri, eliminacion deus pedolhs e de las lénias…

Composicion

modificar

La composicion deu remèri que varia. Generaument a basa de vinagre (de vin, de pomat o aute), en lo quau infusan plantas o espècias : eishent, romanin, sàlvia, menta, ruda, lavanda, acore, canèla, giròfle muscada, alh, camfre[2]

Ua recèpta

modificar

Sòfia Jacques-Serano, qui reviscolè la bodega[3] (ua de las mei granas bohas de la Montanha negra) que'n perpausa ua recèpta dens lo bulletin mesadèr d'abriu de 2020[4] de l'Institut d'Estudis occitans d'Arièja.

Extrèit de l'article de Sòfia Jacques-Serano, qui signa de Dixmuda, en occitan lengadocian pareishut en abriu de 2020 temps de raquèra e de confinhar, d'embarrament o de distanciacion sociau devuts au Covid-19 en 2020 :

"... Uèi lo vinagre dels quatre panaires es un fòrt estimulant natural per en cas de feblesa o pendent las epidemias. Nosautes tanben sèm en periòde d'epidemias! Fabriquem-lo! Distribuïscam-lo! Utilizem cada jorn las plantas e espècias que ne fan d'el! Se tracha d'una maceracion d'alh, d'espècias e de plantas medicinalas dins de vinagre pomat (çò melhor) d'al mensh dètz jorns. Existisson mantunas recèptas mai o mensh semblablas. E s'avetz pas totis los ingredients jos la man, pas grèu... Lo podètz far dab çò qu'avètz a condicions que las proprietats medicinalas sián las meteissas! Aquí una recèpta simpla per 1 litre de vinagre e de plantas secas :

  • 15 gr de frigola o serpol o branon o pimbo (Thymus vulgaris o serpyllum, fuelhas)
  • 15 gr d'origan o majorana (Origanum vulgaris, fuèlhas o huelhas)
  • 15 gr de romanin (Rosmarinus oficinalis, fuèlhas o huelhas)
  • 15 gr de sàlvia maire (Salvia officinalis, fuèlhas o huelhas)
  • 15 gr de menta pebrada (Mentha piperita, fuèlha o huelhas)
  • 15 gr de lavanda (Lavandula angustifolia, flors)
  • 15 gr de de laurièr o laurèr nòble (Laurus nobilis fuèlhas o huelhas)
  • 3 gr de clavèl o clavet de giròfle
  • 3 gr de canèla (Cinnamomum zeylanicum, rusca o pèth)
  • 3 gr de muscada (Myristica fragans, notz o nòga)
  • 10 gr d'alh (Allium sativum, bulb o cabòç)

Atalhonar las plantas (frescas possible en doblant lo pes), las botar dins topins e cobrir de vinagre fins al ras. Plan tampar e deishar macerar entre dètz jorns e tres setmanas a temperatura ambienta en secotint regularament. Filtrar e metre en botelha. Utilizar pur o diluit a 30% per desinfectar las mans e las susfàcias, flairar las vapors o ne far de compressas sul pitre, friccionar la pèl al nivèl de la garganta, del pitre e de l'esquina. Tanben 1 culheron 2 o 3 còps dins la tisana...

E confinhatz de plan!" Sòfia de Dixmuda.

Nòtas e referéncias

modificar
  1. Mémoires secrets de Bachaumont de 1762 à 1787, vol. 4, Paris, 1830, p. 404, consultable sus Google Books.
  2. Codex, farmacopèa francesa.
  3. Musiciana e professora de musica https://occitanica.eu/items/show/64
  4. https://ieo-arieja09.blog4ever.com/articles/letra-mesadiera

Articles conèxes

modificar

Modèl:Portail