Wikipèdia

Sàlvia

Salvia

Salvia
Descripcion d'aqueste imatge, tanben comentat çaiaprèp

Salvia pratensis

Classificacion
Règne Plantae
Division Magnoliophyta
Classa Magnoliopsida
Òrdre Lamiales
Familha Lamiaceae

Genre

Salvia
L., 1753

Classificacion filogenetica

Òrdre Lamiales
Familha Lamiaceae

Las sàlvias forman lo genre Salvia. Son de plantas de la familha de las Lamiacèas que compren mai de 900 espècias, annalas, bisanalas, vivaças o arbustivas. Una desena de sàlvias son indigènas en Euròpa, per exemple Salvia pratensis.

Las sàlvias èran consideradas a l' Edat Mejana coma una panacèa, unas espècias tenon en efièch fòrça vertuts medicinalas. Doas espècias èran fòrça utilizadas per los fuèlhas e lo sommitat floridas, la salvia romana (Salvia sclarea) e la comuna (Salvia officinalis), amb que se fasiá d'infusions e de decoccions.

Espandiment e abitat modificar

Se trapa dins totas las zonas temperadas, sus de sòls plan drenats e de sites plan solelhats.

Utilizacions modificar

 
Las fuèlhas de la sàlvia comuna a un aspècte cendrat.

Unas espècias de sàlvias, subretot Salvia divinorum, possedisson de proprietats allucinogènas, e son encara utilizadas dins los rites chamanics de purificacion contra las noisenças ocultas dins unas tribús amerindianas o coma psicotròp[1].

La sàlvia es tanben utilizada coma èrba aromatica dins de preparacions coma l'aiga bolhida per exemple. Son gost es marcat, leugièrament amar e camfrat. S'aòrda plan amb lo pòrc, lo vedèl e los plats a basa de polalha - pol, piòt, guit - mas tanben amb de trufas e autres feculents. S'utiliza tanben en naturopatia per sas proprietats medicinalas, per exemple sul sistèma ormonal femenin. Apasimariá los mals ligats al sindròma premenstrual e permetriá un desmamatge sens dolor per las maires alachantas apasiment las pujadas de lach. Unas espècias son purament ornamentalas. Es citada a l'Edat Mejana dins lo capitulari De Villis, que foguèt a l'onor fins al sègle XVII.

Proprietats medicinalas modificar

Antiseptic, antispasmodic, antisudorific, aperitiu, bactericid, calmant, cefalic, coronarian, digestiu, energetic, arrèsta la pujada de lach, diuretic leugièr, emenagòg, febrifug, laxatiu, fluidificant sanguin, estimula la memòria, tonic.

La sàlvia possedís una accion estrogenica, es un regulator ormonal qu'agís sus l'esfèra urogenitala femna.

Istòria modificar

 
Detalhs de Salvia officinalis passada a l'escaner (clicatz per far grandir)
 
Sàlvia comuna

La sàlvia èra una de las plantas salvatriças de l'Edat Mejana. Coneguda pels Chineses, aquestes podavan cambiar contra de fuèlhas de tè mai preciosas contra de fuèlhas de sàlvia. Los Grècs, los Romans e los Arabs l'utilizavan sovent coma tonic e en compressa contra las mordaduras de la sèrp. Al sègle XVI, lo botanista Jacob Tabernae-Montanus conta que las femnas egipcianas avián l'abitud de beure de chuc de sàlvia per far créisser lor fertilitat.

A l'epòca preïspanica, los Aztècas (e abans eles, los Maias) se cultivèt una varietat locala de sàlvia, lo « chia » (Salvia hispanica), que donèt son nom a l'Estat mexican del Chiapas; las granas de chia constituissiá alara la tresena font alimentària vegetala après las varietats de milh e de blat. La cultura de chia gaireben desapareguèt per demorar pas qu'a l'estat salvatge, per de rasons politicas e religiosas (que la grana servissiá tanben de moneda d'escambi e dins las ofrendas ritualas). Torna al vam uèi sas vertuts en matèria de nutricion, que sa grana pichona ovala o redonda (gaireben 1 mm de diamètre), mai sovent grisa, mesclada de tascas negras o blancas, e que se pòt consomar al biais del ris o la semola de blat, fòrça rica en acids grasses poliinsaturats cis (que mai de 60 % d'omega-3) e gaireben sens compausat toxic (per exemple, sens Ricine e produchs similars) o fitoormonal.

Uèi de nòu cultivada en America Centrala e dins lo sud dels EUA, la grana de chia es una font alternativa d’omega-3, melhor que lo sòja o quitament que la grana de lin que fan l’objècte de vigiléncia de las autoritats sanitàrias a causa de lor tròp fòrt apòrt en flavonoïds actius (proprietats ormonalas comparable als estrogèns) o als òlis de peis (que la pèsca es uèi limitada e que los sosproduchs son pas pus sens compausats polluants). Aquesta semèn fa partit de las «novèlas» espècias alimentàrias que l’usatge deuriá se desvelopar e far l’objècte de recomandacions, mai que sa cultura es plan mens exigenta en fonts naturalas qu'aquesta del sòja e demanda fòrça mens d’engrais azotats (polluants de sisas aquifèras e de l’atmosfèra).

Confusion modificar

 
Phlomis fruticosa dich "sàlvia de Jerusalèm" en flor.

Lo Phlomis fruticosa es sovent nomenat "sàlvia de Jerusalèm", mas fa pas partit del genre Salvia, malgrat son aspècte visual comparable, subretot al nivèl de las fuèlhas. Es simplament membre de las Lamiacèas..

Composicion modificar

Diterpèns e triterpèns, salvèn, flavonoïds, òli essencial de tujòna, tanins.

Espècias màger modificar


Nòtas e referéncias modificar

  1. ↑ La sauge sur spiritisme.e-monsite.com

Vejatz tanben modificar

Bibliografia modificar

  • La Connaissance des Sauges de Christian Froissart, 320 p., Avril 2008, Edisud - ISBN 978-2-7449-0735-7Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas.
  • Au pays des sauges. Bernard Bertrand, Annie-Jeanne Bertrand, 01/01/2002 Terran (Éditions de) - ISBN 2-913288-24-3Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas.
  • La sauge, saveurs et vertus. Canitrot Elisabeth 14/04/2010, Éditions Grancher - ISBN 978-2-7339-1106-8Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas.

Articles connèxes modificar

Ligams extèrnes modificar

Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Sàlvia&oldid=2281865 »