L'origan o (Origanum vulgare), tanben majorana fèra, es una planta erbacèa vivaça de la familha de las Lamiacèas. L'origan es a vegada confondut amb la majorana (Origanum majorana), que n'es fòrça pròche, coma per sas vertuts medicinalas e aromaticas.

Etimologia modificar

Lo mot « origan » es eissit del grèc ὀρίγανον / origanon[1], significant « que s'agrada sul mont », compausat de ὄρος / oros « mont » e γάνος / ganos « esclat, aspècte risent »[2].

Descripcion modificar

Las plantas atenhon una talha variant entre 30 e 80 cm.

Las tijas rojas, de seccion carrada, son pelosas amb de fuèlhas redondas, verdas, leugièrament dentadas.

Las flors son ròsas o porpras, e son amassada en pechons paniculs.

Cultura modificar

 
Flors

L'origan se multiplica per troces de matas a la prima o alara per semenadas. Los plants devon èsser espaciadas de 30 cm. Li cal un sol leugièr e airat, caud, calcari. Un luòc a l'abric del vent e solelhat permet de cultivar aquela planta aromatica butant a l'estat salvatge.

La culhida se fa en julhet a lor apareisson. Las partidas utilizadas son las flors, las tijas e las fuèlhas.

Istòria modificar

Originari d'Euròpa, l'origan foguèt exportat a l'Orient Mejan. Es congut e reconegut pels pòbles de l'Antiquitat per son gost prononciat, e sas vertuts medicinalas.

L'origan èra reconegut per doas proprietats, son ròtle protector e coma filtre d'amor: "unas fuèlhas dins lo repas de l'éelegit de son còr"[3].

Cosina modificar

Se trapa l'origan dins la cosina portuguesa e la cosina italiana.

L'origan es fòrça apreciat dins las salças a las tomatas e se marida plan amb lo balicòt, la frigola, etc.

Proprietats principalas modificar

L'origan, coma la majorana o la frigola, a de proprietats antisepticas.

Es utilizat coma eles, mas de biais mai anecdotic, en infusion dins los cases de raumàs o de gripa, e per estimular la digestion.

Permet de lutar contra las marridas bacterias e las mycotas, e es utilizat per solaçar las dolors dugudas ala rumatismes e als problèmas de pèl.[4]

L'òli essenciala d'origan conten de Carvacròl e es reputada èsser un antiseptic plan poderós, recomandada per tot tipe de raumàs o gripa; es tanben un remèdi contra las dolors espasmodicas, la fatiga e l'ància. Tanben, en banhs.

En agricultura biologica, una maceradion d'origan permet de lutar contra la coca Curculio nucum e d'autres curculionidae[5].

Nòtas e referéncias modificar

  1. Jean Dubois, Henri Mitterand, Albert Dauzat, Dictionnaire étymologique et historique du français, Éditions Larousse, 2006.
  2. (fr) Definicions lexicograficas e etimologicas de origan del CNRTL.
  3. Viviane Carlier, Herbier médicinal
  4. http://www.saine-alimentation.com/2010/07/24/lorigan/

Vejatz tanben modificar

Ligams extèrnes modificar