Nai

comuna biarnesa
Vila d'Occitània

Nai[1][2] (atestat ? en latin Oppidum Naium) qu'ei ua comuna bearnesa situada dens lo departament francés deus Pirenèus Atlantics de la region de Navèra Aquitània. Nai que possedeish ua usia e un Musèu deu Bonet (en francés : Musée du béret). Lo gentilici qu'ei naiés, -esa.

Nai
Nay
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 43° 10′ 52″ N, 0° 15′ 40″ O
Superfícia 5,27 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
402 m
260 m
244 m
Geografia politica
País Bearn Armas de Bearn
Estat Bandièra de França França
Region
75
Navèra Aquitània
Departament
64
Pirenèus Atlantics Armas deu Departament deus Pirenèus Atlantics
Arrondiment
643
Pau
Canton
6497
Ouzom, Gave et Rives du Neez (burèu centralizator); Caplòc de dus cantons Nai Darrèr e Nai Davant abans 2015
Intercom
246401756
CC deu País de Nai
Cònsol Guy Chabrout
(2014-2020)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2019)
3 265 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

3 501 ab.
Densitat 627,7 ab./km²
Autras informacions
Gentilici naiés, naiesa
Còde postal 64800
Còde INSEE 64417

Geografia

modificar

Lo terrador de Nai qu'ei estremat peus de las comunas de Bordetas e Mirapeish au nòrd, Arròs de Nai a l'oèst, Asson au sud e Aigon e Coarrasa a l'èst.

 
Comunas a l'entorn.

Toponimia

modificar

La prononciacion qu'ei [naj]. Las fòrmas ancianas que son Nay au sègle XIIau e en 1385, Nai en 1484 e cap a 1630, Nai au sègle XVIIIau, Nai (mapa de Cassini, a la fin deu sègle XVIIIau), Nay-Bourdettes quan las duas comunas èran aplegadas (1972-1996) [3].

Segon Dauzat e Rostaing, Nai que vien benlhèu deu nom gallic d'òmi *Nadius, *Nadium (fundum [4].

Segon Miquèu Grosclaude, Nai qu'èra dejà lo nom d'ua tèrra dab ua vila arroeinada qui avè per mèste Bernat de Nay. Un nom d'òmi gallic dens ua region qui conservè ua toponimia basca entrò au sègle XVI (implicitament, Grosclaude qu'imagina ua continuitat basca despuish l'Antiquitat). Lo nom Nadius ei pas atestat. Grosclaude que causeish lo mot basco nagi, « lent, moth ». J.B. Orpustan qu'explica lo mot pòt s'aplicar a ua aiga o un terren (Nagiturri, ostau medievau d'Ossés, « hont dormenta »). Lo sens de Nai, vila situada a la confluéncia de Beèz e deu Gave de Pau, que pòt estar « braudèr, terren moth » [3].

Véder a l'article.

Istòria

modificar

Nai que vadó en 1302 com ua bastida fondada per la vescomtessa de Bearn, Margalida de Moncada. La vila que patí un gran incendi en 1534 que la cremè gaireben tota sancera. Arron que patí las guèrras de religion. Enter los huganauts qui emigrèn, un cèrt N Olivier que hore ajòu de l'actor britanic Laurence Olivier. En 1772, De Solano, futur governador de Manila qu'i vadó. Au sègle XIX, Nai qu'arcuelhó uas filaturas qui vadón la soa activitat principau. En sovenir d'aquesta tradicion e per'mor de las soas usias, Nai qu'ei considerada com la capitala deu bonet bearnés.

Lo canton de Nai que's creè en 1790. En 1801, que'u despartín en dus : lo canton de Nai a l'oèst e lo canton de Clarac a l'èst [5]. Clarac qu'èra ua petita comuna e la comuna màger deu canton de Clarac qu'èra Coarrasa. Que hasón de Clarac un caplòc per duas rasons probablas : pr'amor podèvan hicar las institucions deus dus cantons en un sol lòc, Nai, e pr'amor la municipalitat de Nai desirava pas de deishar Coarrasa viéner ua vila concurrenta.

Per decret imperiau deu 11 de heurèr 1863, la comuna de Clarac qu'estó annexada a la de Nai; lo canton de Clarac que vienó canton de Nai Davant e lo de Nai canton de Nai Darrèr. La comuna de Bordetas que fusionè dab Nai enter 1972 e 1996 [6].

Administracion

modificar
Lista deus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2014 2020 Guy Chabrout MRSL (radicau) retirat de quadre
2008 2014 Guy Chabrout    
març de 2001 2008      
Totas las donadas son pas encara conegudas.

Demografia

modificar
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 3308, totala: 3614
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
3 227 - -

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
- - - - 3 233 - - - -

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
- - 3 950 - - - - - -

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
3 444



Cercar
3 204
3 288
3 321
3 317
3 584
2009 2010
3 269
3 541
3 218
3 506
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


Lòcs e monuments

modificar

Personalitats ligadas dab la comuna

modificar

Véder tanben

modificar

Ligams extèrnes

modificar
  1. Sit Toponimia occitana
  2. Toponimia Occitana (Institut d'Estudis Occitans) : IEO_BdTopoc : http://bdtopoc.org
  3. 3,0 et 3,1 Michel Grosclaude, Dictionnaire toponymique des communes du Béarn, Escòla Gaston Febus, 1991, p. 252
  4. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 491
  5. cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=24637
  6. cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=24637