Airòs e Arboish

una comuna francesa
Vilatge d'Occitània

Airòs e Arboish (Ayros-Arbouix en francés) qu'ei ua comuna gascona de Bigòrra, en Lavedan, dens era arribèra de Davantaiga, situada dens eth departament deths Hauts Pirenèus e era region d'Occitània, ancianament de Mieidia-Pirenèus. Eras duas comunas d’Airòs e d’Arboish qu'eston reünidas en 1846.

Airòs e Arboish
Ayros-Arbouix
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Arboish
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 43° 00′ 20″ N, 0° 03′ 52″ O
Superfícia 2,72 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
880 m
500 m
418 m
Geografia politica
País  Gasconha
Parçan Bigòrra Armas de Bigòrra
Lavedan
Estat Bandièra de França França
Region
76
Occitània
Departament
65
Hauts Pirenèus Armas deu Departament deus Hauts Pirenèus
Arrondiment
651
Argelèrs de Gasòst
Canton
6501
Era Vath deths Gaves (Argelèrs de Gasòst avant 2015)
Intercom
246500631
CC deths Pirenèus Vaths deths Gaves
Cònsol Régis Baudiffier
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
324 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

335 ab.
Densitat 106,62 ab./km²
Autras informacions
Escais Eths halhons d'Airòs, eths camparòus. Eths broish d'Arboish.
Gentilici (en francés)
Còde postal 65400
Còde INSEE 65055

Geografia

modificar

Autes vilatges : Arrodèths, Boish, Cotura-Baga.

 
Comunas a l'entorn.

Toponimia

modificar

Era prononciacion qu'ei [ay'ròs] (grafia fonetica deths autors). Eras fòrmas ancianas que son : Airos ath sègle XII o XIII, Ayros en 1313 e 1349, De Airosio, en latin, en 1342, De Ayrossio, en latin, en 1379, Ayros en 1429, Airos e 1790, Airos (mapa de Cassini, ara fin deth sègle XVIII)[1].

Segon Negre, atau com Dauzat, Airòs que vien deth nom latin d'òmi Arius, dab eth sufixe aquitan -ossum[2]. Segon R. Aymard, ara possibilitat Arius + -òs, que's pòt ajustar eth nom gallic d'òme Ario, medish sufixe, o eth adjectiu gascon airós[1].

Segon Miquèu Grosclaude, era darrèra proposicion d'Aymard càmbia shens motiu lo sufixe -ossum en sufixe latin -osum [e mei eth timbre dera vocala]. Jacques Boisgontier qu'èra meileu per l'ipotèsi de Dauzat e Negre[1].

Era prononciacion qu'ei [ar'bouch] (grafia fonetica deths autors). Eras fòrmas ancianas que son : Arbox ath sègle XII o XIII, De Arboys en 1313 e 1349, De Arboxio, en latin en 1342, d'Arboxis, en latin, en 1379, Arboix en 1406 e en 1429, Arbouix en 1790, Arbouch en 1790, Arbouix (mapa de Cassini, ara fin deth sègle XVIII)[1].

Segon R. Aymard, Arboish qu'ei un derivat de buxus, « boish », dab un prefixe Ar qui a eth sens de « près de », segon l'exemple de Biost e Arbiost[1].

Miquèu Grosclaude qu'arrefusa era ipotèsi d'Aymard, a despièit dera présencia dens era comuna d'un vilatge nommat Boish. Segon eth autor, eth prefixe ar- qu'ei totaument desconeishut en gascon e era toponimia basca, « eretèra dera lenga aquitana » (sic), qu'a pas cap prefixe. Eth nom qu'ei escur e un quite rapòrt dab boish, « buxus » qu'ei mausegur[1].

Istòria

modificar

Administracion

modificar
Lista deths cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2014 2026 Régis Baudiffier    
març de 1989 2014 Jean-Louis Pambrun    
març de 1977 1989 Louis Pédarribes    
març de 1965 1977 André Sempé    
  1965      
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

Demografia

modificar
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 290, totala: 292
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
198 222 344 - -

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
- - - - 337 - - - -

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
- - 232 - - - - - -

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
220
228
235
256
230
231
304
316
308
314
2009 2010
299
305
291
297
Fonts
Base Cassini de l'EHESS (recercar) - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • En 2018 la populacion èra de 324 abitants e la densitat èra de 119,12 ab/km².

Lòcs e monuments

modificar

Personalitats ligadas dab era comuna

modificar

Véder tanben

modificar

Ligams extèrnes

modificar
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 et 1,5 Michel Grosclaude et Jean-François Le Nail, Dictionnaire toponymique des communes des Hautes-Pyrénées intégrant les travaux de Jacques Boisgontier, Conseil Général des Hautes-Pyrénées, 2000 https://www.archivesenligne65.fr/article.php?laref=875&titre=ayros-arbouix
  2. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 43