Cors de Vertuèlh

una comuna francesa
Vilatge d'Occitània

Cors de Vertuèlh[1],[2] (Coulx en francés) es una comuna agenesa situada dens lo departament d'Òut e Garona e la region de Novèla Aquitània, ancianament d'Aquitània.

Cors de Vertuèlh
Coulx
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 44° 28′ 06″ N, 0° 28′ 21″ E
Superfícia 16,32 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
182 m
120 m
50 m
Geografia politica
País  Guiana
Agenés
Estat Bandièra de França França
Region
75
Novèla Aquitània
Departament
47
Òut e Garona
Arrondiment
472
Marmanda
Canton
4708
Tonens (Castèlmauron d'Òut abans 2015)
Intercom
244701405
CC d'Òut e Tolzac
Cònsol Daniel Furlan
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
240 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

243 ab.
Densitat 15,32 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 47260
Còde INSEE 47071

Geografia

modificar

En mai del borg, i a (al mens) dos vilatges ambe una glèisa o una capèla dins la comuna : Carron (nom francés) e Brech (nom francés) [3].

Perimètre del territòri

modificar

Toponimia

modificar

Lo nom de la parròquia es escrit Cozs (Capella de ~) et Caro, en 1326, e Cols (par. de ~) e de Carro, en 1520, en occitan per las doás atestacions[2]. Car(r)o es notat Carron sus la mapa de Cassini [4] e sus las mapas actualas.

L'interpretacion es pas aisida. Dauzat e Rostaing supausan que lo nom ven « probablament » del latin cotes, « pèiras, luècs peirós » [5]. Jacques Astor, citat per Bénédicte Boyrie-Fénié, aima mai l'occitan cot, vengut del latin cos/cotis, « pèira dura, pèira d'amolar », e interprèta l'l de Cols coma una falsa regression, purament grafica }[2].

Bénédicte Boyrie-Fénié tròba pas gaire versemblable que lo t de cot, un mot del lengatge corrent, siá absent de las atestacions, çò que la mena a refusar l'explicacion d'Astor e, implicitament, la de Dauzat e Rostaing. Coma la prononciacion actuala es [kur], l'explicacion se fai en dos temps. Lo vesinatge d'una tuca de 164 m [del calcari blanc de l'Agenés, puslèu sola a l'entorn, mas pas tròp luènh d'autras al sud], justificariá l'acusatiu plural de collis, colles, abondant en microtoponimia lengadociana, e pus tard l'atraccion de cors (de cursus) o del nom de Corts, eretièr de corte(m), prononciat [kur],a 25 km, menariá al nom actual }[2].

Dins la fonetica istorica del lengadocian brajairagués, una finala en -ls non podiá durar, çò que l'alternança entre las atestacions dejà permet d'entreveire (Cols, al sègle XVI, es la fòrma que l'escriba supausa normativa e la curiosa grafia de 1326 barreja una s sentida tanben coma normala e una z que pòt èsser l'expression de l'esfòrç articulatòri necessari per prononciar -ls). Una rotacizacion de l facilita e estabiliza la prononciacion e après l'-s finala es amudida coma las autras consonantas finalas, dins aquela partida del lengadocian situada en continuitat del lemosin. Lo rasonament estàlvia l'ipotèsi d'una atraccion, pas gaire versemblabla (Corts es un vilatge pichon).

Bénédicte Boyrie-Fénié ajusta lo determinant de Vertuèlh, vilatge important dont dependiá la comuna en 1793, pr'amor de l'omonimia damb Corts[2]. Mas aquel determinant es usitat ?

Istòria

modificar

Administracion

modificar
Lista dels cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
junh de 1995 2026[6] Daniel Furlan    
1953 1995 Fernand Cantin    
1951 1953 Martial Billat    
1944 1951 Roger Fayet    
1919 1944 Albert Balet    
1919 1919 Jean Belly    
1916 1918 Pierre Guilhon    
1915 1915 Pierre Belly    
1892 1915 Pierre Girou    
1860 1892 Louis Rousseau    
1849 1860 Pierre Belivie    
1848 1849 Pierre Belly    
1848 1848 Martial Chayrou    
1846 1848 Pierre Belly    
1815 1846 Sylvestre Victor Reiguade    
1815 1815 Jean-Pierre Chayrou    
1813 1815 Sylvestre Victor Reiguade    
1802 1813 Léger Sauvaud    
1798 1801 Jean-Baptiste Girou    
1797 1798 Guillaume Hostendie    
1796 1797 Pierre Moulade [7]    
Totas las donadas son pas encara conegudas.

Demografia

modificar
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 250, totala: 251
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
742 825 813 782 831 763 758 739

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
710 701 711 687 680 636 632 564 553

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
531 542 510 438 452 470 476 444 431

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
389
371
302
268
290
248
225
221
228
232
2009 2010
236
240
243
247
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • en 1793, la municipalitat èra Verteuil, Brugnac, Coulx et Verdegus (en francés), donc Vertuèlh d'Agenés, Brunhac, Cors (de Vertuèlh) e Verdegàs ? (comuna de Brunhac)
  • En 2018 la populacion èra de 240 abitants e la densitat èra de 14,71 ab/km²

Luècs e monuments

modificar

Personalitats ligadas emb la comuna

modificar

Veire tanben

modificar

Ligams extèrnes

modificar
  1. https://web.archive.org/web/20170602164253/http://www.locongres.org/oc/aplicacions/top-oc/topoc-recerca/
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 et 2,4 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Lot-et-Garonne, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2012, p. 98-99
  3. http://www.petit-patrimoine.com/fiche-petit-patrimoine.php?id_pp=47071_3
  4. http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/1_navigation.php#
  5. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 217
  6. https://www.sudouest.fr/2020/05/29/lot-et-garonne-decouvrez-les-nouveaux-maires-elus-7522112-3688.php
  7. http://www.annuaire-mairie.fr/ancien-maire-coulx.html