Infèrns grècs
Dins la mitologia grèga, los Infèrns son lo reialme dels morts. Es un luòc sosterranh ont regna lo dieu Ades (rason que se parla sovent de reialma d’Ades, o simplamament de l’Ades) e ranben sa femna, Persefòna. Los Infèrns de la mitologia grèga son pas semblablas a l’infèrn del cristianisme.
Descripcion modificar
Lo reialme d’Ades es lo luòc ont totas las almas van per èsser jutjadas après la mòrt. Son presas coma d'ombras sens fòrça ni sentiment, pura preséncia d’un passat a jmai abolit, e que pòdon tornar a la vida quand son evoca, mai sovent per una libacion de sang sul sòl. Los Infèrns son gardats per un can de très tèstas: Cerbèr.
Los detlhs de la descripcion de l'avenir de las « almas » après la mòrt evoluisson amb l’orfisme e Platon. Mai d'una demorança dels morts son destriadas clarament e s’introduch lo reglament d’un jutjament post-mortem, fondat sus las qualitats e las mancas de cadun, devant un tribunal presidit per Minos, Eac e Radamant; las demorança dels mòrts pòdon tanben èsser:
- los Aliscamps.
- lo prat de l’Asfodèl, es lo luòc comun dels defunts ont los esperits mènan una existéncia insubstanciala.
- los camps del castig.
- lo Tartar.
Ipnos (lo Sòm) e Tanatos, son fraire (la Mòrt), demoravan dins lo mond sosterranh, d'ont los sòmis pujavan cap als òmes. Passavan per doas pòrtas, una facha de bana, pels sòmis veridics, l'autre d'evòri, pels sòmis messorguièrs.
L’Erèb modificar
L'Erèb es la region mai pròcha de la superfícia. Es aquí que las almas dels umans van pendent lor sòm. S'i trapan tres palais: lo palais de la Nuèch, lo palais dels Sòmis e lo palais del Sòm. Es tanben aquí que demora Cerbèr, Tanatos, las Erinias e las Moiras. L'Erèb es sempre banhat dins una nèbla negra[1].
Los Aliscamps modificar
Tanben nomnats « illas dels Benastrucs », Omèr e Esiòde pensavan que lo luòc èra situit a luènh cap a l'Oèst al delà dels flots de l'Ocean. Unes eròis en favor près dels dieus, per eles, i èran enviats puslèu que morir. Gausisson d'una entièra e plasenta vida novèla. Alà, èra lo printemps eternal, i aviá fòrça flors, vegetacion e ausèls que simbolizavan la gaujor. Aquesta region èra tanbe traversada per un flum nomenat lo Letèu. Dins la mitologia posteriora, mas tanben per Platon (Republica, X), l'Elisis èra tanben representada coma una partida dels Infèrns governada per Radamant; es lo luòc ont las almas vertuosas demoravan temporàriament abans d'èsser reincarnadas. Als tèrme dels Aliscamps, se trapa lo palais d'Ades e Persefòna.
Lo Tartar modificar
Omèr conéis tanben lo Tartar, luòc mai prigond e sòrn dels Infèrns, o unes criminals mitics celèbres recebon lor cadtig, coma las Danaïdas, Ixion, Sisif, Tantal, etc. Es tanben la preson dels dieus descasuts coma los Titans o los Gigant (mitologia grèga) , e totes los ancians dieus qui s’èran opausats als Olimpians.
Es lo luòc d'expiacion de las culpas, ont totas las formas de tortura fisica e psicologica son representadas. A l'interior de son triple barri d’aram, embarra los mai grands criminals. es una region arida, sens vida e monotòna amb a vegada d'estanhs glaçats, de lacs de sofre o de pega bolhissenta, ont banhan las almas malonèstas. Lo luòc es enrodat de flums d'aigas fangosas, de sanhasses pudents, que fan un barri per que pas una alma escape sa pèna.
La distància del Tartar fins a la superfícia es egala a aquesta que destria los cèls de la superfícia. Mai sostenon los fondaments de las tèrras e de las mars. Dins aquesta vasta region s'auçava tanben lo palais d'Ades dotat de nombrosas pòrtas e poblats d'altars innombrablas.
Los flums infernals modificar
Los Infèrns son separats del reialme dels vivents per un o mai flums segon las tradicions, sovent l'Stix, tanben a vegada l’Aqueron. Del moment que los mòrts ajan estats enterrats segon las règlas, sols aquestes que foguèron plaçats dins una tomba an drech de passar amb Caront sus l'autra riba. Caront, lo passaire, lor fa passar lo flum dins sa barca, pagat per una obòla simbolica (aquò explica la costuma mortuària que se plaçava una pèça dins la boca dels mòrts). Tres autres flums rajan dins los Enfèrns: lo Flegeton, lo Cocit e lo Letèu.
L'Stix modificar
L'Stix es lo flum mai conegut dels Infèrns; balha l’invulnerabilitat. Stix èra una ninfa, filha de Tetis e d’Ocean. Pallas, filh de Crios, e se n'enamora. Li dona per enfants Zelos (lo Zèl), Cratos (la Poténcia), Bia (la Fòrça) e Niquèa (la Victòria). A l’epòca ont Zèus deguèt afrontar los Titans, es ela qui, la primièra, respondiguèt a sa crida e se roncèt amb sa poténcia familha. Per la mercejar, lo mèstre de l’Olimp ne faguèt lo ligam sagrat de las promesas dels dieus: los castigs mai importants èran donats a aquestes qui violavan los juraments fachs en son nom, e quand lo quita Zèus jura per ela, sa decision es irrevocabla. Aquesta ninfa èra mai la mestressa d’un font d’Arcadia considerada coma una de las dintradas dels Infèrns. La legenda dich qu’Aquilles, eròi mitic de la guèrra de Tròia, seriá estat banhat al nàicer dins lo flum per sa maire Tetis. Aquò l’auriá fach invincible, levat al nivèl de talon, amb que sa maire le tengava quand lo banhava dins l’aiga de l'Stix. L'Stix es tanben lo flum de l'òdi.
L'Aqueron modificar
Aqueron èra filh del Solelh e de la Gaia. Foguèt cabiat en flum per castig, qu'auriá provesit en aiga al Titans pendent la guèrra qu'opausava aquestas darrièrs als Olimpians. Sa font es Laconia e s'escampa a l'entorn del cap Tenar, conegut per èsser una de las dintradas infernalas. Se deviá lo passar, sus la barca de Caront, per d’accedir als Infèrns, e après èsser passat sus l’autra riba, lo retorn èra pas possible (levat unes eròis ne tornaràn). Es representat jos la forma d’un vièlh portant un vestit banhat qu'un dels sieus atributs es lo chòt. L’Aqueron, prigond e sòrn flum de la dolor, que las aigan rajan en partida a la superfícia, empoisona los mortals que volrián beure son aiga.
Lo Cocit modificar
Lo Cocit es un afluent de l'Aqueron. Es sus sas broas que devon esperar las almas privadas de sepultura abans de comparéisser fàcia als jutges que decidirián de lor astre definitiu. Es un flum impetuós qu'environa lo Tartar de sas aiga, e se dich que son cors es format per las abondantas larmas vojadas per las malas almas en repentir. Près d'aqueste flum, i a Pòrta dels Infèrns, facha d'aram e mantenguda en plaça per de gofons del mèsme metal.
Lo Flegeton modificar
Lo Flegeton, tot coma lo Cocit, es un dels afluents de l’Aqueron. Aqueste flum que se li atribuís las qualitats mai noisiblas es constituit de flamas e enròdan la preson dels Marrits. Es pro long e raja a contra sens del Cocit.
Lo Letèu modificar
Lo Letèu es un flum particular: las almas dels Justs, quand jutjavan bon de quitar los Aliscamps devián ne beure las aigas qu'avián la facultat d’escafar gaireben tota la memòria d'aqueste que ne prengavan. Après, podavan tornar a la superfícia e integrar un còrs novèl per tornar a una vida umana, verge de tot remembre. Pasmens unes sovenirs demoran pasmens. Lo Letèu es tanben nomenat « Flum de l’Oblit ».
Situacion geografica al respècte de la superfícia modificar
Los Infèrns son tradicionalament situits a una extrèma prigondor sota la Grècia e l’Itàlia. Son limitats pel Reialma de la Nuèch. Mas los Grècs avián tendéncia a lo localizar a l'Oèst delmond. Se concilièt alara las doas idèas supausant que la dintrada se trapavan dins una localitat a l'Oèst. Dins l’Iliada d'Omèr, aquesta localitcat es a l'extrèma occident, al delà del flum Ocean.
Pendent l’Antiquitat, Grècs e Romans s’acordavan sul fach que tot redent o cauna insondabla deviá menar als Infèrns. Se pòt accedir als Infèrns dempuèi lo mond dels vivents per diferents camins; de dintradas se trapan près de l’Avèrn, del Tenar, e al país de Cimmerians.
La dintrada dels Infèrns modificar
A la dintrada dels Infèrn se ten Cerbèr, lo can de garda de tres caps qu'empacha tot mòrt de ne sortir; sols Eracles, Psiquèu, Tesèu, Orfèu, e Enèu capitèron a sortir dels Infèrns e tornar amb los vivents (veire l’article catabasa). Ulisses, el, se n'aprocha dins l’episòdi de la Nekuia contat al cant XI de l’Odissèa.
Conven tanben d'apondre que Telemac, filh d'Ulisses e eròi de las Aventuras de Telemac de Fénelon, tanben va als Infèrns per i cercar son paire, e ne sortís san e salv.
Nòtas e referéncias modificar
Nòtas modificar
Referéncias modificar
- ↑ Dictionnaire infernal, ou Bibliothèque universelle, sur les etres, les personnages, les livres, les faits et les choses qui tiennent aux apparition, a la magie, au commerce de l'enfer, aux divinations, aux sciences secrètes, aux grimoires, aux prodiges, aux erreurs et aux préjugés, aux traditions et aux contes populaires, aux superstitions diverses, et généralement a toutes les croyances merveilleuses, surprenantes, mystérieuses et surnaturelles; par m. Collin de Plancy. Tome premier [-quatrième]: 2, (lire en ligne)
Per aprigondir modificar
Bibliografia modificar
- Erwin Rohde, Psyche : Seelencult und Unsterblichkeitsglaube der Griechen, 2. Aufl., Freiburg i.B., Leipzig et Tübingen, 1898.
- Raynal Sorel, Critique de la raison mythologique. Fragments de discursivité mythique. Hésiode, Orphée, Éleusis, PUF/Thémis, Paris, 2000.
- Jean Haudry, La Religion cosmique des Indo-Européens, Arché, Paris/Milan, 1987.
- W.F. Otto :
- Theophania der Geist alt griechischen Religion, Hambourg, 1956 ;
- Les Dieux de la Grèce : la figure du divin au miroir de l’esprit grec, préf. Marcel Detienne, Payot, Paris, 1993.
- Modèl:HomOdy
- M.C. Howatson, Dictionnaire de l'Antiquité, Robert Laffont, coll. « Université d'Oxford », Paris, 1993.
- Edith Hamilton, La Mythologie, Vervier, Marabout, 1978.
- Pierre Commelin, Mythologie grecque et romaine, Commelin, 1960.