L'Amalon

una comuna francesa
Vila d'Occitània

L'Amalon (Lamalou-les-Bains en francés), autres còps Vilacèla, es una comuna lengadociana situada dins lo departament d'Erau e la region d'Occitània, ancianament de Lengadòc-Rosselhon.

L'Amalon
Lamalou-les-Bains
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Dintrada de la vila de L'Amalon.
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 43° 35′ 55″ N, 3° 04′ 50″ E
Superfícia 6,18 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
600 m
200 m
175 m
Geografia politica
País Armas de Lengadòc Lengadòc
Estat Bandièra de França França
Region
76
Occitània
Departament
34
Erau Armas del Departament d'Erau
Arrondiment
341
Besièrs
Canton
3431
Clarmont d'Erau (Sant Gervais abans 2015)
Intercom
243400546
CC de Grand Òrb
Cònsol Guillaume Daléry
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
2 508 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

2 525 ab.
Densitat 418,45 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 34240
Còde INSEE 34126

Geografia

modificar

La comuna es situada dins los cantons nauts d'Erau, es la mai poblada del canton de Sant Gervais. La vila es situada al jonhent del flume costièr Òrb amb lo riu Bitolet (9,6 km), que ne's un afluent en riba dreta. Es una de las tres estacions termalas d'Erau amb Avèna e los Banhs de Balaruc. Es especializada en neurologia, rumatologia, e traumatismes osteoarticularis. Una dicha populara ditz: L'Amalon, S’as de mau garda-lo / S’as de sòus pòrta-los.

Perimètre del territòri

modificar
Comunas confrontantas de L'Amalon
Combas Tauçac
  Erépia
Lo Pojòl Las Airas

Toponimia

modificar

L'Amalon

modificar

Segon Dauzat, L'Amalon ven benlèu del nom gallic d'òme Amalo[1]

La prononciacion èra [la'malu] en 1900 segon l'Atlàs Lingüistic de França (accent sus la penultima). Lo « moulin de la Malou » es mencionat en 1653 e en 1674. Las fòrmas ancianas son : [village] de Lamalou en 1740-60, les Bains de Lamalou en 1770-2 (mapa de Cassini), Bains de la Malou en 1865. Lo nom èra lo del Bitoulet, riu que travèrsa la vila, atestat le ruisseau de Lamalou en 1740-60, Lamalou en 1740-60, Lamalou R. en 1770-72 (mapa de Cassini), la Malou en 1865. I a d'autres masatges e d'autres rius del meteis nom e los masatges son en riba dels rius. Un Raimundi de Amalo es citat en 1204, mas non se sap a quin Amalo es ligat. Puslèu qu'un nom gallic d'òme (Dauzat) o un nom germanic (M.T. Morlet, puèi Negre) L'Amalon (nom supausat) es un idronime *lamalo(n) o (pas tan probable segon Frank R. Hamlin, *amalo(n) e non se'n sap l'origina[2].

Vilacèla

modificar

Vilacèla (nom supausat) es format de vila, del latin villa, qu'a lo sens de « proprietat rurala » fins al sègle XI, puèi lo de « vilatge » e fin finala, mas aquò concernís pas Vilacèla, lo de « vila » [3]; lo segond element es cèla, del latin crestian cella, « ermitatge » puèi a vegadas « monastièr » a partir de l'epòca carolingiana [4].

Lo nom es mençonat en 1196 e en 1333. Las fòrmas ancianas son lieu de Villecelle en 1570, Villacelle en 1639, Villecelle en 1770-72 (mapa de Cassini). Frank R. Hamlin considèra tanben que lo segond element representa una maison religiosa (latin cella)[5].

Sant Pèire de Rhèdes

modificar

Las fòrmas ancianas son ecclesia vocabulo S. Petri en 990, [ecclesia] de Redes en 1153, 1178, ecclesiam S. Petri de Redis cum capellis suis en 1159-1161, S. Petri de Redes en 1182, de Reddes en 1209, de Redes en 1216, prior de Redesio en 1323, prior de Reddis en 1351, prieur de Reddes en 1571, 1590, St Pierre de Redes, [village] de St Pierre où est une chapelle en 1740-60, St Pierre de Redes en 1770-72. Rèdes èra probablament una proprietat galloromana, del latin R(h)aetis, locatiu-ablatiu plural del nom etnic R(h)aetus, de sens « sortit de la província de Rhetia » o que pòt èsser un escais-nom[6].

Probablament ['rɛdes] ([ɛ] resultat regular de AE).

Istòria

modificar

Un còp èra, la glèisa parroquiala comuna als vilatges actuals d'Erépia, L'Amalon, las Airas e Lo Pojòl èra Sant Pèire de-Rhèdes, ara dins la comuna de L'Amalon.

En 1845, la comuna de Mourcairol (lo Morcairòl en occitan) dispareguèt, remplaçada per la de Las Airas. Lo masatge de Villecelle (en occitan, probablament Vilacèla), destacat del territòri de Las Airas, (o se se vòl del territòri de Morcairòl) ven comuna e pren lo nom de Lamalou-les-Bains en 1879 (L'Amalon en occitan) [7].

Administracion

modificar
Lista dels cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2017 2026 Guillaume Daléry divèrs drecha consultant AMO
març de 2014 2017 Philippe Tailland divèrs esquèrra retirat
març de 1989 2014 Marcel Roques UDF puèi Novèl Centre Deputat (1993-1997), conselhièr regional (1998-2010), cònsol de Bedarius (1977-1983), conselhièr general (1979-1993)
  1989      
Totas las donadas non son pas encara conegudas.
  • Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Sant Gervais; es ara del canton de Clarmont d'Erau.

Demografia

modificar
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 2586, totala: 2617
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
361 381

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
330 327 376 378 390 468 753 737 809

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
878 915 939 1 019 1 024 1 047 1 030 1 133 1 355

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
2 071
2 029
2 067
2 202
2 194
2 156
2 247
2 256
2 280
2 324
2009 2010
2 328
2 373
2 438
2 468
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • En 2018 la populacion èra de 2508 abitants e la densitat èra de 405,83 ab/km².

Luòcs e monuments

modificar

Personalitats ligadas amb la comuna

modificar

Veire tanben

modificar

Ligams extèrnes

modificar

Nòtas e referéncias

modificar
  1. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 380
  2. Frank R. Hamlin, Toponymie de l'Hérault, Dictionnaire Topographique et Étymologique, Éditions du Beffroi e Études Héraultaises, 2000, p. 205
  3. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 718
  4. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 159
  5. Frank R. Hamlin, Toponymie de l'Hérault, Dictionnaire Topographique et Étymologique, Éditions du Beffroi e Études Héraultaises, 2000, p. 428
  6. Frank R. Hamlin, Toponymie de l'Hérault, Dictionnaire Topographique et Étymologique, Éditions du Beffroi e Études Héraultaises, 2000, p. 328
  7. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=40128