Associacion Europèa de Liure Escambi
L'Associacion Europèa de Liure Escambi (AELE, en anglés European Free Trade Association - EFTA) es una associacion qu'a per tòca d'establir una zona de liure escambi en Euròpa.
Membres actuals
modificarEn mai dels 3 Estats que son pas membres que de l'Espaci Economic Europèu o EEE (totes exceptat Soïssa), son tanben considerats coma signataris de l'acòrdi la Comunautat Europèa e los 25 Estats membres de l'Union Europèa :
En efièch, l'Espaci Economic Europèu espandís las atribucions de l'AELE (qu'auriá degut desaparéisser, en se fondant dins l'EEE) a totes los Estats membres de l'AELE e de l'UE.
Istòria
modificarL'AELE foguèt fondada a Estocòlme en 1960 per de païses europèus non-membres de la CEE, per contrapesar l'influéncia d'aquesta. Volián simplament crear una zona de liure escambi mentre que los de la CEE volián una union doanièra e un mercat comun. Puèi, l'AELE foguèt considerada coma una antecambra de l'Union Europèa. A l'ora d'ara, los membres demorants de l'AELE son pas candidats a l'adesion a l'Union Europèa.
Membres que quitèron l'AELE
modificarLos païses qu'aderiguèron a la Comunitat Economica Europèa puèi a l'Union Europèa quitèron l'AELE, per la reïntegrar en 1994 amb l'entrada en vigor de l'Espaci Economic Europèu.
Institucions
modificar- Lo Secretariat de l'AELE
- Lo Conselh de l'AELE
- L'Autoritat de Susvelhança de l'AELE
- La Cort de l'AELE
Liure escambi
modificarL'AELE a tanben d'acòrdis de liure escambi amb Bulgaria, Chile, Croàcia, Israèl, Jordania, Liban, Macedònia del Nòrd, Marròc, Mexic, l'Autoritat Palestiniana, Romania, Singapor, Tunisia e Turquia. Los acòrdis qu'aviá amb la Republica Chèca, Eslovaquia, Polonha, Ongria, Eslovènia, Estònia, Letònia, Lituània venguèron caducs lo 1èr de mai de 2004 quand aquestes païses rejonhèron l'Union Europèa.
De negociacions son en cors per la conclusion d'acòrdis de liure escambi amb Sud-Africa, Canadà, la Corèa del Sud, e Egipte.
D'autra part, de declaracions de cooperacion comuna son estadas signadas amb Albania, Argeria, lo Conselh de Cooperacion del Golf, Egipte, lo Mercosur, Serbia e Montenegro e Ucraïna.
Tres païses de l'AELE (Islàndia, Liechtenstein e Norvègia) amb l'Union Europèa an constituit l'Espaci Economic Europèu en 1994. Soïssa èra tanben partida prenenta de l'acòrdi, mas lo pòble e los cantons soïsses refusèron aquela adesion per referendum lo 6 de decembre de 1992 per 50,3% de las voses e 16 cantons sus 23. Soïssa cerquèt alara de reglar sos rapòrts amb l'UE per de tractats bilaterals.
Ligam extèrne
modificar- Site oficial de l'AELE (en anglés)