Santa Lúcia

Santa Lúcia; Saint Lucia
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
(Detalhs)	(Detalhs)
	Devisa nacionala : The Land, The People, The Light
	Imne nacional : {{{imne}}}
	;
Lengas oficialas	anglés
Capitala; populacion (an)	Castries; 13 687abitants (2003)
Rei	Carles III
Governador General	Neville Cenac
Primièr Ministre	Philip Pierre
Superfícia	616 km²
Populacion; Densitat	160 765 (2005); 298 ab./km²
Independéncia; - Jorn	(del Reialme Unit); 22 de febrièr de 1979
Ora	UTC-4
Còde telefonic	+ 1 + 758

Santa Lúcia es un Estat insular independent situat dins leis Antilhas. Colonizada durant la segonda mitat dau sègle XVII, foguèt l'objècte d'una lònga lucha entre Francés e Britanics que desvolopèron una economia de plantacions utilizant una man d'òbra servila. Aquelei combats s'arrestèron amb una victòria britanica en 1814 e l'esclavatge foguèt finalament abolit en 1833. Après aquela data, Santa Lúcia obtenguèt lentament son autonòmia. Dempuei son independéncia, es pasmens demorada una monarquia constitucionala formalament dirigida per lo rèi dau Reiaume Unit. Lo país es egalament membre dau Commonwealth.

Pels articles omonims, vejatz Santa Lúcia (omonimia).

Geografia

Santa Lúcia es una illa volcanica situada dins leis Illas dau Vent, entre la mar Cariba a l'oèst e l'ocean Atlantic a l'èst. A una superficia de 620 km² amb una longor de 43 km e una largor de 23 km. Sa topografia es dominada per de relèus marcats que culminan au mont Gimie (950 m). La darriera erupcion data de 1766 e aguèt luòc au sud-oèst dins la caldera de Qualibou. Lo clima es de tipe tropicau amb de temperaturas autas e de pluèias importantas durant una sason umida que va de junh a decembre. Pasmens, la calor e l'umiditat son moderadas per leis alisis. L'illa es somesa au risc ciclonic.

En 2020, durant lo darrier recensament^[1], la populacion èra estimada a 166 487 abitants. Es en cors de vielhiment car lo taus de feconditat es passat de 3,4 enfants per frema dins leis ans 1990 a 1,4 en 2021. Lei litoraus son lei regions pus pobladas e lei vilas principalas son de pòrts d'importància variabla. La capitala, Castries, es l'aglomeracion principala amb 20 000 abitants. Au nivèu etnic, la màger part de la populacion èra constituïda de Negres eissits dei populacions d'esclaus importadas sus l'illa per lei proprietaris de plantacion (82,5 %). Lo rèsta revendica d'originas multiplas (12 %) ò es compausat d'Indians (3 %) e de Blancs (1 %). La lenga oficiala es l'anglés, mai dins la vida vidanta, s'utiliza un creòl a basa de francés. Autre eiretatge de la preséncia francesa, lo catolicisme èra la premiera religion de l'illa (67,5 %). Lo protestantisme representava 21,3 % deis estatjants, mai èra fòrça fragmentat en causa de l'existéncia de mai d'una glèisa rivala. Lo rèsta de la populacion èra fach d'autrei crestians (2,1 %), de rastafaris (1,1 %) e d'individús aguent pas declarat de religion.

Istòria

Lo premier poblament de Santa Lúcia si debanèt vèrs 1000 avC quand un grop d'Arawaks, lei Kalinagos, s'installèron dins l'illa que foguèt dicha Iuanalao (« país deis iguanas »)^[2]. Reçaupèt son nom actuau, en onor de Lúcia de Siracusa, quand de marins espanhòu i arribèron au començament dau sègle XVI. Leis Europèus assaièron mai que d'un còp de s'implantar lòng dau litorau, mai aquelei projèctes capitèron mau fins a la signatura d'un tractat entre lei Kalinagos e lei Francés en 1660. Una economia de plantacions si desvolopèt pauc a cha pauc amb l'arribada d'una man d'òbra compausada d'esclaus africans. Pasmens, la particularitat de l'istòria de Santa Lúcia son lei combats recurrents entre Francés e Britanics per lo contraròtle de l'illa durant lei sègles XVII e XVIII. Aquò durèt fins a 1814 e l'abandon definitiu de sei revendicacions per París.

En 1833, lo Reiaume Unit aboliguèt l'esclavatge dins sei colonias. A aquela epòca, la colonia èra poblada per 13 000 esclaus negres, 2 600 Negres liures e {{formatnum:2300} Blancs. L'illa ganhèt pauc a cha pauc son autonòmia en seguissent l'evolucion generala deis Antilhas Britanicas. En 1924, obtenguèt una premiera forma de govèrn representatiu amb l'eleccion d'una partida dau conseu legislatiu encargat de gerir l'illa. Lo sufragi universau foguèt introduch en 1951 e un govèrn ministeriau foguèt creat en 1956. Dos ans pus tard, Santa Lúcia jonhèt la Federacion deis Índias Occidentalas, una dependéncia semiautonòma dau Reiaume Unit. Aqueu sistèma s'afondrèt e 1962 amb lo retirament de Jamaïca e Santa Lúcia venguèt un Estat associat amb lo Reiaume Unit de 1967 a 1979. Aquò li permetèt d'aver lo contraròtle complèt de seis afaires intèrnes tot en laissant la diplomacia e la defensa a Londres. Finalament, l'independéncia totala foguèt obtenguda lo 22 de febrier de 1979.

Pasmens, Santa Lúcia rompèt pas totalament sei liames amb l'esfèra d'influéncia britanica. Fa partida dau Commonwealth e lo rèi britanic demòra lo cap de l'Estat. Pasmens, jonhèt tanben d'organizacions panamericanas e l'Aliança Bolivariana per leis Americas en 2013.

Organizacion politica

Santa Lúcia es una monarquia constitucionala. Lo cap d'Estat es lo rèi Carles III, representat per un governaire-generau. Sei poders son fòrça reduchs e lo poder executiu es sustot tengut per lo Premier Ministre. Lo parlament tèn lo poder legislatiu. Es bicamerau amb una Assemblada elegida au sufragi universau dirècte segon lo modèl britanic (17 parlamentaris^[3]). Li a tanben un Senat qu'es compausat de parlamentaris nomats per lo governaire-generau en foncion de recomandacions emesas per lo Premier Ministre (6 senators), per lo cap de l'oposicion (3 senators) e per lei representants dei domenis religiós, economics ò sociaus (2 senators).

Cultura

La cultura de Santa Lúcia es dominada per leis originas africanas de la màger part de sa populacions e per leis influéncias francesa e britanica veïculadas per seis elèits coloniaus. Es mai que mai conoissuda per l'òbra literària de l'escrivan Derek Walcott (1930-2017), laureat dau Prèmi Nobel de Literatura en 1992. Son òbra majora es lo poèma epic qu'es una adaptacion de l'Iliada ai Caribas.

Annèxas

Liames intèrnes

Bibliografia

Jolien Harmsen, Guy Ellis e Robert Devaux, A History of St Lucia, Lighthouse Road, 2014.

Nòtas e referéncias

↑ Lei recensaments son normalament organizats totei lei dètz ans.
↑ Jean-Pierre Jardel, Antilles, Guyane, Flammarion, coll. « guides delta », 1984, p. 324.
↑ Lo president de l'Assemblada es elegit per lei parlamentaris. Pòu èsser chausit en defòra dei parlamentaris elegits e, dins aqueu cas, lo nombre de parlamentaris passa a 18.

[1] Lei recensaments son normalament organizats totei lei dètz ans.

[2] Jean-Pierre Jardel, Antilles, Guyane, Flammarion, coll. « guides delta », 1984, p. 324.

[3] Lo president de l'Assemblada es elegit per lei parlamentaris. Pòu èsser chausit en defòra dei parlamentaris elegits e, dins aqueu cas, lo nombre de parlamentaris passa a 18.

[1]

[2]

[3]