Ligüers (Gironda)

(Redirigit dempuèi Ligüers (Gasconha))

Pels articles omonims, vejatz Ligüers (omonimia).
Vilatge d'Occitània

Ligüers (nom a verificar) o Liguer (grafia fonologica e prudenta au còp) (Ligueux en francés) es una comuna occitana d'Agenés [1], dens la region istorica de Guiana, administrada per lo departament de Gironda de la region de Novèla Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Ligüers
Ligueux
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Lo borg
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 44° 47′ 12″ N, 0° 16′ 13″ E
Superfícia 5,05 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
125 m
65 m
32 m
Geografia politica
País  Guiana
Estat Bandièra de França França
Region
75
Nòva Aquitània
Departament
33
Gironda Escut de la Gironda
Arrondiment
335
Liborna
Canton
3341
Lo Reulés e Las Bastidas (Senta Fe la Granda avant 2015)
Intercom
243301371
Communauté de communes du Pays Foyen
Cònsol Isabelle Pillon
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2019)
150 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

156 ab.
Densitat 33,66 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 33220
Còde INSEE 33246

Geografia

modificar
 
Comunas a l'entorn.

Perimètre deu territòri

modificar

Toponimia

modificar

La prononciacion observada es [li'ge] (dins lo parlar [-e] en finala pòt representar un etimologic tanplan coma un -e); la prononciacion (probablament pas observada sus plaça) qu'es citada per Bénédicte Boyrie-Fénié es [li'gø]]. Mes un locutor naturau de Margairon (comuna confrontanta), nascut en 1931 pronóncia [li'gɛw] (metatèsi a partir d'un [ligy'ɛ] supausat o fòrma influenciada per la grafia) [2] Las fòrmas ancianas son Luguriensis abbatissa, en 1126-1183, en latin, Lugurii (universus ~ conventus), en 1126-1183, en latin, Ligurd, en 1190-1191, en occitan. Totas las atestacions venen deu cartulari de La Seuva Majora [3]. Lo canonge Durengues cita le pouillé (l'inventari deus bens eclesiastics de la diocèsi) de Valeri en 1520 : In archipresbyteratu Vesalmensi : Prior de Lignerio, rector ejusdem, de Cluzello et Sancti Pardulphi, çò que demanda d'explicacions : Lo Clusèu correspond a La Roquilha, Liguers èra un priorat de l'abadiá perigòrda deu meteis nom [4] e i a pas de Sent Pardó a l'entorn, mès i a benlèu una identitat entre Sent Pardó e Sent Marçau; enfin Lignerio deuriá se lugir Liguerio. La meteissa error se tròba sus la mapa de Cassini, qu'escriu Ligneaux [5] !

Dauzat e Rostaing interprètan lo nom, emb un certan dobte, coma format d'un nom gallés d'òme, Luco, o Luggo-, e deu gallés ialo, que traduisen per « camp » [6] (seriá puslèu « clarièra » puèi « vilatge »). Negre, citat per Bénédicte Boyrie-Fénié, usa tanben de -ó-ialo [3]. Pus recentament, Xavier Delamarre, que se supausa, coneis pas las fòrmas ancianas, prepausa tanben un lugu-ialon. Mes las fòrmas ancianas s'i opausan, e tanben l'exemple de la finala de Pinuelh, autentic -ó-ialo situat a quauques km. Lo nom es a comparar emb un autre Ligueux, que probable li donèt son nom, lo deu Perigòrd (de Ligurio en 1115), que segon B. Boyrie-Fénié seriá prononciat [li'gø]. Mes, contràriament a aquelas afirmacions, vengudas de B. Boyrie-Fénié e de Joan Ros, citat per la precedenta, lo siti departamental Le nom occitan des communes du Périgord dona [liː’gʏ] coma prononciacion deu Ligueux de Perigòrd [7]. Fau precisar que B. Boyrie-Fénié, qu'evòca una « zòna lengadociana fòrt francizada », coneis pas la fòrma orala deu Ligueux girondin e supausa qu'es la meteissa que la de son omonime. Justament, una fòrma tonica modèrna en [-ø-] supausariá un ancian ò dubèrt tonic e non pas -u- [y] (de las fòrmas ancianas deus dos toponimes) nimai un -o- barrat (vengut adara [u], evolucion normala d'un Ligurius ipotetic, que se diftonga pas en -uè- > [-ø-] )[8]. E lo problèma es pauc diferent emb la prononciacion [li'ge]. L'origina deus dos toponimes demòra a descobrir.

L'escritura Ligüers, causida per B. Boyrie-Fénié[3], pausa deus problèmas de descodatge sense grafia fonetica aponduda e l'-s finala apareis enluec dins las atestacions, ni dins la fòrma orala. La prononciacion [li'gé], compte tengut de las atestacions ancianas que compòrtan una -r, se pòt pas escriure Ligué. I a quatre possibilitats : Liguer, Liguèr (pas de diferéncia de prononciacion), Liguuer e Liguuèr. Coma cada toponime a coneissut son istòria pròpia pendent de sègles, la fòrma orala e la fòrma grafica deu vilatge agenés e las deu vilatge perigòrd son pas necessàriament semblablas.

Autres luecs dins la comuna

modificar
  • Saint-Martial (en francés). Responsa espontanèa d'un informator : Sint Marsial, responsa corregida sus suggestion e mantenguda : Sint Marçau [mar'saw][2]. En Agenés, sent es sovent articulat coma sint, çò que la grafia consèrva pas; la fòrma escrita es donc Sent Marçau. Lo canonge Durengues escriu : L'église de Saint-Pardon, ou de Saint-Marson, comme écrit Nicolas de Villars [avesque d'Agen entre 1588 e 1608], a été rasée par les huguenots [9]. Coma lo prelat deviá saber que i a pas de Sent Marçon, son expression deviá èstre una badinada, qu'a un sol sens possible : la glèisa dispareguda deviá èstre consacrada aus dos sents lemosins au còp.
  • Les Eymeries (en francés) : [ləzɛjmə'ri], grafiat Los Aimerics (o Les Aimerics, estant que lo parlar confond los e las en les, prononciat [ləs], [ləz] e [lɛj]/[lej] segon lo contèxte)

Istòria

modificar

Liguer èra un priorat de l'abadiá perigòrda de Ligüers (nom a verificar), que probable li donèt son nom. Quasi tots los abitants èran protestants au sègle XVI [10]

Administracion

modificar
Lista deus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
mai de 2020 2026 Isabelle Pillon    
2001 2020 Christian Bertin sense etiqueta negociant
  2001      
Totas las donadas non son pas encara conegudas.
  • Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra deu canton de Senta Fe la Granda; es adara deu canton deu Reulés e las Bastidas. L'intercomunalitat es la Communauté de communes du pays Foyen.

Demografia

modificar
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 170, totala: 173
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
525 255 247 287 263 273 230 268

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
306 285 252 246 255 257 217 219 225

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
190 210 179 170 181 173 163 139 137

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
123
105
100
121
123
158
168
168
168
172
2009 2010
168
172
168
172
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


Luecs e monuments

modificar

Personalitats ligadas emb la comuna

modificar

Veire tanben

modificar

Ligams extèrnes

modificar
  1. https://web.archive.org/web/20161115015531/http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b77101733/f1.item.zoom
  2. 2,0 et 2,1 enquèsta J.P. Sivadon
  3. 3,0 3,1 et 3,2 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Gironde, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2008, p. 195-196
  4. https://archive.org/stream/pouillhistoriq00dure#page/536/mode/2up
  5. https://www.geoportail.gouv.fr/donnees/carte-de-cassini
  6. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 403, a Ligueil
  7. https://web.archive.org/web/20171219231307/http://communes-oc.cg24.fr/cantons/savignac-les-eglises/LIGUEUX.htm
  8. Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Gironde, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2008, p. 195-196
  9. https://archive.org/stream/pouillhistoriq00dure#page/536/mode/2up
  10. https://archive.org/stream/pouillhistoriq00dure#page/536/mode/2up
  11. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=19542