Jean Alfred Villain-Marais, dich Jean Marais (Cherbourg, 11 de decembre de 1913 - Canas, 8 de novembre de 1998) foguèt un actor francés. Èra tanben realizador, escrivan, pintre, escultor, olièr e cascadaire. En 1993, Jean Marais recebèt un Cesar d'onor.

Retrach de Jean Marais per van Vechten en 1947

Biografia modificar

 
Signatura.

Enfança modificar

Quand Jean Marais aviá quatre ans, sa maire, alsaciana, decidiguèt de partir per París amb los seus dos filhs. Vivian fins alara a Cherbourg amb lo fraire e lo paire veterinari quand la maire decidiguèt de se separar. Èra absenta sovent, e lo pichon Jean li escriviá de letras mas èra la tanta que notava l'adreça sus l'envolopa. Comprenguèt mai tard que sa maire èra cleptomana e que fasiá de demoranças en prison. Èra escolan al licèu Condorcet. Jean Marais tornèt veire son paire sonque mai de quaranta ans aprèp, sens èsser segur qu'èra el vertadièrament.

A un filh adoptiu, Serge. Dins l'emission L'Invité du jeudi, difusada lo 26 d'abril de 1979 sus Antenne 2, Jean Marais contesta aquela informacion e anoncia que reconeguèt aquel enfant[1].

Debuta modificar

Comencèt coma figurant en 1933 dins los filmes de Marcel L'Herbier que jamai li ofriguèt mai. En 1937, manquèt lo concors d'intrada al Conservatòri d'art d'art dramatic de París e estudièt prèp de Charles Dullin, al teatre de l'Atelier. Descobriguèt las pèças classicas, ont jogava de ròtles de figuracion que li permetèron de financiar las leissons.

Jean Cocteau modificar

L'encontre amb Jean Cocteau en 1937, pendent una audicion per la mesa en scèna de sa nòva escritura d'Edip rei, marca lo vertadièr lançament de sa carrièra. Lo cineasta e dramaturg s'enamorèt del jove actor, que venguèt son amant, puèi son amic fins a la mòrt en 1963. Cocteau donèt a Jean Marais un ròtle mut dins Edip rei: Jean Marais aviá lo ròtle del Còr. Dins aquela pèça Marais apareis vestit de vetas, costum creat per Coco Chanel, amica de Cocteau. Lo ròtle es mut car Marais mestrejava pas encara pro sa votz pel teatre, la cigareta l'ajudèt a la transformar. Cocteau li escriguèt aviadament una pèça pel el: Les Parents terribles (1938), que li donèt la reconeissença de la profession.

En 1942 èra als costats de Viviane Romance dins l'adaptacion per Christian-Jaque de Carmen.

En 1943, joguèt un Tristan modèrne dins L'Éternel Retour de Jean Delannoy. Aguèt una viva altercacion amb lo critica artistic Alain Laubreaux, del jornal collaboracionista Je suis partout, que lo qualifiquèt de «L'homme au Cocteau entre les dents»[2] (aquela altercacion foguèt scenarizada dins Le Dernier Métro de François Truffaut) e afirma que deu son estatut pas qu'a las nautas relacions de Cocteau. Venguèt l'idòla de sa generacion.

En 1944, realizèt Renaud et Armide, mas la pèça foguèt victima d'una cabala, que seriá estat menada pels collaboracionistas, e s'arrestèt leu. Marais ganhèt encore en popularitat e venguèt un simbòl de resisténcia a l'occupant.

Aprèp la liberacion de París, en agost de 1944, Jean Marais s'engatgèt dins l'armada francesa e rejonguèt la 2a division blindada del general Leclerc.

A la fin de la Segonda Guèrra Mondiala, Cocteau escriguèt per el La Belle et la Bête, un filme fòrça dificil de realizar, e que degun i cresiá. Marais intrèt alara dins la legenda. En 1946, joguèt la pèça L'Aigle à deux têtes de Cocteau, puèi en 1949, dins un dels mai celèbres filmes de Jean Cocteau, Orphée.

A la fin dels ans 1940, intrèt a la Comédie-Française. N'èra a l'encòp comedian, metor en scèna e decorator. Èra lo primièr còp qu'una tala foncion foguèt donada a un tal jove comedian (aviá mens de 40 ans). Marais daissèt la Comèdia Francesa aprèp una altercacion amb lo director.

Joguèt amb las mai grandas vedetas femeninas: Les Chouans amb Madeleine Robinson, Ruy Blas amb Danielle Darrieux, Aux yeux du souvenir amb Jean Delannoy e Michèle Morgan.

Cambiament de registre modificar

Dins los ans 1950, s'alunhèt de Cocteau.

Joguèt per de grands cineastas que Luchino Visconti, Jean Renoir, Sacha Guitry.

1954 es l'an de son mai grand succés en sala amb Le Comte de Monte Cristo segonda adaptacion per Robert Vernay del roman d'Alexandre Dumas.

Partegèt en 1956 amb Ingrid Bergman la vedeta dins Elena et les Hommes de Jean Renoir.

Luchino Visconti l'engatgèt en 1957 per Nuits blanches.

En 1959, joguèt un darrièr còp amb Jean Cocteau, Le Testament d'Orphée ont a lo ròtle Edip. Marais quitèt Cocteau per un dançaire. Jean Cocteau moriguèt en 1963.

En 1959, André Hunebelle li prepausa de jogar Le Bossu amb Bourvil. Es lo començament d'una nòva carrièra. Ja èra popular, aqueles filmes mens intellectuals que los precedents li balhèron un nòu public.
Joguèt dins Le Capitan totjorn amb Bourvil e André Hunebelle puèis una seria de filmes de capa e espasa coma Le Capitaine Fracasse de Pierre Gaspard-Huit en 1961 o Le Masque de Fer d'Henri Decoin en 1962.

Coneguèt un autre succés amb la seria dels Fantômas (1964-1966) ont jogava lo doble ròtle del jornalista Fandor e de Fantômas. I realizèt d'esperel las acrobacias. Pr'amor l'afluéncia del public, Marais estimava qu'aqueles filmes an pas lo prestigi dels precedents. E mai, ja que deguèt partejar la vedeta amb Bourvil, èra per l'ora relegat al reng de primièr segond ròtle per Louis de Funès, qu'interpreta lo ròtle del comissari Juve. Decidiguèt alara que lo cinèma èra acadat per el, se retirèt al teatre.

En 1970, Jacques Demy li ofriguèt son darrièr grand ròtle dins Peau d'âne amb Catherine Deneuve.

Fin de carrièra modificar

 
Jean Marais en 1993, a la 18a ceremonia dels César

En 1973, sa darrièra collaboracion amb André Hunebelle dins Joseph Balsamo foguèt un succés. Apareguèt dins l'emission Italiques per parlar de Cocteau - Moretti, l'âge du verseau de Louis Nucera[3].

Jean Marais se retirèt en País Niçard a Cabris ont passèt un quinzanat d'ans (un baloard de la comuna prèp de l'ostal que demorava pòrta son nom) puèi a Valàuria ont practicava la terralha, l'escultura e lo teatre. Tengava un comèrci e una galariá d'art mercé a un parelh d'amics tornejaires.

Vèrs 1980, realizèt l'espectacle Cocteau Marais e venguèt lo gardian de l'òbra de Cocteau, sens aver legalement los dreches.

En 1988, enregistrèt la canson On oublie rien, de François Valéry e Gilbert Sinoué, per Franceval.

Pendent los ans 1980, joguèt al teatre (Don Diègue dins Le Cid, Le Roi Lear, Les Monstres sacrés) e qualques ròtle al cinèma (dins Parking de Jacques Demy e dins Les Misérables de Claude Lelouch). Joguèt son darrièr ròtle al cinèma dins Beauté volée de Bernardo Bertolucci en 1995, e al teatre en 1997, aquel del pastre Balthazar dins L'Arlésienne, a las Folies Bergère.

Escriguèt qualques libres que sas Memòrias, L'Inconcevable Jean Cocteau, ds contes e poèmas.

Coma escultor, realizèt, entre autres, una evocacion de Passe-murailles qu'es installat à Montmartre devant la maison où habitait Marcel Aymé, autor de la novèla eponima.

Jean Marais moriguèt a Canas lo 8 de novembre de 1998. Es enterrat dins lo cementeri de Valàuria, la vila dels tornejaires, ont passèt los darrièrs ans de sa vida.

Posteritat modificar

Jean Marais demora un dels rares actors a aver jamai amagat son omosexualitat. Dins sos filmes, es tanben un dels rares, amb Jean-Paul Belmondo, a aver gaireben totjorn executat d'esperel las seunas cascadas.

Filmografia complèta modificar

1933 - 1937 modificar

1941 - 1949 modificar

1950 - 1959 modificar

1960 - 1970 modificar

1975 - 1999 modificar

Modèl:Colonmas

Television modificar

Prèmis modificar

  • 1948: Nomenat al Bambi Awards del melhor actor per La Belle et la Bête (1946)
  • 1950 : Nomenat al Bambi Awards del melhor actor internacional per Ruy Blas (1948), L'aigle à deux têtes (1948) e Les Parents terribles (1948)
  • 1953 : Nomenat al Bambi Awards del melhor actor internacional per Nez de cuir (1952)
  • 1954 : Laureat del Bambi Awards del melhor actor internacional per Le comte de Monte-Cristo (1954)
  • 1955 : Laureat del Bambi Awards del melhor actor internacional per Si Versailles m'était conté (1954)
  • 1956 : Laureat del Bambi Awards del melhor actor internacional per Goubbiah, mon amour (1956)
  • 1958 : Nomenat al Bambi Awards del melhor actor internacional per Nuits blanches (1957)
  • 1960 : Nomenat al Bambi Awards del melhor actor internacional per Le Bossu (1959)
  • 1993 : Laureat del César d'Onor

Teatre modificar

Comédian modificar

Metor en scèna modificar

Discografia modificar

David et Goliath, Disque le petit ménestrel, 1968.

Bibliografia (fr) modificar

  • Yvan Foucart : Dictionnaire des comédiens français disparus, Mormoiron : Éditions cinéma, 2008, 1185 p. ISBN 978-2-9531-1390-7Error d'escript : lo modul « check isxn » existís pas.
  • Arnaud Lerch, Article "Jean Marais", in : Didier Eribon (dir.), Dictionnaire des cultures gays et lesbiennes, éd. Larousse, Paris, 2003
  • Hommage à Jean Marais, héros romantique d'aujourd'hui, sous la direction de Daniel Marchesseau, cat. exp. Musée de la Vie romantique, Paris, 1999
  • Bertrand Meyer-Stabley, Cocteau-Marais, les amants terribles, Éditions Pygmalion, Paris, 2009

Notas e referéncias modificar

  1. Photo de Serge Villain-Marais
  2. L'òme al Cocteau entre las dents
  3. Italiques, segonda cadena de l'ORTF, lo 28 de septembre de 1973.

 

Wikimedia Commons prepausa de documents multimèdia liures sus Jean Marais.