Sant Martin de Les

Sant Martin de Les (Saint-Martin-Lys en francés) es una comuna lengadociana de Fenolhedés situada dins lo departament d'Aude e la region d'Occitània, ancianament de Lengadòc-Rosselhon.

Sant Martin de Les
Saint-Martin-Lys

Vista generala.

Geografia fisica

Coordenadas

42° 49′ 42″ N, 2° 13′ 36″ E

Superfícia

9,99 km²

Altituds
· Maximala
· Mejana
· Minimala

1 041 m
380 m
340 m

Geografia politica

Lengadòc

França

Limós

La Val Nauta d'Aude (Quilhan abans 2015)

Intercom
200043776

CC dels Pirenèus audencs

Cònsol

Rose-Marie Manaud
(2020-2026)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2018)

25 ab.

Evolucion de la populacion

27 ab.

Densitat

3,1 ab./km²

Autras informacions

Còde postal

11500

Còde INSEE

11358

Geografia modificar

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Comunas a l'entorn.

Perimètre del territòri modificar

Comunas confrontantas de **Sant Martin de Les**
	Bèlvianes e Cavirac
Quirbajon		La Pradèla e Puèglaurenç
Calhan	Atsat

Toponimia modificar

Las fòrmas ancianas son Domus Sancti Martini, cujus basilica sita est in territorio Fenioletense, en 898, Monasterium Sancti Martini quod vocatur Alenis, en 955, Cœnobium Sancti Martini de Lenis, en 1038, Cœnobium almi confessoris et presulis Martini, quod es fundatum..., in valle antiquitus vocata Bollecarne, quod alio nomine vocatur Lenis, en 1045, Sanctus Martinus de Petra Lesia, en 1360, Sainct Martin de la Pierre, en 1547, Sainct Martin, quarante maisons pauvrement basties, ensemble vingt-quatre patus, ayant ledit lieu esté bruslé, les guerres passées, par ceux de la religion préthendue refformée, Sainct Martin del Lez..., maison de Sainct Martin del Lez, assise au lieu dit à la val de Volcarnie..., Sainct Martin del Lez à présent Sainct Martin de la Pierre, en 1639, Sanctus Martinus de Leso, de 1208 al sègle XVIII, Saint Martin de Pierre Lis, en 1781 ^[1].
Bollecarne e Volcarnie sont lo meteis mot e n'es atal del nom Alenis, vengut Lenis per aferèsi, puèi Les (per l'intermediari de *Lens). La latinizacion Alenis es benlèu en relacion ambe'l nom gallic d'òme Alenos ^[2] (las tèrras d'Alenos ?). En francés, Pierre-Lys representa la frau (la gòrja, l'estreit). Les es le nom d'una anciana circonscripcion territoriala en partida sul canton de Quilhan e en partida sul canton d'Atsat. Las fòrmas ancianas de Les son : In Alaceitia en 898, Lenis en 954, Vallis Bolecarnea en 955, Vallis Bolecarne quae alio nomine vocatur Lenis en 1045, val de Volcarnie en 1639 ^[3]. Les autres noms son misterioses.
Sant Martin, avesque de Tors, èra un evangelizator de las Gàllias al sègle IV ^[4]^,^[5] e las parròquias que pòrtan son nom datan sovent de la Nauta Edat Mejana.

Artòsol(s) modificar

Artòsol es un ancian vilatge e un ancian priorat del vocable de Sant Miquèl unit a l'abadiá de Sant Martin de Les, situat al sud-èst de Sant Martin, dins un site extraordinàriament penjalut. Demòra una paret de la glèisa ^[6]. Las fòrmas ancianas son Attosol en 954, Artosolum en 955, Ecclesia Sancti Michaelis de Artosolo en 1045, Artosol en 1594, Sainct Michel d'Artosal en 1049-1639, Au lieu d'Artoul en 1076-1639, Ortosol en 1138-1639, Ortosels en 1639, Artozoul en 1781, Artauzouls (cadastre). Antòni Savartés ne parla coma d'una bòria (començament del sègle XX) ^[7]. Lo nom es d'origina gallica, format d'arto- e de -ialon. Lo primièr element pòt èsser artos « ors », mes per Artheuil, Delamarre ne fa lo vilatge d'Artos, d'un nom de persona ^[8]. Fondar un vilatge supausa de desbosigar un bòsc, d'aquí lo sens d'« esclairada, espaci descobèrt » per ialon, que, a la fin, èra benlèu utilizat coma un simple sufixe per un vilatge ^[9]. -S finala sembla recenta.
Per la fonetica de -ialon en -òsol(s) e pas en -òjol(s) o en -uèjols, conferir ambe Conòsols, a un quinzenat de km.

Istòria modificar

L'abadiá a l'origina del vilatge existissiá dempuèi la debuta del sègle IX al mens. Es protegit pels comtes de Rasés puèi pels comtes de Cerdanha e Besalú, mèstres del Fenolhedés dempuèi 950. Contarotlava las glèisas e vilatges d'Artosol (a Sant Martin de Les), Coronda (a Calhan), Combret (a Escolobre), Pèiralada (Sant Pau de Fenolhet) o encara Voluda (a Marçan, País de Saut). En 1066 èra vengut sonqu'un priorat del monastèri de Sant Ponç de Tomièiras. La vida monastica desaparéis segurament al sègle XII abans que son patrimòni passa a l'arquevescat de Narbona en 1271. Les bastiments serián estats destrusits dins la guèrras religiosas al sègle XVI.
Las roïnas de l'abadiá son al lòc nommat Le Couvent dins lo cadastre ^[1], le Vieux Couvent sus la mapa de Cassini, al nòrd de Sant Martin.

Administracion modificar

Lista dels cònsols successius
Periòde		Identitat	Etiqueta
mai de 2020	(2026)	Rose-Marie Manaud^[10]
març de 2008	2020	Francine Aicart	Front d'Esquèrra (FG)
març de2001	2008	Emile Rios	PS
	2001
Totas las donadas son pas encara conegudas.

A la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna, qu'èra del canton de Quilhan, i demorèt. Tornèron batejar lo canton Canton de la Val Nauta d'Aude (traduccion) per decret del 27 de decembre 2015.

Demografia modificar

modificar « persona »
v · d · m

Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 31, totala: 33

158

181

231

205

235

247

238

242

216

243

234

220

202

204

214

185

448

212

184

166

110

82

74

36

90

66

67

44

40

31

46

47

49

50
52

2009

2010

45
49

40
42

Fonts

Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE

Evolucion de la populacion 1962-2008

Los trabalhs de construccion del camin de fer (linha dubèrta en 1904) explican probablament la populacion de 1896.
En 2018 la populacion èra de 25 abitants e la densitat èra de 2,5 ab/km².

Lòcs e monuments modificar

Personalitats ligadas amb la comuna modificar

Véser tanben modificar

Comunas d'Aude

Ligams extèrnes modificar

Sant Martin de Les sul site de l'Insee

Nòtas modificar

↑ ^1,0 et ^1,1 Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 406, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f498.item.texteImage
↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 45
↑ Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, p. 210, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f302.image.texteImage
↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 614-615
↑ https://nominis.cef.fr/contenus/saint/13/Saint-Martin-de-Tours.html
↑ https://teuliere.github.io/artosoul/artosoul.html
↑ Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 13, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f105.item.texteImage
↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 62
↑ Xavier Delamarre, Dictionnaire de la Langue gauloise, ed. Errance, 2na edicion, 2008, p. 185
↑ https://teuliere.github.io/temps/temps.html?#tempsmaire

Portal de Lengadòc

[ansa-1] 1,0 et ^1,1 Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 406, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f498.item.texteImage

[2] Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 45

[3] Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, p. 210, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f302.image.texteImage

[4] Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 614-615

[5] ttps://nominis.cef.fr/contenus/saint/13/Saint-Martin-de-Tours.html

[6] ttps://teuliere.github.io/artosoul/artosoul.html

[7] Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 13, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f105.item.texteImage

[8] Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 62

[9] Xavier Delamarre, Dictionnaire de la Langue gauloise, ed. Errance, 2na edicion, 2008, p. 185

[10] ttps://teuliere.github.io/temps/temps.html?#tempsmaire

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]