Vilatge d'Occitània

Granhòs (Grignols en francés) es una comuna occitana de Vasadés, en Gasconha, administrada pr'au departament de Gironda de la region de Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Granhòs
Grignols
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
L'ostau de comuna, l'ostau comunau (« meria »).
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 44° 23′ 15″ N, 0° 02′ 35″ O
Superfícia 22,70 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
166 m
140 m
59 m
Geografia politica
País  Gasconha Vasadés
Contrada Vasadés (centrau)
Estat Bandièra de França França
Region
75
Navèra Aquitània
Departament
33
Gironda Escut de la Gironda
Arrondiment
333
Lengon
Canton
3325
Lo Sud Gironda (caplòc deu Canton de Granhòs avant 2015)
Intercom
243301231
CC deu Vasadés
Cònsol Françoise Dupiol-Tach
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2019)
1 197 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

1 205 ab.
Densitat 50,84 ab./km²
Autras informacions
Gentilici Grignolais, Grignolaises (en francés)
Còde postal 33690
Còde INSEE 33195

Geografia modificar

 
Comunas a l'entorn.

Perimètre deu territòri modificar

Toponimia modificar

Granhòs modificar

Dauzat e Rostaing donan la medisha origina que per Granhòu (Dordonha) : lo latin graneolum, « granèir » [1]. Bénédicte Boyrie-Fénié constata que las fòrmas ancianas, en latin, Grinolio (Bernardus de ~), en 1299, Grinolum, en 1307-1317, e la prononciacion actuala s'opausan a aquera interpretacion. Dona la preferéncia au nom de persona Granius, associat au sufixe aquitanic -òtze. La fòrma oficiala patiré de l'analogia dab l'omonime perigòrd (en francés, lo nom es lo medish : Grignols) [2].

Adara, cau har quauques remarcas :

  • la prumèira atestacion en gri- deu vilatge de Granhòu (Dordonha) es leugèirament posteriora a l'atestacion Grinolio (Bernardus de ~);
  • si las fòrmas ancianas son en contradiccion dab graneolum, qui donaré *Granhòu, ec son enqüèra mèi dab Granius + -òtze e dab la prononciacion modèrna;
  • encara pus important, Bénédicte Boyrie-Fénié sembla ignorar totalament l'existéncia deu vilatge e parròpia de Flaujac, talament près de Granhòs que ha adara partida de son aglomeracion.

Flaujac deu derivar com los autes vilatges d'aqueth nom de Flavius + acum. Seré donc ua formacion antica, tot com Granius + -òtze. Com imaginar que dus vilatges, a 300 m de distància, agossen poscut co-existir atau pendent 20 sègles ? Un deus dus auré absorbit l'aute, mèi que mèi a las epòcas de depression demografica e lo quite sovenir se'n seré perdut. Com Granhòs èra pas parròpia, la conclusion s'impausa : un vilatge antic dab lo sufixe -òtze a jamèi existit a Granhòs. Justament, Bénédicte Boyrie-Fénié nòta, en citant Gerhard Rohlfs, que la frequéncia maximala deus noms en -òs es en Vasadés. Lo nom de la vila auré coneishut l'influéncia analogica deus noms en -òs, o tot simplament *Granhòus, per erosion fonetica, auré menat a Granhòs.

Justament, sembla ben que Granhòs sia ua aglomeracion creada a l'Edat Modèrna (principalament) a costat de son castèth e desvolopada gràcias a la construccion deu camin gran Vasats-Castèlgelós, actuau RD 655 [3] e non pas un vilatge aquitanic. Èra dejà l'opinion d'O'Reilly [4]. Au mens una atestacion anciana es pas la d'un vilatge, mès la d'una persona. Lo nom de Granhòus seré lo nom de la familha nòbla propietària deu castèth. La realitat medievala en occitan deu nom que las atestacions latinas Grinolio e Grinolium temptavan de representar es enqüèra a determinar (mès perqué pas *Grinòlh o *Grinolh ?). L'origina d'aqueth nom demòra a explicar (en relacion dab grinon, grenon, guinhon , « mostacha » ?).

Flaujac modificar

Lo nom de Flaujac ven d'un nom d'òme latin, Flavius dab lo sufixe acum [5], latinizacion d'un sufixe celtic *ako-. Flaujac èra donc una granda propietat gallo-romana qu'avè per mèste Flavius.

A l'origina, lo nom de Flavius (de flavus, « jaune, gròc »), èra donat a una persona peublonda.

Istòria modificar

La particularitat de Granhòus es d'amassar sheis ancianas parròpias :

  • Flaujac (Granhòs)
  • Ausac
  • Campin
  • Campòt, on es entarrat l'autor gascon Francés Labòrda
  • Sadirac
  • Sent Lobèrt de l'Otranja

Flaujac es lo nom d'un vilatge situat au bòrn de l'aglomeracion actuala de Granhòs. Granhòs es probablament ua aglomeracion creada a l'Edat Modèrna (principalament) en prolongament de l'alèia de son castèth e desvolopada gràcias a fèiras e mercats sus son feriau (l'administracion reiala autoriza las fèiras deu 17 de genèir e deu 25 de novembre e un mercat cada dimècres) e a la construccion deu camin gran Vasats - Castèlgelós, actuau RD 655 [6]. Mès Granhòs èra pas parròpia : la parròpia èra Sent Pèir de Flaujac.

A la Revolucion, las parròpias Sent Pèir de Flaujac (dont Granhòs dependé), Sent Martin de Glairós ([glej'rus]) e son annèxa, Sent Miquèu de Campinh, Sent Joan d'Ausac e son annèxa, Sent Andriu de La Cotura, Saint-Christophe (nom francés) de Romestanh, Nòsta Dòna de Sadirac e son annèxa, Saint-Sylvestre (en francés), Sent Martin de Monclaris (nom francés), Saint-Jean du Mazerol (en francés) formè la comuna de Granhòs. En 1851, la comuna de Granhòs ho desmembrada de sa seccion de Glairós per formar ua partida de la comuna de Sigalens [7].

Administracion modificar

Lista deus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
mai 2019 2026 Françoise Dupiol-Tach    
març 2008 mai 2019 (demission) Jean-Pierre Baillé UMP, LR conselhèir generau (2008-2015)
març 2001 2008 Jean-Jacques Coustolle PS  
  2001      
Totas las donadas son pas encara conegudas.
  • Granhòs èra canton dinc a la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015; es adara deu canton deu Sud-Gironda.

Demografia modificar

modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 1154, totala: 1215
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
1 315 1 405 1 429 1 668 1 667 1 773 1 735 1 695 1 749

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
1 872 1 832 1 902 1 835 1 800 1 801 1 668 1 733 1 677

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
1 634 1 513 1 561 1 443 1 442 1 354 1 326 1 350 1 366

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
1 333
1 266
1 195
1 130
1 063
1 058
1 078
1 080
1 112
1 139
2009 2010
1 115
1 141
1 124
1 150
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


Lòcs e monuments modificar

Personalitats ligadas dab la comuna modificar

Véser tanben modificar

Ligams extèrnes modificar

Nòtas modificar

  1. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 333
  2. Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Gironde, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2008, p. 162
  3. https://web.archive.org/web/20160707073450/http://grignols.fr/z/site.php?act=1_1
  4. Abbé Patrice-John O'Reilly, Essai sur l'histoire de la ville et de l'arrondissement de Bazas, 1840, p. 365 https://books.google.fr/books?id=vF1HAAAAYAAJ&dq=&as_brr=3&hl=fr&pg=PA352&redir_esc=y#v=onepage&q=&f=false
  5. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 290, citat per los autes Flaujacs
  6. https://web.archive.org/web/20160707073450/http://grignols.fr/z/site.php?act=1_1
  7. Historique des communes, p. 24, sur GAEL (Gironde Archives en ligne) des Archives départementales de la Gironde