Sent Estròpi de Bòrn

Sent Estròpi de Bòrn ^[1]^,^[2] (Saint-Eutrope-de-Born en francés) es una comuna agenesa situada dins lo departament d'Òut e Garona e la region de Novèla Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Sent Estròpi de Bòrn
Saint-Eutrope-de-Born

L'ostal de comuna, a Sent Bebian.

Geografia fisica

Coordenadas

44° 34′ 11″ N, 0° 41′ 58″ E

Superfícia

38,28 km²

Altituds
· Maximala
· Mejana
· Minimala

185 m
100 m
83 m

Geografia politica

Guiana Agenés

França

Lo Naut Agenés Perigòrd (Vilarial abans 2015)

Intercom
244700530

CC de las Bastidas en Naut Agenés Perigòrd

Cònsol

Jocelyne Colliandre
(2020-2026)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2018)

678 ab.

Evolucion de la populacion

696 ab.

Densitat

18,03 ab./km²

Autras informacions

Còde postal

47210

Còde INSEE

47241

Geografia

Lo capluèc de la comuna es a Sent Bebian, en situacion centrala, mas lo vilatge pus important es Bòrn. L'escòla mairala es a Sent Bebian e l'escòla primària a Bòrn ^[3]. Las construccions recentas se despartisson mai que mai entre Bòrn e Sent Bebian.

Comunas a l'entorn.

Perimètre del territòri

Comunas confrontantas de **Sent Estròpi de Bòrn**
Montaut	Vilarial	Sent Estèfe de Vilarial
Lograta		Lo Laussó
Cancor	Bodin de Bòrregard

Toponimia

Bòrn, atestat en 1271 (Born (parrochia de ~)) ^[1] vendriá, segon Dauzat e Rostaing, d'un prelatin borna, « font », qu'a donat lo nom d'un tipe de riu, la Borne ^[4]. Son seguits per Astor (citat per B. Boyrie-Fénié), e Bénédicte Boyrie-Fénié accèpta tanben la proposicion, mas se demanda, per Bornèl, vilatge situat a qualques km e definit coma un pichon Bòrn, del nom d'un castèl que deu èsser lo de Bòrn, se lo sens es pas, coma en catalan, lo de « liça », o, coma en ancian occitan, lo de « bòrd » (Bòrn es al bòrd (al bòrn) d'un planòl). La prononciacion es [bɔr] ^[1].
Sent Estròpi. Es lo nom d'un avesque de Santas (lo primièr ?), Eutropius. La fòrma d'evolucion normala, *Eutròpi, es inusitada dins la region e remplaçada per Estròpi, per atraccion del vèrbe estropiar. La prononciacion es [seŋtes'trɔ'pi de'bɔr]^[1]^,^[5]. Se ditz que cal pas samenar las mongetas e los milhòcs per Senta Estròpia, o Sent Estròpi (lo 30 d'abril), perqué seràn estropiats.
Sent Vevian ( o puslèu Bebian : veire Sent Bebian, en parlar non betacista, e l'atestacion de 1271, citada per B. Boyrie-Fénié, Sancto Bebiano (Parrochia de ~) ^[1], a una data que la confusion de v e de b èra pas possibla al nòrd de l'Agenés) es lo nom d'un autre avesque de Santas, al sègle V (puslèu que d'un dels 40 martirs de Sebastea o Sebasteia o tanben Sebaste ^[6]^,^[7]). La prononciacion es [seŋbe'βja de'bɔr] ^[1].
Barbas (nom francés) fai pensar a Barbas (Lorena), que ven benlèu del nom latin d'òme Barbatius (fundus), ambe d'atestacions Barbes, en 1186, Barbas, en 1240, Barbaix, en 1337.^[8]. Dins un Barbatius francés, i es antepausat (passa a la sillaba precedenta) e dona teoricament *Barbais (cf. palatiu (m) > palais). Pr'aquò, en occitan, palatiu(m) dona l'occitan vièlh palatz, pretium dona prètz e Barbatius donariá *Barbatz, puèi eventualament Barbaç (fòrma grafica suggerida).
Piis (en francés) : cal comprene Pi(n)s, probablament.
Villas o Villars (en francés) correspond normalament a Vilars en occitan. Lo mot vilar, del latin villare, designa una partida de la villa, donc un vilatjòt, una bòria, un luèc apartat... ^[9]. Una de las fòrmas francesas fa pensar que l'r es mut.
Lugagnac (en francés), donc en occitan Luganhac, pichona parròquia d'abans 1789 ^[10] deu venir, coma los autres luècs d'aquel nom, del nom d'òme latin Lucanius e del sufixe -acum^[11] , latinizacion del sufixe gallés -aco(n). Luganhac èra donc probablament una anciana granda propietat antica qu'aviá per mèstre Lucanius.

Istòria

De 1793 a 1801, la comuna, devat lo nom de Born, fuguèt capluèc de canton^[12]; adara Bòrn es pas capluèc de comuna. Bòrn èra pas una vila (un vintenat de fuècs, segon Durengues ^[13]), mas èra milhor plaçada qu'adara per las comunicacions : èra sul camin de Castilhonés a Montflanquin per Bornèl e Montaut Le Jeune ^[14].
En 1826, la comuna annexèt Piis e Villas (noms francés) ^[15].

Administracion

Lista dels cònsols successius
Periòde		Identitat	Qualitat
mai de 2020	2026	Jocelyne Colliandre
març de 2001	2020	René Ortyl	agricultor
1971	2001	Hervé Bord
1953	1971	Paul Fitte
1944	1953	Émile Moliérac
1936	1944	Élie Balse
1929	1936	Pierre Dorn Rabanel
1912	1929	Pierre SOVILLIE
1900	1912	Denis Chalibat
1880	1900	Jean Duberger
1871	1880	Pierre Saumitou
1870	1871	Léo Issartier
1869	1870	Jacques Delard
1859	1869	Joseph Arman de BECHON
1851	1859	Jean Boulle
1848	1851	Sylvain Delbourg
1815	1848	Jean Joseph Bernard ALBIE
1808	1815	Jean Baptiste Delbourg
1805	1808	Gabriel Hugou
1798	1805	Jean Boulle
1797	1798	Jean Baptiste Andreau
1796	1797	ALBIE
1794	1796	Claude Sarrus
1793	1794	Louis Vergniol
1792	1793	Pierre Garrigou ^[16]
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Vilarial; es ara del canton de Le Haut Agenais Périgord (en francés), donc del Naut Agenés Perigòrd.

Demografia

modificar « persona »
v · d · m

Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 690, totala: 716

1 555

1 455

1 404

1 427

1 954

1 906

1 862

1 807

1 675

1 684

1 573

1 523

1 407

1 357

1 286

1 274

1 174

1 150

1 130

1 096

1 166

949

943

940

893

871

843

717

633

569

560

557

609

667

675

683
701

2009

2010

696
715

694
713

Fonts

Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE

Evolucion de la populacion 1962-2008

1826 : annexion de Piis e de Villas (noms francés)
En 2018 la populacion èra de 678 abitants e la densitat èra de 17,71 ab/km².

Luècs e monuments

Castèl de Bòrn, del sègle XV e fòrtament modificat, près de Bòrn
Castèl de Scandaillac (nom francés) : Escandalhac ? Es del sègle XIII e fuguèt modificat al sègle XVI. Es pres de Sent Estròpi, ancianament Sent Estròpi d'Escandalhac ^[17].
sièis glèisas, en general del sègle XIV al sègle XVI : Barbaç, Bòrn, Luganhac, Pins, Sent Bebian e Sent Estròpi ^[18].

Personalitats ligadas emb la comuna

Veire tanben

Comunas d'Òut e Garona

Ligams extèrnes

Nòtas

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 et ^1,5 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Lot-et-Garonne, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2012, p. 229-230
↑ https://web.archive.org/web/20170602164253/http://www.locongres.org/oc/aplicacions/top-oc/topoc-recerca/
↑ https://www.annuaire-mairie.fr/etablissement-scolaire-saint-eutrope-de-born.html
↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 98
↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 597
↑ http://nominis.cef.fr/contenus/saint/2126/Saint-Vivien.html
↑ http://nominis.cef.fr/contenus/saint/9885/Saint-Vivien.html
↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 52
↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 715
↑ https://archive.org/stream/pouillhistoriq00dure#page/432/mode/2up
↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 417
↑ http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=4947
↑ https://archive.org/stream/pouillhistoriq00dure#page/426/mode/2up
↑ https://www.geoportail.gouv.fr/donnees/carte-de-cassini cercar Born, 47210 Saint-Eutrope-de-Born
↑ http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=4947
↑ https://www.annuaire-mairie.fr/ancien-maire-saint-eutrope-de-born.html
↑ https://archive.org/stream/pouillhistoriq00dure#page/420/mode/2up
↑ http://www.patrimoine-religieux.fr/eglises_edifices/47-Lot-et-Garonne/47241-Saint-Eutrope-de-Born

Portau de Guiana

[BBF-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 et ^1,5 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Lot-et-Garonne, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2012, p. 229-230

[2] ttps://web.archive.org/web/20170602164253/http://www.locongres.org/oc/aplicacions/top-oc/topoc-recerca/

[3] ttps://www.annuaire-mairie.fr/etablissement-scolaire-saint-eutrope-de-born.html

[4] Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 98

[5] Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 597

[6] ttp://nominis.cef.fr/contenus/saint/2126/Saint-Vivien.html

[7] ttp://nominis.cef.fr/contenus/saint/9885/Saint-Vivien.html

[8] Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 52

[9] Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 715

[10] ttps://archive.org/stream/pouillhistoriq00dure#page/432/mode/2up

[11] Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 417

[12] ttp://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=4947

[13] ttps://archive.org/stream/pouillhistoriq00dure#page/426/mode/2up

[14] ttps://www.geoportail.gouv.fr/donnees/carte-de-cassini cercar Born, 47210 Saint-Eutrope-de-Born

[15] ttp://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=4947

[16] ttps://www.annuaire-mairie.fr/ancien-maire-saint-eutrope-de-born.html

[17] ttps://archive.org/stream/pouillhistoriq00dure#page/420/mode/2up

[18] ttp://www.patrimoine-religieux.fr/eglises_edifices/47-Lot-et-Garonne/47241-Saint-Eutrope-de-Born

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]