Granhòs

Granhòs (Grignols en francés) es una comuna occitana de Vasadés, en Gasconha, administrada pr'au departament de Gironda de la region de Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Granhòs
Grignols

L'ostau de comuna, l'ostau comunau (« meria »).

Armas

Geografia fisica

Coordenadas

44° 23′ 15″ N, 0° 02′ 35″ O

Superfícia

22,70 km²

Altituds
· Maximala
· Mejana
· Minimala

166 m
140 m
59 m

Geografia politica

Gasconha Vasadés

Vasadés (centrau)

França

Lengon

Lo Sud Gironda (caplòc deu Canton de Granhòs avant 2015)

Intercom
243301231

CC deu Vasadés

Cònsol

Françoise Dupiol-Tach
(2020-2026)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2019)

1 197 ab.

Evolucion de la populacion

1 205 ab.

Densitat

50,84 ab./km²

Autras informacions

Gentilici

Grignolais, Grignolaises (en francés)

Còde postal

33690

Còde INSEE

33195

Geografia

Comunas a l'entorn.

Perimètre deu territòri

Comunas confrontantas de **Granhòs**
Sigalens		Cocumont (Òut e Garona)
Cauvinhac, Macelhas		Romestanh (Òut e Garona)
Silhàs		Corts

Toponimia

Granhòs

Dauzat e Rostaing donan la medisha origina que per Granhòu (Dordonha) : lo latin graneolum, « granèir » ^[1]. Bénédicte Boyrie-Fénié constata que las fòrmas ancianas, en latin, Grinolio (Bernardus de ~), en 1299, Grinolum, en 1307-1317, e la prononciacion actuala s'opausan a aquera interpretacion. Dona la preferéncia au nom de persona Granius, associat au sufixe aquitanic -òtze. La fòrma oficiala patiré de l'analogia dab l'omonime perigòrd (en francés, lo nom es lo medish : Grignols) ^[2].

Adara, cau har quauques remarcas :

la prumèira atestacion en gri- deu vilatge de Granhòu (Dordonha) es leugèirament posteriora a l'atestacion Grinolio (Bernardus de ~);
si las fòrmas ancianas son en contradiccion dab graneolum, qui donaré *Granhòu, ec son enqüèra mèi dab Granius + -òtze e dab la prononciacion modèrna;
encara pus important, Bénédicte Boyrie-Fénié sembla ignorar totalament l'existéncia deu vilatge e parròpia de Flaujac, talament près de Granhòs que ha adara partida de son aglomeracion.

Flaujac deu derivar com los autes vilatges d'aqueth nom de Flavius + acum. Seré donc ua formacion antica, tot com Granius + -òtze. Com imaginar que dus vilatges, a 300 m de distància, agossen poscut co-existir atau pendent 20 sègles ? Un deus dus auré absorbit l'aute, mèi que mèi a las epòcas de depression demografica e lo quite sovenir se'n seré perdut. Com Granhòs èra pas parròpia, la conclusion s'impausa : un vilatge antic dab lo sufixe -òtze a jamèi existit a Granhòs. Justament, Bénédicte Boyrie-Fénié nòta, en citant Gerhard Rohlfs, que la frequéncia maximala deus noms en -òs es en Vasadés. Lo nom de la vila auré coneishut l'influéncia analogica deus noms en -òs, o tot simplament *Granhòus, per erosion fonetica, auré menat a Granhòs.

Justament, sembla ben que Granhòs sia ua aglomeracion creada a l'Edat Modèrna (principalament) a costat de son castèth e desvolopada gràcias a la construccion deu camin gran Vasats-Castèlgelós, actuau RD 655 ^[3] e non pas un vilatge aquitanic. Èra dejà l'opinion d'O'Reilly ^[4]. Au mens una atestacion anciana es pas la d'un vilatge, mès la d'una persona. Lo nom de Granhòus seré lo nom de la familha nòbla propietària deu castèth. La realitat medievala en occitan deu nom que las atestacions latinas Grinolio e Grinolium temptavan de representar es enqüèra a determinar (mès perqué pas *Grinòlh o *Grinolh ?). L'origina d'aqueth nom demòra a explicar (en relacion dab grinon, grenon, guinhon , « mostacha » ?).

Flaujac

Lo nom de Flaujac ven d'un nom d'òme latin, Flavius dab lo sufixe acum ^[5], latinizacion d'un sufixe celtic *ako-. Flaujac èra donc una granda propietat gallo-romana qu'avè per mèste Flavius.

A l'origina, lo nom de Flavius (de flavus, « jaune, gròc »), èra donat a una persona peublonda.

Istòria

La particularitat de Granhòus es d'amassar sheis ancianas parròpias :

Flaujac (Granhòs)
Ausac
Campin
Campòt, on es entarrat l'autor gascon Francés Labòrda
Sadirac
Sent Lobèrt de l'Otranja

Flaujac es lo nom d'un vilatge situat au bòrn de l'aglomeracion actuala de Granhòs. Granhòs es probablament ua aglomeracion creada a l'Edat Modèrna (principalament) en prolongament de l'alèia de son castèth e desvolopada gràcias a fèiras e mercats sus son feriau (l'administracion reiala autoriza las fèiras deu 17 de genèir e deu 25 de novembre e un mercat cada dimècres) e a la construccion deu camin gran Vasats - Castèlgelós, actuau RD 655 ^[6]. Mès Granhòs èra pas parròpia : la parròpia èra Sent Pèir de Flaujac.

A la Revolucion, las parròpias Sent Pèir de Flaujac (dont Granhòs dependé), Sent Martin de Glairós ([glej'rus]) e son annèxa, Sent Miquèu de Campinh, Sent Joan d'Ausac e son annèxa, Sent Andriu de La Cotura, Saint-Christophe (nom francés) de Romestanh, Nòsta Dòna de Sadirac e son annèxa, Saint-Sylvestre (en francés), Sent Martin de Monclaris (nom francés), Saint-Jean du Mazerol (en francés) formè la comuna de Granhòs. En 1851, la comuna de Granhòs ho desmembrada de sa seccion de Glairós per formar ua partida de la comuna de Sigalens ^[7].

Administracion

Lista deus cònsols successius
Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
mai 2019	2026	Françoise Dupiol-Tach
març 2008	mai 2019 (demission)	Jean-Pierre Baillé	UMP, LR	conselhèir generau (2008-2015)
març 2001	2008	Jean-Jacques Coustolle	PS
	2001
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

Granhòs èra canton dinc a la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015; es adara deu canton deu Sud-Gironda.

Demografia

modificar « persona »
v · d · m

Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 1154, totala: 1215

1 315

1 405

1 429

1 668

1 667

1 773

1 735

1 695

1 749

1 872

1 832

1 902

1 835

1 800

1 801

1 668

1 733

1 677

1 634

1 513

1 561

1 443

1 442

1 354

1 326

1 350

1 366

1 333

1 266

1 195

1 130

1 063

1 058

1 078

1 080

1 112
1 139

2009

2010

1 115
1 141

1 124
1 150

Fonts

Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE

Evolucion de la populacion 1962-2008

Lòcs e monuments

Personalitats ligadas dab la comuna

Véser tanben

Comunas de Gironda

Ligams extèrnes

Nòtas

↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 333
↑ Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Gironde, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2008, p. 162
↑ https://web.archive.org/web/20160707073450/http://grignols.fr/z/site.php?act=1_1
↑ Abbé Patrice-John O'Reilly, Essai sur l'histoire de la ville et de l'arrondissement de Bazas, 1840, p. 365 https://books.google.fr/books?id=vF1HAAAAYAAJ&dq=&as_brr=3&hl=fr&pg=PA352&redir_esc=y#v=onepage&q=&f=false
↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 290, citat per los autes Flaujacs
↑ https://web.archive.org/web/20160707073450/http://grignols.fr/z/site.php?act=1_1
↑ Historique des communes, p. 24, sur GAEL (Gironde Archives en ligne) des Archives départementales de la Gironde

Portau de Gasconha

[1] Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 333

[2] Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Gironde, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2008, p. 162

[3] ttps://web.archive.org/web/20160707073450/http://grignols.fr/z/site.php?act=1_1

[4] Abbé Patrice-John O'Reilly, Essai sur l'histoire de la ville et de l'arrondissement de Bazas, 1840, p. 365 https://books.google.fr/books?id=vF1HAAAAYAAJ&dq=&as_brr=3&hl=fr&pg=PA352&redir_esc=y#v=onepage&q=&f=false

[5] Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 290, citat per los autes Flaujacs

[6] ttps://web.archive.org/web/20160707073450/http://grignols.fr/z/site.php?act=1_1

[7] Historique des communes, p. 24, sur GAEL (Gironde Archives en ligne) des Archives départementales de la Gironde

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]