Nhaus

Nhaus^[1]^,^[2]^,^[3]^,^[4] (Niaux en francés) es una comuna d'Occitània situada dins lo País de Fois e lo Vic de Sòs. Administrativament, se tròba dins lo departament d'Arièja e la region d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus.

Nhaus
Niaux

La Cauna de Nhaus

Geografia fisica

Coordenadas

42° 48′ 51″ N, 1° 35′ 31″ E

Superfícia

3,99 km²

Altituds
· Maximala
· Mejana
· Minimala

1 322 m
547 m
509 m

Geografia politica

Lengadòc

França

Fois

Savartés (canton de Tarascon d'Arièja abans 2015)

Intercom
240900431

CC del País de Tarascon

Cònsol

Jean Idarreta
(2020-2026)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2018)

156 ab.

Evolucion de la populacion

158 ab.

Autras informacions

(en francés)

09400

Geografia

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Perimètre del territòri

Comunas confrontantas de **Nhaus**
	Tarascon d'Arièja	Ussat
Aliat		Ornolac e Ussat
Capoleg e Junac	Miglòs	Larnat

Toponimia

La prononciacion es [ɲaws]. Las fòrmas ancianas son Anaus en 1177, 1195, Anaus en 1222, Anhaus en 1241, 1244, Anhauso en 1244, Anhaus, Anhaus de Tarascone, (villa de) Anhaus en 1272, Anhauso en 1282, Anhauso (noms de personas) en 1299, Anhaus en 1385-1390, Anihaus en 1401, Anhaus en 1413-36, 1445, Anhaux cap a 1460 (Cronica d'Esquerrier), Nhyaux en 1534 ^[5].

Dauzat, que coneissiá pas las atestacions, supausa ambe prudéncia un mot latin nidale, « cròs (coma dins un nis) » ^[6]; mes Nhaus es pas gascon e la finala seriá en -*al. Las fòrmas del tipe Anhaus marcan que aprèp se faguèt una aferèsi, que s'explica per la confusion entre l'iniciala e la preposicion a (una frasa coma vau a Anhaus foguèt compresa coma vau a Nhaus).
Segon Felip Carbona, lo nom de Nhaus se pòt explicar pel basc anh, rasic agui, « pastenc, terren reservat (occitan devesa) », que donariá anh en occitan; aus pòt èsser ausa « lavanca, lhavet », (h)autz, « puèg, montanha », o de preferéncia aus, « font », donc « la font del pastenc » ^[5].
Per Inhaus, nom prèp mes diferent, una possibilitat sembla d'èsser lo nom gallic d'òme *Ignos (Enignos, « filh d'ací », > *Ingnos > *Ignos, per dissimilacion) ^[7], ambe un sufixe tanben gallic que sembla d'èsser -auo- / -avu(m), compatible ambe un nom de persona ^[8]. La dificultat es qu'una iniciala en I- se muda dificilament en A-. Justament, i a un autre nom gallic d'òme Ainos (que pòt aver coma varianta Ainius, fòrma latinizada) ^[9] e *Ainiauo- pòt menar a Anhaus > Nhaus, en supausant l'absorcion del primièr -i- pel segond, o puslèu una dissimilacion que l'auriá escafat.

Istòria

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Entre 1790-1794, Arbiech (nom francés) e Nhaus d'Aliat son annexats a Nhaus ^[10].

Administracion

Lista dels cònsols successius
Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
2020	(2026)	Jean Idarreta
març de 2014	2020	Bernard Carlier	sense etiqueta	retirat
2001	2014	Christian Delrieu
	2001
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Tarascon d'Arièja; es ara del canton de Sabarthès (en francés), donc de Savartés.

Demografia

modificar « persona »
v · d · m

Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): , totala:

210

211

215

305

351

349

321

358

403

336

335

317

305

282

324

312

228

263

285

306

269

234

211

213

181

243

245

228

221

230

226

201

195

194

Cercar

2009

2010

195
200

Fonts

Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE

Evolucion de la populacion 1962-2008

Lòcs e monuments

Personalitats ligadas amb la comuna

Véser tanben

Comunas d'Arièja

Ligams extèrnes

Nòtas

↑ Pojada, Patrici (2009). Repertòri toponimic de las comunas de la region Miègjorn-Pirenèus. Nouvelles Éditions Loubatières. ISBN 978-2-86266-573-3.
↑ «Toponimia occitana».
↑ Congrès permanent de la lenga occitana. «Top'Òc: Diccionari toponimic occitan».
↑ Institut d'Estudis Occitans. «BdTopoc–Geoccitania».
↑ ^5,0 et ^5,1 Patrici Poujade, Dictionnaire toponymique de l'Ariège, ed. IEO d'Arièja, 2021, p. 309-311
↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 496
↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 164
↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 15
↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 42
↑ http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=24980

[1] Pojada, Patrici (2009). Repertòri toponimic de las comunas de la region Miègjorn-Pirenèus. Nouvelles Éditions Loubatières. ISBN 978-2-86266-573-3.

[2] «Toponimia occitana».

[3] Congrès permanent de la lenga occitana. «Top'Òc: Diccionari toponimic occitan».

[4] Institut d'Estudis Occitans. «BdTopoc–Geoccitania».

[poj-5] 5,0 et ^5,1 Patrici Poujade, Dictionnaire toponymique de l'Ariège, ed. IEO d'Arièja, 2021, p. 309-311

[6] Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 496

[7] Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 164

[8] Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 15

[9] Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 42

[10] ttp://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=24980

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]