Vilatge d'Occitània

Alzona[1] (Alzonne en francés) es una comuna lengadociana de Lauragués situada dins lo departament d'Aude e la region administrativa d'Occitània, ancianament de Lengadòc-Rosselhon.

Alzona
Alzonne
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
La tòrre d'aiga d'Alzona, pinta en engana l'uèlh.
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 43° 15′ 18″ N, 2° 10′ 39″ E
Superfícia 22,38 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
242 m
131 m
108 m
Geografia politica
País  Lengadòc
Contrada Lauragués
Estat Bandièra de França França
Region
76
Occitània
Departament
11
Aude Escut del Departament d'Aude
Arrondiment
111
Carcassona
Canton
1110
De la Malapera a la Montanha Negra (Montreal), caplòc del Canton d'Alzona abans 2015
Intercom
200035715
Carcassona Agló
Cònsol Régis Banquet
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
1 529 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

1 550 ab.
Densitat 66,09 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 11170
Còde INSEE 11009

Geografia modificar

 
Comunas a l'entorn.

Perimètre del territòri modificar

Toponimia modificar

Las atestacions ancianas son : Alsona en 898; Castrum Ausona en 918; Decimarium Beate Marie de Alzona en 1311; Alzona en 1314; Auzonne en 1532; Alzone en 1774; Alzonne en 1781; Alzóuno (non datada)[2].
Albèrt Dauzat explica Alzona per aliso, « aliguièr, albièr, drulhièr », mot gallic, ambe'l sufixe -onna [3]. Los Féniés dison pas res d'Alzona, mès parlan d'un idronime preceltic *alis que permetriá d'explicar lo nom del riu Ausona (fòrma supausada), en Ardecha, que seriá vengut d'*alisona, e lo d' Alzon (fòrma supausada), afluent d'Avairon, que seriá *alis + sufixe gallic -one [4]. Semblan en acòrdi ambe Ernèst Negre, que dona las meteissas explicas e qu'interprèta Alzona per un idronime preceltic *alis ambe'l sufixe gallic -ona; Alzona seriá lo nom antic de Fresquèl (fòrma supausada), aiga que travèrsa Alzona; Negre dona la meteissa explica per la Font d'Alzonne e Saint Pierre d'Alzonne, anciana parròquia de la comuna de Montferrand, prèp del Pas de Naurosa [5]. Mes la Font d'Alzona e Sant Pèire d'Alzona (noms supausats) serián en realitat segon Delamarre (que parla pas de la vila d'Alzona) respectivament Alisona (nom d'un riu peirós, de alision, « la ròca ») e Elusio-dūnon, que cita Ciceron (Elusiodunum), atestat tanben al sègle IV Mansio Elusione [6]. Lo nom antic supausat de la font d'Alzona, Alisona, pòt tanben èsser a l'origina del nom de la vila, mai que mai s'es l'ancian nom de Fresquèl.

Sant Roma e *Vilalissas modificar

Sant Roma es un masatge situat a l'oèst de la comuna, près de l'anciana RN 113 e de la comuna de Bram.
Sant Roma èra una parròquia de la diocèsi de Carcassona. Las fòrmas ancianas son : Ecclesia Sancti Romani quae est in villa Witizanis en 925, Ecclesia Sancti Romani en 1134, Sainct Romme, esglise et simetière en 1641. Es a tòrt que dison Saint-Rome de Buzerens [7].
Sant Roma es degut a un reculament d'accent dins Sant Roman. Romanus es lo nom de dos martirs, d'un confessor de Blaia al sègle IV e d'un avesque de Roan al sègle VII [8]. L'agionime a remplaçat un nom format sus Witiza, nom gotic d'òme (i a un rei d'aquel nom).

L'abat Savartés manda a Villelisses, senhoriá qu'èra d'aquela parròquia, dont lo nom es eretat de Witiza (e sufixe -anum).
Las fòrmas ancianas son : Villa quae dicitur Micizani, comprene Witizani, en 888, Miazani, comprene Witizani, en 889, Villa Wuitizani en 925, Villa Guititzani en 950, Villaguinhove (?) ..., Villaquicia en 1220, Feudum de Vilaguisas en 1262, De Villaquiciano en 1249, De Villa Guissano en 1265, Bastida de Villis Guissanis en 1422, Villalisses en 1553, Villeslyssas en 1573, Al castel de Villaslissas en 1630, Villalissiae en 1682, Villenisses en 1781[9].
Dins una evolucion complèxa d'aquel nom, una estapa es *Vilaguissan, ont Gu- representa regularament lo W- germanic e -iss sembla lo resultat de la coalescéncia del resultat de t e de z d'origina. Un reculament d'accent menèt a *Vilaguissa, puèi a *Vilalissa per atraccion de lissa o de liça. Aquel nom ambe doás l successivas deguèt èsser somés a una dissimilacion, d'aquí la fòrma de 1781.
Villelisses es un masatge a 200 m de Sant Roma, benlèu a l'emplaçament d'un ancian castèl.

Istòria modificar

Administracion modificar

Lista dels cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2014 (2026) Régis Banquet PS foncionari de las finanças, conselhièr general puèi departamental (2008-2021), president de Carcassona Agló (2014-)
1995 2014 Jean-Marie Salles PS  
1977 1995 Jacques Tramunt PS  
1971 1977 Grégoire Vanacker PS  
1945 1971 Antoine Azam SFIO  
  1945      
Totas las donadas son pas encara conegudas.
  • Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra caplòc del canton d'Alzona; es ara del canton de Montreal, que tornèron nomenar canton de la Malapera a la Montanha Negra en 2016.

Demografia modificar

modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 1479, totala: 1514
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
1 384 1 510 1 596 1 610 1 629 1 644 1 598 1 623 1 588

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
1 605 1 566 1 468 1 510 1 546 1 516 1 584 1 506 1 405

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
1 530 1 574 1 460 1 315 1 321 1 312 1 277 1 277 1 223

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
1 275
1 177
1 206
1 208
1 225
1 221
1 238
1 239
1 240
1 273
2009 2010
1 303
1 338
1 319
1 353
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • En 2018 la populacion èra de 1529 abitants e la densitat èra de 68,32 ab/km².

Lòcs e monuments modificar

Personalitats ligadas amb la comuna modificar

Véser tanben modificar

Ligams extèrnes modificar

Nòtas modificar

  1. https://www.oocities.org/toponimiaoccitana/11.html
  2.  Dictionnaire topographique de la France.
  3. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 13, a Alzen
  4. Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, Toponymie des Pays Occitans, edicions Sud-Ouest, 2007, p. 75
  5. Ernest Nègre, Toponymie générale de la France, https://books.google.com.ua/books?id=rsNpi7IVulEC&pg=PA25&lpg=PA25&dq=font+d%27alzonne&source=bl&ots=dSLpMfjaQd&sig=silHXg6Fv5mnqz-g9nv0i9oORxI&hl=fr&sa=X&ved=0ahUKEwiJ0IOBsqLbAhVEYlAKHSRiDSQQ6AEIRjAE#v=onepage&q=font%20d'alzonne&f=false
  6. Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 149, 47 e 323
  7. Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 417, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f509.item.texteImage
  8. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 627
  9. Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 475, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f567.item.texteImage