Union Iberica

L'Union iberica èra una entitat politica que regiguèt la Peninsula Iberica de 1580 a 1640, resultat de l'union dinastica entre las monarquias de Portugal e d'Espanha aprés a Guèrra de Sucession Portuguesa. Seguent la crisi de sucession de 1580 al Portugal, una union dinastica jonguèt las doas coronas, e tanben las respectivas possessions colonialas, jol contraròtle de la monarquia espanhòla pendent la nomenada dinastia Filipina. Lo tèrme union iberica es una creacion dels istorians modèrnes.

L'unificacion de la península aviá estat dempuèi de sègles un objetiu dels monarcas de la region. Sancho III de Navarra e Afonso VII de Leão e Castela ambedos prenguèron lo títol d'Imperator totius Hispaniae, que significa "Imperaire de Tota Ispània". L'union seriá estat possible Miguel da Paz (1498-1500), Prince de Portugal e de las Asturias, filh del primièr maridatge del rei Manuel I amb infanta Isabèl d'Aragon, s'èra vengut rei, mas moriguèt encara mainat.

l'istória de Portugal dempuèi la crisi de sucession començada en 1578 fins als primièrs monarcas de la dinastia de Bragança foguèt un periòde de transicion. L'Empèri Portugués èra a l'apogèu al començament d'aquel periòde.

Pendent lo sègle XVII, las presas de contunh dels establiments portugueses en Orient pels olandeses, ingleses e franceses, e la rapida intrusion dins lo comèrci atlantic dels esclaus, rosega lo lucratiu monopòli portugués del comèrci oceanic de las espècias e dins lo trafic d'esclaus, començant un long declin. En mendre mesura, lo desviament de la riquesa de Portugal per la monarquia dels Absborgs per pagar lo camp catolic dins la Guèrra de Trenta Ans, tamben creèt de tensions dins l'union, pasmens se Portugal prenquèt de beneficis del poder militar espanhòl para ajudar a manténer lo Brasil e contenir lo comèrci olandés. Aqueles eveniments, e aqueles que se debanèron a la fin de la dinastia d'Aviz e dins lo periòde de l'union iberica, balhèron a Portugal un estat de dependéncia de las sieunas colonias, d'en primièr en Índia e après al Brasil.

Començament de l'union

D. António, Prior do Crato, aclamat Antòni I de Portugal en 1580

A la desbandada dins la batalha d'Alcácer-Quibir en 1578, que ne moriguèt lo jove rei portugués Sebastian de Portugal, significa la fin de la Dinastia d'Aviz. Lo sucessor, son oncle Cardeal Henrique de Portugal, aviá 70 ans a l'epòca. A sa mòrt, lo 31 de genièr de 1580, seguissiá una crisi de sucession, entre los tres fellens de Manuel I de Portugal que revendicavan lo tròn: Caterina, infanta de Portugal, duquesa de Bragança, Antòni, Prior do Crato e Filipe II de Espanha.

La majoritat dels membres del Conselh dels Governaires del Reialme de Portugal apiejèt Felip. Après aver quitat Espanha, o declarèron sucessor legal d'Enric. En l'abscéncia d'una decision clara sus la sucession, los dos principals pretendents passèron a l'accion: lo primièr a agir foguèt Felip II, que las fòrças castelhanas entrèron dins l'Alentejo lo 16 de febrièr, prenent sens resisténcia diversas plaças. Lo Prior do Crato recep un creissent supòrt del pòble, mobilizant en sa favor lo sentiment patriotic e refusant d'acceptar un monarca estrangièr. Lo 24 de Julhet de 1580 foguèt aclamat rei de Portugal pel pòble de Santarém, puèi, dins fòrça ciutats e vilas del país. Amb lo títol d'Antóni I, s'anèt a Lisbona ont foguèt recèpt sens grand entosiasme.

Lo Tèrç Espanhòl comandat pel tresen duc d'Alba, Fernando Pimentel marchèt cap a la capitala. Abans d'intrar a Lisbona, lo duc d'Alba impausa a las províncias portuguesas la subjeccion a Felip II. Lo 25 d'Agost implicat dins la Batalha de Alcântara, desbandant la fòrça leiala al Prior do Crato capitanejada per Diogo de Meneses. Mentratant, los sieus soldats podavan saquejar los alentorns de la capitala, ont prenguèron un tesaur immens.

Desembarcament de las tropas espanhòlas a la baía das Mós, illa Terceira, Açores em 1583.
Pintura murala a l'Escorial, Madrid

Felip II de Espanha foguèt coronat coma Felip I de Portugal en 1581, (essent reconegut coma rei per las Còrtes de Tomar), primièr de l'Ostal dels Absborgs portugueses, nomenada dinastia Filipina. La resistança liderada per Antòni se retirèt para als Açores, ont fins a 1583 foguèt reconegut rei fins a batre moneda. La capitulacion se faguet après de combats encarnassits, amb lo Desembarcament de la Baía das Mós.

Quand Felip s'anèt en 1583 a Madrid, nomenèt son nebot, lo cardenal Alberto d'Áustria coma Vicerei de Portugal sesent a Lisbona. A Madrid, establiguèt lo Conselh de Portugal pel conselhar suls afars portugueses. Lo status de Portugal foguèt mantengut pels dos primièrs reis de l'Union Iberica, Felip I e lo sieu filh Felip II de Portugal e III d'Espanha. Ambedos monarcas donèron d'excelentas posicions per fòrça nòbles portugueses a las còrts espanhòlas, e Portugal mantengavan una lei pròpia, moneda e govèrn. Fins a que foguèt proposat lo transferiment de la capitala Reiala a Lisbona.

Govèrn

Felip II d'Espanha, I de Portugal en 1570

A causa de la complexitat per governar l'Union Iberica, lo monarca espanhòl necessitava d'organs auxiliars, coma los Conselhs ((es) Conselhos, (pt) Consejos), dedicats a conselhar e resòlvre de problemas, e submetits a la coneissença e dictum del monarca. Aquela complexitat demandava un sèti permanent, e lo rei Felip II d'Espanha establiguèt en 1562 coma capitala permanenta a Madrid, sèti de la Còrt Reiala e del personal administratiu, qu'èra transferida un brèu de temps (1601-1606) a Valhadolid, e tota a equipa administrativa.

Al subjècte del foncionament, la correspondéncia administrativa vengavan dels diferents Conselhs de Madrid, en seguida lo secretari de cada Conselh organizava lo material qu'aviá provocat l'atencion del rei e, mas tard, lo rei reunissiá los secretaris que caliá per realizar lo Conselh. Après, lo Conselh respondiava après la reunion per tractar la question e fa una consultacion formala al monarca. Lo secretari prengava la consulta al rei, e la tornava al Conselh per que siá executada. Las reunions dels Conselhs se realizavan al palais reial, e mai sovent en l'abscéncia del rei. Dins aquel sistèma polisinodial, lo "Conselh d'Estat" (Conselh d'Estat) se destacava per son importància. Lo Conselh d'Estat a Madrid, a la carga de deliberar sus las principalas decisions al subjècte de l'organizacion e la defensa de l'ensems de la monarquia ispanica, tractava sovent d'intrar dins los afars portugueses. Tanben lo Conselh de Guèrra exerciguèt sa jurisdicion sus las tropas amassadas a las fortalesas Castelhanas establecidas sul litoral Portugués.

Existissián tanben de conselhs de caractèr territorial, dedicats a gerir un espaci territorial concrèt: lo Conselh de Castelha, lo Conselh d'Aragon, lo Conselh de Navarra, lo Conselh d'Itália, lo Conselh d'Índias, lo Conselho de Flandra, e lo Conselh de Portugal. Lo Conselh de Portugal, creat en 1582, èra constituit d'un president e sièis (mais tarde quatre) conselhiers, fins a 1668. La fondacion del Conselh consistissiá a representar près del rei los tribunals de la Corona de Portugal per las questions correspondent a las corts, graça, e fin finala, a l'economia del domèni reial Portugués. Quina que siá decison del rei relativa al regne deviá èsser l'objècte d'una consultacion del Conselh abans d'èsser transmitida a cancelariá de Lisbona e a las corts en causa. Lo Conselh de Portugal aguèt doas abséncias: em 1619, dada de la presénça del Rei a Lisbona, e entre 1639-1658, remplaçat per la Junta de Portugal. A partir de la Restauracion de l'Independéncia, lo Conselh se mantenguèt fins a que Felip IV reconesca l'independéncia de Portugal, daissant de portugueses fidèls a la corona espanhòla e coma lo govèrn de Ceuta.

Biais de governar al Portugal

Armas da Monarquia Absburga après l'integracion de la Corona de Portugal amb l'escut portugués al punt d'onor.

Per çò del govèrn del reialme de Portugal subretot, pendent l'union los absborgs respectavan globalament los compromesses de las Corts de Tomar de 1581, permetent una granda autonomia dels portugueses e dels territòris del sieu empèri. Éran mantengudas las reparticions publicas reservadas als afars portugueses dins son territòri e a l'exterior. Lo rei èra representat a Lisbona pel Vicerei de Portugal, carga confiada pel rei a un portugués o, alara a un membre da familha reiala, e, a vegada, per junta de govèrn. Alara, Espanha daissèt l'administracion de Portugal e del sieu empèri en granda partida al portugueses, jos la supervision de Madrid, canalizada mejans lo vicerei a Lisbona. Pasmens las questions importantas èran jos la dralha de Madrid, ont èran presentadas al Conselh de Portugal. Dins lo reialme de Portugal, lo sistema polisinodial es reforçat:

Lo conselh de l'Estat de Lisbona es lo Conselh privat del Rei, encargat de debatre de las questions importantas en relacion amb lo Corona, subretot en politica exteriora. Los conselhièrs podavan enviar lors observacions al rei, e lo rei las consulta mejans lo vice-rei. Pasmens se lo Conselh d'Estat de Lisbona trabalhava coma principal assessor del delegat del rei, aquel Conselh d'Estat aviá pas de poders administratius plan definits e tampauc un ròtle marcat de coordinacion. Los reis espanhòls mantenguèron lo sistema de dos secretaris d'Estat, un pel reialme e l'autre per l'"Índia", es a dire, per las colonias, malgrat de conflictes jos sa jurisdiscion, fins a la creacion del "Conselh d'Índia" en 1604.

Del meteis biais, los reis espanhòls mantenguèron la Mesa da Consciência e Ordensa, qu'èra a l'encòp tribunal e Conselh pels afars religioses, e qu'èra responsable de l'administracion dels afars eclesiestics e de la proprietat dels òrdres militars dins las colonias e dins lo país.

L'Inquisicion Portuguesa demorava independenta de la Mesa da Consciência e Ordens. I aviá tres tribunals principals a Lisbona, Coimbra e Évora.

Tanben foguèt preservat lo Desembargo do Paço o Conselh de Justícia, a Lisboa, darrièra instància de tot lo sistèma judiciari portugués. Aquel conselh, mai naut tribunal del reialme, contrarotlava la nominacions de totes los magistrats e jutges e fasiá la supervision del tribunal d'apellacion, a Lisboa, e tanben dels tribunals superiors dins los territòris ultramarins portugueses. La primièra foncion del Desembargo do Paço èra de contrarotlar lo recrutament dels magistrats e pilotar l'exercici de la carga, e tanben de l'ensems de las profissions juridicas. Lo Desembargo do Paço arbitrava los conflictes entre los autres tribunals del reialme. Aquel tribunal donanava de dispensas, actes de legitimacion e d'autras questions relevants de la justícia e graça, e a vegada conselhava lo rei sus las questions politicas e economicas, e tanben judiciàrias. E mai, una comission de juristas creada per reformar lo sistèma legal produsiá una legislacion novèla per Portugal, las Ordonanças filipinas, promulgada en 1603.

La Casa de Supplicação e la Casa do Civel, dos tribunals reials de recors pels processes civils e penals. La Casa do Civel exercissiá sa jurisdiccion sus la partida nòrd del reialme, e la Casa de Supplicação sul reste del reialme, e tanben las illas e l'estrangièr.

En 1591, los quatre Vedores da Fazenda (superintendents del Tesaur) èran de substituits por d'un Conselh de la Finanças compausat per un Inspector de Fanança presidissent quatre conselhièrs (dos d'aqueles avocats) e quatre secretaris. Lo Conselh de Finança exercissiá un contraòtle suls funcionaris de las finanças, administrava los bens particulars del rei e exerciá sa jurisdiccion sus las doanas e los arsenals, lo tribunal dels comptes e l'administracion dels monopòlis del comèrci amb l'exterior.

A partir de 1604, foguèt lo conselh d'Índia foguèt investit de poders sus tot los afars exteriors, en mai de las questions relativas a Madeira, als Açores e las fortalesas de Marròc, nomenant las autoritats colonialas e mandant las despachas. Pasmens, èra lo Conselh de Finança que tractava las expedicions navalas, de la crompa e venta del pebre e del recobrament de las receptas reialas, de verai, coma dins totes los aspèctres de l'economia. Alara, lo conselh d'Índia exercissiá pas que de poders limitats. Coma creacion del rei espanhòl, èra mal vist pels portugueses e a causa de la concorréncia amb la Mesa da Consciência foguèt abolida en 1614.

Quand la conjontura politica demandava de reaccions urgentas surgiguèt un sistèma de reunions per de questions especificas, coma la Junta para a reforma do Conselho de Portugal (1606-1607, 1610), la Junta para a classificação das dívidas do tesouro (desde 1627) o las Juntas para a organização das armadas de socorro ao Brasil (desde 1637)

Impacte sus l'Empèri Portugués

Planta da restituição da Bahia
Atlas Estado do Brasil, de João Teixeira Albernaz, o Velho, 1631

L'Union Iberica permetèt lo contraròtle d'un espandiment d'amplitud mondiala, que Portugal dominava las còstas africanas e asiáticas a l'entorn de l'ocean Indian, e Castelha, dins l'ocean Pacific e ambadoas còstas d'America Centrala e del Sud, alara qu'ambedos èran en competicion dins l'Ocean Atlantic.

A causa del jonhent de las doas coronas Portugal foguèt privat d'una politica extèrna independenta, e los enemics d'Espanha se tornèron contra Portugal. L'Anglatèrra èra un aliat de Portugal dempuèi lo Tractat de Windsor en 1386 e, pasmens l'ajuda anglesa donada per Elisabèt I d'Anglatèrra dins la rebelion de 1589 manifesta la sobrevivéncia de l'aliança, la guèrra Agloespanhòla menèt una deterioracion de las relacions e a la pèrda d'Ormuz (1622).

La guèrra contra los olandeses provoquèt las invasions de Ceilan (uèi Sri Lanka ), e dins los interesses comercials al Japon (1639), Africa (São Jorge da Mina, 1637) e subretot en America del Sud (Salvador, Bahia, en 1624, Pernambuco, Paraíba, Rio Grande do Norte, Ceará e Sergipe a partir de 1630).

Subretot pendent lo reialme de Felip IV d'Espanha, las colonias portugueses foguèron unas a unas atacadas. Profeitant del periòde de flaquesa portuguesa, fòrça territòris portugueses al Brasil foguèron ocupats pels holandeses que ganhèron l'acccès a las plantacions de cana de sucrz. Maurício de Nassau foguèt nomenat governador de las possessions olandesas al Brasil en 1637 per la Companhiá olandesa de las Índias occientalas. Desembarquèt a Recife e après una seria d'expedicions ben astradas, pauc a pauc espandiguèt sas possessions olandesas de Sergipe al sul, a São Luís do Maranhão, al nòrd.

Lo Meridian de Tordesilhas segond diferents geografes: Ferber (1495), Cantino (1502), Oviedo (1545), los expèrts de Badajoz (1524), Ribeiro (1519), Pedro Nunes (1537), João Teixeira Albernaz, o velho (1631, 1642) e Costa Miranda (1688).

Las Detz e Set Províncias capturaran una granda porcion de la còsta brasilenca, inclusissent Bahia (e la capitala, Salvador), Pernambuco (e a sa capitala Recife ), Paraíba, Rio Grande do Norte, Ceará e Sergipe, alara que los corsaris olandeses saquejavan las naus portuguesas dins los oceans Atlantic e Indian. La zona de Bahia e la fòrça estrategica ciutat, Salvador, foguèron recuperadas rapidament per una poderosa expedicion militara Iberica en 1625. Las autras zonas mendras e mens desvolopadas foguèron recuperadas pauc a pauc e liberats de la pirataria olandesa per doas decennias per la resisténcia locala e per las expedicions portuguesas.

Se l'union foguèt prejudicial per causa de las guèrras contra los Absborgs, d'un autre costat los portugueses profeitèron de l'union dinastica per contestar lo Tractat de Tordesilhas e ocupar dins de territòris sudamericans atribuits a la Corona de Castelha. Per espandre lo territòri lo Brasil cap a l'oèst, realizèron d'expedicions a l'interior tant per òrde de la Corona coma pels particulars. Aquelas expedicions exploratòrias duravan d'annadas, en cerca de riquesas mineralas, sobretot l'argent abondant en America espanhòla e indigènas per l'esclavatge.

Après la dissolucion de l'Union Iberica en 1640, Portugal restabliguèt son autoritat sus de territòris perduts de l'Empèri Portugués. Mas los territòris obtenguts en America del Sul foguèron pas devoluts, invocant lo drech de uti possidetis jure, que l'union acabada lo territòri será mai granda. Al sud, s'expandiguèron fins al Rio Grande do Sul que, ja en 1680, per tòca de far comèrci amb lo bacin del rio de la Plata e dinsa region andina, fondèron un establiment sus la riba esquerra del riu, en fàcia de Buenos Aires: la Colonia del Sacramento (Uruguai actual). La fixacion portuguesa sus un territòri oficialament espanhòl provoquèt un long periòde de conflictes, menent a la negociacion del Tractat de Madrid (1750).

Declin de l'Union e revòlta portuguesa

Joan, 8n duc de Bragança, aclamat Joan IV de Portugal en 1640

Dempuèi 1583 en exili, António Prior do Crato utilizèt tota sa vida e fortuna dins la resisténcia a l'union iberica, amb l'ajuda d'Elisabèt I d'Anglatèrra. L'ajuda la donèt pendent d'annadas, amb d'ensags de desembarcament, per exemple temptativa de prene Lisbona de la contra armada Drake-Norreys 1589. Mas, sens succés. Una granda partida de l'aristocracia acceptèt Felip II coma rei, e lo pòble, gaireben desinteressat, repondèt pas. António deguèt de nòu partir en exili.

La revòlta arribèt seissanta ans mai tard, quand Felip II de Portugal (Felip III d'Espanha) morriguèt e li sucediguèt Felipe III (e IV d'Espanha), qu'aguèt un biais diferent d'abordat las questions portuguesas. L'aument dels impòsts toquèt subretot los comerçants portugueses. La noblesa portuguesa começava a perder d'importéncia dins las còrts espanhòlas, e las cargas de govèrn en Portugal èran alara ocupadas pels espanhòls. Fin finala, Felip III temptava de far de Portugal una província reiala, e los nòbles portugueses perdent tot lo poder.

Mai d'un autre problèmas nosèron a la pièja portuguesa a l'union amb Espanha. Un d'aqueles èra la pression, subretot a partir del comte-duc d'Olivares, per despartir compartilhar lo fais financièr e militar de las guèrras d'Espanha. Los portugueses èran pauc clinats a ajudar, alara qu'Espanha podava pas evitar l'ocupacion olandesa de las sieunas possessions colonialas, malgrat que portugueses e olandeses èran teoricament jos la meteissa corona.

La situacion acaba dins una revolucion facha per la noblesa e nauta borgesiá lo 1èr de decembre de 1640. La revolucion, pasmens s'èra previsible, se desencadenèt quand Joan, 8èn duc de Bragança foguèt convocat per organizar las tropas e lutar contra los revoltats catalans dins Guèrra dels Segaires, que Catalonha lutava per son independéncia de Castelha, amb l'ajuda de reialme de França. Aquel refusèt.

Lo Cardenal Richelieu, primièr-ministre de Loís XIII de França, pièja lo Duc e la conspiracion portuguesa mejans d'agents a Lisbona. La trama foguèt planificada per Antão Vaz de Almada, Miguel Almeida e João Pinto Ribeiro. Aqueles, amb d'autres associats - los "Quarenta Conjurats" - profeitant del fach de las tropas castelhanas èran ocupadas endacòm mai dins la peninsula. Los rebèls tuèron lo secretari d'Estat Miguel de Vasconcelos lo defenestrant del palais de la Praça do Comércio e prengèron l'impopulara Margarida de Savòia, Duquesa de Màntoa, cosina del rei, que governava Portugal dins lo sieu nom coma vicereina. Lo moment èra plan causit, un còp que las tropas de Felip èran ocupadas dins la luta de la Guèrra de Trenta Ans, en mai de la revolucion en Catalonha.

La pièja del pòble venguèt evidenta gaireben sul pic, e lèu Joan, 8èn duc de Bragança foguèt aclamat rei de Portugal per tot lo país coma Joan IV de Portugal, primièr de la dinastia de Bragança. Lo 2 de decembre de 1640, Joan envièt una letra a la Cambra Municipala d'Évora coma sobeiran del país.

La Guèrra de la Restauracion e la fin de l'union

Batalha de Montes Claros, gravadura italiana contemporanèa

La seguenta Guèrra da Restauracion Portuguesa contra Felip IV d'Espanha se constituís subretot d'escaramossas près de la frontièra. Las mai importantas batalhas èran la Batalha de Montijo lo 26 de mai de 1644, la Batalha das Linhas d'Elvas (1659), la Batalha d'Ameixial (1663), a Batalha de Castelo Rodrigo (1664), e tanben de la Batalha de Montes Claros (1665). Totas aquelas son de victòrias portuguesas.

Mai d'una decisions del rei Joan IV per enforçar sas fòrças faguèron las vitórias possiblas. L'11 de decembro de 1640, creèt lo Conselh de Guèrra per organizar totas las operacions. En seguida, creèt la Junta de las Frontièras, al servici de las fortalesas termièras, de l'ipotetica defensa de Lisbona, e de las garnisons e pòrts maritims. En decembro de 1641, instituiguèt una renda para realizar de melhoracions dins totas las fortalesas pagat amb los impòsts regionals. Joan IV tanben organizèt l'armada, establiguèt las Leis Militaras de D. Sebastian.

Mentretant, las melhòras fòrças espanhòlas èran ocupadas dins las batalhas contra los franceses en Catalonha, dins lo Pirinèus, en Itália e en Païses Basses. Las fòrças espanhòlas al Portugal jamai recebèron l'ajuda que cal. Pasmens, Felip IV volgava pas daissar çò que considerava coma essent son eritatge legitim. Quand la guèrra amb França s'acabèt, en 1659, l'armada Portuguesa èra plan establida e prèst per afrentar la temptativa de recuperar lo contraròtle pel regim espanhòl ja passat. Après que lo rei Joan aviá obtengut de vitòrias deguèt far la patz. Mas son exigéncia que Felip reconesca la nòva dinastia regnata al Portugal seriá pas complit sonque jol reinalme del sieu filh.

Letra de Joan IV, de 1647, demandant que sián enviat 200 òmens a Recife per ajudar a l'expulsion dels olandeses. IRB, Brasil

Cercant de partenaris dins la luta contra a Espanha, Joan IV desvolopèt una intensa ativitat diplomatica, enviant d'embaissadors cap a França, Anglatèrra e la Republica Neerlandesa. Lèu en 1641 signèt o Tractat de l'Aia amb los olandeses, una trèva qu'aguèt pauc d'efiet sul mar: en julhet los olandeses prenguèron Malaca. En 1647 una armada liderada per Salvador Correia de Sá e Benevides recupèra Angòla e São Tomé e Príncipe e em 1654 la partida màger de Brasil tornèt dins las mans portuguesas, restablissent lo poder dins l'Atlantic. Mas, las pèrdas en Oriente demorèron: lo sultan d'Oman prenguèt Mascate (1648), los olandeses ocupèron lo cap de Bona Esperança e en 1658 los darrièrs portugueses abandonèron Ceilan.

Concentrat a restablir las relacions amb Anglatèrra, fachas malaisidas a causa de la Guèrra civila anglesa ont prenguèt partit per la causa reiala, Portugal negociava lo Tracat de Westminster (1654) amb Oliver Cromwell. Joan IV morriguèt en 1656. Perdent la pièja Francesa après lo Tractat dels Pirenèus, sa veusa Loísa Maria Francesa de Gusman e Sandoval, regenta de Alfons VI de Portugal, tornèt negociar lo tractat e realizèt lo maridatge de sa filha Catarina de Bragança amb Carles II d'Anglatèrra em 1662. Lo dòt èra Tànger, Bombai e 1.000.000 liuras esterlinas, lo dòt màger jamai autrejat per una reina consòrta. La patz amb los olandeses se faguèt en 1663, après un segond Tractat de l'Aia (1661) que cedèron lo Brasil contra pagament e la pèrda de Cochin (1662).

La patz amb Espanha foguèt conseguida fin finala en 1668, pendent la regéncia de Pèire de Bragança (mai tard lo rei Pèire II de Portugal), un còp mòrt lo regde Felip IV d'Espanha e ganhada la Batalha de Montes Claros (1665) mercé a l'engatjament de Luís de Vasconcelos e Sousa, Conde de Castelo Melhor. Foguèt sagelada pel Tractat de Lisbona (1668) entre Alfons VI de Portugal e Carles II d'Espanha, acabant atal gaireben 30 anos de Guèrra da Restauracion. Espanha reconeguèt l'a independéncia de Portugal amb liberacion de prisionièrs e las conquistas devoludas, levat la ciutat de Ceuta que demorèt en possession d'Espanha.

Originas de la dinastia de Bragança

Una dinastia novèla, la dinastia de Bragança, comencèt amb Joan IV de Portugal. Lo ducat de l'ostal de Bragança Casa de Bragança èra una braca de l'Ostal d'Aviz creada pel rei Alfonso V de Portugal en 1442 pel sièu miègoncle Alfons I, primièr duc de Bragança, filh ilegitim del rei Joan I de Portugal. Alfons, 1èr Duc de Bragança se maridèt amb Beatriz Pereira de Alvim, filha de Nun'Álvares Pereira, e, coma tal, eritièr mas ric del reialme. Los Braganças lèu venguèt una de las familhas mai poderosas del reialme e pendnet las decennias seguentas s'intermaridèron amb la linha principala de la familha reiala portuguesa. En 1565, Joan, 6n Duc de Bragança se maridèt amb l'infanta Catarina de Portugal, duquesa de Bragança, fellena del rei Manuel I. Aquel ligam amb la familha reiala foguèt determinanta per ascension a l'Ostal Reial de Bragança: Catarina èra un dels mai importants pretendents al tròn pendent crisi de sucession de 1580, mas perdèt la luta amb son cosin Felip II d'Espanha. Fin finala, lo sieu fellen venguèt Joan IV de Portugal, essent considerat coma eritièr legitim.

Joan IV de Portugal foguèt un monarca amat, patron de las arts plasticas e de la musica, compositor competent e escrivan de tèmas musicals. Reuniguèt una de las bibliotècas màger del mond. Entre lo sieus escrits i a una defensa del compositor Palestrina e la Defensa de la Musica Modèrna (Lisbona, 1649).

Joan IV morriguèt en 1656, e li sucediguèt lo sieu filh Alfons VI de Portugal.