Caront (mitologia)

Filh de l'Erèba e de la Nuèch, Caront es lo nauchièr (lo pilòt de la barca) dels infèrns dins la mitologia grèga. Suls paluns de l'Aqueront, fasiá passar l'Stix, contra una obòla, la almas dels mòrts avent recebut una sepultura.

Aquiles tuant un prisonièr troian debant Caront (a drecha), cratèri en calici etrusc de figura rojas, fin del sègle IV AbC començament del III, Cabinet de las medalhas de la Bibliotèca nacionala de França

Mite

Segon la mitologia, Caront èra un vièlh d'aspècte reguèrgue, lord e pauc conciliant, fòrt solide e que plega pas a las preguièras d'aquestes qu'avián pas de que lo pagar. Vestit d'una cagola, causissiá sos passatgièrs dins la fola que s'amassava a la broa. Se deviá alara èsser causit e poder pagar son viatge, d'ont la costuma de plaçar una obòla sota la lenga del mòrt abans son enterrament. Aquestes que podavan pas pagar, per manca d'aver èsser enterrats coma cal, devián vagar sus la riba del flume Stix pendent cent ans.

Caront passant l'Stix, per Joachim Patinier, 1515-1524, musèu del Prado (Madrid)

Es fòrça rare que Caront daisse passr un mortal encora vivant.

• Eracles, quand davalèt als infèrns sens morir, auriá pas podut passar s'aviá pas utilizat la fòrça, a anar coma al retorn. Caront foguèt emprisonat un an per l'aver daissat passar sens n'aver obtengut lo pagament abitual pels vivents, un ram d'aur obtengut près de la sibilla de Cumes.
• Enèu tanben capitèt, dins l'objectiu de veire son paire Anquises. Accompanhat de la sibilla, convenc el tanben Caront li presentant un ram d'aur donae par Apollon (cant VI de l’Eneïda).
• Autre mortel a aver « dos còps vencéire passat l'Aqueront », Orfèu encanta Caront per son cant e sa lira, e endormís lo can Cerbèr, per poder tornar al mond dels mòrts sa bien-aimada, Euridice. Es al retorn que la perdèt per sempre.
• Fin finala, la bèla Psiquè, encara viventa, paga dos còps Caront (anar e retorn) per accedir al palais de Persefòna pel compte d'Afrodita, coma Apulèu lo conta dins sas Metamorfòsis.

Occurréncias dins la literatura

• Omèr e Esiòde fan pas cap de referéncias al personatge coma nauchièr infernal. La primièra mencion del nom « Caront » dins la literatura grèga es une citacion per Pausanias d'un poèma perdut ligat al Cicle epic la Miniada.
• Dins l'Eneïda, Virgili descriu las almas desesperadas que cercan a passar l'Aqueront e son a la mercé de l'implegable nauchièr

• Dins l'Apocalipsi del Novèl Testament, se fa allusion a Caront, que se menciona lo flum Styx, quand son evocats los infèrns.

• Caront es lo primièr personatge mitologic encontrat per Dante dins l'Infèrn (primièr libre de la Divinaa Comèdia). L'accès li es interdit coma vivent; pasmens passarà l'Aqueront de biais subrenatural pendent una esvanida.

Fonts

• Prodicos de Ceòs, citat per Pausanias, X, 28, 2 (primièra mencion de Caront).
• Euripides Las Eraclidas (v. 432).
• Pausanias Descripcion de la Grècia (X, 28, 2).
• Virgili Eneïdas (VI, 299).
• Dante, la Divina Comèdia (III, 82).

Annèxes

Articles connèxes

• Erèba
• Ades
• Stix

Ligams extèrnes

• Daremberg et Saglio Article Charon dans le dictionnaire Daremberg et Saglio (1877)