Debats sus la retirada del Reialme Unit de l'Union europèa

Aqueste article tracta d'un eveniment recent o en cors, e se pòt que las informacions que conten rendan pas compte dels darrièrs desvolopaments sul subjècte. Esitetz pas a metre la pagina a jorn e a diversificar las fonts d'informacions.

La possibilitat d'una retirada del Reialme Unit de l'Union europèa (UE) es sovent mencionada dins los cercles politics britanics e europèus. Conegut coma lo « Brexit » (compausat dels mots Britain « Grand Bretanha » e exit  « sortida » : sortida del Reialme Unit de l'Union europèa)[1]. L'oposicion a l'integracion europèa es presenta al Reialme Unit dempuèi lo començament de l'integracion a la Comunautat economica europèa (CEE) dins los ans 1970; mas pren progressivament d'importança pendent las decennias seguentas, alara qu'a la CEE se substituís una estructura mai organizada, l'Union europèa. Una bona partida del debat se fonda sus de donadas e projeccions economiqcas e financièras: una de las questions centralas es aquela de saber se lo Reialme Unit auriá mai de ganhar fòra de l'Union europèa qu'al dedins[1],[2]. Aquela question al sen de la societat britanica se realiza en diferents referendums: un primièr en 1975, ont los Britanics decidisson de se mantenir dins la Comunautat economica europèa (CEE), e un segond en 2016, que los Britanics decidisson de quitar l'Union europèa amb 51,9 % dels vòtes[3] exprimits.

Localizacion del Reialme Unit (en jauna) al respècte l'Union europèa (en blau).

Aquel referendum provòca la demission del Primièr ministre David Cameron (que li succedís Theresa May) e la creacion d'un secretari d'Estat a la sortida de l'Union europèa, qu'a aquel pòste es nomenat David Davis. Jean-Claude Juncker, president de la Comission europèa, confia a Michel Barnier la supervision de las negociacions per venir.

Istoric modificar

Referendum de 1975 sul manten del Reialme Unit dins las Comunautats europèas modificar

 
Margaret Thatcher sostent en 1975 l'intrada dins la CEE. Quinze ans mai tard, la question europèa es indirectament a l'origina de sa casuda.

Alara que lo Reialme Unit intègra la Comunautat economica europèa en 1973, un primier referendum i es organizat en 1975 per determinar se lo país deu demorar al sen d'aquel mercat comun, en conformitat al manifèst electoral del Partit trabalhista de 1974[4]. Pasmens se lo govèrn trabalhista d'Harold Wilson sosten oficialament lo manten dins la CEE, amb lo sosten de la partida de l'Oposicion conservatritz dirigéida per Margaret Thatcher — aquela aviá tanben aprovat l'adésion a la CEE[5], los trabalhistas son divisats sus aquela question e fòrça d'entre eles (tanben unes membres del Cabinet) fan campanha pel « non »[4], tanben coma las grandas centralas sindicalas, una partida dels conservators e dels partits nacionalistas coma loe partit unionista d'Ulster o encara lo partit nacional escocés. Lo resultat es fa pasmens pas d'apellacion, que 67,2 % dels votants se pronóncina en favor del « òc »[6].

En 1983, lo manifèst del Labour reclama un retracha de la Comunautat economica europèa; lo partit a dempuèi radicalament cambiat son apròche (pasmens se los Lib Dems demoran fins ara lo partit britanic lo mai proeuroèu)[7].

Resultats del referendum de 1975 sul manten del país dins la CEE
Responsa Voces %
  Òc 17 378 581 67,09 %
  Non 8 470 073 32,70 %
Total (participacion: 64,5 %) 25 903 194 100,00 %

Referendum de 2016 sus la sortida del Reialme Unit de l'Union europèa modificar

 
David Cameron prepausa en 2013 un referendum sul manten dels Britanics dins l'UE.

En genièr de 2013, lo Primièr ministre David Cameron prepausa un referendum sul manten del Reialme Unit dins l'Union europèa abans l'an 2017[8] s'es de nòu elegit.

Après la victòria dels Conservators a las eleccions generalas de 2015 (parlamentàrias), la premsa internacionala indica qu'un retrach del Reialme Unit de l'Union europèa se fa mai probable[9],[10],[11]. Es tanben anonciat que Deutsche Bank, mai importanta banca alemanda, estudia fòrça seriosament la possibilitat d'un retrach del Reialme Unit de l'Union europèa[12].

Lo 21 de mai de 2015, lo jornal The Guardian recep çò que pretend èsser una copia de documents intèrnes e secrets de la banca d'Angletèrra que fan estat de las analisis realizadas pel compte d'aquela sus las consequéncias economicas de la retirada del Reialme Unit. Mai, aqueles documents contenon de recomandacions sul biais d'esquivar las questions dels jornalistas[13].

Al primièr trimestre de 2016, David Cameron e son govèrn menan una seria de negociacions amb las institucions europèas sus de concessions que poiriá acordar l'UE al RU, en escambi d'una posicion del govèrn britanic en favor del manten dins l'UE[14]. Un collectiu se formèt per reclaaer un referendum per trencar aquela question: Let Britain decide (« Daissatz la Grand Bretanha causir »)[15].

Lo Partit per l'Independéncia del Reialme Unit (UKIP), un dels partits politics mai eurocepticisme del país, milita activament per sa retirada de l'UE. Lo 19 de febrièr de 2016, de vèspre après 24 oras de debat, le Conselh europèu adòpta un projècte de decision permetent d'autejar un « estatut especial » al RU se demòra dins l'UE[16]. Lo 21 de febrièr de 2016, Boris Johnson, cònse de Londres, pren posicion en favor d'una sortida del RU de l'UE[17]. Lo 5 de març de 2016, John Longworth, director de la Cambra de comèrci britanica pren position en favor de la sortida del RU de l'UE, çò que li val une suspension per violacion de neutralitat a causa de la très granda division dels membres de la Cambra sus aquela question[18],[18]. Lo 9 de març de 2016, lo tabloide britanic The Sun afirma en primièra que la reina Elisabèt II sostendriá lo « Brexit ». Negant aquelas afirmacions e remembrant que la reina es politicament neutra, lo palais de Buckingham sasiguèt sul còp l'instança de regulacion de la premsa après la parucion de l'article[19].

Le segond referendum sul manten del Reialme Unit dins l'Union europèa se debanèt lo 23 de junh de 2016[20],[21].

Resultats del referendum de 2016 sus la sortida del Reialme Unit de l'UE
Responsa Voces %
  Demorar membre de l'Union europèa 16 141 241 48,11 %
  Se quitar de l'Union europèa 17 410 742 51,89 %
Total (participacion : 72,2 %) 33 551 983 100,00 %

Lo « Brexit » ganha dins un reialme divisat, los Britanics avent votat à 51,9 % per una sortida de l'Union europèa amb un fòrt contraste geografic e per classa d'edat; se las grandas vilas, l'Escòcia e l'Irlanda del Nòrd an majoritàriament votat per demorar dins l'UE, gaireben totas las regions d'Anglatèrra e del País de Galas se prononcièron per ne sortir. Aquel vòte mena lo Primièr ministre Cameron a demissionar lo 13 julhet de 2016. Al subjècte de las diferentas classas d'edat, los joves en majoritat votèron pel manten, al contrari pels mai vièlhs. Atal 66 % dels 18-24 ans votèron in, 52 % pels 25-49 ans e al contrari, 58 % dels 50-64 ans causiguèron out, e 62 % dels mai de 65 ans[22].

Per Andrew McGill, malgrat de sondatges de las sortidas de las urnas e de l'insistança dels medias a soslinhar un vòte pel brexit de las classas mai vielhas e de revenguts faises e pel remain de las classas mai jovas e de revengut mai nauts, existís de correlacions mai pertinentas. Mòstra que lo rapòrt amb l'edat es teunhe. Pasmens, constata una fòrta correlacion entre lo nivèl d'educacion, la talha de las aglomeracions, la preséncia d'imigrats e lo vòte pel remain. Fa aparéisser tanben que los parelhs maridats avent d'enfants aguèron tendéncia a votar fòrça mai pel brexit que los celibataris[23].

Procedura modificar

Pas cap de membre jamai se quitèt l'Union europèa (o sos equivalents istorics). En 1975, lo Reialme Unit votèt pel manten al sen de las Comunautats europèas. Tres exterritòris de membres de l'UE pasmens se ne: Argeria (1962), Groenlàndia (1985) e Sant Bartomieu (2012); los dos darrièrs venent de païses e territòris d'otra mar associats a l'Union europèa.

Abans l'intrada en aplicacion du tractat de Lisbona lo 1èr de decembre de 2009, pas cap de disposicion del tractat ne precisava expressament la possibilitat per un Estat membre de se retirar volontàriament de l'UE. Lo tractat de 2004 establissent une constitucion per l'Euròpa aviá previst que tot Estat membre pòt se retirar volontàriament de l'Union europèa; disposicion utilizada en integral dins aquel tractat coma article 50.

Aquel article formaliza la procedura de retrirada establissent que cada Estat membre pòt notificar al Conselh europèu (CE)[24] son desir de se retirar. Un periòde de negociacions comença alara entre l'Estat en retirada e lo Conselh sus las modalitats de separacion. Sens acòrdi efectiu dins los dos ans, los tractats europèus ne son pas pus aplicables a l'Estat, levat se lo CE decidís de biais unanim, en acòrdi amb l'Estat membre, de prorogar aquel delai.

Los Estats constituaissents de l'UE demorants deuran tanben negociar los impactes d'aquela partença suls budgèts, drechs de vòte e politicas europèas.

Enjòcs debatuts avent lo referendum de 2016 modificar

Consequéncias economicas e financièras modificar

Une bona partida del debat britanic se situa suls efièchs (avantatjoses e inconvenients) qu'una retirada de l'UE auriá sul Reialme Unit. Lo Centre for European Reform publica en genièr de 2014 un rapòrt analisant per exmple los possibles impactes sus las performanças comercialas britanicas se lo Reialme Unit deuriá se quitar de l'Union[2].

Nigel Farage, lo dirigent sortent del Partit per l'independéncia del Reialme Unit, estima que lo RU pòt prosperar economicament fòra de l'Union europèa se lo govèrn britanic adòpta una politica d'imigracion mai restrictiva[25].

L'entrepresa europèa Airbus fa saber que riscariá de tornar sul sieus investiments e capacitats de produccion al RU se vendriá a sortir de l'Union européenne[26]. Ford e BMW tanben avertiguèroon lo govèrn britanic contre d'efièch possibalement fòrça nefasts per l'industria britanica d'una sortida de l'UE[27].

Mai d'una organizacions estiman que sortir de l'Union europèa menariá a un apauriment del Reialme Uni. Lo think tank Open Europe (en) Catégorie:Article contenant un appel à traduction en anglais chifra aquela pèrda a un total de 2,23 % del PIB britanic en 2030[25]. La Confederation of British Industry, organizacion patronala mai importanta del realme, estima que l'apartenença a l'Union europèa representa un benefici de 5 % del PIB britanic[28]. Son representant, Mike Rake, considèra que « per l'ora, pas degun ofriguèt d'alternativa credibla al fach d'èsser membre de l'UE[29]. »

Lo 12 de junh de 2015, l'agéncia de notacion Standard & Poor's (la sola que balha encara al Reialme Unit son AAA) evalua sa perspectiva d'« estable » a « negatiu », indicant que lo referendum sus la sortida de l'Union representa « un risc per las perspectivas de creissença del país[30]. »

Pauc abans lo referendum de 2016 portant sul manten o la retrirada del país dins l'UE e donc de sa plaça al sen de las institucions europèas e las relacions que lo Reialme Unit manten amb los autres Estats membres, lo Tresaur britanic, encargat de realizar de finanças publicas e de politicas economicas, publica un rapòrt sus las consequéncias de cort tèrme d'un « Brexit » (2016-2017)[31], estimant que « aquò provocariá una recession pendent un an [...], sus dos ans, la creissença dels produch interior brut (PIB) seriá reducha de 3,6 punts al respècte de çò qu'auriá estat demorant dins l'UE, 500 000 emplecs serián perduts, la liura esterlina bassariá de 12%, lo prètz de l'immobilièr de 10% e los salaris reals mejans recularián de 3% » [32],[33].

Aquel scenari presenta en conferéncia de premsa lo 23 de mai de 2016 pel cancelièr de l'escaquièr, George Osborne, es la version moderada del rapòrt ont lo pièger scenari misa sus una reculada de 6 punts de PIB e 800000 emplecs destruits en dos ans[34]. Per David Cameron, « lo 23 de junh, los Britanics fa fàcia a una causida clara: la seguretat economica amb un vòte per demorar, o un salt dins lo desconegut que costariá d'emplecs e aumentariá los preses »

Pendent lo somalh de 2016 al Japon, los dirigents del Grop dels Set avertiguèron contra una sortida del Reialme Unit de l'Union europèa, considerant qu'un tal scenari « abocariá la tendéncia a una expension del comèrci mondial e de l'investiment, atal que d'emplecs que crean, e seriá un risc novèl per la creissença[35]. »

Consequéncias diplomaticas internacionalas modificar

Lo ministre als Afars europèus de Norvègia (Estat non membre de l'Union europèa mas fasent partida de l'espaci economic europèu) estima en mai de 2015 que lo Reialme Unit perdriá de son influéncia diplomatica – per exemple sus las negociacions comercialas – s'e se quitariá de l'Union europèa[36].

Los Estats Units d'America, qui son fòrça pròches diplomaticament del Reialme Unit, tanben faguèron saber qu'èran de lors intereses d'aver lo Reialme Unit dins l'Union europèa[37], del meteis pel Japon mejan son primièr ministre, Shinzō Abe[38]. Pels economistas norvegians, país que la populacion per dos còps rebutèt per referendum una adesion a la CEE (en 1972) puèi a l'UE (en 1994), la sortida del Reialme Unit de l'UE lo descargariá pas dels reglaments, directivas e decisions votadas a Brussèlas per poder comerçar amb l'UE, al sen de l'EEE[39].

Lo secretari general de l'OTAN Jens Stoltenberg s'èra prononciat en junh de 2016 contra un « Brexit », estimant que fariá corrir lo risc de « mai d'instabilitat » dins un mond ja marcat, segon el, per « fòrça menaças »[40].

Consequéncia sus l'estatut d'Escòcia modificar

Un argument important dels antiindépendantistas britanics pendent los debats sul referendum d'independéncia d'Escòcia foguèt afirmar qu'una Escòcia venguda independanta seriá exclusida de l'Union europèa e deuriá subir un long procediment per sa reintagracion. aquela afirmacion foguèt confirmada per José Manuel Barroso, ancian president de la Comission europèa. Lo SNP estima donc qu'una retirada del Reialme Unit de l'Union europèa justificariá la tenguda d'un nòu referendum dins l'optica pels Escoceses de demorar o de tornar dins l'UE[41],[42],[43],[44],[45],[46],[47] amb las seguidas qu'aquò implica sus l'apartenença d'Escòcia al Reialme Unit.

Consequéncias sus l'estatut de l'Irlanda del Nòrd modificar

Una sortida del Reialme Unit, e donc de l'Irlanda del Nòrd, de l'Union europèa, poiriá aver de consequéncias sus l'acòrdi del Divendre sant, signat en 1998 e acaban lo trobles politics qu'agitèron la província pendet 30 ans. Mai la region beneficièt de mai d'1 miliard d'èuros de fons estructurals europèus destinats a promòure la patz. Lo subjècte demora sensible en Irlanda del Nòrd, ont unes unionistas s'opausèron per la violéncia a tota idèa d'evolucion de l'estatut de la província.

Las relacions economicas entre l'Irlanda del Nòrd e la Republica d'Irlanda venguèron fòrça prigonds, e mai amb de familhas vivent de cada costat de la frontièra. Als axes routièrs màger cal apondre fòrça punts de passatge sus de carrièras pichonas sens pas cap d'indicacion de cambiament d’Estat. Unes observators crenhon un retorn dels contraròtles a la frontièra entre lo nòrd e lo sud de l'illa[48].

Consequéncia sul senhoratge de Gibartar modificar

Per que Gibartar se trapa en Euròpa continentala, en cas de « Brexit », lo govèrn d'Espanha prepausa, lo 7 de junh de 2016, que lo territòri benlèu siá plaçat jos un regim de cosenhoratge (coma l'Andòrra) amb lo reialme d'Espanha[49].

Consequéncias sus l'Union europèa modificar

Repercussions sur l'Union europèa e sos membres modificar

 
Manifestacion d'oposicion al Brexit a Roma, lo 19 de junh de 2016

Per unes òmes politics europèus, lo « Brexit » fa crénher una possibla « desmembrament del projècte europèu » e testimònia de la reticéncia d'una partia de l'opinion publica e d'uns partits politics e Estats membres a una Euròpa mai federalista[50],[51]. Malgrat son ròtle màger dins la vida politica e economica europèa, lo Reialme Unit participa pas a l'espaci Schengen ni a la zona èuro, nimai l'union bancària e mai la quita partida del govèrn trabalhista oposat a la sortida del Reialme Unit de l'Union se mòstra ostila a l'aument del ròtle de Brussèlas dins lors afars interiors. Aquel sentiment tanben existís dins la pojada dels partits populistas que lo rebut de l'UE, de las sieunas institucions e dels sieus principis venguèt un dels tèmas màger de campanha[52],[53].

Al nivèl economic, lo Reialme Unit es la segonda poténcia europèa reire Alemanha e son comèrci es subretot orientat cap a l'Euròpa continentala; en cas de sortida del país del mercat comun, aquel vendriá desestabilizada e un nòu equilibri dels escambis se deuriá trobar (flus de merças, de servicis, de trabalhadors, d'investiments, eca)[51]. Las grandas plaças financièras europèas poirián beneficiar del transferiment d'activitats de la Ciutat de Londres per exemple cap a Francfòrt de Men e París[53].

Relacions possiblas amb l'Union europèa après lo « Brexit » modificar

Segon l'article 50 du traité de l'UE, lo Reialme Unit aurián un periòde de negociacion de dos ans a partir de l'anóncia de sa retirada per tornar negociar son accès al mercat comun europèu que comptava per 45% de las exportacions britanicas en 2015[32]. Se los Britanics decidirián de sortir de l'UE, las relacions del RU amb l'UE poirán prene mai duna formas: pas cap associacion particulara, demorar un membre de l'EEE tornent venir membre de l'Associacion europèa de liure escanbi (AELE), o negociar d'acòrdis sectorials independents los uns dels autres, e directament amb l'UE, coma o fa Soïssa[54].

Lo , Jean-Claude Juncker nomena Michel Barnier (ancian vice president de la Comission europèa), negociator en cap responsable del grop de trabalh de la Comission encargada de la preparacion e de la conducha de las negociacions amb lo Reialme Unit al títol de l'article 50 del TUE. Segon los resultats del referendum sus l'apartenença del Reialme Unit a l'Union europèa, Michel Barnier deurà preparer e dirigir las negociacions de la possibla retirada del Reialme Unit de l'Union europèa. Intra en foncions lo 1èr d'octobre de 2016[55].

Lo govèrn britanic indiquèt que comptava invocar l'article 50 del tracta de Lisbona al començament de 2017[56].

Autres enjòcs e subjècte de debats modificar

La question dels drechs LGBT foguèt abordada pendent la campanha del « Brexit ». Boris Johnson critiquèt per exemple las legislacions d'unes païses d'Euròpa orienala, declarant que la Grand Bretanha deuriá « tornar prene lo contraròtle suls subjècte LGBT coma lo rèste »[57]. Sa posicion foguèt criticada coma especulant sux la paur (Project Fear)[58].

Los tèmas environamentals tanben foguèron mencionats. Un estudi de l’Institute for European Environmental Policy estimèt que l'environament poiriá sofir d'un « Brexit », car las regulations europèas causèron una bassa de la pollution[59]. Al contrari, un membre del programa Energia sostenibla per totes de l'ONU estima dins un op-ed que los ecologistas al Reialme Unit deurián votar per la sortida de l'Union[60].

La sortida de l'Union poiriá afectar la recerca britanica, car lo Conselh europèu de la recerca finança de centenats de projèctes de recerca dins près de 80 universitats. D'un autre costat, la sortiada de l'UE permetriá al RU de s'alunhar d'una regulacions europèas, coma per exemple los ensags clinics[61].

La Norvègia s'oposariá al retorn del Reialme Unit dins l'AELE[62].

Campanha precedent lo referendum de 2016 modificar

Posction dels principals movements politics modificar

[[Fichier:Boris_Johnson_(cropped).jpg|vinheta|L'ancian cónse de Londres Boris Johnson es una de las principalas figuras politicas britanicas fasent campanha per la sortida de l'UE[63].]] Los diferents partits politics e lobbies britanics prenon posicion progressivament en favor ouen desfavor d'una sortida del Reialme Unit de l'Union europèa[64].

Movements en favor del « Brexit » modificar

Lo partit UKIP, eurosceptic e membre de l'associacion TEAM, prenguèt posicion obertament en favor d'una sortida del RU de l'UE[65].

Una partida del Partit conservator tanben prenguèt posicion en favor d'una sortida de l'UE; l'ancian cònse de Londres, Boris Johnson, seriá dins una posicion ideala per succedir a David Cameron se lo referendum donariá un « Brexit »[66]. Pasmens, lo 30 de junh de 2016, Boris Johnson renóncia d'èsser candidat a la succession del Premièr ministre Cameron[67].

Lo parti del Respècte, situat a esquèrra, milita en favor de la retirada del RU de l'UE. George Galloway, son representant, estima que l'UE es bastida sus de politicas economicas neoliberalas e insistís sus la necessitat pel Reialme Unit de tornar a sa sobeiranetat[68].

Movements oposats al « Brexit » modificar

Lo 14 d'abril de 2016 Jeremy Corbyn, cap del Partit trabalhista, s'exprima al nom de son partit en favor del manten dins l'Union europèa. Pasmens se votèt contra l'adesion del Reialme Unit a l'Union europèa en 1975, declara que l'Union protegiguèt los « trabalhadors, consomators e l’environament » e « balhèt d'emplecs, investiment e proteccion als trabalhadors, als consomators e a l’environament »[69].

Los lobbies Britain Stronger in Europe, European Movement-UK, Business For New Europe e British Influence ose creèron per promòure lo ròtle del Reialme Unit e son manten dins l'UE; son per exemple sostenguts e finançats pels mitan dels afars, de la finança e del comèrci que veson dins una sortida del Reialme Unit, de riscs economics e financièrs importants[64].

Los dtz sindicats britanics màger publiquèron un comunicat comun (paregut dins The Guardian del 6 de junh de 2016) e crida lors aderents a votar pel manten, per exemple per causa del naut nivèl de proteccion dels drechs dels trabalhadors fachs pauc a pauc possible al nivèl europèu[70].

« Après fòrça debats e deliberacions, pensam que los avantatges socials e culturals d’un manten dins l’UE l’emportan largament suls avantatges d’una sortida », escrivon los secretaris generals dels detz sindicats, coma los poderoses UNITE e UNISON.

Mouvements divizats modificar

Lo partit conservator de David Cameron, qu'a la majoritat al Parlament a la seguida de las eleccions de 2015 es el divizat entre los partisans d'una sortida e aqueles preferissent que lo Reialme Unit demore dins l'UE e renegocie sa participacion als diferents projèctes europèus (economics, budgetaris, agricòls, desplaçaments, eca)[71]. D'entre los principals membres del parti, lo Primièr ministre e lo cancelièr George Osborne, qu'aviá fach las negociacions a Brussèlas, presican lo manten dins l'UE. A l'oposat, l'ancian cònse de Londres, Boris Johnson; Michael Gove, lo secretari d'Estat a la Justícia e Sajid Javid, secretàri d'Estat als Afars, al novelum e a las Competéncias adoptèron de posicions mai eurosceptics[64],[72].

Assassinat de Jo Cox modificar

Una setmanas abans lo referendum, Jo Cox deputada britanuca que preconiza que lo RU demore membre de l'UE, foguèt assassinada. La campanha es ajornada en sa memòria pendent tres jorns[73].

Posicions de la premsa modificar

Per tradicion los jornals britanics escrivon un editorial per recomander a lors lectors una posicion a l'escasença d'un vòte popular: The Daily Mirror, The Guardian, The Times, The Financial Times, The Mail on Sunday, The Observer e The New Statesman se pronóncian contra lo « Brexit », The Sunday Times, The Sunday Telegraph, The Daily Telegraph, The Sun, The Daily Mail, The Daily Express e The Spectator conselhon de votar per la sortida del Reialme Unit de l'Union europèa[74],[75].

A la seguida del referendum de 2016 modificar

Consequencias politicas modificar

Mai d'un títold de premsa mòstran de regrets contra de votants favorables a un « Brexit », unes avent per exemple pas anticipat que lo Premièr ministre anava demissionar[76],[77].

Los resultats del vòte causan d'importants canbiaments dins la vida politica britanica: lo primièr ministre David Cameron anóncian sa demission (efective unas setmanas après lo vòte) a la seguida del vòte en favor d'un Brexit[78], la consultacion populara provoquèt tanben una crisi intèrna al Partit trabalhista[79],[80].

Boris Johnson, rival conservator del primièr ministre Cameron e apareguèt coma un dels grands ganhants del vòte, revelèt, segon los sieus, èsser absolusament pas preparat a sa victòria. Chris Grayling, un dels sieud luòctenents, declarèt a la BBC qu'anavan « començar a reünir una equipa » de reflexion. Dins sa cronica setmenala dins The Daily Telegraph, Boris Johnson escriguèt quatre jorns après l'eissida del referendum que « pas re preissa[va] », que lo cors de la liura esterlina èra establa — alara que verai s'esfondrava — e que la Grand Bretanha fasiá « encara partida d'Euròpa » e que gardarà accès al mercat unic[81].

L'eventualitat de l'organizacion un segond referendum sus l'indépendéncia d'Escòcia resorgís après lo vòte, Ecòcia avent largament votat per un manten dins l'UE, al contrari per exemple d'Angletèrra. Nicola Sturgeon, prmièra ministra d'Escòcia actuala, declara unes jorns après lo vòte que « lo Reialme Unit per que Escòcia votè per i demorar en 2014 existissiá pas mai »[82]. Alex Salmond, ancian primièr ministre d'Escòcia, estima possible qu'un referendum escocés se realize dos ans e mièg e vòl l'obertura de discussions amb Brussèlas pel manten d'Escòcia dins l'UE, quitament s'espèra a una oposicion d'Espanha, que crenherà una contagion a Catalònha e Bascoat[83]. La Primièra ministra Theresa May assegurèt ela qu'Ecòcia serà integrada a las negociacions sl Brexit[84], precisant pasmens que la tenguda d'un autre referendum sus l'indépendéncia de la région fasiá pas partir de la question[85].

En Irlanda del Nòrd, lo Sinn Féin, partit republican, reclama un referendum sus la reünificacion de l'illa[86].

Consequéncias economicas e financièras modificar

Los primièrs résultats anonciats donnant lo « Brexit » ganhant, los mercats asiatics s'agitan. Lo yen esten fòrta aussa e l'èuro merma de tant. Los mercats son surpreses, que lo mond de la finança donava la retiranda perdenta[87]. La liura esterlina cabussa en setembre de 2016 a son nivèl mai bas demuèi fa trente ans[88], e lo mes seguent, après l'anòncia per Theresa May de la retirada del mercat interior, a son nivèl mai bas ldempuèi la mitat del sègle XIX[89].

Las agéncias de notacion Standard & Poor's e Fitch decidisson de bassar la nota del Reialme Unit de AAA a AA[90].

En setembre de 2016, s'evalua a 30 miliards de liuras esterlina se quitèron del Reialme Unit a causa del Brexit[88].

Dos meses après lo vòte, alara que la procedura e las negociacions de sortida encara an pas començat, l'economia britanica es en bona santat e los indicators economics son pas tocas[91]; pasmens, las estimacions del Tresaur britanic estiman que le PIB del RU poiriá mermar 5,4 % a 9,5 % après 15 ans se la retirada de l'UE se fariá sens acòrdi comercial privilegiat mai favorables qu'aqueles prevists per las règlas de l'OMC, es a dire una pèrda de 38 à 66 miliards de liuras sus aquela durada dins las finanças publicas[92].

Segon los analistas, Londres demorrà que que siá la primièra plaça financièra europèa, entre autre a causa de son caractèr internacional (primièra plaça mondiala pel mercat dels cambis, segonda plaça rèire Nòva York pels emprunts internacionals) e dels sieus atots (cadre juridic e fiscal propici als afars)[93].

Consequéncias suls indicators modificar

L'OCDE arrèsta de publicar sos indicators[94].

Repercussions diplomaticas modificar

Lo 24 de junh, l'endeman del referendum, José Manuel García-Margallo, ministre dels Afars estrangièes espanhòl, demanda que Gibartar faga l'objècte d'un cosenhoratge un temps abans que siá tornada al reialme d'Espanha[95]. Gibartar aparten a l'Angletèrra dempuèi 1713 (tractats d'Utrecht).

Lo « Brexit », possible escasença per l'Union europèa? modificar

Lo resultat del vòte en favor del « Brexit » se pòt analisar coma una bona escasença sul futur de l'Union europèa sens lo Reialme Unit. La patença del Reialme Unit satisfach aqueles que vòlon qu'Euròpa ane en avant cap a mai « d'integracion e de federalisme que representa lo sol avenir d'Euròpa se vòl èsser quicòm mai qu'un grand mercat comun[96]. »

Lo belge Guy Verhofstadt, president del grop « Alliança dels democratas e dels liberals per l'Euròpa » al Parlament europèu, estima que lo Brexit pòt èsser una escasença per reformar prigondament l'Euròpa politica[97].

En tèrmes economics, la retirada poiriá èsser a mejan tèrme una escasença quitament de las bonas pels autres païses de l'UE. Atal, lo PDG de la borsa Euronext estima que la retirada es una escsença economica pels mercats dels capitals de la zona èuro[98]. La retirada britanica poiriá tanben far benefici a unas plaças financièras europèas continentalas, coma París, Francfòrt o Luxemborg[99].

Possible manten dins l'UE malgrat lo vòte modificar

Malgrat los resultats del referendum, es possible que lo Reialme Unit se quite pas l'Union europèa[100]. Lo secretari John Kerry faguèt de déclaracions dins aquel sens[101].

Une peticion sul site del parlament britanic reclamant que se tenga un auter referendum passa en tres jorns tres milions de signaturas[102]. Una autra peticion, demandant l'independéncia de Londres en cas de Brexit per que la capitala pòsca demorar dins l'Union europèa, obten près de 200 000 signaturas[103].

Lo 30 de junh, lo ministre dels Afars estrangièrs d'Eslovaquia, país que pren l'endeman la presidéncia viradissa del Conselh de l'Union europèa, declara que « respècta lo resultat del referendum mas qu'apiiejarà tota mesura podent far cambiar d'avís lo pòble del Reialme Unit »[104].

Lo pes simbolic del referendum consultatiu es fòt, mas a pas cap de constrencha juridica e obliga pas los deputats britanics[105],[106]. La cambra de las comunas actuala es puslèu desfavorabla a una retirada del RU de l'UE, e las autoritats britanicas volent sortir de l'UE aurián un cert nombre d'obstacles juridics de passar[107].

Fin d'agost de 2016, un universitari britanic pronostica qu'una sortida efectiva del Reialme Unit de l'Union europèa benlèu se realizarà pas, jutjant lo procediment de retirada « tròp complèxe »; escomés sus la tenguda d'un segond referendum dins l'avenir[108].

Acòrdi economic e comercial global modificar

Lo Reialme Unit, aliat important del Canadà pendent las negociacions per l'AECG, superpausèt lo calendièr de l'Acòrdie conomic e comercial global, e aquel que dins l'encastre de las relacions entre lo Reialme Unit e l'Union europèa envisatja un ipotèsi de sortida del Reialme Unit de l'Union europèa. La realizacion d'aquel tractat èra previst per lo començament de 2017[109]. Los Britanics subretot rassegurèron Alemanha e França al subjècte dels mecanismes de règlament de contèstas[109].

Lo 13 d'agost de 2016, lo Reialme Unit anóncia voler se substituir a las ajudas financièras balhada a l'Union europèa per l'agricultura lo novelum. Çò que representa 4,5 miliards de liuras cada an finsa a 2020[110].

En agost de 2016, lo think tank Bruegel publica un dels primièrs rapòrts pòstretirada ont preconiza una collaboracion politica e economica entre lo Reialme Unit e l'Union europèa[111].

Fonts modificar

Referéncias modificar

  1. 1,0 et 1,1 La Tribune - 27 avril 2014.
  2. 2,0 et 2,1 Springford et Tilford 2014.
  3. « Le Premier ministre britannique David Cameron démissionne », sur Le Point.fr,‎ (consulté le 24 juin 2016)
  4. 4,0 et 4,1 BBC - UK and Europe.
  5. Jean-Louis Thiériot, Margaret Thatcher, de l'épicerie à la Chambre des Lords, Éditions de Fallois, (ISBN 978-2877066129), p. 116
  6. Meyer 2005.
  7. (en) Rajini Vaidyanathan, Michael Foot : What did the 'longest suicide note' say ?, BBC, 4 mars 2010
  8. Wilkinson et Prince 2015.
  9. Ducourtieux et Stroobants 2015.
  10. Hunter et Blitz 2015.
  11. Euronews - 8 mai 2015.
  12. Le Figaro - 19 mai 2015.
  13. Inman 2015.
  14. Cécile Ducourtieux, « Brexit » : dernière ligne droite pour une négociation à très haut risque, sur Le Monde,‎ (consulté le 29 janvier 2016).
  15. (en) « Let Britain decide! » (lire en ligne).
  16. « Brexit : Un accord au finish », sur Bruxelles2 (consulté le 22 février 2016)
  17. Marine Forestier, « Boris Johnson chez les « pro-Brexit », revers pour Cameron », sur Le Monde,‎ (consulté le 1er avril 2016).
  18. 18,0 et 18,1 «Brexit»: le patron de la Chambre de commerce britannique aurait été suspendu - Europe - RFI, sur rfi.fr (consulté le 6 mars 2016)
  19. Bernard 2016
  20. (en) « EU referendum : Cameron sets June date for UK vote », sur BBC,‎ .
  21. (en) « European Union Referendum Bill (HC Bill 2) », Publications.parliament.uk, 28 mai 2015 (lire en ligne).
  22. Brexit : qui a voté pour, qui a voté contre ?, Le Figaro, 24 juin 2016
  23. (en) Who Voted for the Brexit?, theatlantic.com, 25 juin 2016
  24. www.dexpert.chez.com
  25. 25,0 et 25,1 Matt 2015.
  26. « Airbus met en garde contre un Brexit », Le Figaro, 21 mai 2015 (lire en ligne).
  27. (en) Richard Blackden, « Ford and BMW warn against UK exit from EU as David Cameron readies historic speech », The Telegraph, 22 janvier 2013 (lire en ligne).
  28. Harris 2014.
  29. « Le « Brexit » inquiète les patrons britanniques », sur Le Temps,‎ (consulté le 24 mai 2016).
  30. (en) « Standard & Poor's cuts its outlook for the UK economy », 12 juin 2015, BBC (lire en ligne).
  31. Un précèdent rapport sur les conséquence à long terme d'un « Brexit » mettait en avant les éléments négatifs sur l’économie, le commerce international, l'immobilier, les finances publiques, etc.
  32. 32,0 et 32,1 Eric Albert, « En cas de « Brexit », le Royaume-Uni entrerait en récession, selon Londres », sur Le Monde,‎ (consulté le 23 mai 2016).
  33. (en) Katie Allen, « George Osborne's post-Brexit economy is a fantasy land », sur The Guardian (consulté le 23 mai 2016).
  34. (en) « HM Treasury analysis : the immediate economic impact of leaving the EU », sur HM Treasury (consulté le 23 mai 2016).
  35. Chateau 2016
  36. (en) « Norway's Minister for EU Affairs: Britain will lose influence on TTIP, foreign policies with Brexit », EurActiv, 7 mai 2015 (lire en ligne).
  37. Cohen 2013.
  38. « Brexit » : le premier ministre japonais « préférerait que le Royaume-Uni reste dans l'UE », sur Le Monde,‎ (consulté le 23 mai 2016).
  39. (en) Kieran Corcoran, « No escape : Norway warns UK that Brexit won't free us from EU meddling », sur Express.co.uk (consulté le 3 juin 2016).
  40. « Un Brexit fait courir le risque de « plus d'instabilité » (Otan) », Le Figaro, 6 juin 2016
  41. (en)Journal The Independant 22 avril 2015.
  42. « L'Ecosse voudra l'indépendance si les Anglais disent non à l'UE », sur L'Obs (consulté le 23 février 2016)
  43. « L'Ecosse réclamera l'indépendance si les Anglais votent contre l'UE-Salmond », sur www.boursorama.com (consulté le 23 février 2016)
  44. L'essentiel, « L'essentiel Online - Le référendum sur le Brexit aura lieu le 23 juin - Europe », sur L'essentiel (consulté le 23 février 2016)
  45. « L'Ecosse se réjouit de l'interview de Tony Blair sur Europe 1 », sur Europe 1 (consulté le 23 février 2016)
  46. « Brexit : "si le Royaume-Uni sort de l'Europe, l'Ecosse sort du Royaume-Uni" prévient Tony Blair », sur Atlantico.fr (consulté le 23 février 2016)
  47. « Brexit.
  48. http://www.20minutes.fr/monde/1877855-20160630-brexit-irlande-nord-spectres-conflit-refont-surface
  49. « En cas du Brexit, le royaume d'Espagne propose la Cosuzeraineté de Gibraltar », sur 7s7 (consulté le 29 juin 2016).
  50. Benjamin Masse-Stamberger, « Brexit : le dernier mirage des fédéralistes », sur Le Figaro,‎ (consulté le 24 mai 2016).
  51. 51,0 et 51,1 Gaël Vaillant, « Pourquoi le Brexit, la sortie du Royaume-Uni de l'UE, fait peur », sur Le JDD (consulté le 24 mai 2016).
  52. Coralie Delaume, « Montée des « populismes », Brexit, migrants : par quel bout l'Europe va-t-elle exploser ? », sur Le Figaro,‎ (consulté le 24 mai 2016).
  53. 53,0 et 53,1 Pierre de Lauzun, « Quelles conséquences du Brexit pour l'Europe ? », sur Contrepoints (consulté le 24 mai 2016).
  54. (en) « Leaving the EU – RESEARCH PAPER 13/42 » [PDF], House of Commons Library,‎ (consulté le 19 mai 2015).
  55. Europa - 27 juillet 2016
  56. « Le Brexit pourrait être reporté à fin 2019, selon la presse », sur boursorama.com,‎ (consulté le 30 août 2016).
  57. Wilson 2016.
  58. (en) « Boris Johnson has urged gay people to vote to leave the EU », sur The Independent (consulté le 3 juin 2016).
  59. (en) « Study suggests UK environment would be 'vulnerable' after Brexit », sur BBC News (consulté le 3 juin 2016).
  60. Liebreichn 2016.
  61. (en) Daniel Boffey, Toby Helm et Lisa Bachelor, « What would Brexit mean for everyday life in the UK ? », sur The Guardian (consulté le 3 juin 2016).
  62. « Brexit : la Norvège s'opposerait au retour des Britanniques dans l'AELE », La Tribune,‎ (lire en ligne).
  63. Philippe Bernard, « Boris Johnson se présente en champion d’une sortie du Royaume-Uni de l’Union européenne », Le Monde, 21 février 2016
  64. 64,0 64,1 et 64,2 (en) Cath Levett, « Taking sides in the EU referendum : who wants in and who wants out? », sur The Guardian (consulté le 1er avril 2016).
  65. (en) Robin Cottle, « Brussels terror attack proves we need Brexit, says Ukip », sur The Dailystar (consulté le 1er avril 2016).
  66. Bennett 2016.
  67. Julie Connan, « Coup de théâtre au Royaume-Uni: Boris Johnson renonce à briguer la succession de Cameron », sur lefigaro.fr,‎ .
  68. PoliticsHome.com, « George Galloway: Why I'm backing Brexit »,‎ (consulté le 24 juin 2016)
  69. Le Monde, « Royaume-Uni : Corbyn sort du silence pour défendre le maintien dans une UE « protectrice » », Le Monde,‎ (lire en ligne)
  70. « Brexit » : les syndicats britanniques appellent leurs adhérents à voter pour rester dans l'UE, sur Le Monde,‎ (consulté le 6 juin 2016).
  71. (en) David Lea, « U.K. Conservative Party Division Over Brexit », sur Bloomberg (consulté le 1er avril 2016).
  72. (en) Jane McIntosh, « Rifts develop in ruling UK Conservatives ahead of Brexit vote », sur Deutsche Welle (consulté le 1er avril 2016).
  73. Brexit : la campagne redémarre progressivement après le meurtre de Jo Cox, France24, 19 juin 2016
  74. « Brexit » : la position des journaux britanniques, Le Monde, 15 juin 2016
  75. (en) Gavin Cordon, EU referendum: Which papers are backing Brexit and Remain?, The Independent, 19 juin 2016
  76. « Brexit regret » : des Britanniques déchantent et regrettent déjà d’avoir voté « Leave », sur Le Monde,‎ (consulté le 29 juin 2016).
  77. (en) « The Brexit-Backers Who Regret Not Voting Remain After EU Referendum Results », sur The Huffington Post (consulté le 29 juin 2016).
  78. « Les Britanniques quittent l'UE et provoquent un séisme mondial, Cameron démissionne », sur L'Obs (consulté le 29 juin 2016).
  79. Marc Roche, « Après le Brexit, le Labour joue sa survie », sur Le Point (consulté le 29 juin 2016).
  80. « Après le Brexit, plus de 29 hommes et femmes politiques quittent le Labour », sur LExpress.fr (consulté le 29 juin 2016).
  81. « Brexit » : l’incroyable impréparation du vainqueur Boris Johnson, sur Le Monde,‎ (consulté le 29 juin 2016).
  82. « Sturgeon : "Le Royaume-Uni pour lequel l'Écosse a voté pour rester en 2014 n'existe plus" », sur France 24 (consulté le 29 juin 2016).
  83. « Le « Brexit », « un élan en faveur de l’indépendance » écossaise », sur Le Monde,‎ (consulté le 29 juin 2016).
  84. http://www.rtbf.be/info/dossier/brexit-or-not-brexit/detail_brexit-cinq-questions-chaudes?id=9397727
  85. http://www.ouest-france.fr/europe/brexit/gb-may-exclut-un-veto-ecossais-sur-les-negociations-du-brexit-4529020
  86. http://www.lefigaro.fr/international/2016/06/24/01003-20160624ARTFIG00372-en-irlande-du-nord-le-sinn-fein-reclame-un-referendum-d-union-avec-le-sud.php
  87. lefigaro.fr, « Référendum au Royaume-Uni : le camp du «Leave» en tête » (consulté le 24 juin 2016)
  88. 88,0 et 88,1 Sandrine Voizot, « Brexit : le prix à payer de l’isolationnisme », sur La Croix.com,‎ (consulté le 26 septembre 2016).
  89. Philippe Bernard, « Le discours post-Brexit de Theresa May fait plonger la livre sterling », sur lemonde.fr,‎ (consulté le 13 octobre 2016).
  90. « Brexit: S&P et Fitch dégradent la note du Royaume-Uni »,‎ (consulté le 28 juin 2016)
  91. Philippe Weachter, « Pourquoi le Brexit n'a pas encore commencé », Les Échos, 23 août 2016
  92. Press Association, « Hard Brexit will cost Treasury up to £66bn a year, ministers are told », sur The Guardian (consulté le 12 octobre 2016) : « The Treasury estimates that UK GDP would be between 5.4 % and 9.5 % of GDP lower after 15 years if we left the EU with no successor arrangement, with a central estimate of 7.5%.
  93. « Sommet européen post-Brexit : pourquoi Londres ne perdra pas la City », sur Le Figaro,‎ (consulté le 12 octobre 2016).
  94. « Perturbée par le Brexit, l'OCDE suspend ses prévisions et se met en vacances », sur Le Figaro,‎ (consulté le 12 octobre 2016).
  95. Mathieu de Taillac, « Après le Brexit, l'Espagne soulève la question de Gibraltar », Le Figaro,‎ (lire en ligne)
  96. « Le Brexit est une chance pour l’Europe, mais saura-t-elle la saisir ? », sur france24.com,‎
  97. Verhofstadt : "il faut voir le Brexit comme une opportunité", Europe 1, 24 juin 2016
  98. (en) Brexit is an Opportunity for European Markets, Euronext CEO says, Bloomberg, 2 juillet 2016
  99. Paris, Francfort, Luxembourg : qui profiterait d’un Brexit ?, Les Échos, 15 juin 2016
  100. Royaume-Uni : le « Brexit » peut-il ne pas se produire ?, Le Monde, 27 juin 2016
  101. (en) « Brexit » may never happen, says US Secretary of State John Kerry, The Independent, 29 juin 2016.
  102. Royaume-Uni : plus de trois millions de signatures pour un nouveau référendum, Le Monde, 24 juin 2016
  103. Brexit: une pétition pour l'indépendance de Londres récolte près de 200.000 signatures, Le Figaro, 27 juin 2016
  104. (en) Slovakian Foreign Minister (Miroslav Lajčák): I will support any measure to stop « Brexit », The Guardian, 30 juin 2016.
  105. (en) Brexit and Article 50 : no need for a messy divorce from Europe : Sam Leith, The Evening Standard.
  106. (en) Can the law stop « Brexit »?, BBC News, 30 juin 2016
  107. « Faute d’un accord de retrait entre le Royaume-Uni et l’Union, le “Bremain” pourrait s’imposer », Le Monde, 12 juillet 2016
  108. (en) Rachael Pells, « UK will never leave EU because Brexit process 'too complex', says academic », The Independent, 29 août 2016 (lire en ligne)
  109. 109,0 et 109,1 « Brexit : quel avenir pour l’accord de libre-échange Canada-UE?
  110. (fr) lefigaro.fr et A. F. P. agence, « Brexit: Londres veut verser les mêmes subventions que l'UE », Le Figaro,‎ (ISSN 0182-5852, lire en ligne)
  111. Cécile Ducourtieux (Bruxelles, bureau européen), « Une étude propose un partenariat « continental » entre l’UE et Londres », Le Monde.fr,‎ (ISSN 1950-6244, lire en ligne)

Bibliografia modificar

  • (en) « 1975: UK embraces Europe in referendum », sur BBC
  • (en) Jan-Henrik Meyer, The 1975 referendum on Britain's continued membership in the EEC, CVCE, (lire en ligne)
  • (en) Roger Cohen, « Hold the Referendum », The New York Times,‎ (lire en ligne)
  • (en) John Springford et Simon Tilford, The great British trade-off: The impact of leaving the EU on the UK's trade and investment, Centre for European Reform, (lire en ligne [PDF])
  • (en) John Harris, « This way to the Brexit: what would happen if Britain left the EU? », The Guardian,‎ (lire en ligne)
  • (en) Denis MacShane, « Brexit, How Britain will Leave Europe », I.B. Tauris,
  • (en) Nicholas Matt, « Thinktank tells Ukip departing from EU could cost UK economy £56bn », The Guardian,‎ (lire en ligne)
  • « Brexit : les folles conséquences économiques annoncées par un think tank allemand », La Tribune,‎ (lire en ligne)
  • (en) « Cameron's re-election paves the way for a Brexit », Euronews,‎ (lire en ligne)
  • (en) Michael Hunter et Roger Blitz, « UK election sentiment threatened by European and Scotland worries », The Financial Times,‎ (lire en ligne)
  • Cécile Ducourtieux et Jean-Pierre Stroobants, « Bruxelles cherche à contrer la menace du « Brexit », Le Monde,‎ (lire en ligne)
  • « Deutsche Bank anticipe un « Brexit » », Le Figaro,‎ (lire en ligne)
  • (en) Michael Wilkinson et Rosa Prince, « When is the EU referendum? », The Telegraph,‎ (lire en ligne)
  • (en) Phillip Inman, « Secret Bank of England taskforce investigates financial fallout of Brexit », The Guardian,‎ (lire en ligne)
  • Philippe Bernard, « Brexit, Queen and Sun : Elizabeth II porte plainte », Le Monde,‎ (lire en ligne)
  • AFP et Le Figaro, « Les pays du G7 alertent sur le « choc » que provoquerait un Brexit », Le Figaro,‎ (lire en ligne)
  • (en) Asa Bennett, « The EU referendum could make Boris Johnson the next Conservative leader », The Telegraph,‎ (lire en ligne)
  • (en) Michael Liebreichn, « Why British environmentalists should vote for Brexit », The Guardian,‎ (lire en ligne)
  • (en) Jeremy Wilson, « ‘Out and proud’ : Boris Johnson made this confusing Brexit video about gay rights », Business Insider,‎ (lire en ligne)
  • Pauline Chateau, « Pour le G7, le Brexit constitue «un risque grave» pour la croissance », Le Figaro,‎ (lire en ligne)
  • « Le Président Juncker nomme Michel Barnier Négociateur en chef chargé de la préparation et de la conduite des négociations avec le Royaume-Uni au titre de l'article 50 du TUE », sur Europa,‎

Complements modificar

Per anar mai luènh modificar

  • « Le pourquoi du référendum et pourquoi les Britanniques vont probablement rester européens », sur Angleterre.org.uk (lire en ligne)
  • (en) David Charter, Au Revoir, Europe: What If Britain Left the EU?, 2012 (ISBN 978-1849541213)
  • (en) « Leaving the EU », Research Paper 13/42, Bibliothèque de la Chambre des communes, 1er juillet 2013.
  • (en) « Eight of ten UK firms say EU exit 'bad for business' - Confederation of British Industry », The Telegraph, 13 septembre 2013 (lire en ligne)
  • (en) « The economic consequences of leaving the EU », Centre for European Reform, juin 2014 (lire en ligne[PDF])
  • (en) « Why, and how, Britain might leave the European Union », The Economist, 29 avril 2015 (lire en ligne)

Articles conèxes modificar

  • Adesion del Reialme Unit a la Comunatat economica europèa
  • Relatcons entre lo Reialme Unit e l'Union europèa
  • Retirada de l'Union europèa