Vernòls

una comuna auvernhassa
Vilatge d'Occitània

Vernòls (Vernols en francés) es una comuna auvernhata, situada dins lo departament del Cantal e la region d'Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe.

Vernòls
Vernols
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
La gleisa de Sant Joan Baptista de Vernòls.
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 45° 13′ 37″ N, 2° 53′ 28″ E
Superfícia 24,2 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
1 226 m
1 156 m
988 m
Geografia politica
País  Auvèrnhe
Estat Bandièra de França França
Region
84
Auvèrnhe-Ròse-Aups, ancianament d'Auvèrnhe
Departament
15
Cantal Armas del Departament deCantal
Arrondiment
153
Sant Flor
Canton
1501
de Murat, ancianament d'Alancha
Intercom
241501022
Hautes Terres Communauté, donc benlèu Tèrras Naltas / Nautas Comunautat 200066637
Cònsol David Geneix
(2014-2020)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
64 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

65 ab.
Densitat 2,77 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 15160
Còde INSEE 15253

Geografia

modificar

Comunas vesinas

modificar
 
Distanças e posicion relativa
  Vernòls
 Alancha
(3,5 km)
 Pradèirs
(5,6 km)
 Landairac
(5,6 km)
 Segur
(5,7 km)
 Chavanhac
(8,2 km)
 Chinargues
(8,5 km)
 Vesa
(9,2 km)

Perimètre del territòri

modificar
Comunas confrontantas de Vernòls
Sent Sadurnin Landairac
Segur   Alancha
Diana Chavanhac com. nov. de Nuçargues en Pinatèla Senta Ostàsia com. nov. de Nuçargues en Pinatèla

Toponimia

modificar

Vernòls

modificar

Ni Dauzat e Rostaing, nimai los Féniés dison pas ren de Vernòls e lo plaçan pas dins la lista dels derivats de vèrn, del gallés uerna, « vèrnhe, sanha », benlèu perqué sembla provesit d'un sufixe latin, -olum ( > òl) e non pas celtic. Mas lo gallés uerna a d'eiretèirs dins las lengas romanicas e un sufixe latin es acceptable. Lo vialatge es sus un replanat en triangle que domina de 40 m de tèrras que saguèron possiblament sanhosas.

En realitat, lo sufixe -ol(s) es una reinterpretacion de quicòm mai, çò que las atestacions presentas dins lo Dictionnaire topographique du Cantal (1897) pròvan amb evidéncia : Vernops, en 1329, Vernop, Verno, Vernomps, al sègle XIV, Bernops, en 1430, Vernos, en 1443, Vernols, en 1445, Vernompe, en 1595, Vernots, en 1667, Vernol, en 1704, Vernolz, en 1707, Vernox, en 1784, Vernols (mapa de Cassini). Entre la finala en -ops (-òps) e la en -omps (-òmps), la prumeira es probablament la pus etimologica e -m- ajudava a l'articulacion de -ps final en la renfortissent. La prononciacion [-ɔts] de -òps, grafiada -ots o -ox, es regulara (p e t son d'oclusivas sordas).

L'origina gallica es probabla e nos a esparnhadas las latinizacions acostumadas, mas l'etime es benleu ueru-, « large », amb un complement que començariá per n-, tanplan coma uerna, « vèrnhe (< sanha ?) »; mas, l'adjectiu ueronados, « qu'es amont » [1] conven encara mai, benlèu combinat amb ops, -opis, oppo-, « uelh » [2]. Amb un pauc d'imaginacion, Vernò(p)s seriá pas l'equivalent delhs Bèlvésers modèrnes ?

Se la prononciacion es [-ɔ], la grafia es *Vernòps, mas a Sent Sadurnin se ditz [ver'nɔl] e a Pradèirs [ver'nɔw] o [ver'nɔr] (amb una -r finala leugeira); aquelas informacions dels testimònis, pauc espontanèas, son benlèu d'adaptacions de la fòrma francesa [3].

Cézerat

modificar

Las fòrmas ancianas son Sazarat, en 1329, Sézerac, en 1508, Raveirac, en 1618 (veire Laneyrat, l'atestacion es de meima origina), Cézerat, en 1673, Cézerac, en 1675, Cézerat-de-Vernolz, en 1707 [4].

Cézerat sembla foneticament aparentat a Ceserac, mai qu'a Ceyzériat e, se n'es aital, seriá lo resultat del nom latin d'òme Caesar, sense rapòrt amb Juli Cesar, (o Caesarius, mas chaldriá que i saguèsse absorbit) segut delh sufixe -acum [5], latinizacion delh sufixe gallés -āco(n). Pasmens, la fòrma orala modèrna permetriá de verificar aquela interpretacion. Per de rasons climaticas, un derivat de cicer arietinum (lo céser) es exclús. Cézerat, benleu Ceserac en occitan, èra doncas probablament una anciana granda proprietat antica qu'aviá per mestre, eventualament Caesar (o Caesarius ?).

Laneyrat

modificar

Las fòrmas ancianas son La Neyrac, en 1517, La Neirac, en 1518, La Veyrat, Raveyrat, en 1595 [6], Lanayrat (mapa de Cassini) [7].

Laneyrat poiriá ben èsser Lanairac e venir, coma Lanéria e Lanneray, d'un nom latin d'òme Lanarius, amb lo sufixe gallés -āco(n).[8]. Laneyrat èra doncas benleu una anciana granda proprietat antica qu'aviá per mestre, eventualament Lanarius.

Istòria

modificar

Administracion

modificar
Lista dels cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
març 2014 2020 David Geneix divèrs dreita agricultor
2001 2014 Philippe Bagilet    
  2001      
Totas las donadas non son pas encara conegudas.
  • Davant la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton d'Alancha; es ara del canton de Murat

Demografia

modificar
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 67, totala: 69
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
522 497 500 413 414 466 463 460 393

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
402 435 443 457 384 398 394 398 382

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
360 362 338 286 325 296 270 224 200

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
204
145
112
107
93
81
72
71
69
74
2009 2010
67
72
67
69
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


Luòcs e monuments

modificar

Personalitats ligadas amb la comuna

modificar

Véser tanben

modificar

Ligams extèrnes

modificar

Nòtas e referéncias

modificar

Referéncias

modificar
  1. Xavier Delamarre, Dictionnaire de la Langue gauloise, ed. Errance, 2na edicion, 2008, p. 316, 314, 315
  2. Xavier Delamarre, Dictionnaire de la Langue gauloise, ed. Errance, 2na edicion, 2008, p. 242
  3. enquèsta Sivadon, junh 2018
  4. http://archives.cantal.fr/ark:/16075/a011351496855yngWoD
  5. Michel Grosclaude, Dictionnaire toponymique des communes du Béarn, Escòla Gaston Febus, 1991, p. 62
  6. http://archives.cantal.fr/ark:/16075/a011351496860PyF12w
  7. https://www.geoportail.gouv.fr/donnees/carte-de-cassini
  8. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 384, a Lanéria