Joan IV de Portugal
Joan IV Lo Restaurator | |
Lo rei Joan IV. |
|
Títol | |
---|---|
Rei de Portugal e de las Algarves | |
1èr de decembre de 1640 – 6 de novembre de 1656 | |
Predecessor | Felip III |
Successor | [Anfós VI de Portugal |
Biografia | |
Dinastia | Ostal de Bragança |
Data de naissença | 18 de març de 1604 |
Luòc de naissença | Vila Viçosa |
Data de decès | 6 de novembre de 1656 |
Luòc de decès | Lisbona |
Sepultura | Monastèri de Sant Vincenç de Fora |
Paire | Tiodòsi II de Bragança |
Maire | Ana de Velasco y Girón |
Conjunt | Loïsa Maria Francesa de Guzmán |
Enfant(s) | Teodòsi de Portugal Caterina de Bragança Anfós VI de Portugal Pèire II de Portugal |
Reis de Portugal | |
modificar |
Joan IV de Portugal, dich Joan le Restaurator (portugués : Dom João IV o Restaurador), est né le 18 de març de 1604 à Vila Viçosa e mòrt lo 6 de novembre de 1656 a Lisbona. Èra conegut de 1630 a 1640 jol nom de Joan II, 8n duc de Bragança.
Èra lo filh de Toedòsi II de Bragança (1568-1630), 7n duc de Bragança entre 1583 e 1630, e d'Ana de Velasco (mòrta en 1607).
Especificitat de l'Ostal de Bragança
modificarLos ducs de Bragança èran los mai rics, nòbles e poderoses senhòrs de totas las Espanhas dempuèi lo començament del sègle XV. Avián lo drech de justícia e lo drech d'anoblir. Lors tèrras èran fòra de l'administracion e de la justícias reialas, e nomenavan lors gentilsòmes a de cargas pagadas, reialas, reservadas per çò far a la corona.
Èran ducs de Bragança, de Guimarães, de Barcelos, marqués de Vila Viçosa, comtes de Arraiolos, d'Ourém, e de Neiva, etc., e possedavan l'ofici ereditari de conestable de Portugal, es a dire de caps militars de tot lo reialme, dependent solament e dirèctament del rei. Lors tèrras èran destriadas largament, pertot al Portugal. Jaume I de Bragança, prince de la Reneissença, aviá abandonat ss castèls e palais del Nòrd del país, e faguèt bastir a Vila Viçosa, dins lo Sud, en Alentejo, un novèl e esplendid palais digne d'un prince de la Renaissença, après que se'n tornèt de sa conquista solitària d'Azamor, al Marròc portugués, per l'ofrir al rei son cosin.
Aliats mai d'un còp amb de princesas legitimas de l'ostal d'Avís qu'èran eissts pels mascles en bastardiá, lor ostal èra dempuèi sempre montat sus un trin reial, lor cort, a Vila Viçosa, èra faiçonada a l'imatge d'aqueste de l'ostal reial de lors sobeirans, lors cosins los reis, a Lisbona, que foguèron sempre considerats coma partida de la familha reiala. Èran tanben a l'epòca los sols a aver drech al èsser nomenats d'Excelléncia, que lo títol d'Altesa èra reservat a lors conhats, los princes e infants legitims de Portugal. Los ducs avián atal de ligams de parentat amb diferentas familhas regnantas europèas, coma los Absborgs de Viena e de Madrid, las Parmas, e los Savòias.
Jà Isabèl la Catolica, qu'aviá pres la corona a sa neboda la reina Joana, l'eritièra legitim d'Enric IV de Castelha, èra una Bragança, per sa maire. Aqueste fach li aviá permés de complotar contra Joan II de Portugal amb son cosin Ferrand II de Bragança, rason que foguèt jutjat, executat, e despossedit de tot son ostal, quitament maridat a una infanta de Portugal, la sòrre de Manuèl I de Portugal. Aqueste, pasmens, pujant sul tròn, los restabliguèt dins lor trin d'ostal, e los faguèt eritièrs de la corona portuguesa, coma sos nebòs legitims.
Biografia
modificarMaridatge
modificarAvent mancat dins son projècte de maridatge en 1625 amb Maria Loïsa Gonzaga, una princesa francoitaliana que vendrà reina de Polonha, a causa l'oposicion castelhana al projècte, Joan II de Bragança esposèt lo12 de genièr de 1633, a la frontièra d'Elvas, Loïsa de Guzmán (1613-1666), fiha de Joan de Guzmán (1579-1638), ochen duc de Medina Sidonia, e de la duquesa Joana de Sandoval (1579-?), de l'ostal ducal de Lerma. La reina Loïsa èra sa cosina de gra tres, avent de sang portugués que felena d'Ana da Silva e Mendonça, filha de Rui Gomes da Silva, prince d'Eboli, duc de Pastrana, e coma rèire-rèire-rèire-felena de Ferrand de Bragança. Èra tanben cosina de gra tres del valido del rei Felip, lo comte-duc d'Olivares, tanben un Guzmán, qu'ela e son fraire, lo duc de Medina Sidonia, ajudèron pasmens a roïnar lo poder e l'influéncia.
Revolucion portuguesa de 1640
modificarLo Primièr ministre castelhan, Olivares, per manca d'argent, decidiguèt d'un plan per unificar la monarquia dels Absborgs sul plan de la centralizacion realizat per Richelieu e Mazarin en França. Aquò significariá la fin de l'independéncia juridica, economica, e sociala dels diferents reialmes dels Absborgs de Madrid, units sonque en union personala, a la favor de la Castelha sola — e aqueste projècte faguèt se levar, ajudat per la França, la Catalonha.
Vesent definitivament menaçats la separacion politica e administrativa de Portugal garantida en 1580, e obliats los compromeses d'union solament personala de las diferentas coronas dels Absborgs amb aquesta de Portugal, que gardava sempre son independéncia, sos privilègis, sa justícia, sa moneda, son empèri tancat, e quitament a vegadas sos ambaissadors particulars, la noblesa portuguesa, alara cridada per combatre en Catalonha contra las autras coronas dels Absborgs levadas, decidiguèt de destronar lo rei Felip III. Aqueste drech èra reconegut per la Constitucion portuguesa, al cas que los sobeirans vendrián tirans, es adire, regnarián contra la volontat de Dieu, e del Pòble que los avián acclamats reis per los defendre. Aqueste drech qu'auriá estat exercit de per abans quand Anfós I depausèt sa maire, la reina Teresa de Leon, quand Sanche II foguèt depausat en favor d'Anfós III , e quand Joan I depausèt la reina regnanta Beatrix, que s'èra maridada a Joan I de Castelha
Mai, los Portugueses acceptavan pas los impòstes novèls, que pel primièr còp aurián pas servit los interesses del Portugal o de son empèri, mas aurián estats utilizats per pagar las interminablas guèrras europèas de la Castelha; la noblesa acceptaca pas de combattre en Euròpa amb son espasa, alara qu'èra pas tant necessària per recuperar e defendre l'Empèri portugués menaçat, que la novèla riquesa del sucre brasilienc, lo novèl aur, èra menaçada a la mèsma epòca pels Olandeses e los Franceses.
Lo 1èr de decembre de 1640, Joan II de Bragança acceptèt la corona portuguesa, e permetèt la revolucion aristocratica qui depausèt al Portugal e son empèri tricontinental, sens l'espasa tirar, lo rei Felip III, tanben Felip IV de Castelha, d'Aragon, de Nàpols, etc., dich Felip IV d'Espanha. Convoquèt lo Parlament portugués en genièr de 1641, que ratifiquèt son election a la corona de sos aujòls, e vota l'argent que cal per la guèrra contra los Païses Basses al Brasil, en Índia e en Africa, e contra la Castelha, en Euròpa, en Asia, e en America del Sud. En efièch, son accession al tròn portugués marca la dintrada de Portugal dins la guèrra de Trente Ans, que deguèt menar a çò d'el coma en otramar, per tornar prene sas possessions atacadas per la Olanda, l'Anglatèrra e a França, pendent lo periòde de la dinastia dels Absborg despossedits.
Drechs de succession al tròn portugués
modificarAl rei Joan IV li foguèt ofèrt lo tròn pels fidalgos portugueses dins sa qualitat de felen eritièr de la princesa Catarina de Portugal, Duquesa de Bragança per son maridatge, qu'èra la filha del prince Edoard, duc de Guimarães, e de sa femna la princesa Isabèl de Bragança, falena del re Manuèl I de Portugal.
Precedissiá sus la tièra dels eritièrs del cardenal-rei Enric I de Portugal, a sa mòrt en 1580, los drechs de succession de Felip I de Portugal (Felip II d'Espanha), essent filha de prince portugués, Felip essent soque filh d'una princesa portuguesa, l'imperatritz d'Alemanha Isabèl de Portugal). L'espós de la princesa Caterina de Portugal, Joan I de Bragança, èra el tanben un prince descendent pels mascles del rei Joan I de Portugal mas per una linha bastarda.
Pasmens, lo sieu grand, Jaume I de Bragança, aviá ja estat designat per Manuel I coma eritièr de la corona portuguesa en 1496, en qualitat de filh de sa sòrre, la princesa Isabèl de Portugal, maridada ala tanben a un autre duc de Bragança, Ferrand II.
Règne
modificarJoan IV foguèt grand rei: regnèt de 1640 a 1656, e sota son sosrègne se debanèron las primièras victòrias de las armas portuguesas contra las castelhanas, consideradas invinciblas fins alara, e l'expulsion dels Olandeses del Nòrd de Brasil, d'Angòla, e de São Tomé e Príncipe. Tanben lutèt en Índia, signèt la patz en Euròpa amb la Olanda, e establiguèt l'aliança amb la França contra la Castelha, del moment que durèt lo consulat de Cromwell en Anglatèrra, e fins a la patz dels Pirenèus, alara que Mazarin abandonèt son aliat portugués, que vira cap a l'aliança anglesa, amb lo maridatge de la princesa Caterina. Mas a aqueste moment, Joan IV ja èra mòrt, e foguèt la reina sa femna, regenta, que conunhèt son òbra.
En 1646, lo rei Joan IV depausa la corona del Portugal sul cap de Nòstra Dama de la Concepcion (Nossa Senhora da Conceição) dins la glèisa de Vila Viçosa ont se trapa lo palais familial. La Verge Maria es proclamada Reina e patrona de Portugal,. Amb aqueste gèst, plaça la Verge Maria coma protectritz del reialme portugués. Après aquesta data, pas cap autre sobeiran portugués portarà la corona sus son cap.
Joan IV tanben prenguèt d'importantas mesuras de modernitat per l'armada, e l'administracion portugauesas. Divisa lo govèrn en secretariats d'Estat destriats, mai tard nomenats ministèris. Crea lo Conselho Ultramarino (Conselh Otramarin) per decidir totas las questions administrativa e colonialas d'un biais centralizat.
Coma totes los Braganças, de sempre, Joan IV èra tanben afogat de musica, que se'n podava oas passar, subretot la musica religiosa. Los mèstres de capèla, que siá al palais de Vila Viçosa o mai tard al Paço da Ribeira, lo palais reial de Lisbona, demorèron celèbres. Los compositors de son temps li balhavan lors òbras per que las corregisca. Joan IV de Portugal demora conegut coma compositor anomin de musica que la pè!a mai coneguda es l'Adeste Fideles, d'origin non segura, mas que se crei passada del Portugal cap a Anglatèrra amb los musicians de sa filha, la reina Caterina de Portugal, femna de Carles II, e adoptada per son conhat Jaume II d'Anglatèrra. Catégorie:Article à référence nécessaire
Descendéncia
modificar- Teodòsi de Portugal (1634-1652), 1èr prince de Brasil, duc de Bragança, mòrt sens posteritat.
- Catarina Enriqueta (1638-1705), esposa en 1662 Carles II (1630-1685), rei d'Anglatèrra e d'Escòcia de 1660 a 1685 — sens posteritat subreviventa. Foguèt regenta du Portugal (1704).
- Anfós VI De Portugal (1643-1683), rei de Portugal de 1656 a 1683, esposèt en 1666 Maria Francesca de Savòia (1646-1683), que lo maridatge foguèt anullat a Lisbona. Sens posteritat.
- Pèire II de Portugal (1648-1706), rei de Portugal de 1683 a 1706, esposèt en 1668 la reina Maria Francesca de Savòia çai dessús, sa cunhada, après l'anullacion del maridatge del rei son fraire e de la reina; puèi esposèt en 1687 Maria Sofia Isabèl de Neuborg (1666-1699).
Titulatura complèta
modificarRei de Portugal e de las Algarves, de cada costat de la mar en Africa, duc de Guinèa e de la conquista, de la navigatcon e del comèrci d'Etiopia, d'Arabia, de Pèrsa e d'Índia per la gràcia de Dieu.
Nòtas e referéncias
modificarLigams extèrnes
modificarPrecedit per Felip III |
Rei de Portugal e Algarves 1èr de decembre de 1640 - 6 de novembre de 1656 |
Seguit per Anfós VI |